Στις 10 Σεπτεμβρίου στήνεται η κάλπη για την εκλογή προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Αν χρειαστεί δεύτερη, η διαδικασία θα επαναληφθεί στις 17.
Οι υποψηφιότητες θα οριστικοποιηθούν στο διαρκές συνέδριο, το οποίο θα συνέλθει στις 2 Σεπτεμβρίου με θέμα «την έγκριση και τυπικά των υποψηφιοτήτων για την προεδρία του κόμματος, οι οποίες μπορούν να κατατεθούν μέχρι και το διαρκές συνέδριο». Ερώτημα παραμένει το αν θα αποσυρθεί κάποια από τις ήδη ανακοινωθείσες υποψηφιότητες (Έφη Αχτσιόγλου, Νίκος Παππάς, Στέφανος Τζουμάκας, Ευκλείδης Τσακαλώτος) ή θα ανακοινωθεί και κάποια ακόμη. Ίδωμεν.
Μπάχαλο με την Αυτοδιοίκηση
Προς το παρόν σε μεγάλο μπελά έχουν εξελιχθεί οι υποψηφιότητες για την Αυτοδιοίκηση. Μπορεί ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ – και κυρίως οι υποψήφιοι για την προεδρία του – να υποβαθμίζουν δικαίως τη σημασία των αυτοδιοικητικών εκλογών του Οκτωβρίου για το μέλλον του κόμματος, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι στερούνται αξίας. Η δε τρομακτική αργοπορία λειτουργεί εκ των πραγμάτων εναντίον των υποψηφίων που έχουν επιλεγεί ή θα επιλεγούν.
Η πιο μεγάλη επικοινωνιακή ζημιά για τον ΣΥΡΙΖΑ έχει προκύψει με το πολιτικό μπάχαλο για την υποψηφιότητα στον Δήμο Αθηναίων. Η προβολή πλήθους υποψηφίων με κριτήριο την εσωκομματική τάση στην οποία ανήκει ο καθένας έχει ήδη κάνει ζημιά στην τελική επιλογή.
Το αδιέξοδο ενδέχεται να αρθεί σήμερα (το αποτέλεσμα της συνάντησης με τον μπασκετμπολίστα Νίκο Παππά εκκρεμούσε την ώρα που το «Ποντίκι» πήγαινε στο τυπογραφείο), αλλά όλα δείχνουν ότι μόνο μια προσωπικότητα εκτός κόμματος θα έχει ρεαλιστική ελπίδα να μην υπονομευτεί από κάποια εκ των τάσεων. Ωστόσο ένας υποψήφιος αυτού του είδους πιθανότατα δεν θα θέλει άμεση εξάρτηση από το κόμμα, ώστε να μην χρεωθεί ούτε τυχόν ανεπιθύμητες παρεμβάσεις ούτε τις εσωτερικές αντιπαλότητες.
Πώς θέλουν το κόμμα
Σε ό,τι αφορά την κούρσα διαδοχής, το κλίμα που επικράτησε τις προηγούμενες μέρες είναι άκρως ενδεικτικό της γενικότερης κατάστασης στον ΣΥΡΙΖΑ, στον οποίο διεξάγεται ένας σκληρός πόλεμος ταυτοτήτων. Για την ακρίβεια, των ταυτοτήτων που κάθε υποψήφιος επαγγέλλεται για το κόμμα της επόμενης περιόδου.
● Η Αχτσιόγλου, η οποία περιγράφεται ως το μεγάλο φαβορί για τη διαδοχή του Αλέξη Τσίπρα, κάνει λόγο για ένα «κόμμα πυλώνα του προοδευτικού χώρου», το οποίο θα μπορεί «να εκφράσει συγκεκριμένες πολιτικές που θα δίνουν προοπτική στους πολίτες τους οποίους θέλει να εκπροσωπεί, τους εργαζόμενους, τους αυτοαπασχολούμενους επαγγελματίες, τους αγρότες, τη νεολαία». Κατ’ αυτήν «μία συζήτηση περί “ταμπέλας” ουδόλως απαντάει στο ζήτημα και πολλές φορές δημιουργεί σύγχυση».
● Ο Παππάς εμφανίζεται ως οπαδός της διεύρυνσης «για να συγκροτήσουμε τη μεγάλη, ευρύτατη παράταξη από την Αριστερά έως το Κέντρο που θα νικήσει τον κ. Μητσοτάκη». Όπως σημειώνει, «αν κάνουμε βήματα πίσω σε σχέση με αυτά που είπαμε στη διακήρυξή μας το 2019 και γυρίσουμε στο ασφαλές λιμάνι της ριζοσπαστικής Αριστεράς και μόνο, θα έχουμε κάνει ένα λάθος και θα έχουμε απομειώσει ραγδαία τις πιθανότητές μας για εκλογική νίκη».
● Ο Τσακαλώτος είναι ο πιο ένθερμος οπαδός της αριστερής ταυτότητας του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς, όπως είχε σημειώσει κατά την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του, ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να παραμείνει κόμμα της Αριστεράς, ενώ θεωρεί πως το στίγμα που δόθηκε στις εκλογές ήταν θολό για την ταυτότητά του. «Θέλουμε να απευθυνθούμε στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα ή στους ανθρώπους με αναπηρία που δεν έχουν σχέση με την Αριστερά. Αλλά είναι άλλη η ερώτηση πού απευθύνεσαι και άλλη η ερώτηση για το ποιος είσαι εσύ που απευθύνεσαι». «Ένα αριστερό κόμμα μπορεί να απευθύνεται σε έναν ευρύ κόσμο, με ξεκάθαρη αφετηρία και αυτοπεποίθηση για τις αναλύσεις του για την οικονομία και την κοινωνία».
● Ο Τζουμάκας διαπιστώνει ότι το κόμμα «χρειάζεται ιδεολογική και πολιτική ανασύνταξη, οργανωτική διεύρυνση και νέο σχέδιο δράσης με θέσεις και πρωτοβουλίες που θα κινητοποιούν την κοινωνία σε δημιουργική αγωνιστική στάση και σε επιδίωξη λύσεων. Χρειαζόμαστε ανοικτό πολιτικό κόμμα και επίσης λαϊκό και πολιτικό κόμμα. Συνδικαλιστικές παρατάξεις στους χώρους που δρουν οι πολίτες και οι νέοι».
Οι… παραχωρήσεις
Ο πόλεμος μεταξύ των υποψηφίων για την ταυτότητα του ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτός που θα δώσει τον τόνο στην πορεία προς τις εσωκομματικές κάλπες – προφανώς όχι άδικα. Ωστόσο, με την εξαίρεση του Τσακαλώτου, ο οποίος είναι αποφασισμένος να υπερασπιστεί την αριστερή ταυτότητα και κατεύθυνση του κόμματος καλώντας την κοινωνία να καταλάβει και να ασπαστεί τις θέσεις του, οι υπόλοιποι υποψήφιοι, ο καθένας με τον τρόπο του, επιχειρεί να δώσει στίγμα διεύρυνσης.
Είναι όμως εύκολο; Ο χώρος του Κέντρου, όπου χάθηκαν οι τελευταίες εκλογικές μάχες, απαιτεί ιδεολογικές και πολιτικές παραχωρήσεις. Θα είναι έτοιμη η νέα ηγεσία να συνομιλήσει με τους πολίτες αυτού του χώρου χωρίς σκληρά προαπαιτούμενα; Η πολιτική ιστορία της Κεντροαριστεράς και του Κέντρου έχει δείξει ότι:
● Πρόκειται για δύο ευμετάβλητα μεγέθη.
● Η πολυσυλλεκτικότητα είναι όρος για την εξουσία.
● Ο πατριωτισμός παίζει καθοριστικό ρόλο – ιδιαίτερα σε περιόδους έντονης απειλής για την εθνική κυριαρχία.
● Εδώ και αρκετά χρόνια η οικονομική και η δημόσια ασφάλεια αποτελούν αδιάσπαστη ενότητα.
Μπορεί με αυτούς τους όρους ο ΣΥΡΙΖΑ να αποτελέσει εναλλακτική επιλογή στο Κέντρο ή θα περιμένει να «αυτοκτονήσει» πολιτικά ο Μητσοτάκης – χωρίς να είναι βέβαιο ότι αυτός θα είναι ο κερδισμένος από τυχόν κατάρρευση της Ν.Δ.;