Οι φετινές μου διακοπές στην Κρήτη ήταν ανατρεπτικές. Αλλιώς προγραμματίστηκαν, αλλιώς κατέληξαν. Προσπάθησα να περισσώσω ό,τι μπορώ, στην απόχη του μυαλού μου και να προλάβω να συντονιστώ στη συχνότητα της γης και των ανθρώπων. Λίγες μέρες διαθέσιμες, αλλά έφεραν κοντά μου και όμορφα προϊόντα και όμορφους ανθρώπους, με ιστορίες.
Ο Γιώργος Χατζάκης είναι ένας φίλος που μου φέρνει συχνά τις δικές του ιστορίες, από τη ζωή που ζει στην Κρήτη. Αυτή τη φορά μου μίλησε για τα παιδιά που καλλιεργούν, από το 1999, τροπικά φρούτα στα Τέρτσα Βιάννου, ένα μικρό οικισμό δίπλα στο Μύρτος, Ιεράπετρας.
Εχω γεννηθεί στην Ιεράπετρα και αγαπώ πολύ το Λιβυκό πέλαγος. Για την απεραντοσύνη του, την καυτή άμμο, τον νοτιά που σκορπίζει τη ζέστη ή παρασέρνει τα πάντα, τα κύματα που σμιλεύουν τα βράχια και σπάνε τη γη σε βότσαλα και μικρές μαγικές αμμουδιές, τη ζέστη που νανουρίζει και την κρυμμένη ένταση στα βάθη της θάλασσάς του. Άγρια θάλασσα, όταν θυμώνει. Πλανεύτρα, σαν είναι απάνεμη. Ο χειμώνας συνήθως φέρνει βροχές, όχι κρύο.
Στην Άρβη Βιάννου, ένα παραθαλλάσιο χωριό δίπλα στο Μύρτος, ξεκίνησε η καλλιέργεια της μπανάνας στη δεκαετία του 1930. Η Ελλάδα έμαθε να τρώει ένα νέο φρούτο και μετά τον πόλεμο, στη δεκαετία του 1950, αναζήτησε εισαγωγές γιατί η ντόπια παραγωγή δεν ήταν πλέον αρκετή. Στα σουπερ μάρκετ πλέον οι διαθέσιμες μπανάνες είναι μόνο εισαγώμενες και δίνουν μάχη για την προτίμησή μας. Μπανάνες που έχουν κοπεί μήνες πριν από το δέντρο και ωριμάζουν κατά παραγγελία την κατάλληλη στιγμή, στο ράφι.
Οι κρητικές μπανάνες -που μέσα σε μια εβδομάδα εχουν κοπεί από το δέντρο τους και έχουν φτάσει όπου τις ζητήσουν στην Ελλάδα- δεν είναι διαθέσιμη επιλογή στο μυαλό του έλληνα καταναλωτή. Μικρές μπανάνες, γλυκές και αρωματικές, που ωριμάζουν στα δέντρα, προστατευμένες από τους βοριάδες και το κρύο, μελωμένες από τη ζέστη του Λιβυκού και ποτισμένες από τα νερά των φαραγγιών! Αυτές οι μπανάνες δεν φτάνουν στην κουζίνα μας. Αναρωτήθηκα ποιά άλλα τροπικά φρούτα μπόρεσαν να ριζώσουν και να παράγουν καρπούς στην περιοχή του Βιάννου. Πήρα το αυτοκίνητο και ξεκίνησα για τα Τέρτσα.
[youtube id=”LQV8m89Pidk” width=”620″ height=”360″]
Μετά το Μύρτος, ο δρόμος μοναχικός, ανάμεσα σε απέραντη θάλασσα και λευκοσκαμμένο βουνό. Η μόνη πρασινάδα τα στητά θαμνάκια κρίταμου, γεμάτα αλμύρα και γεύση. Το ραντεβού με τον Μανώλη Γιανναδάκη ήταν στο πρώτο ξαπόσταμα του οικισμού, στην ταβέρνα “Βρέξει-Λιάσει”. Καλαμωτή η κρεββατίνα να σκιάζει τα τραπέζια, καλαμωτές οι ομπρέλλες να σκιάζουν τους ελάχιστους ξένους. Η γαλλίδα που βγήκε από τη θάλασσα έτρεξε στην σκιά, χοροπηδώντας στην καυτή άμμο. Χαμογέλασα γιατί θυμήθηκα τον εαυτό μου να κάνει το ίδιο, ξεχνώντας πάντα τις σαγιονάρες μου. Αφησα τη θάλασσα να γεμίσει το μυαλό μου, το αεράκι να στεγνώσει τον ιδρώτα μου και χαμογέλασα στη ζωή που με έφερε πάλι όπου αγαπούσα.
Ο Μανώλης κι ο Γιώργος έφεραν στο τραπέζι μια πιατέλα τροπικά φρούτα, που έκαναν καλό στην υγεία μου μόνο που τα έβλεπα. Όταν τα έφαγα, ναι όλα, ένιωθα να έχει ζωντανέψει το σώμα μου και να έχω κάνει ένα εσωτερικό ντους δροσιάς και ενέργειας! Πόσο διαφορετικά φρούτα! Κανένα δεν με ξένισε πάντως, ένιωσα πως πολύ εύκολα θα τα κατανάλωνα καθημερινά, αν τα έβρισκα στο μανάβη μου.
Κι αν αναζητούμε συμπληρώματα διατροφής στο φαρμακείο, ας σκεφτούμε εξυπνότερα. Ας δημιουργήσουμε τη ζήτηση για να έρθουν κοντά μας αυτά τα φρούτα που θα μας δώσουν τις ισχυρότερες πηγές βιταμινών, που θα κρατήσουν υγιές το σώμα μας το χειμώνα.
Ελάτε να γνωρίσουμε τα τροπικά φρούτα, στο βίντεο που έκανα με την κάμερα στο αριστερό και το κουτάλι στο δεξί χέρι, μιλώντας και δοκιμάζοντας τις νέες γεύσεις.
Αυτό το κίτρινο, το πρωτάκουστο, το πεπίνο, ο κ. Γιανναδάκης, ο ιδιοκτήτης της ταβέρνας Βρέξει-Λιάσει, ο οποίος σμιλεύει τα ξύλα που ξεβράζει η θάλασσα, μου είπε: “Αυτό δεν είναι τροπικό. Τοπικό φρούτο είναι. Κρητικό. Το είχε η γιαγιά μου σε γλάστρα και το έτρωγα από μικρός”.
Απευθύνομαι στους διανομείς φρούτων, τα καταστήματα που κάνουν χυμούς, τα μανάβικα της Αθήνας και των άλλων μεγάλων πόλεων. Κρητικές μπανάνες, παπάγιες, φρούτα του πάθους, φυσαλίδες, πασιφλόρα, γκουάβα, πλέον, καλλιεργούνται βιολογικά στην Ελλάδα. Ποιός είναι ο λόγος να γίνεται εισαγωγή από τόσο μακρινές χώρες; Μιλήστε με τους έλληνες καλλιεργητές και υποστηρίξτε τη δουλειά που κάνουν. Το προϊόν είναι εξαιρετικό! Το δοκίμασα.
Για κάθε πληροφορία μιλήστε με τον Γιώργο Δημητρίου 6986808099. www.mygreengaia.gr