“Όλοι μαζί εγράψαμεν ιστορία”: Φωτορεπορτάζ από την τελευταία μέρα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου – Μια πρώτη αποτίμηση

Φωτορεπορτάζ: Γιάννης Αγγελάκης

Η πρώτη Σύνοδος μετά το Σχίσμα του 1054, η οποία στόχευσε να στείλει μήνυμα ενότητας στα περίπου 300 εκατομμύρια ορθοδόξων χριστιανών σε όλο τον κόσμο ολοκληρώθηκε το βράδυ του Σαββάτου. Τη λήξη της Συνόδου κήρυξε ο Πρόεδρός της, Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος ο οποίος μίλησε για “κεφαλαιώδους σημασίας” γεγονός ενώ είπε ότι “όλοι μαζί εγράψαμεν ιστορίαν”.

Δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει όλους όσους συντέλεσαν στην πραγματοποίηση της Συνόδου με ξεχωριστή αναφορά στην Εκκλησία της Κρήτης, στην ΟΑΚ αλλά και σε όλους τους κρητικούς που έδειξαν τη φιλοξενία τους.

Ο Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος αναφέρθηκε στους απουσιάσαντες και χωρίς να τους κατονομάσει είπε ότι «είχομεν και απουσίας αδικαιολογήτους».

Ευχαρίστησε όλους τους παρευρεθέντες Προκαθημένους των Τοπικών Εκκλησιών και τις Αντιπροσωπείες που τους συνοδεύουν, ενώ έκανε ιδιαίτερη μνεία και ευχαριστία στους λειτουργούς των Μέσων Ενημέρωσης τους οποίους χαρακτήρισε «αγαπητούς δημοσιογράφους» τονίζοντας πως «έχουν πολλάς δυνατότητας και μεγάλη ευθύνην», ενώ απευθυνθείς κατά τρόπον προσωπικής αμεσότητας είπε ότι «είναι ιερόν και κοινωφελές το λειτούργημα σας».

Τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο προσφώνησε ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρος, ο οποίος κατά το σύστημα της πενταρχίας είναι ο δεύτερος τη τάξη έπειτα από τον Οικουμενικό.

Ο Πατριάρχης Θεόδωρος, που έχει καταγωγή από την Κίσσαμο, εξήρε την συμβολή του Οικουμενικού Πατριάρχη στη σύγκληση και ευδόκιμη διεξαγωγή της Μεγάλης Συνόδου και του επέδωσε ως δώρο αρχιερατικά εγκόλπια συμβολικά από μέρους της Αλεξανδρινής Εκκλησίας.

Η αρνητική πλευρά της Συνόδου

Αρκετοί είναι αυτοί που τονίζουν ότι η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος δεν ήταν αρκετά τολμηρή σε ό,τι αφορά τα θέματα που συζήτησε. Οι 10 Πατριάρχες και οι περίπου 300 κληρικοί που συμμετείχαν, αντί να συζητήσουν θέματα σύγχρονα που απασχολούν την κοινωνία και την καθημερινότητα τον 21ο αιώνα, προτίμησαν να στραφούν στο παρελθόν.

Χαρακτηριστικό είναι ότι δημοσιογράφος από το Αλ Τζαζίρα ρώτησε σε μπρίφινγκ αν η Σύνοδος θα ασχοληθεί με επίκαιρα θέματα έστω στο περιθώριο των εργασιών της.

«Επρόκειτο για έναν αναμηρυκασμό παλαιότερων και γνωστών θεμάτων» λέει άνθρωπος που γνωρίζει σε βάθος το πεδίο της Ορθοδοξίας. Ανάμεσα στα θέματα της Συνόδου, ήταν η αποστολή της Ορθοδοξίας στον σύγχρονο κόσμο, η ορθόδοξη διασπορά, το μυστήριο του γάμου και τα κωλύματά του, η νηστεία.

Αντίθετα, έξω από την ιστορική Σύνοδο έμεινε ένα θέμα που είχε συζητηθεί σε παλαιότερες προπαρασκευαστικές συναντήσεις των ιεραρχών· αυτό της γυναίκας στην ιεροσύνη και της χειροτονίας διακονισσών. Γενικώς η γυναικεία παρουσία στη Αγία και Μεγάλη Σύνοδο ήταν σχεδόν μηδενική. Εξαίρεση η δημοσιογράφος που είχε ρόλο συντονιστή στις απογευματινές ενημερώσεις Τύπου.

Χαμηλό βαθμό δίνουν αρκετοί και στην προετοιμασία της Συνόδου. Το αποτέλεσμα ήταν, όπως λένε, να μην αποφευχθούν ενστάσεις και αρνήσεις συμμετοχής. Αλλοι επίσης αναρωτιούνταν αν σε αυτή την ιστορική Σύνοδο υπήρξε επαρκής εκπροσώπηση της νεολαίας της Ορθοδοξίας. Και αυτό διότι από μια πρώτη ματιά στις αντιπροσωπείες προκύπτει ότι μεγάλο μέρος τους ήταν ηλικίας άνω των 50 ετών.

Αρνητικά σχολιάστηκε επίσης το γεγονός ότι δικαίωμα ψήφου είχαν μόνο οι επικεφαλής των Εκκλησιών και όχι οι εκατοντάδες ιεράρχες, μέλη των αντιπροσωπειών.

Η θετική πλευρά της Συνόδου

Μολονότι η σύναξη των ιεραρχών στην Ορθόδοξη Ακαδημία της Κρήτης σημαδεύτηκε από την απουσία τεσσάρων Πατριαρχών – της Μόσχας, της Αντιοχείας, της Γεωργίας και της Βουλγαρίας -, εκκλησιαστικές πηγές σημειώνουν πως ένα από τα θετικά στοιχεία που ξεχωρίζουν είναι ότι η Σύνοδος έγινε. Και τελικώς η πλειονότητα των Πατριαρχών έδωσε το «παρών».

Στα θετικά επίσης της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου είναι πως οι προκαθήμενοι επέλεξαν προς συζήτηση «θέματα που θα μπορούσαν να ενώσουν την Ορθοδοξία και όχι να προκαλέσουν αντιπαραθέσεις.

Ισως αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δεν ετέθη ως θέμα το παλαιό ημερολόγιο» εκτιμούν άνθρωποι που ασχολήθηκαν με το περιεχόμενο των εργασιών της σύναξης των ορθοδόξων.

Επίσης, ως θετικό αποτιμάται ότι για μία εβδομάδα τα βλέμματα των ορθοδόξων αλλά και πιστών διαφορετικών δογμάτων ήταν στραμμένα στη Σύνοδο της Κρήτης. Ενδεικτικό είναι ότι ο Πάπας Φραγκίσκος κάλεσε τους καθολικούς πιστούς να ενώσουν τις προσευχές τους με «τους ορθόδοξους αδελφούς μας».

Σημειώνεται ότι στο Κολυμπάρι βρέθηκαν παρατηρητές και από άλλα δόγματα για να παρακολουθήσουν τις εργασίες. Ακόμη, υπολογίζεται ότι περίπου 1.000 δημοσιογράφοι κάλυψαν το ιστορικό γεγονός της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου.

Κατά τη διάρκεια της Συνόδου ιεράρχες τόνιζαν ακόμη πως η απουσία Εκκλησιών δεν παίζει τόσο σημαντικό ρόλο, όπως και το αν οι αποφάσεις θα είναι ομόφωνες ή κατά πλειοψηφία. «Και στο παρελθόν και μάλιστα σε Οικουμενικές Συνόδους απουσίαζαν Εκκλησίες» συμπλήρωναν. Το σημαντικότερο, όπως υπογράμμισε ο εκπρόσωπος Τύπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου στη Σύνοδο Ιωάννης Χρυσαυγής, ήταν πως «για πρώτη φορά εδώ και 1.000 χρόνια όλοι οι ορθόδοξοι πατέρες συζητούν».

Χαρακτηριστικά στα Χανιά βρέθηκε ένας ορθόδοξος από τη Γερμανία που ακολουθεί συχνά τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο σε σημαντικά ταξίδια του στο εξωτερικό, όπως έκανε το 2014 στα Ιεροσόλυμα, όταν ο Οικουμενικός Πατριάρχης συναντήθηκε με τον Πάπα Φραγκίσκο. Επίσης, δύο ακόμη Ελληνες μετανάστες από τις ΗΠΑ, ταξίδεψαν στην Κρήτη θέλοντας να βρεθούν στον τόπο της ιστορικής Συνόδου, αλλά και να επισκεφθούν τα πάτρια εδάφη.

Μέτρα ασφαλείας, αμερικάνοι και τα νερά Βουλγαρίας

Να αναφέρουμε ότι τα μέτρα ασφαλείας στη Σύνοδο ήταν δρακόντια.

Σύμφωνα με πληροφορίες του “Αγώνα της Κρήτης” στη φύλαξη της Συνόδου συμμετείχαν πάνω από 700 αστυνομικοί από όλη την Κρήτη ενώ αγκυροβολημένοι γύρω από την ΟΑΚ υπήρχαν ελεύθεροι σκοπευτές.

Επίσης, πέραν των ελληνικών σωμάτων ασφαλείας, συμμετείχε και σώμα ασφαλείας από την Αμερική. Κάποιοι μάλιστα εξάφρασαν ανοικτά τη δυσαρέσκειά τους για την “εισβολή” των Αμερικάνων.

Να αναφέρουμε επίσης ότι όπως πληροφορηθήκαμε αναφορικά με τα νερά από Βουλγαρία, ήταν προσφορά του Πατριαρχείου Βουλγαρίας το οποίο τελικά δε συμμετείχε στη Σύνοδο. Τα νερά υπήρχαν καθ’ όλη τη διάρκεια της Συνόδου και δίνονταν στους δημοσιογράφους.

Να αναφέρουμε τέλος ότι τις εργασίες της Συνόδου παρακολούθησαν 400 επίσκοποι, κληρικοί, θεολόγοι και παρατηρητές αλλά και πολλοί ακαδημαϊκοί, μέλη αποστολών πολλών χριστιανικών δογμάτων.

Mε πληροφορίες από tanea.gr