Τι είναι το άρθρο 99 που επικαλέστηκε ο Γκουτέρες – Πόσες φορές έχει χρησιμοποιηθεί και τι αποτελέσματα μπορεί να φέρει

Ο Γκουτέρες έχει ζητήσει «άμεση ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός» από τις 18 Οκτωβρίου. Αλλά το Συμβούλιο Ασφαλείας δεν έχει ακόμη υιοθετήσει ψήφισμα που να καλεί σε κατάπαυση του πυρός, εν μέσω διαφορών μεταξύ των μονίμων μελών.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο κύριος υποστηρικτής του Ισραήλ, έχουν ασκήσει βέτο σε ένα ψήφισμα, ενώ η Ρωσία, που είναι πιο επικριτική απέναντι στο Ισραήλ, έχει μπλοκάρει ένα άλλο.

• Τι είναι το άρθρο 99;

Είναι μια ειδική εξουσία και το μόνο ανεξάρτητο πολιτικό εργαλείο που δίνεται στον γενικό γραμματέα στον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ. Του επιτρέπει να συγκαλέσει με δική του πρωτοβουλία συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας για να απευθύνει προειδοποιήσεις σχετικά με νέες απειλές για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια και θέματα που δεν είναι ακόμη στην ημερήσια διάταξη του Συμβουλίου.

Στο άρθρο 99 του Χάρτη αναφέρεται ότι «ο Γενικός Γραμματέας μπορεί να θέσει υπόψη του Συμβουλίου Ασφαλείας κάθε θέμα που κατά τη γνώμη του μπορεί να απειλήσει τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας».

Τώρα ο Γκουτέρες μιλάει στο Συμβούλιο Ασφαλείας, χωρίς να έχει χρειαστεί πρόσκληση από κάποιο κράτος μέλος, όπως συμβαίνει συνήθως.

Η επίκληση του άρθρου 99 συμβαίνει σπάνια. Οι τελευταίες περιπτώσεις που έγινε επίκλησή του ήταν στο Κογκό το 1960(πόλεμος με Βέλγιο), στο Ιράν το 1979 (για τους Αμερικανούς ομήρους μετά την επανάσταση), στον Λίβανο το 1989 (για τον τερματισμό του εμφυλίου).

Αναφορικά με την ισχύ του άρθρου 99 και τα αποτελέσματα που μπορεί να φέρει η επίκλησή του ο Anthony Arend, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Georgetown, δήλωσε στο Al Jazeera:

«Μπορεί να επιβάλει μια συζήτηση, μπορεί να φέρει τα μέρη κοντά και να τα ενθαρρύνει να καταλήξουν σε κάποιου είδους συμβιβασμό. Αλλά λόγω του βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ο μόνος τρόπος για να μπορέσει το Συμβούλιο Ασφαλείας να υιοθετήσει ένα ουσιαστικό ψήφισμα για το θέμα αυτό είναι να επιλέξει καθένα από τα πέντε μόνιμα μέλη να μην ασκήσει βέτο».

Αυτό σημαίνει ότι η παρέμβαση του γενικού γραμματέα δεν «αλλάζει ριζικά τους πολιτικούς υπολογισμούς των πιο ισχυρών μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Η Κίνα, η Ρωσία, οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία έχουν δικαίωμα βέτο. Εάν το ψήφισμα υιοθετούνταν από το Συμβούλιο Ασφαλείας θα μπορούσαν να ληφθούν μέτρα όπως κυρώσεις, ή ακόμα και διεθνής δύναμη στην περιοχή.

"google ad"