Τι έφτιαξε και οδηγηθήκαμε στην αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών στο δημόσιο;

Μία ημέρα μετά τη δημοσίευση της επικαιροποιημένης έκθεσης των θεσμών, στην οποία καταγράφηκε η ανάγκη «να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για την εκκαθάριση των εκκρεμοτήτων και την αποφυγή της δημιουργίας νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών», τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους δείχνουν αντιθέτως ότι και τον Φεβρουάριο συνεχίστηκε η αυξητική πορεία.

Πώς διαμορφώνονται τα νούμερα

Από το 1,525 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2018, φτάσαμε στο 1,578 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2019 και στο 1,669 δισ. ευρώ τον Φεβρουάριο της φετινής χρονιάς. Από την άλλη, οι επιστροφές φόρων που βρίσκονται σε εκκρεμότητα μειώθηκαν τον Φεβρουάριο έστω και οριακά. Από τα 506 εκατ. ευρώ του περασμένου Δεκεμβρίου, πέσαμε στα 488 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2019 και στα 480 εκατ. ευρώ τον Φεβρουάριο. Σε ειδική κατηγορία αποτυπώνονται πλέον οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων που παραμένουν σε εκκρεμότητα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 90 ημερών. Αυτές περιορίστηκαν στα 289 εκατ. ευρώ, από 342 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο και 340 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2018. Το άθροισμα ληξιπρόθεσμων οφειλών και επιστροφών φόρου σε εκκρεμότητα αυξήθηκε τον Φεβρουάριο στα 2,149 δισ. ευρώ, από 2,066 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο, με τη διαφορά να φτάνει στα 83 εκατ. ευρώ από μήνα σε μήνα.

Πού οφείλεται η διεύρυνση των οφειλών

Η αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών κατά τον μήνα Φεβρουάριο οφείλεται στα νοσοκομεία, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και στον ΕΟΠΥΥ. Αναλυτικά, τα επιμέρους στοιχεία για τον δεύτερο μήνα της φετινής χρονιάς έχουν ως εξής:

1 Τα ληξιπρόθεσμα χρέη των νοσοκομείων εκτοξεύτηκαν από τα 359 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο στα 446 εκατ. ευρώ τον Φεβρουάριο. Πρακτικά, οι οφειλές επανήλθαν στα επίπεδα του Δεκεμβρίου του 2016, καθώς και τότε οι ληξιπρόθεσμες οφειλές είχαν διαμορφωθεί στα 450 εκατ. ευρώ. Αύξηση στις ληξιπρόθεσμες οφειλές των νοσοκομείων είχε καταγραφεί και κατά τον μήνα Ιανουάριο (σ.σ.: στα 359 εκατ. ευρώ από 294 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2018).

2 Τα ληξιπρόθεσμα χρέη του ΕΟΠΥΥ ακολούθησαν έντονα πτωτική πορεία όλο αυτό το διάστημα, με αποτέλεσμα να προσγειωθούν στα 140 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2019, ενώ είχαν φτάσει και στο 1,7 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2015. Τον Φεβρουάριο το υπουργείο Οικονομικών κατέγραψε μικρή αύξηση στα 150 εκατ. ευρώ.

3. Συνολικά, τα χρέη των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης (στα οποία περιλαμβάνονται και αυτά του ΕΟΠΥΥ) περιορίστηκαν τον Φεβρουάριο στα 636 εκατ. ευρώ έναντι 642 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο και 668 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο.

4. Τα χρέη των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης διαμορφώθηκαν στα 221 εκατ. ευρώ, έναντι 206 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο και 200 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο.

5.Τα νομικά πρόσωπα που συνδέονται με το Δημόσιο είχαν ληξιπρόθεσμες οφειλές συνολικού ύψους 320 εκατ. ευρώ τον Φεβρουάριο οι οποίες παρέμειναν αμετάβλητες συγκριτικά με τον Ιανουάριο.

Οι φόροι σε εκκρεμότητα διαμορφώθηκαν στα 480 εκατ. ευρώ τον Φεβρουάριο έναντι 488 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο και 506 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο.

Από αυτό το ποσό, οι άμεσοι φόροι σε εκκρεμότητα διαμορφώθηκαν στα 262 εκατ. ευρώ (από 265 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο) και οι έμμεσοι φόροι στα μόλις 93 εκατ. ευρώ από 84 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο. Οι εκκρεμότητες από τα μη φορολογικά έσοδα διαμορφώθηκαν στα 120 εκατ. ευρώ έναντι 135 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο.

Προτεραιότητα για τους θεσμούς αλλά και την οικονομία

Το θέμα των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα είναι πρώτης προτεραιότητας για τους θεσμούς λόγω των επιπτώσεων στις συνθήκες ρευστότητας της αγοράς. Μάλιστα, μετά την ανάδειξη του θέματος για το κατά πόσο αποτυπώνονται με σωστό τρόπο οι εκκρεμείς συντάξεις -καθοριστικό θέμα κυρίως για τη μεταβολή των μελλοντικών ληξιπρόθεσμων οφειλών-, το ενδιαφέρον αναμένεται να γίνει ακόμη μεγαλύτερο.

Οι θεσμοί είναι δεδομένο ότι ενδιαφέρονται για δύο πράγματα: πρώτον, για την εξάλειψη των υφιστάμενων ληξιπρόθεσμων οφειλών και, δεύτερον, για τη λήψη μέτρων ώστε να αποφευχθεί η δημιουργία νέων οφειλών στο μέλλον. Χαρακτηριστικό είναι και το σχετικό απόσπασμα στην έκθεση των θεσμών, η οποία δόθηκε προχθές στη δημοσιότητα: «Τα στοιχεία του Δεκεμβρίου 2018 δείχνουν ότι το ύψος των καθαρών ληξιπρόθεσμων οφειλών μειώθηκε μετά τη λήξη του προγράμματος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας. Τα στοιχεία του Ιανουαρίου δείχνουν συνεχή, αν και αργή, μείωση. Στο μέλλον, απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την εκκαθάριση των εκκρεμοτήτων και την αποφυγή της δημιουργίας νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών».