Ο Νοτιοκορεάτης οικονομολόγος και ακαδημαϊκός Ha-Joon Chang, γνωστός για την εξειδίκευσή του στην θεσμική οικονομία και την ανάπτυξη, παραχώρησε συνέντευξη στο κανάλι του Gary Stevenson στο YouTube, όπου εξέφρασε την κριτική του για την πολιτική των δασμών που προωθεί ο Ντόναλντ Τραμπ. Ο Chang, ο οποίος διετέλεσε λέκτορας οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ από το 1990 έως το 2021 και σήμερα είναι καθηγητής στη Σχολή Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών (SOAS) του Λονδίνου, θεωρείται ένας από τους κορυφαίους στοχαστές παγκοσμίως, σύμφωνα με το περιοδικό Prospect το 2013.
Στη συνέντευξη, που δόθηκε την ημέρα που ο Chang αποκάλεσε με χιούμορ «Ημέρα Απελευθέρωσης» λόγω της επιβολής δασμών από τον Τραμπ, ο οικονομολόγος ανέλυσε γιατί η πολιτική αυτή δεν θα βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο των Αμερικανών. «Οι δασμοί, όπως κάθε εργαλείο πολιτικής, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για καλό ή κακό σκοπό», είπε χαρακτηριστικά. «Όλα εξαρτώνται από το γιατί και το πώς τους χρησιμοποιείς».
Ο Chang, συγγραφέας του bestselling βιβλίου Kicking Away the Ladder: Development Strategy in Historical Perspective (2002), τόνισε ότι οι δασμοί λειτούργησαν ιστορικά ως μέσο προστασίας «βρεφικών βιομηχανιών» σε χώρες που ήθελαν να αναπτυχθούν οικονομικά. «Η ιδέα είναι ότι οι κυβερνήσεις οικονομιών που υστερούν πρέπει να προστατεύσουν τις βιομηχανίες τους με δασμούς, επιδοτήσεις και άλλα μέτρα, ώστε να μπορέσουν να ανταγωνιστούν ξένες εταιρείες», εξήγησε.
Παρέθεσε παραδείγματα όπως η Βρετανία του 18ου και 19ου αιώνα, οι ΗΠΑ με δασμούς 40-50% κατά τον 19ο αιώνα, αλλά και η Ιαπωνία, η Κορέα και η Ταϊβάν, που χρησιμοποίησαν αυτή τη στρατηγική με επιτυχία.
Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, τα κράτη που βρίσκονται σε οικονομικά μειονεκτική θέση προστατεύουν τις νεοσύστατες βιομηχανίες τους μέσω δασμών και επιδοτήσεων, μέχρι να γίνουν ανταγωνιστικές σε διεθνές επίπεδο. Ο Τσανγκ παρομοίασε αυτή τη διαδικασία με την ανατροφή ενός παιδιού: «Αντί να το στείλουμε να εργαστεί από μικρή ηλικία, το στηρίζουμε, του προσφέρουμε εκπαίδευση και, σταδιακά, το προετοιμάζουμε για την αγορά εργασίας».
Ωστόσο, υπογράμμισε ότι η πολιτική του Τραμπ αποκλίνει από αυτό το μοντέλο. «Ο Τραμπ προσπαθεί να προστατεύσει βιομηχανίες που δεν είναι πια ‘βρεφικές’. Είναι σαν να προστατεύεις έναν 45χρονο γιο που δεν τα καταφέρνει», είπε.
Επιπλέον, ο Chang εξέφρασε σκεπτικισμό για την ελπίδα του Τραμπ ότι οι δασμοί θα προσελκύσουν ξένες εταιρείες να επενδύσουν στις ΗΠΑ. «Αυτό συνέβη σε χώρες όπως η Βραζιλία τη δεκαετία του ’60 και ’70, αλλά χρειάζεται ένα ολόκληρο βιομηχανικό οικοσύστημα – εργατικό δυναμικό, υποδομές, έρευνα – για να πετύχει», σημείωσε. «Μια-δυο μονάδες παραγωγής δεν αρκούν».
Ο οικονομολόγος προειδοποίησε ότι οι δασμοί του Τραμπ, που είναι ευρείας κλίμακας και όχι στοχευμένοι, θα οδηγήσουν σε πληθωρισμό, αύξηση της ανισότητας και δυσκολίες για τους φτωχότερους Αμερικανούς. «Το χρηματοπιστωτικό σύστημα των ΗΠΑ είναι τόσο παρασιτικό που τα επιπλέον κέρδη από τους δασμούς θα καταλήξουν σε μετόχους», τόνισε. «Οι μεγάλες αμερικανικές επιχειρήσεις, τα τελευταία 25 χρόνια, επιστρέφουν το 90-95% των κερδών τους στους μετόχους μέσω μερισμάτων και επαναγοράς μετοχών, αντί να επενδύουν στην παραγωγικότητα. Δεν θα δούμε βελτίωση στο βιοτικό επίπεδο».
H πολιτική δασμών του Τραμπ, κατά τον Τσανγκ, όχι μόνο δεν θα αναβιώσει τη βιομηχανική βάση των ΗΠΑ, αλλά θα οδηγήσει σε αύξηση των τιμών, μεγαλύτερες κοινωνικές ανισότητες και πληθωρισμό. «Δεν μπορείς να ξαναχτίσεις μια βιομηχανική βάση που έχει διαβρωθεί επί 40 χρόνια μέσα σε δύο ή τρία χρόνια», κατέληξε.
Δείτε ολόκληρο το βίντεο εδώ:
