Αυξανόμενη ανησυχία στον πληθυσμό έχει προκαλέσει η εμφάνιση του νέου κορονοϊού COVID-19. Ο Σύλλογος Πνευμονολόγων Χανίων με στόχο την ενημέρωση του κοινού παραθέτει στο παρακάτω κείμενο πληροφορίες για το νόσημα αυτό καθώς και οδηγίες για την πρόληψη και την αντιμετώπισή του.
1.ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΡΟΝΟÏΟ
Στο τέλος του 2019 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ενημερώθηκε σχετικά με συρροή κρουσμάτων πνευμονίας άγνωστης αιτιολογίας που σημειώθηκαν στην πόλη Wuhan της επαρχίας Hubei στην Κίνα. Στις 9 Ιανουαρίου του 2020 οι Κινεζικές αρχές ανακοίνωσαν ότι στους ασθενείς αυτούς απομονώθηκε ένας νέος ιός ο οποίος αναγνωρίσθηκε ως το παθογόνο αίτιο. Έλαβε το τελικό όνομα COVID-19. Ο ιός αυτός ανήκει στην κατηγορία των κορονοϊών στην οποία ανήκουν και οι ιοί που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα αλλά και άλλοι που προκαλούν σοβαρότερη νόσο όπως οι SARS-CoV και MERS-CoV. Περιστατικά λοίμωξης από τον ιό αυτό έχουν καταγραφεί κυρίως στην Κίνα αλλά και σε πολλές άλλες χώρες. Από τις 26/2/2020 εμφανίσθηκαν τα πρώτα κρούσματα και στην Ελλάδα.
2. ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ – ΜΕΤΑΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ
Με βάση τα ως τώρα επιδημιολογικά δεδομένα φαίνεται ότι ο ιός αυτός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο με σταγονίδια μέσω βήχα, φταρνίσματος ή με άμεση ή έμμεση επαφή με τις εκκρίσεις κυρίως μέσω μολυσμένων χεριών. Ο χρόνος που μεσολαβεί από τη μόλυνση μέχρι την εμφάνιση της νόσου υπολογίζεται σε 2-14 ημέρες. Ως τώρα έχουν νοσήσει πάνω από 82000 άτομα ενώ οι θάνατοι που έχουν καταγραφεί ξεπερνούν τους 2800 και η λίστα αυτή ενημερώνεται συνεχώς. Τα περισσότερα κρούσματα που έχουν αναφερθεί παγκοσμίως μέχρι σήμερα βρίσκονται σε άμεση ή έμμεση σύνδεση με την πόλη Wuhan όπου πρωτοεμφανίσθηκε ενώ τις τελευταίες μέρες έχουν εμφανισθεί κρούσματα που συνδέονται με την έξαρση στην Ιταλία.
Περίπου το 15-20% των προσβληθέντων εκτιμάται ότι θα χρειαστεί νοσηλεία ενώ η θνητότητα είναι χαμηλή στα παιδιά, τους εφήβους και σε άτομα μέσης ηλικίας, ενώ ανεβαίνει στα υπερήλικα άτομα (άνω των 80 ετών) καθώς και στα άτομα που πάσχουν από πνευμονικές, καρδιακές ασθένειες, διαβήτη και ανοσολογικές παθήσεις. Στην πραγματικότητα ίσως είναι πολύ πιο χαμηλή αφού πολλοί ασθενείς με ήπια συμπτώματα ενδεχομένως δεν απευθύνθηκαν στις υγειονομικές αρχές και συνεπώς δεν έχουν καταμετρηθεί. Σύμφωνα με υπολογισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ο μέσος όρος νέων λοιμώξεων ανά μολυσμένο άτομο είναι 1,4 -2,5 ασθενείς ενώ το αντίστοιχο νούμερο για την εποχική γρίπη είναι 1,3. Φαίνεται λοιπόν ότι ο νέος κορονοϊός μεταδίδεται πιο γρήγορα από την εποχική γρίπη αλλά η θνητότητά του είναι μικρότερη.
3. ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ – ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
Τα συμπτώματα με τα οποία εμφανίζεται η νόσος δεν διαφέρουν από αυτά της εποχικής γρίπης ή άλλων ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού. Συχνότερα εμφανίζεται με υψηλό πυρετό, βήχα, καταβολή, φαρυγγαλγία, μυαλγίες και αρθραλγίες αλλά και δύσπνοια.
Σε κάποιες περιπτώσεις λοίμωξης μπορεί να εμφανιστούν επιπλοκές όπως πνευμονία, αναπνευστική ανεπάρκεια, νεφρική ανεπάρκεια ακόμα και θάνατος. Οι επιπλοκές σε γενικές γραμμές δεν διαφέρουν από αυτές της εποχικής γρίπης και είναι συχνότερες και βαρύτερες στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
4. ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Προς το παρόν δεν υπάρχει ειδική αντιϊκή θεραπεία και τα αντιϊικά φάρμακα που χορηγούνται στην γρίπη δεν είναι αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της λοίμωξης από τον νέο κορονοϊό. Η θεραπεία βασίζεται στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και την υποστήριξη των συστημάτων που προσβάλλονται. Επίσης για την ώρα δεν υπάρχουν διαθέσιμα εμβόλια που να προσφέρουν προστασία έναντι των κορονοϊών.
5. ΠΡΟΛΗΨΗ
Όπως ακριβώς και με την εποχική γρίπη είναι πολύ σημαντική η πρόληψη της νόσου και θα πρέπει να ακολουθούνται αυστηρά τα κάτωθι:
- Πλένουμε συχνά και σχολαστικά τα χέρια μας με σαπούνι και νερό ή αν αυτό δεν είναι δυνατόν τα καθαρίζουμε με αλκοολούχο διάλυμα.
- Όταν βήχουμε ή φταρνιζόμαστε καλύπτουμε τη μύτη και το στόμα μας με την εσωτερική πλευρά του αγκώνα μας (όχι σε γυμνό δέρμα) ή σε χαρτομάντηλο το οποίο απορρίπτουμε στη συνέχεια σε κλειστό κάδο. Μετά πλένουμε τα χέρια μας.
- Αποφεύγουμε τις κοντινές επαφές όταν παρουσιάζουμε συμπτώματα κρυολογήματος (πυρετό, βήχα, καταρροή, πονόλαιμο) ή με άτομα που παρουσιάζουν αυτά τα συμπτώματα.
- Αν παρουσιάσουμε συμπτώματα πυρετού, βήχα, δυσκολίας στην αναπνοή και έχουμε ταξιδιωτικό ιστορικό σε πληττόμενη περιοχή επικοινωνούμε με τον γιατρό μας και τον ΕΟΔΥ στο τηλ. 2105212054 και ακολουθούμε τις οδηγίες τους. Αν τα συμπτώματα είναι ήπια παραμένουμε στο σπίτι μας και περιορίζουμε τις επαφές μας.
- Αν παρουσιάσουμε συμπτώματα κατά τη διάρκεια ταξιδιού ενημερώνουμε άμεσα το πλήρωμα.
- Πλένουμε τα χέρια μας όταν μαγειρεύουμε, όταν φροντίζουμε ασθενείς ή όταν ερχόμαστε σε επαφή με ζώα.
- Εμπιστευόμαστε τους ειδικούς και τους επιστήμονες για την ενημέρωση μας.
Συνοψίζοντας τα παραπάνω τονίζουμε ότι ο καλύτερος τρόπος προφύλαξης είναι η αποφυγή του πανικού και η τήρηση κατά γράμμα των οδηγιών που δίνονται και ανανεώνονται συνεχώς ανάλογα με τις εξελίξεις.
- Η χρήση της μάσκας μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να βοηθήσει στον έλεγχο της εξάπλωσης ορισμένων αναπνευστικών νοσημάτων αλλά από μόνη της δεν διασφαλίζει πλήρη προστασία. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας η χρήση μάσκας συνιστάται σε άτομα που εμφανίζουν αναπνευστικά συμπτώματα (βήχα ή φτέρνισμα) ή σε ασθενείς με ήπια συμπτώματα και υποψία λοίμωξης με COVID-19 ή σε άτομα που φροντίζουν ασθενείς που νοσούν από COVID-19 ή είναι ύποπτα κρούσματα.
- Παρακολουθούμε τακτικά την ενημέρωση από τους αρμόδιους φορείς και μόνο και φερόμαστε υπεύθυνα.