Τα μνημεία της πόλης και ο δήμαρχος

5. ΣΚΑΛΙΔΗΣ  ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ

Η προτομή του μεγάλου τουρκομάχου και οπλαρχηγού της Κισσάμου, βρίσκεται βόρια και δυτικά της πλατείας Εξηνταέξι. Δυστυχώς αντί να αναδίδει την ιστορική μνήμη, του απεικονιζόμενου οπλαρχηγού αλλά και της επαρχίας που εκπροσωπούσε, και εκπροσωπεί, κατακλύζεται και αποκρύπτεται κυριολεκτικά από σκουπίδια, απορρίμματα, διαφημιστικές ταμπέλες κ.α.

Ποιος είναι όμως ο καπετά Αναγν. Σκαλίδης ;

Κατάγεται από καπετανόσογο της Κισσάμου. Η πρότερη ονομασία της οικογένειας ήταν Σκυλούρη.

Οι Τούρκοι σκότωσαν τον πατέρα του, και από τότε ορκίστηκε να πάρει το αίμα του πίσω.

Γεννήθηκε στα Κύθηρα το 1818, επέστρεψε όμως στην γη των γονιώ του και έμαθε όσα γράμματα μπόρεσε στην Μονή Γωνιάς.

Έλαβε μέρος στην επανάσταση του 1841, δίπλα στον θείο του Παπαγιαννάκη. (γνωστής και επιφανούς Κισσαμίτκης οικογένειας. Υπάρχει και Σελινιώτικη συνώνυμη οικογένεια επιφανών οπλαρχηγών και λογιών).

Ως οπλαρχηγός Κισσάμου πήρε μέρος και στην επανάσταση του Μαυρογένη το 1858. Έφυγε μετά στην Αθήνα για να επιστρέψει ξανά στο μεγάλο ξεσηκωμό του Εξηνταέξι, ως αρχηγός του Δυτικού τμήματος της Επαρχίας του. Έλαβε μέρος σε όλες τις μάχες και πολεμικές επιχειρήσεις στην Επαρχία του, αλλά και τις άλλες επαρχίες τω Χανιώ, αφήνοντας να φανούν οι διοικητικές και επαναστατικές αρετές που διέθετε. Μετά την αποτυχία της επανάστασης πήγε και αυτός στην Αθήνα μαζί με τους άλλους οπλαρχηγούς, για να επανέλθει στην νέα επανάσταση του 1878 στην Κίσσαμο. Ως αρχηγός Κισσάμου στην επανάσταση αυτή πολέμησε στην Κυδωνία και στον Αποκόρωνα. Συνελήφθη από τους Τούρκους και οδηγήθηκε στις φυλακές της Πόλης. Εννιά μήνες μετά αποφυλακίστηκε και επέστρεψε στην Αθήνα.

Στην επανάσταση του 1895-6 κατέβηκε πάλι στην Κρήτη, για να συνεχίσει την δράση του στην απευλεθερωτική επανάσταση του 1896-7. Πολέμησε στην μάχη του Δρομονέρου, στον πύργο των Βουκολιών στα Ρούματα, στον πύργο του Σταυρού Καντάνου, και στην πολιορκία της Καντάνου. Ευτύχησε να βιώσει την αυτονομία της Κρήτης και μάλιστα εκλέγεται βουλευτής το 1901 στην Κρητική Βουλή, στην πρώτη συνεδρίαση της οποίας προέδρευσε, κηρύσσοντας την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Πέθανε στην Αθήνα και κηδεύτηκε με τιμές στρατηγού.

Είναι οξύμωρο κατά που φαίνεται, παράβλεψη ή αδιαφορία, ο δήμαρχος να είναι γεννημένος στη Κίσσαμο, δηλαδή από την επαρχία του βουλευτή και του καπετά Σκαλίδη, (ίδε παραπάνω), να παραβλέπει τον εξευτελισμό της μνήμης, από το σκουπιδαριό που περιβάλλουν την προτομή του επιφανούς άνδρα, σε ένα κεντρικό και πολυσύχναστο σημείο της πόλης.

Υ.Γ. Κλείνοντας την αναφορά μου στα μνημεία της πλατείας Εξηνταέξι, δεν παραβλέπω τις άλλες προτομές των υπόλοιπων επιφανών, όμως στην πλατεία αυτή θα μπορούσε να υπάρχει ένα κεντρικό μνημείο του μεγάλου ξεσηκωμού. Μνημείο υπήρχε παλιότερα στον χώρο του Σταδίου. Η φωτογραφία του μνημείου αυτού προέρχεται, από το αρχείο του  ερευνητή Μαν. Μανούσακα.  Η πλατεία κατά την ταπεινή μου άποψη δεν χρειάζεται καμιά διαμόρφωση σύμφωνα με τις εξαγγελίες, χρειάζεται φροντίδα και μόνο φροντίδα, που δυστυχώς δεν υπάρχει.

Ευτυχ Κορκίδης

"google ad"