H πείνα απειλεί άμεσα την ανατολική Αφρική και η κατάσταση κινδυνεύει να επιδεινωθεί εξαιτίας των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, προειδοποίησε ο Αμερικανός επικεφαλής του Παγκόσμιου Επιστιστικού Προγράμματος (World Food Program) του ΟΗΕ, Ντέιβιντ Μπίσλεϊ, ο οποίος υπογράμμισε ότι ο αριθμός ανθρώπων σε οξεία διατροφική ανάγκη έχει τετραπλασιαστεί από το 2017. Ο κόσμος είναι σε πολύ εύθραυστη κατάσταση και δεν θα αντέξει ακόμα μια κατάσταση κρίσης, υπογράμμισε, τονίζοντας ότι όλες οι εφεδρείες για περιπτώσεις ανάγκης χρησιμοποιούνται ήδη.
Θυμίζουμε ότι, σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ, 828 εκατομμύρια άνθρωποι (περίπου το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού) αντιμετώπισαν πείνα το 2021, δηλαδή 46 εκατομμύρια περισσότεροι απ’ ό,τι το 2020 και 150 εκατομμύρια περισσότεροι απ’ ό,τι το 2019. Το 2021, 2,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι, περίπου το 30% του παγκόσμιου πληθυσμού, αντιμετώπισαν μέτρια ή έντονη «διατροφική ανασφάλεια». Έντεκα εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας ανεπαρκούς και κακής διατροφής. Η πείνα είναι πιο έντονη στην Αφρική, όπου πλήττει το 20% του πληθυσμού, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ασία είναι 9% (σημαντική συμβολή στη διατήρηση του ασιατικού μέσου όρου σχετικά χαμηλά είχαν οι σημαντικές πρόοδοι της Κίνας στην εξάλειψη της φτώχειας). Η άνοδος της τιμής των τροφίμων θα κάνει τα πράγματα χειρότερα.
Σύμφωνα με πρόσφατη διεθνή μελέτη, αν οι δωρητές διπλασιάσουν τις τωρινές δωρεές, δηλαδή δώσουν 14 δισεκατομμύρια περισσότερα ετησίως και τα ξοδέψουν καλύτερα, μπορούν να τερματίσουν την πείνα, αλλά και να υποστηρίξουν τους παραγωγούς που αγωνίζονται να επιβιώσουν, συμβάλλοντας και στην προστασία του κλίματος. Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, οι στρατιωτικές και μη στρατιωτικές παροχές των ΗΠΑ στην Ουκρανία πλησιάζουν τώρα τα 60 δισεκατομμύρια.
Μπορεί το πρόβλημα να είναι πολύ οξύτερο για την ανατολική Αφρική, αφορά όμως όλο τον κόσμο, τόνισε ο Ντέιβιντ Μπίσλεϊ, απευθύνοντας την ακόλουθη δραματική έκκληση στους ηγέτες του πλανήτη:
Οκόσμος παράγει αρκετά τρόφιμα για να θρέψει όλο τον κόσμο πάνω στον πλανήτη. Αλλά το 50% αυτών των προϊόντων παράγονται χάρη στα λιπάσματα Αν δεν υπάρξουν λιπάσματα δεν θα υπάρξει και σοδειά. Η Κίνα είναι ο πρώτος παραγωγός λιπασμάτων στον κόσμο. Αλλά έχει επιβάλλει τώρα πλήρη απαγόρευση εξαγωγών. Η Ρωσία είναι ο δεύτερος παραγωγός στον κόσμο. Αλλά έχει δυσκολία να τα εξαγάγει. Γι’ αυτό και απευθύνομαι στους ηγέτες του κόσμου. Δεν με ενδιαφέρει καθόλου τι πιστεύετε για τη Ρωσία και την Κίνα, αλλά τα λιπάσματα πρέπει να έρθουν στην αγορά για να αποκατασταθεί η παγκόσμια διατροφική σταθερότητα. Αλλιώς μας περιμένει το χάος.
Ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Προγράμματος Σίτισης τόνισε ότι τώρα υπάρχει μια κρίση με τις τιμές των τροφίμων, το 2023 όμως θα υπάρχει, αν δεν αποκατασταθεί η παροχή λιπασμάτων, ένα πρόβλημα εξεύρεσης τροφής. Και όταν αυτό συμβεί, θα είναι κόλαση πάνω στη γη. Η μία τραγωδία μετά την άλλη.
Η παρούσα κατάσταση είναι «πολύ, πολύ χειρότερη», από κάθε προηγούμενη πληθωριστική κρίση τροφίμων στον αιώνα μας, όπως αυτή που προκάλεσε την αραβική άνοιξη. Γιατί τώρα έχουν μεσολαβήσει, μεταξύ άλλων, η πανδημία του κορονοϊού, τα κλιματικά σοκ, η ρωσο-ουκρανική σύγκρουση.
Κατά τον κ. Μπίσλεϊ η μακροχρόνια απάντηση δεν είναι απλώς τα χρήματα, αλλά η στρατηγική χρηματοδότηση και προγράμματα που αναπτύσσουν τη βιωσιμότητα και την αντοχή.
Να επισημάνουμε εξάλλου ότι ένα πολύ μικρό μέρος των ουκρανικών εξαγωγών, που έγιναν δυνατές χάρη στη συμφωνία Κιέβου και Μόσχας, με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ και της Τουρκίας, πήγαν στις φτωχές χώρες. Η συμφωνία διαφημίστηκε ως πρόγραμμα αντιμετώπισης της πείνας, μόνο όμως το 3,5% πήγε στις φτωχές χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα πείνας. Από τη συμφωνία η Άγκυρα είχε φανταστικά κέρδη, αφενός λόγω έκπτωσης 25% στα ουκρανικά σιτηρά που παραλαμβάνει και αφετέρου λόγω των τελών διέλευσης από τα Στενά.