Τη συγκρότηση ενός σχεδίου που “δεν θα μετατρέπει το μνημόνιο σε πολιτική μας” και ταυτόχρονα θα βάζει σε πρώτη προτεραιότητα την οργάνωση του βασικού συμμάχου κυβέρνησης και κόμματος, “του ίδιου του λαού”, υπογραμμίζει ο γραμματέας της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ Τάσος Κορωνάκης περιγράφοντας την πορεία του κόμματος προς το έκτακτο συνέδριο, το οποίο δεν πρέπει να είναι “εσώκλειστο” αλλά, χρησιμοποιώντας τις προβλέψεις του καταστατικού, να στραφεί πιο πολύ στην ελληνική κοινωνία. Υπογραμμίζοντας την ανάγκη οι αποφάσεις του συνεδρίου να ληφθούν σε “ανοιχτό διάλογο με ό,τι κινείται στην Ευρώπη”, καθώς και το γεγονός ότι η ενότητα είναι για τον ΣΥΡΙΖΑ “πολιτικό σχέδιο αντιμετώπισης των δυσμενών συσχετισμών το οποίο φάνηκε να πετυχαίνει στην πορεία του”, διαμηνύει πως “η περίοδος των διαφορετικών στάσεων μέσα στην Κ.Ο. τελειώνει με το έκτακτο συνέδριο”
Συνέντευξη στον Φοίβο Κλαυδιανό
* Τι σηματοδοτεί η συνεδρίαση της Κ.Ε. ως προς το πρόβλημα του διχασμού που υπάρχει στο κόμμα;
Ήταν μια πολύ δύσκολη συνεδρίαση. Νομίζω, όμως, ότι η απόφασή της ήταν ώριμη. Χρειαζόμαστε χρόνο, ανάσες για να εκτιμήσουμε την ώς τώρα πορεία μας, τα θετικά και τα αρνητικά και να συγκροτήσουμε ένα σχέδιο για το επόμενο διάστημα που δεν θα μετατρέπει το Μνημόνιο σε πολιτική μας, που θα δείχνει ότι η συμφωνία είναι το αποτέλεσμα ενός εκβιασμού τον οποίο και θέλουμε να υπερβούμε.
* Μπορούν να συνυπάρξουν στο κόμμα δύο αλληλοσυγκρουόμενες απόψεις;
Νομίζω ότι η Αριστερά δεν φτιάχνει στρατηγικά σχέδια με βάση τα νομίσματα, αλλά με την πολιτική της που σχεδιάζεται προς όφελος του λαού. Θα είχαμε δύο απολύτως αντιπαραθετικά σχέδια, αν είχαμε ένα σχέδιο που θα υπερασπιζόταν την εφαρμογή του Μνημονίου το μέλλον μας και ένα σχέδιο που θα το αμφισβητούσε. Από τη στιγμή, όμως, που όλοι αναγνωρίζουμε ότι υπήρξε ένας εκβιασμός και αποτέλεσμά του είναι η συμφωνία, οφείλουμε όλοι να συζητήσουμε σε βάθος τα διαφορετικά σχέδια που μπορεί να μας βγάλουν από το αδιέξοδο.
Σε κάθε περίπτωση η διαφορετική άποψη, σήμερα που έχει έρθει ο κόσμος ανάποδα, ειναι οφέλιμη και πρέπει συζητηθεί συντροφικά χωρίς όμως να δημιουργούμε συνθήκες παράλληλων μονολόγων. Τέλος να πω πως αν μια φορά πρέπει να υπερασπιστούμε τη συντροφικότητα στο εσωτερικό μας, είναι παραπάνω από καθήκον να μην αφήσουμε κανέναν σύντροφο και καμία συντρόφισσα βορά στα συστημικά ΜΜΕ.
* Είναι καλό, για την πολιτική εικόνα της, η κυβέρνηση να στηρίζεται σε ψήφους Ν.Δ. – Ποταμιού – ΠΑΣΟΚ; Και αν αυτά τα κόμματα φτάσουν να ζητήσουν άλλη κυβέρνηση (π.χ. εθνικής ενότητας) για να συνεχίσουν τη στήριξή τους;
Νομίζω ότι τα “ναι”, τα “όχι” και τα “παρών” των προηγούμενων ψηφοφοριών βγήκαν από τους περισσότερους βουλευτές, με πολύ κόπο και πόνο. Και άρα δεν πρέπει να τα θεωρήσουμε ευθεία αμφισβήτηση της κυβέρνησης. Και, βέβαια, συμφωνώ ότι πρέπει να αποφύγουμε με κάθε τρόπο κυβέρνηση ειδικού σκοπού ή εθνικής ενότητας. Έχω πει ξανά πως η εποχή των τεράτων τέλειωσε στις προηγούμενες εκλογές.
Νομίζω ότι μετά τη συνεδριακή μας διαδικασία θα κληθούμε όλοι να υπηρετήσουμε το σχέδιο που θα αποφασίσουμε συλλογικά. Άρα η περίοδος των διαφορετικών στάσεων μέσα στην Κοινοβουλευτική Ομάδα τελειώνει με το έκτακτο συνέδριο.
* Αν τεθεί, όμως, από τη μειοψηφία ακόμη και θέμα εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση, μεταξύ αποφυγής χρεοκοπίας και διατήρησης της ενότητας υπάρχει θέμα προτεραιοτήτων;
Είναι λάθος, νομίζω, να βάζουμε το δίλημμα αν είμαστε με τον λαό, με τη χώρα ή με την Αριστερά. Η Αριστερά υπάρχει για τις ανάγκες του λαού. Πιστεύω ότι κάποιες ακραίες τοποθετήσεις που γίνονται σήμερα, γίνονται με δεδομένη την υπογραφή του πρωθυπουργού. Οποιοδήποτε μέλος της Κ.Ε. ή της Κ.Ο. ήταν στη θέση του πρωθυπουργού το βράδυ της διαπραγμάτευσης, την ημέρα της υπογραφής δεν θα διάλεγε την άτακτη χρεοκοπία, την κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος, με κίνδυνο ο κόσμος να χάσει το μικρό απόθεμα των καταθέσεων που είχε στις τράπεζες.
Αυτό το οποίο έχει σημασία είναι το πώς φτάσαμε σε αυτόν τον εκβιασμό, αλλά κυρίως πώς δεν θα ξαναβρεθούμε στην ίδια θέση, στα ίδια τραγικά διλήμματα. Και εδώ χρειάζεται να συζητήσουμε πάρα πολύ σοβαρά ένα σχέδιο που θα μας απεμπλέκει. Γιατί δεν υπάρχει αμφισβήτηση ότι έχουμε μια κατάσταση άρσης της λαϊκής κυριαρχίας.
* “Απεγκλωβισμός”, “απεμπλοκή”, “αμφισβήτηση”, “εφαρμογή”, “ανταρτοπόλεμος”. Πώς θα αντιμαχόμαστε το Μνημόνιο;
Με όλους τους τρόπους. Η δοκιμή τους μέχρι το συνέδριο θα τους κρίνει. Έχει ένα σχέδιο η κυβέρνηση όσον αφορά το χτύπημα της διαφθοράς, της φοροδιαφυγής, της διαπλοκής το επόμενο διάστημα. Όσον αφορά την αλλαγή του τοπίου στα ΜΜΕ. Θα δοκιμαστούν τους επόμενους μήνες, τα όρια της διακυβέρνησης σε συνθήκες σκληρής επιτήρησης. Όλα αυτά και η σοβαρή συζήτηση για όλες τις εναλλακτικές, τα σχέδια άμυνας, θα έλεγα, απέναντι στους εκβιασμούς, θα μας οδηγήσουν σε χρήσιμα συμπεράσματα για το από εδώ και πέρα.
* Τα ενδεχόμενα κέρδη που μπορεί να προκύψουν από το χρέος ή από ένα επενδυτικό πακέτο, τα αξιολογείς ως σημαντικά για το πώς μπορούμε να συνεχίσουμε;
Πολύ και δεν είναι μόνο αυτά. Στην Κ.Ε. έκανα αυτοκριτική για τον ρόλο του κόμματος και της κυβέρνησης. Όσον αφορά το εσωτερικό της χώρας, διότι στο κομμάτι της διαπραγμάτευσης, από άποψη ισχύος, είχες να αναμετρηθείς με έναν σημαντικά υπέρτερο αντίπαλο. Στις εσωτερικές συγκρούσεις έχεις, όμως, πολλές δυνατότητες.
Και εδώ δεν προχωρήσαμε. Ήταν μια αυτοκριτική για τον ρόλο του κόμματος. Περιοριζόταν σε έναν, κυρίως, προπαγανδιστικό ρόλο. Όταν φτάσαμε στην κυβέρνηση ο ρόλος του κόμματος δεν άλλαξε. Συνεχίσαμε να κάνουμε το ίδιο πράγμα. Να εξηγούμε τη διαπραγμάτευση στις δημόσιες εκδηλώσεις, να λέμε και δύο πράγματα για το κόμμα, να μοιράζουμε κάποια φυλλάδια, να κάνουμε μια συνέλευση τον μήνα. Δεν μπορεί να είναι αυτός ο ρόλος του κόμματος. Δε μπορεί η κυβέρνηση και το κόμμα να μη βάζουν σε πρώτη προτεραιότητα την οργάνωση του βασικού τους συμμάχου, του ίδιου του λαού.
Πρέπει να μπούμε πιο δημιουργικά στην αλλαγή των κοινωνικών συσχετισμών και στην προσπάθεια οργάνωσης της κοινωνίας σε συνεργασία με την κυβέρνηση και την Κοινοβουλευτική Ομάδα. Για το εκπαιδευτικό σύστημα, για τον δημόσιο χώρο, τη γειτονιά, τις δομές αλληλεγγύης κ.λπ. Πώς, δηλαδή, εκμεταλλεύεσαι ένα πλούσιο δυναμικό με ικανότητες και γνώσεις που υπάρχει στην κοινωνία; Πώς κάνεις την κοινωνία σύμμαχό σου στην προσπάθεια για μεγάλη αλλαγή;
* Τίθεται ένα ζήτημα αν είναι δυνατόν να προχωρήσει ένας πραγματικός κοινωνικός μετασχηματισμός στις συνθήκες και τους όρους της Ευρωζώνης.
Είναι πραγματικά στρατηγικό ερώτημα. Τι κάνει η Αριστερά σήμερα με αυτούς τους συσχετισμούς στο πλαίσιο της Ευρωζώνης, ποιο είναι το πολιτικό της σχέδιο και αν μπορεί να σταθεί κυβέρνηση της Αριστεράς μέσα σε ένα πλαίσιο επιτήρησης και άρσης της λαϊκής κυριαρχίας. Θα έλεγα ότι θα πρέπει να ακούσουμε με σοβαρότητα όλες τις απόψεις, αλλά χρειαζόμαστε λιγότερα συνθήματα και πιο πολλή δουλειά.
Πολλές τοποθετήσεις μοιάζουν σαν να επαναλαμβάνουν όσα λέγαμε το 2012 ή το 2010. Ακόμη χειρότερα, πολλές τοποθετήσεις, όπως σε κάθε κρίση και κατάσταση σοκ, επιστρέφουν στο ιδεολογικό κέλυφος από το οποίο έχουν ξεκινήσει, σαν να μην έχουμε κάνει μαζί αυτόν τον δρόμο και να μην έχουμε δεδομένη την εμπειρία που κερδίσαμε.
Στο έκτακτο συνέδριο που επίκειται, και δεν είναι ούτε επανιδρυτικό ούτε ριζικής αλλαγής του κόμματος, αλλά στρατηγικού χαρακτήρα, πρέπει να μπουν με σοβαρότητα όλα τα ερωτήματα στο τραπέζι. Είμαστε η μοναδική Αριστερά στην Ευρώπη που κατάφερε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο να βρεθεί στην κυβέρνηση. Συμμετέχουμε λοιπόν σε ένα πρωτόγνωρο πείραμα για ολόκληρη την Ευρώπη και οι απαντήσεις θα δοθούν από την ίδια την ζωή. Το κριτήριο δεν μπορεί παρά να είναι αν τελικά θα καταφέρουμε να λειτουργήσουμε προς όφελος του λαού ή όχι. Τις αποφάσεις στο συνέδριο δεν θα τις πάρουμε μόνοι μας, αλλά με ανοιχτό διάλογο με ό,τι κινείται στην Ευρώπη, με όσους είναι διατεθειμένοι να χτίσουν μαζί μας μια πλατιά συμμαχία ενάντια στη λιτότητα και για την υπεράσπιση της δημοκρατίας.
* Πώς θα οργανωθεί, λοιπόν, το έκτακτο συνέδριο;
Ο διάλογος στο οποίο αναφερθήκαμε προηγουμένως θα επιχειρεί να εμπλέξει πάρα πολύ ενεργά τα τμήματα της ελληνικής κοινωνίας που μας ενδιαφέρουν κατά προτεραιότητα. Τους άνεργους, τους νέους, τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα, όσους έχουν υποστεί με πιο έντονο τρόπο τη βαρβαρότητα των προηγούμενων χρόνων. Σαφώς δεν μιλάω για υπέρβαση του καταστατικού, ούτε υποτιμώ τον σοβαρό διάλογο που πρέπει οργανωμένα να αναπτυχθεί στις οργανώσεις μελών του κόμματος, αλλά δεν πρέπει συγχρόνως να είναι ένα εσώκλειστο συνέδριο. Πρέπει να βρίσκεται σε επαφή με τις αγωνίες των ανθρώπων που θέλουμε να εκπροσωπήσουμε τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη.
Δεν γνωρίζουμε αν η τιμωρητική στάση της ηγεσίας της Ευρωζώνης έναντι του ελληνικού λαού για την επιλογή του να αμφισβητήσει τη λιτότητα και ο κλυδωνισμός που προκάλεσε αυτός ο ωμός εκβιασμός θα οδηγήσει στον τερματισμό του μονόδρομου της λιτότητας ή στην αρχή ενός ακόμα πιο σκληρού σχεδίου. Αυτό θα εξαρτηθεί όμως και από το τι θα κάνουμε εμείς, η ευρωπαϊκή Αριστερά, οι διανοούμενοι της Ευρώπης και τα κινήματα, το επόμενο διάστημα. Άρα ως τέτοιο στρατηγικό σημείο θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε το συνέδριό μας.
Με βάση αυτά οφείλουμε να μετατρέψουμε το συνέδριό μας σε έναν σημαντικό σταθμό για το κίνημα ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό στην Ευρώπη. Αναλογιστείτε πόσοι έχουν γράψει, σοβαροί διανοούμενοι, πολιτικοί και ακτιβιστές, για να δηλώσουν την αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα. Δεν μπορείς να τους αγνοήσεις.
* Τι αλλαγές θα βλέπατε στη δομή του κόμματος μετά απο ένα τέτοιο συνέδριο;
Σε κάθε περίπτωση το κόμμα χρειάζεται να οργανωθεί με έναν τρόπο αντίστοιχο του σχεδίου και της σημασίας της μάχης που δίνουμε. Δεν μπορεί δηλαδή η συνήθεια του παρελθόντος να αποτελεί νομοτέλεια. Είμαστε σε συνθήκες οικονομικού πολέμου και μπορεί να χάσαμε σημαντικές μάχες, αλλά από αυτές πρέπει να διδαχτούμε τι χρειάζεται να αλλάξουμε για να κερδίσουμε τον πόλεμο.
Ήδη στο καταστατικό μας είχαμε βάλει, στο ιδρυτικό μας συνέδριο, τέτοιες πρόνοιες όπως ανοιχτές λαϊκές συνελεύσεις, ομάδες εργασίας κ.λπ. που δεν τις εκμεταλλευτήκαμε. Αυτός ο προβληματισμός υπήρχε στο ιδρυτικό μας συνέδριο ως σπέρμα. Αλλά δεν τον αξιοποιήσαμε. Πρέπει, λοιπόν, τώρα να στραφούμε πιο πολύ στην ελληνική κοινωνία. Δεν μπορεί οι οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ να είναι απλώς ένα πεδίο εσωτερικής ζύμωσης, αλλά οφείλουν να είναι πρωτοπόρες δυνάμεις που βοηθάνε στην οργάνωση της κοινωνίας και την ανασυγκρότηση του κοινωνικού ιστού.
Για να τα κάνουμε αυτά, όμως, για να αποφύγουμε τους υπαρκτούς κινδύνους, να υπερβούμε αντιφάσεις και αδιέξοδα πρέπει να μείνουμε όλοι μαζί. Βρεθήκαμε όλοι μαζί στον ΣΥΡΙΖΑ ξέροντας ότι προερχόμαστε από διαφορετικά πολιτικά ρεύματα σε ένα κοινό πολιτικό σχέδιο που αναγνώριζε τους πραγματικούς συσχετισμούς και έθετε την ενότητα ως προϋπόθεση για να τους αλλάξουμε. Αυτό δεν πρέπει να το αναιρέσουμε. Η ενότητα δεν ήταν για μας συνθήκη εξ ανάγκης, αλλά πολιτικό σχέδιο αντιμετώπισης των δυσμενών συσχετισμών που φάνηκε να πετυχαίνει την πορεία του. Κι αν σήμερα λόγω του 36,5% και του 61,2% κάποιοι νομίζουν ότι υπάρχει χώρος ώστε όλες οι απόψεις να εκπροσωπούνται, κάνουν μεγάλο λάθος. Η ενότητα και πάλι σήμερα ειναι προϋπόθεση για να υπερβούμε πρωτοφανείς δυσκολίες και αδιέξοδα. Η περίοδος των εύκολων απαντήσεων τέλειωσε οριστικά.
* Στην ομιλία σου στην Κ.Ε. είπες ότι τις κοινωνικές αντιστάσεις δεν πρέπει να τις θεωρούμε αντίπαλο, αλλά να τις ενθαρρύνουμε. Να το αναλύσουμε περισσότερο, καθώς η Αριστερά είναι στην κυβέρνηση;
Είμαστε στην κυβέρνηση, αυτό θέλει ο λαός και έχουμε μια δύσκολη διαπραγμάτευση σε εξέλιξη για να κλείσουμε μια συμφωνία που μας επιβλήθηκε. Μια συμφωνία που για μας βασίζεται σε λάθος συνταγές. Οφείλουμε σε αυτές τις πρωτόγνωρες συνθήκες να δοκιμάσουμε με όλες τις δυνάμεις να βελτιώσουμε τη ζωή του λαού. Αν η ενότητα ήταν η πρώτη ιδρυτική αρχή του ΣΥΡΙΖΑ, η δεύτερη ήταν ότι πάντα θα βρίσκεται δίπλα στον λαό όταν διεκδικεί τα δίκαια αιτήματά του. Διότι διαφορετικά πώς θα είσαι αριστερός; Αν νιώσεις εφαρμόζοντας ένα λάθος πρόγραμμα τον κόσμο που διαμαρτύρεται ως εχθρό σου τότε θα ‘χεις ήδη μεταλλαχθεί. Θα βρεθούμε δίπλα στους αγώνες του λαού και ταυτόχρονα σε συνθήκες επιτήρησης θα παλεύουμε να βρεθούν αντίμετρα για να εξουδετερώσουν τα δυσμενή μέτρα και να βελτιώσουν τη ζωή του. Η αντίφαση είναι υπαρκτή, βεβαίως, δεν την παραγνωρίζω, αλλά ο στόχος θα είναι να έχουμε ένα σχέδιο που με τις μάχες σε όλα τα επίπεδα, στο κυβερνητικό, στο κοινοβουλευτικό και μέσα στην κοινωνία με αλληλεγγύη και αυτοοργάνωση, ακόμη κι αυτά τα αρνητικά μέτρα θα μπορέσουμε να τα αντιμετωπίσουμε οργανώνοντας ταυτόχρονα την απεμπλοκή μας από τους εκβιασμούς. Είναι ένα σχέδιο εξαιρετικά δύσκολο, αλλά για όλους τους λόγους του κόσμου πρέπει να νικήσει.