Στη σελίδα “Αγριολούλουδα της Κρητικής γης“, κάτοικοι του νησιού αλλά και επισκέπτες ανεβάζουν φωτογραφίες σπάνιων ή λιγότερων σπάνιων φυτών που υπάρχουν στην Κρήτη και πολλές φορές προσπερνούμε δίχως να παρατηρούμε την ομορφιά των λουλουδιών τους.
Εδώ, μέσα από τη σελίδα, συλλέξαμε 21 φωτογραφίες από τα πιο όμορφα λουλούδια που βρήκαμε και σας τις παρουσιάζουμε.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, υπάρχει κάποια περιγραφή σχετικά με τα χαρακτηριστικά των φυτών. Κάποια είναι πολύ σπάνια, κάποια πιο συνηθισμένα. Όλα όμως είναι πανέμορφα.
Δείτε και εσείς τα όμορφα λουλούδια της κρητικής γης:
. Όσο μπόι του λείπει, τόσο χρώμα έχει, θα μπορούσε να πει κάποιος για το μικρό Sedum rubens L., που κάνει κάθε Απρίλιο τα ηφαιστιογενή βράχια της δυτικής Λέσβου να κοκκινίζουν. Το νησί του Αιόλου δεν έχει το αποκλειστικό προνόμιο να φιλοξενεί το χαριτωμένο αυτό εκπρόσωπο της οικογένειας Crassulaceae. Στην πραγματικότητα, είναι ένα είδος αρκετά διαδεδομένο σε όλη την Ελλάδα και τη Μεσόγειο, φτάνοντας μέχρι τη βόρεια Γαλλία, τα Κανάρια νησιά και τη Μέση Ανατολή.Himantoglossum samariense. Ιδιαίτερα σπάνιο, ενδημικό της Κρήτης ιμαντόγλωσσο αφού παρουσιάζεται σποραδικά, σε λίγες μόνο τοποθεσίες στους τρεις ορεινούς όγκους του νησιού, πάντοτε σε μεγάλα υψόμετρα. Θεωρείται υβριδογενές αφού παρουσιάζει ανάμεικτα στοιχεία του Himantoglossum caprinum (μεγάλο μήκος χείλους και μεγάλο βάθος σχισμής στον κεντρικό λοβό) και του Himantoglossum affine (πρασινωπές αποχρώσεις στα άνθη). Ανθίζει αργά, από τα μέσα Μαΐου ως τα τέλη Ιουνίου.Κάρθαμος ο ουρανόχρωμος(κυανός) – Carthamus caeruleus (L.) C. Presl. Πολυετές ακανθώδες φυτό ύψους μέχρι 80cm. Βλαστός όρθιος συνήθως χωρίς διακλάδωση, κυλινδρικός αλλά με αυλακώσεις, κιτρινωπός και καλυπτόμενος με πυκνές και λευκές αραχνοειδείς τρίχες. Φύλλα βάσης απλά, επιμήκη λογχοειδή, συνήθως πτεροσχιδή και οξύκορφα, τραχιά στην αφή και από τις δυο επιφάνειες, οδοντωτά με μυτερές κορυφές, σχεδόν άμισχα. Φύλλα βλαστού κατ εναλλαγή, μικρότερα όσο πλησιάζουμε την κορυφή, απλά, ωοειδή-λογχοειδή, με πλατύτερη βάση, τριχωτά και στις δυο επιφάνειες, οδοντωτά, οξύκορφα και άμισχα, ενώ η βάση του φύλλου περιβάλλει το βλαστό περίπου κατά το ήμισυ. Άνθη μονήρη, σε επάκρια σφαιρικά κεφάλια με σωληνοειδή και λιλά ή μπλε δισκοειδή ερμαφρόδιτα ανθίδια, με πενταμερές και ελαφρά χνουδωτό περιάνθιο. Εξωτερικά βράκτια ωοειδή-λογχοειδή με πλατιά βάση, τριχωτά, οξύκορφα και με αιχμηρά δόντια που καταλήγουν σε άκανθα. Εσωτερικά βράκτια λεπτότερα, καστανά και μεμβρανώδη. ‘Ανθιση Μάιος-Ιούνιος. Καρπός αχαίνιο (ξερός, αδιάρρηκτος, μονόσπερμος καρπός που συμφύεται πλήρως με το σπέρμα). Σπάνιο φυτό που περιέχεται στο Κόκκινο Βιβλίο όπου περιλαμβάνονται φυτά σπάνια ή που κινδυνεύουν να εξαφανισθούν.Ophrys iricolor. Σταθερή μορφολογικά ορχιδέα, ένας από τους τρεις εκπρόσωπους της ομάδας iricolor στην Ελλάδα. Με μεγάλο (περίπου 2 εκατοστά) χείλος*, σχεδόν οριζόντιο, με βαθιά εντομή σχήματος V στη βάση του και χαρακτηριστικό ιώδη-πορφυρό χρωματισμό στην κάτω επιφάνειά του (βλέπε διαφάνεια Νο8). Κατανέμεται σε όλη την κεντρική και νότια Ελλάδα, νησιά του Αιγαίου, ενώ στα Ιόνια βρέθηκε μόνο στην Κεφαλονιά. Ανθίζει τους μήνες Φεβρουάριο ως Απρίλιο.Orchis italica / Όρχις η Ιταλική Ανθρωπόμορφη ορχιδέα με λουλουδια σαν γυμνά ανθρωπάκιαOphrys ariadnae. Είδος παρόμοιο με την Ophrys cretica, αλλά με πιο πολύπλοκο σχέδιο θυρεού, μικρότερη στιγματική κοιλότητα, χωρίς σύσφιξη στη βάση της και με πλαϊνούς λοβούς πιο στρογγυλεμένους, χωρίς αιχμηρή άκρη*. Ενδημεί στην Κρήτη, στην Κάρπαθο όπου υπάρχει σε αφθονία και συνήθως με ακόμα πιο πολύπλοκο θυρεό, και στις Κυκλάδες. Στην ηπειρωτική Ελλάδα είναι εξαιρετικά σπάνια και αναφέρθηκε μόνο από την νότια Πελοπόννησο και από την Αττική***. Ανθίζει λίγο νωρίτερα από την Ophrys cretica, από Φεβρουάριο ως Απρίλιο.Ophrys cretica. Η Ophrys αυτή ξεχωρίζει με το ασπρόμαυρο, έντονα διαιρεμένο (τρίλοβο) χείλος, τους απλωτούς πλαινούς λοβούς και το πολύπλοκο σχέδιο του θυρεού που συνήθως είναι σε σχήμα Η με λευκό περίγραμμα. Ομοιάζει και φύεται μαζί με την Ophrys ariadnae, είναι όμως οψιμότερη από την τελευταία και έχει ευρύτερο τον θόλο της στιγματικής κοιλότητας (το εύρος του ειναι εμφανώς μεγαλύτερο από το ύψος του σε αντίθεση με την ariadnae). Κατανέμεται από την νότια Πελοπόννησο μέχρι την νότια Ρόδο, συμπεριλαμβάνοντας την Κρήτη και μερικά νησιά των Κυκλάδων. Στην ανατολική Κρήτη εμφανίζεται ως το υποείδος Ophrys subspecies bicornuta και στην νότια Ρόδο ως Ophrys cretica subspecies beloniae. Ανθίζει από τα τέλη Μαρτίου ως τέλη Απριλίου.anacamptis pyramidalis. Μοναδικός εκπρόσωπος του γένους της, η Anacamptis pyramidalis συναντάται σε όλη την Ελλάδα και σε πολλά διαφορετικά ενδιαιτήματα. Επικονιάζεται με έναν ιδιαίτερο μηχανισμό από ημερόβιες και νυκτόβιες πεταλούδες και για αυτό υβριδίζεται πολύ σπάνια. Ανθίζει από Απρίλιο ως Ιούλιο. Είναι ψηλό φυτό με άνθη ροδοκόκκινα έως λευκά, σε ταξιανθία με χαρακτηριστική πυραμιδοειδή μορφή. Ξεχωρίζει εύκολα και δεν είναι δυνατόν να μπερδευτεί με άλλες ορχιδέες.Bupleurum subovatumParacaryum lithospermifolium. Το φυτό “Παρακάρυο” σε καρποφορία, στα Λευκά όρη Κρήτης. Στο “Κόκκινο Βιβλίο των Σπανίων και Απειλουμένων ειδών της Ελλάδας” του 2009 αναφέρεται ως Σχεδόν Απειλούμενο (NT)silene variegata. ΣΙΛΗΝΗ Η ΠΟΙΚΙΛΛΟΥΣΑ. Μικρό ενδημικό φυτό της Κρήτης με φύλλα γλαυκά σαρκώδη και άνθη με κάλυκα κυλινδρικό ωειδή με καφερόδινα νεύρα.Το συναντάμε σε πετρώδεις τοποθεσίες και αλπικά υψόμετρα στις ορεοσειρές της Κρήτης.Φώτο Γκίγκιλος Λευκών Ορέων στα 1940μ.limonium sinuatum. ΛΙΜΟΝΙΟ το ΚΟΛΠΩΤΟ. Τα λιμόνια είναι συνήθως φυτά με λεπτούς σκληρούς βλαστούς και φύλλα στην βάση του φυτού. Τα άνθη τους έχουν χαρακτηριστικό μεμβρανώδη κάλυκα και τα συναντάμε σε παραθαλάσσιες περιοχές.Πολλά από τα λιμόνια είναι ενδημικά με στενή διασπορά.Εδώ είναι ένα πλατιά διεσπαρμένο λομόνιο το κολπωτό.τα λευκά του άνθη φύονται σε πυκνούς κορύμβους και έχουν εντυπωσιακό κυανοιώδη κάλυκα.sedum rubens. ΣΕΔΟ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΩΠΌ. Όρη Θρυπτής (φώτο Μανώλης Δακανάλης). Τα sedum είναι πόες με σαρκώδη φύλλα και είναι γνωστά με την λαική ονομασία ΑΜΑΡΑΝΤΑ.Το sedum rubens είναι φυτό χαμηλό αδενώδες τριχωτό με φύλλα κοκκινωπά σαρκώδη.Τα κατώτερα είναι αντίθετα συχνά σε ροζέτες και τα ανώτερα είναι επαλλάσ- σοντα.Το συναντάμε σε όλα τα υψόμετρα σε σχισμές βράχων – από το βιβλίο ΑΓΡΙΟΛΟΥΛΟΙΥΔΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ του ΒΑΓΓΕΛΗ ΠΑΠΙΟΜΥΤΟΓΛΟΥPaeonia clusii Stern & Stearn. Παιώνια του Clusius (ΠΗΓΟΥΝΙΑ). Η Παιώνια (Paeonia) είναι γένος ιδιαίτερα όμορφου αγριολού-λουδου που συναντάται στην ελληνική ύπαιθρο και γενικότερα στην Μεσόγειο. Στην Ελλάδα συναντώνται συνολικά πέντε διαφορετικά είδη παιώνιας.Σπανιότερη και ιδιαίτερα όμορφη είναι η Παιώνια του Κλούσιου (Paeonia clusii) που φύεται στην Κρήτη και στην Κάρπαθο και οι ντόπιοι ονομάζουν πηγουνι.Ανθη κατάλευκα, σπάνια ρόδινα, που μπορούν να φτάσουν τα 12 εκ. με άρωμα γαρύφαλλου,Φύλλα πολυσχιδή, λεία και από τις δύο πλευρές. Αν και ανακαλύφθηκε πρώτη φορά στην Ίδη από τον Bellon, τώρα απαντάται μόνο στα Λευκά Όρη και την Δίκτη. Στα Σφακιά τη λένε και “ψευθιά”, γιατί τα άνθη της είναι τόσο όμορφα που μοιάζουν σαν ψεύτικα, γι΄ αυτό άλλωστε παλιότερα οι σφακιανοί γαμπροί έβαζαν μια παιώνια στο πέτο τους.aristolochia sempervirens. Αναρριχώμενη πόα, με ελικοειδείς βλαστούς και φύλλα καρδιόσχημα. Τα άνθη της θυμίζουν σαξόφωνο. Στην εξωτερική τους επιφάνεια έχουν ροδοκόκκινο χρώμα, ενώ στην εσωτερική τους κίτρινο. Συνήθως τα άνθη του γένους αυτού αναδίδουν πτωματώδη οσμή και προσελκύουν μύγες, που γίνονται οι επικονιαστές. Η ονομασία του γένους του φυτού προέρχεται από τις λέξεις άριστος και λοχεία. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι βοηθάει στον τοκετό. 0 Διοσκουρίδης, πατέρας της φαρμακευτικής βοτανικής, αναφέρει, μεταξύ άλλων, για το φυτό αυτό ότι «άριστα βοηθείν λοχείαν». Έχει ονομαστεί έτσι επειδή θεωρείται ότι βοηθάει άριστα την λοχεία.Petromarula pinnata. Πετρομαρούλα η πτερωτή. Θεωρείτε σημαντικό φυτό μιας και αποτελεί μοναδικό εκρόσωπο του γένους του.Το συναντάμε σε ασβεστολιθικές απότοµες πλαγιές και χαράδρες, απότοµα πρανή,βραχώδεις και σκιερές τοποθεσίες, παλιοί πέτρινοι τοίχοι (υψ. 0-1200 m).Το όνομα του προέρχεται από τις λέξεις πέτρα+μαρούλι.Anemone hortensis…η κρητική ανεμώνη…ενδημική της ΚρήτηςΣπάνιες λευκές ίριδεςΑγριονεραγκούλα…..ranunculusMandragora autumnalis (solanaceae). Ο Μανδραγόρας είναι φυτό του γένους των δικοτυληδόνων της οικογένειας των σολανιδών. Περιλαμβάνει λίγα είδη πολυετών ποοδών φυτών με τοξικές και φαρμακευτικές ιδιότητες, ιθαγενή των παραμεσογείων περιοχών.Στην Ελλάδα βρίσκεται σε περιοχές της Θεσσαλίας της Πελοποννήσου στη Στερεά και στα νησιά του Αιγαίου, όπου είναι γνωστά με διάφορες κοινές ονομασίες, όπως καλάνθρω-πος, αρκάνθρωπος, μανδραγούδα, αβγουδάτσα μεγαλοβοτάνι και άλλες. Ο μανδραγόρας έχει μια μακριά καφέ ρίζα σαν παντζάρι που μπορεί να φτάσει σε βάθος ένα μέτρο. Η ρίζα είναι μερικές φορές μονή και μερικές φορές διακλαδώνεται σε δύο ή τρεις βραχίονες. Ακριβώς από την κορυφή της ρίζας εμφανίζονται μερικά σκουροπρά-σινα φύλλα που αρχικά είναι όρθια αλλά όταν φτάσουν στο κανονικό τους μέγεθος (30 εκατοστά μήκος και 10 εκατοστά πλάτος) απλώνο-νται προς τα έξω και προς τα κάτω. Είναι μυτερά στις άκρες και έχουν μια δυσάρεστη οσμή. Μέσα από τα φύλλα ξεπετάγονται τα άνθη του φυτού το καθένα από ξεχωριστό μίσχο μεγέθους 8-10 εκατοστών. Στο σχήμα και στο μέγεθος μοιάζουν λιγάκι με τα άνθη της πρίμουλας και έχουν υπόλευκο χρώμα και αρκετές φορές με μοβ παραλλαγές. Τα άνθη παράγουν ένα σφαιρικό λείο καρπό σαν μικρό μήλο που γίνεται κίτρινος όταν ωριμάσει. Η σάρκα του καρπού είναι γεμάτη και έχει ένα δυνατό άρωμα σαν του μήλου.Origanum dictamnus. ΔΙΚΤΑΜΟΣ. Το Δίκταμο (η έρωντας) (επιστημονική ονομασία: Origanum dictamnus, Ορίγανον το δίκταμνον είναι ένα ενδημικό φυτό που συναντάται στην Κρήτη και χρησιμοποι- είται ως ρόφημα. Το όνομα προέρχεται από το όρος Δίκτη (Λασιθιώτικα) όπου παλαιότερα αφθονούσε. Ειδικότερα καλλιεργείται εδώ και 70 χρόνια στην Έμπαρο, Τα φύλλα του είναι χνουδωτά και έχουν χρώμα γκριζοπράσινο[3]. Το δίκταμο λέγεται και δίκταμνο(ς).Στη Μινωική Κρήτη και την Αρχαία Ελλάδα ήταν ένα από τα σπουδαιότερα φαρμακευτικά φυτά. Ο Ιπποκράτης το χρησιμοποιούσε κατά των παθήσεων του στομάχου και του πεπτικού συστήματος, στους ρευματισμούς, τα αρθριτικά, ως επουλωτικό, εμμηναγωγό, τονωτικό και αντισπασμωδικό.Ο Δίκταμος εξαπλώνεται από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τα 1.600 μ. αποκλειστικά σε γκρεμνό και φαράγγια (ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΧΑΣΜΟΦΥΤΟ). Είναι ένα μικρό φυτό με μήκος 30 έως 40 εκ., πολύ δυνατής οσμής και γεύσης, τα φύλλα του είναι σχετικά μικρά αλλά παχουλά, και καλύπτονται από χνούδι, τα άνθη του έχουν βιολετί χρώμα.
Ο “Αγώνας της Κρήτης” εκδόθηκε στις 8 Ιουλίου του 1981. Είναι η έκφραση μιας πολύχρονης αγωνιστικότητας. Έμεινε όλα αυτά τα χρόνια σταθερός στη διακήρυξή του για έγκυρη – έγκαιρη ενημέρωση χωρίς παρωπίδες. Υπηρετεί και προβάλλει, με ευρύτητα αντίληψης, αξίες και οράματα για μία καλύτερη κοινωνία. Η βασική αρχή είναι η κριτική στην εξουσία όποια κι αν είναι αυτή, ιδιαίτερα στα σημεία που παρεκτρέπεται από τα υποσχημένα, που μπερδεύεται με τη διαφθορά, που διαφθείρεται και διαφθείρει. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που η εφημερίδα έμεινε μακριά από συσχετισμούς και διαπλοκές, μακριά από μεθοδεύσεις και ίντριγκες.
