Το Παγκρήτιο Εκπαιδευτήριο στο Μουσείο Χριστιανικής Τέχνης «Αγία Αικατερίνη Σιναϊτών»

Ένα μήνα μετά την επανέναρξη  λειτουργίας του Μουσείου Χριστιανικής Τέχνης «Αγία Αικατερίνη Σιναϊτών», της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης, το Εκπαιδευτήριο «Το Παγκρήτιον» ήταν η πρώτη σχολική μονάδα που οργάνωσε και πραγματοποίησε, τη Δευτέρα 2 Μαρτίου 2015, εκπαιδευτική επίσκεψη στο εξαιρετικό αυτό πολιτιστικό μνημείο του Ηρακλείου.

Η υπεύθυνη λειτουργίας του μουσείου, αρχαιολόγος Δρ Έφη Ψιλάκη, υποδέχτηκε τους μαθητές, αναφέρθηκε αρχικά στις αλλαγές που υπέστη ο χώρος μέσα στην ιστορική του πορεία, στους σκοπούς που κατά καιρούς εξυπηρέτησε (καθολικό μοναστηριού, τζαμί, χώρος υποδοχής προσφύγων, μουσείο) και επικεντρώθηκε, όπως ήταν φυσικό, στη σημερινή του μορφή ως μουσειακού χώρου, στον οποίο έχουν αποθησαυριστεί αξιόλογα έργα της βυζαντινής και μεταβυζαντινής εκκλησιαστικής τέχνης (14ος-19ος αι.): αγιογραφίες, έργα λιθογλυπτικής, ξυλογλυπτικής, μεταλλοτεχνίας, λατρευτικά αντικείμενα, άμφια και χειρόγραφα.

Ανάμεσα στα έργα αυτά την προσοχή των μαθητών κέρδισαν οι αγιογραφίες που αποδίδονται στον ζωγράφο Άγγελο, έναν από τους διασημότερους καλλιτέχνες του 15ου αιώνα, καθώς και το σύνολο των έξι εικόνων του Μιχαήλ Δαμασκηνού, του κυριότερου εκπροσώπου της Κρητικής Σχολής του 16ου αιώνα. Σύμφωνα μάλιστα με την προσωπική κρίση κάποιου μαθητή: «Η τέχνη του Μ. Δαμασκηνού είναι μια γόνιμη μίξη της αναγεννησιακής τεχνοτροπίας και των χρωμάτων με την παράδοση της βυζαντινής αγιογραφίας. Οι πίνακες αυτοί με κατέπληξαν με τη λεπτομέρειά τους, την καθαρότητα και φωτεινότητα των χρωμάτων τους, την ισορροπία που παρουσιάζουν, την άψογη προοπτική τους και την πλούσια θεματογραφία».

Ακόμα, στις εντυπώσεις που κατέγραψαν οι μαθητές μετά το τέλος της επίσκεψης, τόνισαν ιδιαίτερα την αρχιτεκτονική και τη λειτουργικότητα του χώρου, καθώς και τον σύγχρονο τρόπο παρουσίασης των εκθεμάτων με τη βοήθεια της ψηφιακής τεχνολογίας: «Θυμάμαι ότι από μικρή έβλεπα κλειστό τον ναό της Αγ. Αικατερίνης και άκουγα ότι δεν είναι επισκέψιμος γιατί πραγματοποιούνταν εργασίες συντήρησης και ανακαίνισης. Ένα σωρό απορίες μου γεννιόνταν, λοιπόν, για τον ναό αυτόν. Σήμερα, όμως, που τον επισκέφθηκα με το σχολείο μου θέλω απλά να δηλώσω τον ενθουσιασμό μου. Τόσα χρώματα, τόσες τεχνοτροπίες από τα πινέλα των αγιογράφων! Ο χώρος «μυρίζει» χριστιανισμό και Δύση. Το νέο μουσείο του Ηρακλείου είναι ένας ζεστός και φιλικός χώρος που «αγκάλιασε» τα εκκλησιαστικά κειμήλια της πόλης μας. Και μη σας ξεγελάει το μικρό του μέγεθος! Η ιστορία που κρύβει καλύπτει πάνω από έξι αιώνες!»

Τελικά, η παιδευτική αξία που συνοδεύει την επίσκεψη και την ξενάγηση  στο Μουσείο Χριστιανικής Τέχνης είναι ανεκτίμητη και εκφράστηκε με τον καλύτερο τρόπο από τους ίδιους τους μαθητές του Παγκρητίου: «Η επίσκεψη αυτή τελικά ήταν για εμάς τους μαθητές μια ευκαιρία βιωματικής μάθησης, αφού κατανοήσαμε πολύ καλύτερα τι είναι η Κρητική Σχολή αγιογραφίας και μέσω αυτής θαυμάσαμε και εκτιμήσαμε τόσο τα καλλιτεχνικά δημιουργήματα της εποχής της Ενετοκρατίας, όσο και την πολιτιστική άνθηση του τόπου μας την περίοδο εκείνη».
Το Μουσείο Χριστιανικής Τέχνης ανήκει στο Επικοινωνιακό και Μορφωτικό Ίδρυμα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης και λειτουργεί κάθε μέρα, από Δευτέρα μέχρι και Σάββατο, 9.00 – 13.00.