Τριωδικοί αναβαθμοί κοινωνικής συμπεριφοράς και ψυχικής σωτηρίας

Γράφει ο Αρχιμανδρίτης 
Ιγνάτιος Θ. Χατζηνικολάου
Θεολόγος, τ. Λυκειάρχης

Χάριτι Θεού οδεύομε την λυτρωτική περίοδο του Τριωδίου – Μεγάλης Τεσσαρακοστής αφορώντες στην Μ. Εβδομάδα και το Άγιον Πάσχα.

Αναβαίνομε αναβαθμούς απαραίτητους και για την χριστιανική συμπεριφοράν μας μεταξύ των συνανθρώπων μας, και για την σωτηρία μας.

Μέσα στον λόγον του Θεού –Αγία Γραφή και Πατερικά κείμενα, μα και την υμνολογία της Εκκλησίας μας έχομε πολλούς τέτοιους αναβαθμούς. Θα ήθελα, ωστόσο, χωρίς να υποτιμώ τους άλλους, να αναφέρω εκείνους από τον απόστολον Παύλον, που είναι άλλωστε ο μόνος που τόσο τους εβίωσε και που αναφέρονται στην Δευτέραν Επιστολήν προς Κορινθίους Κεφάλαιον Έκτον και στίχοι 3 έως και 10.

Πιο μπροστά θα τους γράψει: «Συνεργούντες δε και παρακαλούμεν μη εις κενόν την χάριν του Θεού δέξασθαι υμάς.. Ιδού νυν καιρός ευπρόδεκτος, ιδού νυν ημέρα σωτηρίας» (στιχ. 1-2)

Και, τώρα, εισερχόμεθα στους λυτρωτικούς αναβαθμούς, που είπαμε ότι θα αναφέρομε, με σχετική παράφραση και σχολιασμόν, γιατί για να αναπτύξομε έναν-έναν χρειαζόμαστε ολόκληρο βιβλίο.

Και τώρα τα σωτήρια λόγια του αποστόλου Παύλου που πρέπει όλοι μας κληρικοί (προπάντων) και λαϊκοί να εφαρμόσομε:

– Μηδεμίαν εν μηδενί διδόντες προσκοπήν, ίνα μη μωμηθή η διακονία, αλλά’ εν συνιστώντες εαυτούς ως Θεού διάκονοι.

Είμαστε, ως αληθινοί χριστιανοί διάκονοι-υπηρέτες του Θεου, που δεν θέλαμε μεγαλύτερη τιή, γι’ αυτό πρέπει να είμαστε τύπος και υπογραμμός και να μην σκανδαλίζομε (προσκοπήν) τους μη πιστεύοντες. Πολλές φορές σκανδαλίζομε οι λεγόμενοι χριστιανοί, που η ζωή μας δεν συμβιβάζεται και δεν συμβαδίζει με την θεοτίμητη ιδιότητά μας.

Και, στην συνέχεια ο απόστολος Παύλος μας παραθέτει τους ψυχοσωτήριους αναβαθμούς και τις λυτρωτικές συνταγές να ζούμε και να πολιτευόμαστε (με την χριστιανική έννοια) εν υπομονή πολλή, εν θλίψεσιν χωρίς γογγυσμούς, αλλ’ ευχαριστούντες τον Θεόν, εν ανάγκαις, μη ζητούντες την καλοπέραση και αντίχριστες διασκεδάσεις και φαντασιώσεις, εν ανάγκαις, να μάθομε να στερούμαστε και να μην είμαστε αδηφάγοι, εν στενοχωρίαις, εν πληγαίες, εν φυλακαίς, εν ακαταστασίαις, μη θέλομε δηλαδή να πηγαίνουν όλα καλά και όλα αυτά για το χατήρι του Χριστού. Εν κόποις, εν αγρυπνίαις. Δεν θα είμαστε ανθρωποι οκνηροί και ετοιμοφάγοι, τεμπέληδες, άλλωστε ο ίδιος ο απόστολος Παύλος μας έδωσε το παράδειγμα, εργαζόμενος μαζί με τους πρώτους χριστιανούς «ταις ιδίαις χερσίν» (Α Κορινθ. 4,11) Εν νηστείας, εν αγντότητι. Δύο βασικές αρετές που αποτοξινώνουν το σώμα και την ψυχήν και κάνουν τη ζωή μας ανθρώπινη. Εν γνώσει (επίγνωση). Οι περισσότεροι βαδίζομε χωρίς επίγνωση, άγοντες και αγόμενοι. Παρασύροντες και παρασυρόμενοι. Εν μακροθυμία, να ζούμε με μακροθυμία, μεγαλοψυχία, κατανόηση και συγχώρηση. Εν αγνότητι, λέξις άγνωστη στην εποχή μας. Αγνότης στο σώμα, στην ψυχή, στις σκέψεις μας και στις πράξεις μας. Εν χρηστότητι. Μέσα σ’ αυτήν την λέξη εμπεριέχεται η ηθική, η άσπιλη, η αμόλυντη και η αγνή ψυχή του χριστιανού. Η αγαθότης, η καλή διέθεσις της ψυχής, η τιμιότης, η καλωσύνη, η απλότης, η αφέλεια. Εν Πνεύματι Αγίω. Να ζούμε αγιοπνευματική ωή με τους γνωστούς καρπούς του, που τους αναφέρει ο Απόστολος Παύλος (Γαλάτας 5,22). Εν αγάπη ανυποκρίτω. Αγάπη χωρίς υποκρισία, χωρίς συμφέρον, χωρίς υστεροβουλία και σκοτεινά σχέδια και μάλιστα το αντίθετο «εν αγάπι ανυποκρίτω, εν λόγω αληθείας, εν δυνάμει Θεού, διά των όπλων της δικαιοσύνης» Ο Χριστιανός δεν έχει φονικά όπλα, μόνο όπλα κατά της αμαρτίας, που του τα παρέχει, κατόπιν προσευχής, ο Θεός. «Δια δόξης και ατιμίας, δια δυσφημίας και ευφημίας» Εμείς, οι χριστιανοί, είτε μας τιμούν, είτε μας υβρίζουν και ευτελίζουν «ως πλάνοι και αληθείς, ως αγνοούμενοι και επιγινωσκόμενοι, ως αποθνήσκοντες και ιδού ζώμεν, ως παιδευόμεοι και μη θανατούμενοι, ως λυπούμενοι αεί δε χαίροντες, ως πτωχοί πολλούς πλουτίζοντες, ως μηδέν έχοντες και πάντα κατέχοντες».

Ο αληθινός χριστιανός στα μάτια των μην πιστευόντων φαίνεται, ή θέλουν να τον κάνουν ένα ανύπαρκτο ον. Ένα που δεν έχει αντοχές. Ένα κλαψιάρικο παιδί. Μια αξιολύπητη ύπαρξη, όμως όλα τα κατέχει γιατί έχει την πληρότητα του Χριστού μέσα του. γιατί, όπως ακούμε πάλι τον απόστολο Παύλο «πάντα ισχύω εν τω ενδυναμούντι με Χριστώ» (Φιλίππ. 4,13)

Δυνατός, ισχυρός, ολοζώντανος, πλήρης κι ολοκληρωμένος, ο χριστιανός, φθάνει να αγωνίζεται με πίστη και μετάνοια να ζει τον Χριστόν και τα αγαθά των παθημάτων και της Αναστάσεώς Του. Το τριώδιον-Μ. Τεσσαρακοστή είναι μια πολύτιμη ευκαιρία. Ας τρέξομε στο στάδιο αυτό των αρετών.