Η μεσαία τάξη της Ινδίας απολύει τις στρατιές από οικιακούς βοηθούς που απασχολούσε εξαιτίας της κρίσης του κορωνοϊού, εξαλείφοντας μια κρίσιμη πηγή απασχόλησης για τη χώρα. Τους αντικαθιστούν με… ηλεκτρικές συσκευές, οι πωλήσεις των οποίων έχουν εκτοξευτεί.
Με την έναρξη των lockdown πολλοί εργαζόμενοι επέστρεψαν από τα σπίτια των μεγάλων πόλεων όπου απασχολούνταν στα χωριά από όπου κατάγονταν, ενώ άλλοι εκδιώχθηκαν εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων. Παρά τη χαλάρωση των περιορισμών, όμως, πολλοί εξ αυτών δεν επέστρεψαν ποτέ στις θέσεις εργασίας τους. Είχαν ήδη αντικατασταθεί από ηλεκτρικές σκούπες, πλυντήρια πιάτων και υπηρεσίες διανομής φαγητού.
Το φαινόμενο της αναβάθμισης του οικιακού εξοπλισμού εν μέσω πανδημίας δεν είναι μοναδικό στην Ινδία. Στις ΗΠΑ, οδήγησε σε έλλειψη σε ψυγεία, μίξερ και πλυντήρια. Η μοναδικότητα του φαινομένου στην Ινδία έγκειται στο ότι αυτή η στροφή οδηγεί σε μαζικές απώλειες θέσεων εργασίας.
Η Σαρίτα, μια οικιακή βοηθός και μαγείρισσα στο Νέο Δελχί, εξηγεί στη Wall Street Journal ότι έχασε τη δουλειά της μετά από 10 ολόκληρα χρόνια εξαιτίας του κορωνοϊού. Οι πρώην εργοδότες της φοβούνται να την αφήσουν να μπει στο σπίτι τους για να μην τους μεταφέρει τον ιό, και έχουν προμηθευτεί με ηλεκτρικές συσκευές που πραγματοποιούν μεγάλο μέρος των πρώην καθηκόντων της.
«Αυτή η ασθένεια επιτίθεται και στις δουλειές μας εκτός από την υγεία μας», τονίζει η Σαρίτα. «Οι μηχανές αντικαθιστούν τους ανθρώπους και μας κλέβουν τους μισθούς».
Η Ινδία έχει βιώσει μια από τις χειρότερες εξάρσεις κορωνοϊού στον κόσμο. Με περισσότερες από 8,5 εκατ. καταγεγραμμένες λοιμώξεις, έρχεται δεύτερη αμέσως μετά τις ΗΠΑ. Τον Μάρτιο, επιβλήθηκε στη χώρα το πιο εκτεταμένο lockdown στον κόσμο, το οποίο διήρκεσε δύο μήνες. Έκτοτε έχει αρχίσει να ανοίγει σταδιακά την οικονομία της, όμως οι άνθρωποι εξακολουθούν να υποβάλλουν τον εαυτό τους σε περιορισμούς.
Η ινδική μεσαία τάξη αλλάζει συνήθειες
Οι πλουσιότερες οικογένειες της μεσαίας τάξης της Ινδίας βγήκαν πιο τρομαγμένες και πιο ανεξάρτητες από το lockdown. Μέχρι πρόσφατα, ακόμη και οι Ινδοί που είχαν την ανάλογη οικονομική δυνατότητα δεν αγόραζαν ηλεκτρικές συσκευές που βρίσκονται στα περισσότερα δυτικά σπίτια, όπως πλυντήρια ή ηλεκτρικές σκούπες. Μέχρι τον Μάρτιο, μόνο το 14% των νοικοκυριών είχε πλυντήριο και λιγότερο από το 3% ηλεκτρική σκούπα, φούρνο μικροκυμάτων ή πλυντήριο πιάτων σύμφωνα με την Ένωση Κατασκευαστών για την Ηλεκτρονικών και Συσκευών της Ινδίας.
Ένας από τους κύριους λόγους για αυτό, ήταν τα εξαιρετικά φθηνά εργατικά χέρια. Η ινδική μεσαία τάξη είναι ένας από τους μεγαλύτερους εργοδότες της χώρας. Εξαρτάται από τη σκληρή δουλειά εκατομμυρίων οικιακών βοηθών, μαγείρων, κηπουρών, φρουρών και οδηγών. Με τον μέσο μισθό ενός οικιακού εργαζόμενου να κινείται συνήθως κάτω από τα $70 μηνιαίως, ένας άνθρωπος που πλένει τα πιάτα ήταν φθηνότερος από ένα πλυντήριο.
Η Νίθια Ρατζεντράν, Ινδή μουσικός που ζει στη Βομβάη, μέχρι τον Μάρτιο απασχολούσε πέντε οικιακούς εργαζόμενους, τους οποίους αναγκάστηκε να διώξει κατά τη διάρκεια του lockdown, όπως εξηγεί στη WSJ. Ο όγκος των οικιακών εργασιών που έπρεπε να αναλάβει χωρίς βοήθεια, την οδήγησε στην αγορά ηλεκτρικών συσκευών. Όπως λέει, οι αγορές της δεν αντικαθιστούν όλη την υποστήριξη που της προσέφεραν οι εργαζόμενοι, όμως η έλλειψη συνωστισμού στο σπίτι της έχει ικανοποιήσει την ίδια και την οικογένειά της.
Τους τελευταίους μήνες, οι πωλήσεις ηλεκτρικών συσκευών στη χώρα έχουν εξαπλασιαστεί, δημιουργώντας μια νέα οικιακή κανονικότητα. Και φαίνεται πως αυτή η τάση έχει έρθει για να μείνει.
Η ινδική οικονομία έχει δεχθεί το ισχυρότερο πλήγμα στον κόσμο. Το ΑΕΠ της χώρας συρρικνώθηκε σχεδόν κατά 24% στο β’ τρίμηνο και οι πωλήσεις όλων των υπόλοιπων ειδών καταποντίστηκαν.
«Όλοι κάνουν περισσότερα πράγματα στο σπίτι, οι Ινδοί πλέον φροντίζουν τον εαυτό τους», υποστηρίζει ο Ραζού Πουλάν, αντιπρόεδρος των επιχειρήσεων οικιακών ηλεκτρονικών στη Samsung στην Ινδία. «Δεν έχουμε ξαναδεί ποτέ αντίστοιχη τάση».
Η στροφή στις ηλεκτρονικές συσκευές αποτελεί εξαιρετικά κακή είδηση για τους οικιακούς εργαζόμενους της Ινδίας που παλεύουν για να βγάλουν τα προς το ζην. Περισσότεροι από 100 εκατ. άνθρωποι στη χώρα θα μπορούσαν να βρεθούν κάτω από το όριο της φτώχειας, σύμφωνα με φετινή έρευνα του University World Instityte for Development Economics Research του ΟΗΕ. Η έρευνα εκτιμά ότι από 80 εκατ. έως 390 εκατ. άνθρωποι θα μπορούσαν να βρεθούν σε ακραία φτώχεια σε όλο τον κόσμο, αν η παγκόσμια οικονομία συρρικνωθεί φέτος από 5% έως 20%. Σχεδόν οι μισοί από αυτούς τους νεόπτωχους θα μπορούσαν να είναι Ινδοί, σύμφωνα με την έρευνα.
Παράλληλα, αυτή η στροφή θα μπορούσε να εξαλείψει μια από τις ελάχιστες δυνατότητες εργασίας που έχουν οι Ινδοί κατώτερης εκπαίδευσης. Η Μαμάτα Κατζάρια, μια οικιακή βοηθός που εργαζόταν σε τρία διαφορετικά σπίτια πριν το lockdown τώρα έχει βρεθεί άνεργη εξαιτίας των φόβων των πρώην εργοδοτών της για τον κορωνοϊό.
«Τώρα έχουν καινούργιες ηλεκτρικές σκούπες», εξηγεί στη WSJ. «Μία μου είπε ότι το καινούργιο τους πλυντήριο πιάτων μπορεί να πλύνει 35 πιάτα σε κάθε πλύση. Ακόμη και ο καφές που τους έφτιαχνα κάθε πρωί, πλέον προετοιμάζεται από μια καφετιέρα».