Προσχέδιο των συμπερασμάτων της συνόδου του G20 δείχνει ότι οι 20 πλουσιότερες οικονομίες του πλανήτη πρόκειται να δεσμευθούν να χρηματοδοτήσουν πλήρως το σχέδιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τη διανομή εμβολίων και φαρμάκων κατά του κορονοϊού σε φτωχές χώρες.
Αν το σχέδιο εγκριθεί, θα αποδεσμευθούν περίπου 20 δισ. δολάρια για την εξασφάλιση των αναγκαίων φαρμάκων και εμβολίων στις φτωχότερες χώρες, κίνηση που έρχεται να προστεθεί στην πρόταση Μπάιντεν για άρση των πατεντών για τα εμβόλια.
Σύμφωνα με το έγγραφο-προσχέδιο της συνόδου που θα πραγματοποιηθεί στις 21 Μαΐου στη Ρώμη, οι ηγέτες των 20 μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου δεσμεύονται να αναλάβουν επειγόντως δράση φέτος για να ενισχύσουν τη μεταποιητική δυναμικότητα για τεχνολογίες κατά της COVID. Παρ’ όλα αυτά δεν κάνει αναφορά σε άρση των πατεντών των εμβολίων.
Στο προσχέδιο οι ηγέτες της G20 δεσμεύονται επίσης «στον παγκόσμιο διαμοιρασμό του πλεονάσματος των δόσεων εμβολίων», αλλά το έγγραφο δεν διευκρινίζει εάν το πλεόνασμα εμβολίων που αγόρασαν τα πλούσια κράτη θα διαμοιραστεί μέσω του προγράμματος του ΠΟΥ για τα εμβόλια, γνωστού ως COVAX ή μέσω διμερών συμφωνιών περιφερειακών μηχανισμών όπως αυτός που έχει συστήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο οποίος σύμφωνα με τους επικριτές του μπορεί να παρεμποδίσει τις προσπάθειες του COVAX για δίκαιη διανομή των εμβολίων.
Οι ηγέτες για πρώτη φορά θα διατυπώσουν απερίφραστα τη δέσμευσή τους «σε δίκαιη και πλήρη χρηματοδότηση της στρατηγικής για τον Επιταχυντή Πρόσβασης στα Εργαλεία κατά της COVID-19 (ACT-A)», που είναι το σχέδιο του ΠΟΥ για να καταστήσει τα εμβόλια, τα φάρμακα και τα τεστ της COVID-19 διαθέσιμα σε όλο τον κόσμο.
Το σχέδιο ACT-A παρουσιάστηκε τον Απρίλιο του 2020 και συνεχίζει να είναι σε μεγάλο βαθμό υποχρηματοδοτημένο. Από τα 34 δισ. δολάρια και πλέον τα οποία ζητά για την ανάπτυξη, προμήθεια και διανομή εμβολίων και φαρμάκων κατά της COVID σε όλο τον κόσμο, του λείπουν ακόμα 19 δισ. δολάρια.
Μέχρι τώρα, οι ηγέτες του G20 ανέφεραν ότι θα αντιμετωπίσουν τις παγκόσμιες χρηματοδοτικές ανάγκες, αλλά απείχαν από το να αναλάβουν την όποια ισχυρή οικονομική δέσμευση. Χθες, ωστόσο, οι υπουργοί Εξωτερικών της Ομάδας των 7 πιο βιομηχανοποιημένων κρατών (G7), που είναι όλα μέλη της G20, επανέλαβαν τη βούλησή τους να προσφέρουν οικονομική στήριξη στο σχέδιο, χωρίς όμως να αναφέρουν ότι θα καλύψουν πλήρως τις οικονομικές του ανάγκες.
Το προσχέδιο αναμένεται να συζητηθεί σήμερα σε συνεδρίαση διπλωματών και ειδικών που ασχολούνται με την προεργασία της συνόδου της G20, ωστόσο απουσιάζουν ζητήματα, όπως για «συμφόρηση και εμπόδια στην ισότιμη πρόσβαση», για τα οποία έχουν κρατηθεί παράγραφοι στο ανακοινωθέν χωρίς όμως να υπάρχει ακόμα προσχέδιο συμπερασμάτων.
Η άρση των πατεντών για τα εμβόλια θεωρείται ένας από τους τρόπους θα επιτρέψουν την ισότιμη πρόσβαση, αλλά αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει αναφορά του πιθανού αυτού μέτρου στο προσχέδιο του εγγράφου.
Το προσχέδιο της ανακοίνωσης αναφέρει ότι οι ηγέτες της G20 θέλουν να τονώσουν την παγκόσμια και περιφερειακή μεταποιητική δυναμικότητα και ότι θα στηρίξουν τις προσπάθειες «που ενισχύσουν περαιτέρω την πρόσβαση σε τεχνολογίες υγείας». Τον Νοέμβριο, η G20 ανέφερε ότι θα στηρίξει μόνο την «εθελοντική αδειοδότηση» της πνευματικής ιδιοκτησίας των εμβολίων.
Το προσχέδιο αναφέρει επίσης ότι οι ηγέτες της G20 στηρίζουν έναν «πλήρως χρηματοδοτούμενο, ανεξάρτητο και αποτελεσματικό ΠΟΥ».
Το προσχέδιο επίσης αναφέρει ότι η G20, που περιλαμβάνει την Κίνα, δεσμεύεται να «διασφαλίσει διαφάνεια και διεθνή συνεργασία για την πρόσβαση ομάδων υπό τον ΠΟΥ σε σημεία πιθανούς και πραγματικής προέλευσης του ξεσπάσματος».
Η G20 σχεδιάζει επίσης νέα μέτρα φέτος για να δημιουργήσει συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και συναγερμού για τον εντοπισμό απειλών «με σαφείς μηχανισμούς ενεργοποίησης για άμεση παγκόσμια αντίδραση», σύμφωνα με το προσχέδιο του εγγράφου.