Όλα εδώ πληρώνονται; Δυστυχώς όχι. Πάλι εγώ κι εσύ, πάλι οι φτωχοί θα την πληρώσουν…
Αυτό σκεφτήκαμε καθώς διαβάζαμε το κείμενο του Bruno Canard, του Διευθυντή του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας.
Γιατί δε θα την πληρώσουν αυτοί που φταίνε για το σημερινό χάλι αλλά θα την πληρώσουν πάλι οι από κάτω. Σε αυτούς θα έρθει ο λογαριασμός.
Οι “από πάνω” θα συνεχίσουν με μικρές προσαρμογές να κάνουν αυτό που κάνανε πάντα. Τώρα, θα το κάνουν με πολύ παρακολούθηση και επιτήρηση των πολιτών. Για την διαφύλαξη της υγείας μας…
Ποιοι θα μας παρακολουθούν για να προφυλάσσουν την υγεία μας;
Αυτοί που επέτρεψαν με τις καταστροφικές πολιτικές τους να είναι όλος ο κόσμος ανέτοιμος να αντιμετωπίσει μια πιθανή πανδημία.
Και ήταν πιθανή μια πανδημία…
Μετά την επιδημία του SARS – του δίδυμου αδελφού του σημερινού κορωνοϊού που είχε εμφανιστεί το 2003 – η Ευρωπαϊκή Ένωση επένδυε ώστε να είναι έτοιμη για μία πιθανή εμφάνιση του ιού στην Ευρώπη.
Όμως τα χρόνια πέρασαν, και παρά τα αρχικά θετικά αποτελέσματα των ερευνητικών ομάδων, στην Ευρώπη όπως και σε όλο τον κόσμο, οι ηγέτες αποφάσισαν πως δεν αξίζει να ασχολιούνται με τους ιούς.
Το πολιτικό ενδιαφέρον ατόνησε, οι πολιτικοί άρχισαν να μιλάνε για τα λεφτά των φορολογούμενων – λες και οι σπατάλες γίνονται στην έρευνα για τη δημόσια υγεία… – τα κεφάλαια από τα λεφτά των φορολογούμενων πήγαιναν πλέον στις ιδιωτικές εταιρείες, που παρήγαγαν έρευνα που θα μπορούσε να δημιουργήσει… κέρδος.
Αυτό το κέρδος θα μας βγει τελικά πάρα πολύ ακριβό…
Μετά, ήρθε η κρίση του 2008 και οι ερευνητές αφέθηκαν στη μοίρα τους.
«Μειώσαμε ταχύτητα την στιγμή που αντίθετα η εμφάνιση των ιών μάλλον επιταχύνεται και θα επιταχύνεται όλο και περισσότερο, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, της μείωσης της βιοποικιλότητας, της αποψίλωσης», σημείωνε ο ερευνητής θέλοντας να δώσει έμφαση στις λάθος πολιτικές επιλογές.
Και τι πού τα έλεγε όμως;
Η ιστορία του Bruno Canard δεν είναι ξεχωριστή ή ιδιαίτερη.
Παρόμοιες ιστορίες έχουμε ακούσει στην εφημερίδα και από άλλους ερευνητές για το πώς η καταστροφή του κορωνοϊού θα μπορούσε να είχε αποτραπεί, αν οι πολιτικοί έδειχναν την υποτυπώδη αντίληψη του κινδύνου τον οποίο τους επεσήμαιναν.
Αντιληπτικά όλοι φάνηκαν πολύ μικροί.
Αλλά είναι και η ιστορία των ερευνητών σε πάρα πολλές χώρες που επειδή οι τομείς που ασχολούνται δεν παράγουν αρκετό κέρδος ή επειδή συνειδητά αποφάσισαν να αφοσιωθούν στο δημόσιο συμφέρον και να μην στοχεύσουν στο κέρδος κυνηγώντας κάποια καριέρα στον ιδιωτικό τομέα περίπου τιμωρούνται. Αναγκάζονται να δουλεύουν σε οργανισμούς δίχως επαρκή χρηματοδότηση, δίχως επαρκή στελέχωση.
Περίπου εξευτελίζονται επιστημονικά και αντιμετωπίζονται με έλλειψη σεβασμού.
Τώρα, είναι ξεκάθαρο σε όλους, ότι μαζί τους τιμωρούνται και οι κοινωνίες.
“Ναι, αλλά εσείς οι ερευνητές; Τι χρήσιμο προσφέρετε στην κοινωνία;… Άλλωστε, έχετε το πάθος σας για την έρευνα και αυτό θα έπρεπε να σας αρκεί”
Αυτή ήταν η απάντηση που λάμβανε ο Bruno Canard όταν επεσήμανε τους προβληματισμούς του και ζητούσε επαρκή χρηματοδότηση και στελέχωση για να μπορέσει να φέρει σε πέρας το τόσο κρίσιμο έργο του. Έργο που σήμερα θα μπορούσε να ήταν σωτήριο για την ανθρωπότητα.
“Αν η έρευνα για τους ιούς της οικογένειας κορώνα (κορωνοϊόί) είχε συνεχισθεί με ταχείς ρυθμούς από το 2002, θα είχαμε ίσως σήμερα ήδη ένα φάρμακο ικανό να καταπολεμήσει την ασθένεια Covid19”, λέει ο Bruno Canard.
Τώρα, το κόστος θα είναι τεράστιο επειδή οι πολιτικοί φάνηκαν ανίκανοι να αναγνωρίσουν τη σημασία ενός έργου που έμοιαζε να μην μπορεί να προσφέρει άμεσα κέρδος. Τώρα, ζητούν από τους ερευνητές να βιαστούν και να βρουν λύση, για να μειωθεί το κόστος.
Όμως, η επιστήμη – όπως επισημαίνει ο Bruno Canard – δε λειτουργεί υπό καθεστώς έκτακτης ανάγκης και δε μπορεί να παράγει άμεσα αποτελέσματα.
Τα λάθη έχουν κόστος, ειδικά όταν είναι στρατηγικού χαρακτήρα, όταν βασίζονται όχι σε ατομικές αποφάσεις αλλά σε μία συλλογική πολιτική τυφλότητα. Η συλλογική τυφλότητα δημιουργήθηκε από την απόλυτη κυριαρχία του νεοφιλελεύθερου δόγματος και την ανελαστικότητα που αυτό δημιούργησε.
Γιατί η απόφαση για περικοπές στη χρηματοδότηση και στη στελέχωση που πάρθηκε για την ερευνητική ομάδα του Bruno Canard στη Γαλλία, πάρθηκε και για την αντίστοιχη ερευνητική ομάδα στην Αγγλία, στη Γερμανία, στις ΗΠΑ, στην Ελλάδα. Η απόφαση για περικοπές στη δημόσια υγεία που εφαρμόστηκαν στην Ελλάδα με ιδιαίτερη ένταση τα τελευταία 10 χρόνια επιβλήθηκαν στη βάση αυτού του ίδιου δόγματος.
Περικοπές στη δημόσια υγεία επιβλήθηκαν και στη Γαλλία, και στην Αγγλία, και στις ΗΠΑ, και στην Ιταλία.
Το ίδιο ισχύει για την παιδεία – γιατί κι εκεί επιβλήθηκαν περικοπές – και την πρόσδεσή της με τον ιδιωτικό τομέα. Οι συνέπειες για τους τομείς της έρευνας που δε μπορουν να παράγουν “κέρδος” είναι τεράστιες.
Είναι κοινή η πραγματικότητα που παράγει η πολιτική τυφλότητα του νεοφιλευθερισμού. Αυτή που αποτελεί μία από τις κυρίαρχες αιτίες για την καταστροφή που δημιουργεί η πανδημία του κορωνοϊού. Ίσως είναι η βασική αιτία.
Όμως το κόστος θα το πληρώσουμε πάλι εμείς. Θα την πληρώσουν οι από κάτω. Όχι οι υπεύθυνοι.
Οι πολιτικές οι ίδιες θα συνεχιστούν, με κάποια ίσως προσαρμογή στις συνθήκες.
Στο στόχαστρο θα μπουν οι πολίτες που θα είναι πλέον όλοι “εν δυνάμει άρρωστοι”, κάτι σαν “εν δυνάμει ένοχοι” και ως εκ τούτου θα πρέπει διαρκώς να βρίσκονται υπό παρακολούθηση και επιτήρηση.
Σίγουρα πολλοί θα είναι περισσότερο φτωχοί. Και θα είναι και περισσότεροι οι φτωχοί.
Αυτή είναι η πραγματικότητα και δεν πρόκειται να αλλάξει όσα παλαμάκια κι αν βαρούν τώρα οι πολιτικοί.
Βαρούν παλαμάκια, σε όλες τις χώρες του κόσμου βαρούνε παλαμάκια, επειδή δε μπορούν να αποδεχθούν την ευθύνη των πολιτικών επιλογών τους.