Οι δύο χώρες χτίζουν ένα νέο αφήγημα για τα Βαλκάνια, το αφήγημα της ειρήνης, της συνεργασίας και της σταθερότητας, κόντρα στις συγκρούσεις του παρελθόντος, ήταν το μήνυμα που ανέδειξε ο Αλέξης Τσίπρας κατά τις κοινές δηλώσεις με τον Ζόραν Ζάεφ στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψης που πραγματοποιεί σήμερα στα Σκόπια ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Ο πρωθυπουργός παρουσίασε τις συμφωνίες και τα μνημόνια συνεργασίας που υπογράφηκαν κι επισήμανε την πρόθεση της ελληνικής πλευράς να στηρίξει την ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο επίκεντρο τίθενται η συμφωνία για την αμυντική συνεργασία και η συμφωνία για τη νέα συνοριακή δίοδο στους Προμάχους. Αναφέρθηκε επίσης στους εποπτικούς μηχανισμούς που θα παρακολουθούν την υλοποίηση της συμφωνίας αλλά και την πορεία της συνεργασίας σε διάφορους τομείς.
Από την άλλη, «ιστορικό βήμα χαρακτήρισε στη σημερινή επίσκεψη και ο Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος διαβεβαίωσε ότι η Συμφωνία θα υλοποιηθεί, όποια και αν είναι η κυβέρνηση διότι την στηρίζει ο λαός ενώ εκτίμησε ότι κανείς δε θα θελήσει να κάνει πίσω από το ΝΑΤΟ.
«Είναι μια σημαντική μέρα για τα Βαλκάνια, είπε ο πρωθυπουργός, «Πιστεύω ότι προσπαθούμε να χτίσουμε ένα διαφορετικό αφήγημα για τα βαλκάνια μια διαφορετική ιστορία από την γνωστή ιστορία των αντιπαραθέσεων, των συγκρούσεων, της βίας, του πολέμου, την οποία έχουμε μάθει από μικροί ότι είναι συνώνυμο της περιοχής μας, των Βαλκανίων».
«Εμείς χτίζουμε ένα αφήγημα συνεργασίας, αλληλοκατανόησης και συνανάπτυξης» συνέχισε ο πρωθυπουργός επισημαίνοντας ότι η επιτυχία της προσπάθειας αυτής θα ναι επιτυχία όχι μόνο για τις δύο χώρες αλλά συνολικά για τα Βαλκάνια και την Ευρώπη. «Η σημερινή μου επίσκεψη είναι η πρώτη επίσκεψη Έλληνα πρωθυπουργού στη χώρα σας» τόνισε ο πρωθυπουργός απευθυνόμενος στον Ζόραν Ζάεφ προσθέτοντας ότι οι δύο πλευρές έχουν χάσει κρίσιμο χρόνο και πρέπει να τρέξουν με γρήγορο βήμα προκειμένου να καλύψουν το χαμένο έδαφος.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός αναφέρθηκε στο Συμβούλιο Ανώτατης Συνεργασίας που είχε συνεδριάσει λίγο πριν και επισήμανε ότι υπογράφηκαν μια σειρά από συμφωνίες, μνημόνια συνεργασίας και ένα σχέδιο δράσης που καλύπτει σχεδόν το σύνολο των τομέων συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.
Τομείς συνεργασίας
–Στον διπλωματικό τομέα ιδρύονται πρεσβείες και αντικαθίστανται τα γραφεία συνδέσμων που υπήρχαν. Πριν λίγους μήνες είπε ο πρωθυπουργός η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα που επικύρωσε το πρωτόκολλο ένταξης της χώρας σας στο ΝΑΤΟ και σήμερα υπογράφουμε μνημόνιο συνεργασίας για την προώθηση της ενταξιακής πορείας της Βόρειας Μακεδονίας. Ένα πλαίσιο θα επιτρέψει τον εντατικό συντονισμό μας σε κάθε βήμα αυτής της διαδικασίας αλλά και μετά την ένταξη, τη μεταφορά τεχνογνωσίας γι’ αυτό που ονομάζεται ευρωπαϊκές πολιτικές.
–Παράλληλα οι δύο πλευρές συζήτησαν το πώς θα οικοδομηθεί η συνεργασία τόσο στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ όσο και στο περιφερειακό επίπεδο. Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι η συνεργασία προωθείται σε πολλά επίπεδα: στο πλαίσιο της τετραμερούς στο επίπεδο ΥΠΕΞ ανάμεσα στην Ελλάδα, την Αλβανία, τη Β. Μακεδονία και τη Βουλγαρία, στο πλαίσιο της τετραμερούς συνεργασίας της Ελλάδας με Βουλγαρία, Ρουμανία και Σερβία – η Β. Μακεδονία, είπε, μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο καθώς συνδέει Ελλάδα με Σερβία – στο πλαίσιο της Διαδικασίας του Βερολίνου, δηλαδή της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για την ευρωπαϊκή προοπτική των Βαλκανίων, στο πλαίσιο του Κινέζικου δρόμου one belt one road και των επενδύσεων που θέλουν να κάνουν στην περιοχή. Αλλά και των εξωτερικών αμερικανών πρωτοβουλιών στον τομέα των επενδύσεων.
Επιτροπή Οικονομικής Συνεργασίας
–Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην δημιουργία συντονιστικής επιτροπής οικονομικής συνεργασίας καθώς όπως σημείωσε το κύριο πιάτο της συνάντησης είναι η οικονομία και δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς καθώς πρέπει να καλυφθεί το χαμένο έδαφος. Η επιτροπή αυτή σύμφωνα με τον πρωθυπουργό θα εποπτεύει και θα ενθαρρύνει τις πρωτοβουλίες επιχειρηματικής συνεργασίας. Αναφέρθηκε στο ελληνικό επιχειρηματικό ενδιαφέρον παραπέμποντας στην πολυπληθή επιχειρηματική αποστολή – πάνω από 140 επιχειρηματίες είπε – που τον συνοδεύει σήμερα και που αργότερα θα συμμετάσχουν στο οικονομικό φόρουμ που θα ακολουθήσει.
Προχωρούμε, πρόσθεσε ο Αλέξης Τσίπρας στην υιοθέτηση ενός συμβατικού πλαισίου οικονομικών σχέσεων πχ για την προστασία επενδύσεων ή την αποφυγή διπλής φορολόγησης.
Δεύτερη συνοριακή δίοδος στους Προμάχους
–Υπογραφή μνημονίου συνεργασίας για τη διάνοιξη της δεύτερης συνοριακής διόδου μετά από αυτήν στις Πρέσπες η οποία θα είναι στους προμάχους και θα ενισχύσει το εμπόριο, τον τουρισμό και κυρίως τις επαφές ανάμεσα στους δύο λαούς.
Αμυντική Συνεργασία
–Στον αμυντικό τομέα η υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ των δύο υπουργών Άμυνας «αποτελεί έμπρακτη απόδειξη της βούλησης της Ελλάδας να συμβάλει στην οικοδόμηση αμυντικών δυνατοτήτων στη μεταφορά τεχνογνωσίας και στην ενίσχυση της διαλειτουργικότητας με τις δομές και τις διαδικασίες του ΝΑΤΟ». Η συνεργασία περιλαμβάνει σημαντικούς τομείς μεταξύ των οποίων η εκπαίδευση, η αμυντική βιομηχανία και τεχνολογία, ητκυβερνοάμυνα, οι στρατιωτικής πληροφορίες, και η επιτήρηση του εναέριου χώρου της Β. Μακεδονίας από την ελληνική αεροπορία.
Μεταφορές, Υποδομές, Ενέργεια και Ψηφιακή Τεχνολογία
–Στον τομέα των μεταφορών – υποδομών αποφασίστηκε η αναβάθμιση των οδικών και σιδηροδρομικών διασυνδέσεων, δόθηκε έμφαση στη σιδηροδρομική σύνδεση Πειραιά – Θεσσαλονίκης – Σκοπίων – Βελιγραδίου και τη διασύνδεση των δύο μεγάλων Λιμανιών της χώρας, Πειραιά και Θεσσαλονίκης, με τις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης διαμέσου τη Β. Μακεδονίας.
–Με το μνημόνιο συνεργασίας των Υπηρεσιών Π Α η Ελλάδα θα εκπαιδεύει ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας και θα βοηθά με τα ραντάρ της από τη Θεσσαλονίκη στην ασφάλεια των πτήσεων στον εναέριο χώρο της Β. Μακεδονίας.
–Στο κρίσιμο τομέα της ενέργειας, συζητήθηκαν οι εξελίξεις στον ενεργειακό χάρτη της περιοχής. Συζητήθηκαν οι ενεργειακές διασυνδέσεις, για αγωγό φυσικού αερίου, τον υπάρχοντα πετρελαϊκό αγωγό που πρέπει να επαναλειτουργήσει, για διασυνδέσεις ηλεκτρισμού και ψηφιακής τεχνολογίας. Υπήρξε προσθήκη στο μνημόνιο κατανόησης μεταξύ ΔΕΣΦΑ και ΜΕR, οι κρίσιμες συνομιλίες των ΕΛΠΕ για τη διευθέτηση εκκρεμοτήτων και μελλοντικές συνεργασίες αναδεικνύουν τα πολλά επίπεδα που διανοίγονται για την ενίσχυσης της συνεργασίας.
Τέλος συμφωνήθηκε πιο στενή συνεργασία στις νέες τεχνολογίες και μεταφορά τεχνογνωσίας στον κρίσιμο τομέα της υγείας και της πρωτοβάθμιας φροντίδας.
«Στρατηγική συνεργασία»
Κλείνοντας την αρχική του τοποθέτηση ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για οικοδόμηση «στρατηγικής συνεργασίας» με μεγάλες προοπτικές η οποία όμως για να προχωρήσει θα πρέπει να πατάει σε γερά θεμέλια δηλαδή παραπέμποντας στην ορθή εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Στάθηκε εν προκειμένω σε δύο «αγκάθια», τα σχολικά εγχειρίδια και τα εμπορικά σήματα. Συγκεκριμένα σημείωσε ότι
- Κλείνουν οι διαβουλεύσεις της μικτής Επιτροπής εμπειρογνωμόνων σε ό,τι αφορά τα σχολικά εγχειρίδια
- Αποφασίστηκε η σύσταση, μέχρι τα μέσα Μαΐου της ειδικής ομάδας ειδικών που προβλέπει η Συμφωνία των Πρεσπών προκειμένου να διευθετηθούν προβλήματα ανάμεσα σε επιχειρηματίες, λύσεις για τις εμπορικές επωνύμιες, σήματα και ονομασίες.
Στο σημείο αυτό δεν παρέλειψε να αναφερθεί εκτενέστερα αφήνοντας αιχμές αναφορικά με πρόσφατα γεγονότα. Τους τελευταίους μήνες είπε και στη Β. Μακεδονία αλλά και στην Ελλάδα βρισκόμαστε μπροστά στο φαινόμενο των fake news, ξαφνικά ανακαλύψανε προβλήματα 3 δεκαετιών ότι προέκυψαν από τη Συμφωνία. Αντιθέτως υπογράμμισε ο Αλέξης Τσίπρας, η συμφωνία έρχεται να τα λύσει, σε ένα βάθος δύο τριών ετών θα έχουμε τελειώσει με όλα αυτά τα ζητήματα για να διαμορφώσουμε ένα στέρεο έδαφος συνεργασίας, διαβεβαίωσε.
Τέλος σημείωσε ότι είναι σημαντικό το γεγονός ότι θα υπάρχουν μηχανισμοί εποπτείας για την υλοποίηση της Συμφωνίας τόσο στο επίπεδο των δύο ΥΠΕΞ όσο και στο επίπεδο των ΥΠΟΙΚ.