Τράπεζες: «Εθνική επιτυχία» ο «Ηρακλής» για την κυβέρνηση – Δεν επαρκεί, λέει ο Στουρνάρας – Ο ΣΥΡΙΖΑ το έκανε, λέει ο Τσακαλώτος

Tα σχέδια της ελληνικής κυβέρνησης για να στηρίξει τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων των ελληνικών τραπεζών ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σημαντικό βήμα, αλλά όχι επαρκές για την αντιμετώπιση του ζητήματος των κόκκινων δανείων χαρακτήρισε το σχέδιο «Ηρακλής», ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος. Κάλεσμα στις τράπεζες να συμμετάσχουν στο σχέδιο μείωσης κόκκινων δανείων «Ηρακλής», απήυθηνε ο υφυπουργός Οικονομικών Γ. Ζαββός. «Η έγκριση του σχεδίου σε χρόνο ρεκόρ, λιγότερο από τρεις μήνες, αποτελεί επιτυχία της σημερινής κυβέρνησης, η οποία στηρίχθηκε στη συνεργασία όλων των παραγόντων του τραπεζικού συστήματος, της Τράπεζας της Ελλάδος, των τραπεζών, του ΤΧΣ και έτυχε της υποστήριξης των Ευρωπαϊκών θεσμών», αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών. «Η ΝΔ πανηγυρίζει για την “έγκριση του σχεδίου Ηρακλής σε χρόνο ρεκόρ, λιγότερο από 3 μήνες”», επισημαίνει ο τομεάρχης Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ, Ευκλείδης Τσακαλώτος.

Υπενθυμίζοντας ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανήλθαν σε περίπου 75 δισ. ευρώ στα μέσα του 2019, που αντιστοιχούν στο 43,6% του συνόλου των δανείων, ο κ. Στουρνάρας, μιλώντας σήμερα το μεσημέρι στη Ναυτιλιακή Λέσχη του Πειραιά, ανέφερε πώς όλα τα κράτη-μέλη που αντιμετώπισαν πιέσεις στο χρηματοπιστωτικό τους σύστημα εφάρμοσαν παρόμοιες συστημικές λύσεις και προσέθεσε:

«Το σχήμα αυτό, που πρέπει να εξειδικευθεί μέσω του εφαρμοστικού νόμου, είναι ένα σημαντικό βήμα προς την ορθή κατεύθυνση αντιμετώπισης του προβλήματος. Δεδομένου όμως του μεγέθους αυτού του προβλήματος, το βήμα αυτό δεν είναι αρκετό και πρέπει σε αμέσως επόμενο στάδιο να συμπληρωθεί και από άλλα, περισσότερο ολιστικά και συστημικά σχήματα, όπως αυτό που έχουν επεξεργαστεί οι υπηρεσίες της Τράπεζας της Ελλάδος.

Ειδικότερα, και παράλληλα με την αντιμετώπιση του προβλήματος των ΜΕΔ, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά και το ζήτημα της αναβαλλόμενης φορολογίας (DTC) με τρόπους συμβατούς με τους κανόνες περί κρατικής βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Τσακαλώτος: Το σχέδιο «Ηρακλής» το είχε επεξεργαστεί ο ΣΥΡΙΖΑ

«Η ΝΔ πανηγυρίζει για την “έγκριση του σχεδίου Ηρακλής σε χρόνο ρεκόρ, λιγότερο από 3 μήνες”», επισημαίνει ο τομεάρχης Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ, Ευκλείδης Τσακαλώτος, σχολιάζοντας το σχέδιο της κυβέρνησης για τα κόκκινα δάνεια.

«Για άλλη μία φορά παρουσιάζει ως επιτυχία δική της ένα σχέδιο που είχε ήδη επεξεργαστεί η προηγούμενη κυβέρνηση και το είχε διαβουλευτεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθιστώντας ώριμο για έγκριση. Μένει φυσικά να δούμε πως διαμορφώθηκε το τελικό κείμενο που εγκρίθηκε».

«Η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ για τα κόκκινα δάνεια ήταν πολυδιάστατη και περιελάβανε και την αναθεώρηση του Ν. Κατσέλη και τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών και τον εκσυγχρονισμό του πτωχευτικού κώδικα και τη δευτερογενή αγορά δανείων και τον νόμο για την προστασία της πρώτης κατοικίας και το ΑPS (Asset Protection Scheme-σχέδιο Ηρακλής για τη ΝΔ)», επισημαίνει ο κ. Τσακαλώτος.

«Η πολιτική αυτή ήταν ολιστική και σε κάθε βήμα της υπήρχε μέριμνα για τους αδύνατους και όσους δυσκολευόντουσαν να αποπληρώσουν τα δάνεια τους λόγω της κρίσης, αλλά και ουσιαστικά μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος των κόκκινων δανείων, ώστε να μπορούν οι τράπεζες να χρηματοδοτήσουν την πραγματική οικονομία», καταλήγει ο αρμόδιος τομεάρχης.

Πράσινο Φως

Tα σχέδια της ελληνικής κυβέρνησης για να στηρίξει τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων των ελληνικών τραπεζών ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διαπιστώνοντας ότι “δεν περιέχουν κρατική ενίσχυση”.

Η Επιτροπή κατέληξε ότι, στο πλαίσιο του καθεστώτος προστασίας περιουσιακών στοιχείων (το λεγόμενο σχέδιο «Ηρακλής»), το ελληνικό Δημόσιο θα αμείβεται σύμφωνα με τους όρους της αγοράς για τον κίνδυνο που αναλαμβάνει όταν παρέχει εγγύηση για τιτλοποιημένα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

“Εάν ένα κράτος μέλος παρεμβαίνει ως ιδιώτης επενδυτής και αμείβεται για τον κίνδυνο που αναλαμβάνει όπως θα έπραττε ένας ιδιώτης επενδυτής, οι παρεμβάσεις αυτές δεν συνιστούν κρατική ενίσχυση”, σημειώνει η σχετική ανακοίνωση, προσθέτοντας ότι “ως εκ τούτου, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το μέτρο που θέσπισε η Ελλάδα δεν ενέχει κρατική ενίσχυση κατά την έννοια των κανόνων της ΕΕ”.

«Εκφράζω την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι, από κοινού με την ελληνική κυβέρνηση, καταλήξαμε σε λύση συμβατή με την αγορά για την αντιμετώπιση του συνόλου των μη εξυπηρετούμενων δανείων που βαρύνουν τους ισολογισμούς των ελληνικών τραπεζών.Το σχέδιο που εγκρίναμε σήμερα είναι ένα ακόμη καλό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο τα κράτη μέλη μπορούν να βοηθούν τις τράπεζες να εκκαθαρίζουν τους ισολογισμούς τους χωρίς να τους χορηγούνται ενισχύσεις ή να στρεβλώνεται ο ανταγωνισμός», δήλωσε σχετικά η Επίτροπος Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής, το σχέδιο «Ηρακλής» επιδιώκει να διευκολύνει τις τράπεζες να τιτλοποιούν και να αφαιρούν μη εξυπηρετούμενα δάνεια από τους ισολογισμούς τους. Στο πλαίσιο του σχεδίου αυτού, ένας μεμονωμένης διαχείρισης φορέας τιτλοποίησης θα αγοράζει μη εξυπηρετούμενα δάνεια από την τράπεζα και θα πωλεί τίτλους σε επενδυτές. Το κράτος θα παρέχει την εγγύηση του Δημοσίου για τους τίτλους υψηλής εξασφάλισης του φορέα τιτλοποίησης, οι οποίοι είναι χαμηλότερου κινδύνου. Σε αντάλλαγμα, το Δημόσιο θα λαμβάνει αμοιβή σύμφωνη με τους όρους της αγοράς. Στόχος είναι η προσέλκυση ευρέος φάσματος επενδυτών και η στήριξη των τραπεζών στις συνεχιζόμενες προσπάθειές τους να μειώσουν το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων στους ισολογισμούς τους.

Από την αξιολόγηση της Επιτροπής προέκυψε ότι οι κρατικές εγγυήσεις θα παρέχονται έναντι αμοιβής με όρους της αγοράς ανάλογα με τον κίνδυνο που αναλαμβάνεται, δηλαδή όπως θα ήταν αποδεκτό για έναν ιδιώτη επιχειρηματία υπό τους όρους της αγοράς Σύμφωνα με τη Επιτροπή, αυτό εξασφαλίζεται ιδίως με βάση τα ακόλουθα στοιχεία:

1. Πρώτον, ο κίνδυνος για το κράτος θα είναι περιορισμένος, δεδομένου ότι η κρατική εγγύηση ισχύει μόνο για το τμήμα ανώτερης εξασφάλισης των τίτλων που πωλεί ο φορέας τιτλοποίησης. Ένας εγκεκριμένος από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανεξάρτητος οργανισμός αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας θα καθορίζει τη διαβάθμιση του τμήματος ανώτερης εξασφάλισης.
2. Δεύτερον, η κρατική εγγύηση για το τμήμα ανώτερης εξασφάλισης θα τίθεται σε ισχύ μόνον εάν το ήμισυ και πλέον των μη εγγυημένων επισφαλών τμημάτων έχει πωληθεί επιτυχώς σε ιδιώτες συμμετέχοντες στην αγορά. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλίζεται ότι η κατανομή των κινδύνων των διαφόρων τμημάτων θα δοκιμάζεται και θα επιβεβαιώνεται από την αγορά προτού το Δημόσιο αναλάβει οποιονδήποτε κίνδυνο.
3. Τρίτον, η αμοιβή του Δημοσίου για τον κίνδυνο που αναλαμβάνει θα είναι σύμφωνη με τους όρους της αγοράς.  Το τέλος εγγύησης θα βασίζεται σε δείκτη αναφοράς της αγοράς και θα αντιστοιχεί στο επίπεδο και τη διάρκεια του κινδύνου που αναλαμβάνει το Δημόσιο όταν χορηγεί την εγγύηση. Τούτο σημαίνει ότι το καταβαλλόμενο τέλος εγγύησης αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου ανάλογα με τη διάρκεια του ανοίγματος του κράτους. Η εν λόγω διάρθρωση των τελών, καθώς και ο διορισμός εξωτερικού διαχειριστή, αποσκοπούν στην αύξηση της αποτελεσματικότητας της ρύθμισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων και της πιθανότητας ανάκτησής τους.

Σε αυτή τη βάση, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το μέτρο δεν περιέχει στοιχεία κρατικής ενίσχυσης κατά την έννοια των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις.

«Εθνική επιτυχία» η έγκριση του σχεδίου

Κάλεσμα στις τράπεζες να συμμετάσχουν στο σχέδιο μείωσης κόκκινων δανείων «Ηρακλής», απήυθηνε ο υφυπουργός Οικονομικών Γ. Ζαββός. Ο ίδιος χαρακτήρισε «εθνική επιτυχία» την έγκριση του σχεδίου επισημαίνοντας ότι χωρίς την επιβάρυνση των φορολογουμένων και του Προυπολογισμού, δίνεται η δυνατότητα στις τράπεζες να μειώσουν τα κόκκινα τους δάνεια κατά 30 δισ. ευρώ ή κατά 40%. «Η Κυβέρνηση έχει κάνει το χρέος της, καιρός είναι να κάνουν και οι τράπεζες το δικό τους επιταχύνοντας τις τιτλοποιήσεις των κόκκινων δανείων» ανάφερε χαρακτηριστικά.

«Οτιδήποτε αφορά το τραπεζικό σύστημα, το οποίο έχει ανακεφαλαιοποιηθεί τρις, με κρατικά κεφάλαια, άπτεται του Δημοσίου συμφέροντος» υπογράμμισε ο υφυπουργός Οικονομικών .

Ο ίδιος απεκάλυψε ότι η Κυβέρνηση προετοιμάζει νομοθετική πρωτοβουλία για το Χρηματιστήριο και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς προκειμένου να βελιτιωθεί η εταιρική διακυβέρνηση και να ενισχυθεί η διαφάνεια.

Αναφορικά με το σχέδιο Ηρακλής ο κ. Ζαββός υποστήριξε ότι παρέχει τη δυνατότητα στις τράπεζες να αποκτήσουν πρόσβαση σε φθηνές πηγές χρηματοδότησης προχωρώντας με τη σειρά τους στη χορήγηση δανείων. Διευκρίνισε ότι η πρόσφατη αποκλιμάκωση στις αποδόσεις των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου διευκολύνει την προώθηση του σχεδίου Ηρακλής. Οι προμήθειες που θα καταβάλλουν οι τράπεζες για τα 9 δισ. ευρώ των κρατικών εγγυήσεων που θα παράσχει το Ελληνικό Δημόσιο, όπως αποσαφήνισε ο ίδιος, διαμορφώνεται μόλις σε 1,8% και σε καμία περίπτωση δεν θα καταβληθούν προκαταβολικώς. Ο ίδιος υποστήριξε ότι η ένταξη των τραπεζών στο σχέδιο Ηρακλής θα βοηθήσει τις ελληνικές τράπεζες να περάσουν με επιτυχία τα stress tests.

Απαντώντας σε ερώτηση για το σχέδιο μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων που έχει παρουσιάσει η Τράπεζα της Ελλάδος ο κ. Ζαββός ανέφερε ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει έναν μόνο σχέδιο. Ωστόσο, υπενθύμισε ότι η Κυβέρνηση είναι ανοικτή σε οποιοδήποτε σχέδιο εφόσον αυτό πληροί ορισμένα χαρακτηριστικά (να μην έχει επίπτωση στα κεφάλαια των τραπεζών, να μην έχει δημοσιονομική επίπτωση, να μην ενεργοποιεί το bail in, και το πακέτο να είναι ελκυστικό στους επεδνυτές).

Τι λέει το ΥΠΟΙΚ

«Η έγκριση του σχεδίου σε χρόνο ρεκόρ, λιγότερο από τρεις μήνες, αποτελεί επιτυχία της σημερινής κυβέρνησης, η οποία στηρίχθηκε στη συνεργασία όλων των παραγόντων του τραπεζικού συστήματος, της Τράπεζας της Ελλάδος, των τραπεζών, του ΤΧΣ και έτυχε της υποστήριξης των Ευρωπαϊκών θεσμών», αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών.

«Το σχέδιο αποτελεί μία συστημική λύση εμβέλειας για τη ριζική αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων που θα μειώσει τον όγκο τους, ο οποίος στερούσε τη ρευστότητα από την αγορά. Είναι μία λύση που στηρίζεται στην αγορά γιατί αντλεί τα κεφάλαια από τους επενδυτές και δεν επιβαρύνει τον Έλληνα φορολογούμενο και τον κρατικό προϋπολογισμό. Το σχέδιο Ηρακλής έγινε δυνατό χάρη στην κυβερνητική αλλαγή, η οποία δημιούργησε τις ευνοϊκές συνθήκες φθηνού δανεισμού με χαμηλά έως αρνητικά επιτόκια, όπως έδειξε η χθεσινή έκδοση των τρίμηνων εντόκων γραμματίων του δημοσίου», επισημαίνεται στην σχετική ανακοίνωση.

Προστίθεται επίσης ότι το συγκεκριμένο σχέδιο «είναι ελκυστικό για τους επενδυτές, γιατί προσφέρει ομόλογα με θετικές αποδόσεις σε μία εποχή αρνητικών επιτοκίων. Προσφέρει ένα καινοτόμο μηχανισμό, καθώς για πρώτη φορά στην Ευρωζώνη μία χώρα που δεν διαθέτει επενδυτική βαθμίδα, θα έχει πρόσβαση στις αγορές για να μπορέσει να εξαλείψει το πρόβλημα των κόκκινων δανείων. Αποτελεί το πρώτο μέρος της ευρύτερης κυβερνητικής στρατηγικής για την ανάπτυξη και τη δημιουργία καλοπληρωμένων θέσεων εργασίας».

«Χάρη στο σχέδιο αυτό, οι τράπεζες θα μπορέσουν να εξυγιάνουν γρήγορα τους ισολογισμούς τους και να στραφούν στον πραγματικό τους ρόλο, που είναι η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. Η υλοποίηση του σχεδίου θα επιτρέψει στους πολίτες, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αποκτήσουν πρόσβαση στο φθηνό τραπεζικό δανεισμό. Επιπλέον το «σχέδιο Ηρακλής» θα βοηθήσει στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα και θα συμβάλλει στην προσέλκυση επενδύσεων», αναφέρει το υπουργείο Οικονομικών.