ΤΑ ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ: Ιγνάτιου Χατζηνικολάου – Της ψυχής το σκότος (Η ευθύνη των διαφωτιστών)

Του Στρατή Παπαμανουσάκη

Για το πρόσωπο και το έργο του Αρχιμανδρίτη Ιγνατίου Χατζηνικολάου έχουν μιλήσει πολλοί άλλοι αρμοδιότεροί μου, να το εκτιμήσουν, και έχω αναφερθεί και εγώ παλαιότερα. Στο τελευταίο πνευματικό του πόνημα «Της Ψυχής το Σκότος», ο αναγνώστης ξαναβρίσκει τις αρετές του συγγραφέα, του θεολόγου, του εκπαιδευτικού και προπαντός του διανοούμενου της εποχής μας. Ο συγγραφέας, με πλούσια δράση ως πολίτης, στρατιώτης και ιερωμένος, με μεγάλη προσφορά ως εκπαιδευτικός, συγγραφέας και πνευματικός άνθρωπος, αλλά και με σπουδαίο εκδοτικό, θεολογικό και φιλοσοφικό απολογισμό, συνεχίζει ακούραστος το έργο του.

Στο νέο του βιβλίο, με στέρεα λογική δομή, με αξιόλογο φιλολογικό ήθος, αλλά και βαθιά θρησκευτική πίστη, ανατέμνει τα ψυχικά βάθη του ανθρώπου, φθάνοντας στο σκοτεινό μονοπάτι της καρδιάς και του νου για να οδηγήσει στο φως της ζωής, της αγάπης και της αγαθότητας. Η αχαριστία, η αγνωμοσύνη και η προδοσία, αρνητικοί προσδιορισμοί της σχέσης με το Θεό και τον άνθρωπο, τα απατηλά μέσα της κολακείας, της υποκρισίας και του ψεύδους που καταστρέφουν τη φιλία, την εμπιστοσύνη και τη συνεργασία στην κοινωνία, αντιπαρατίθενται διαλεκτικά προς την ευγνωμοσύνη, την ευχαριστία, τη σωτηρία του ανθρώπου.

Πέρα από τις βιβλικές, ευαγγελικές και πατερικές πηγές, ο συγγραφέας παραπέμπει στους αρχαίους έλληνες συγγραφείς και στους νεότερους ερευνητές. Στηρίζει με ισχυρά επιχειρήματα τις απόψεις του, συνδέει άρρηκτα τη χριστιανική διδασκαλία με τη φιλοσοφική και κοινωνική συνείδηση και χαρίζει ωραιότατες στιγμές ψυχωφελούς ανάτασης στον αναγνώστη. Ξεχωρίζει η ανάπτυξη του τριπτύχου Θεός – Άνθρωπος – Κοινωνία, που χαρακτηρίζει το βιβλίο, η ανάλυση του θέματος της αμαρτίας και του κακού και η εξέταση των σχέσεων φιλίας με την οποία ολοκληρώνεται το βιβλίο.

Κυρίως όμως ο συγγραφέας προσφέρει σε όλους μας το γνήσιο αγωνιστικό του παράδειγμα «Είμαι χριστιανός σημαίνει αγωνιστής. Και είμαι αγωνιστής σημαίνει ξεπερνώ τις όποιες δυσκολίες». Με το έργο και το βίο του, ο π. Ιγνάτιος εκπροσωπεί τον πραγματικό διανοούμενο και υποδεικνύει την ευθύνη του, μάλιστα στις σημερινές κρίσιμες ώρες του τόπου μας. Τώρα που καμιά σιωπή, εφησύχαση, αχαριστία δεν δικαιολογείται, τώρα που η οκνηρία της απουσίας και η λησμοσύνη της οφειλής προς το λαό και την ιστορία τείνουν να επικρατήσουν, τώρα το καθήκον όλων, που από τη φύση τους μπορούν να μιλήσουν, να δράσουν και να διαφωτίσουν, μεγαλώνει. Αυτό το καθήκον που του αναλογεί, αναλαμβάνει ακέραιο ο συγγραφέας, με το έργο του, της καθοδήγησης από το σκοτάδι της ψυχής στο φως της ζωής.