Την εκδοχή αυτή έρχεται να υποστηρίξει το γεγονός πως το σμαραγδένιο αφρικανικό σκαθάρι βρέθηκε σε αστικό περιβάλλον.
Αναζητώντας απάντηση στο πώς έφτασε ως εκεί, οι ερευνητές έλαβαν μία πληροφορία που ίσως να δίνει λύση στο μυστήριο.
Όπως εξηγεί ο κ. Τριχάς, κοντά στο σημείο όπου βρέθηκε το σκαθάρι προϋπήρχε ένα χωριό Αφρικανών. «Θα ήταν δυνατό να έμειναν εκεί δείγματα από τους χαλικούτηδες. Είναι ένα ενδεχόμενο επιστημονικά αποδεκτό, και ίσως να μπορεί να αυξηθεί η πιθανότητα να δεχθούμε τέτοια εκδοχή, συν τω χρόνω» διευκρινίζει.
Η εξήγηση αυτή είναι ένα πιθανό σενάριο που εξετάζουν οι ερευνητές, ταυτοχρόνως, όμως, ξυπνά «μνήμες» από την ιστορία του νησιού και φέρνει στο προσκήνιο ανθρώπους που λησμονήθηκαν στο πέρασμα των χρόνων, τους λεγόμενους χαλικούτες ή χαλικούτηδες, τους Αφρικανούς της Κρήτης.
Η παρουσία των χαλικούτηδων, αφρικανών σκλάβων και οικονομικών μεταναστών, ερευνήθηκε από τον Ρεθυμνιώτη δικηγόρο Χαρίδημο Παπαδάκη και αποτέλεσε το περιεχόμενο του βιβλίου του με τίτλο «Οι Αφρικανοί στην Κρήτη, Χαλικούτες».Όπως αναφέρεται, η πρώτη άφιξη Αφρικανών στην Κρήτη γίνεται το 1669 με την πτώση του Ηρακλείου από τους Ενετούς.
Τα σκλαβοπάζαρα γνωρίζουν άνθηση. Μαύροι σκλάβοι «εισάγονται» από την κεντρική Αφρική μέσω Καΐρου και λευκοί σκλάβοι από το Βορρά. Εμπόριο σκλάβων γίνεται στα Χανιά, στο Ρέθυμνο και στο Ηράκλειο, στο μεϊντάνι.
Η δεύτερη μαζική μεταφορά σκλάβων σημειώνεται την περίοδο 1830-40, με την αιγυπτιοκρατία. Τότε, απελεύθεροι μαύροι που υπηρετούν στον στρατό του Μεχμέτ Αλή δημιουργούν χωριό έξω από τα τείχη των Χανίων, το Κουμ Καπί.
Η παρουσία των χαλικούτηδων στην Κρήτη συνεχίζεται και τα σκλαβοπάζαρα παραμένουν ως την τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα.
ΕΡΤ