Με πολλά μηνύματα η παρουσία του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στη Ρωσία. Στην κοινή συνέντευξη τύπου που έδωσε μαζί με τον Υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας κ. Λαβρόφ, ο κ. Αντόνιο Γκουτέρες κινήθηκε αρκετά μακρυά από τις θέσεις που εκφράζουν οι ΗΠΑ και μια μερίδα των χωρών της Δύσης.
Αναφέρθηκε στην ανάγκη να τελειώσει ο πόλεμος όσο πιο γρήγορα γίνεται γιατί αυτό θα είναι το καλύτερο για τη Ρωσία, την Ουκρανία, τον κόσμο ενώ έδωσε έμφαση ότι αν και είναι εξαιρετικά ανησυχητικές οι καταγγελίες για εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία αυτά πρέπει να εξεταστούν από ανεξάρτητες αρχές. Είπε επισης ότι οι ανθρωπιστικοί διάδρομοι θα πρέπει να λειτουργήσουν ώστε οι πρόσφυγες να κατευθυνθούν όπου αυτοί επιθυμούν, ενώ μίλησε επίσης για την ανάγκη να γίνει αποδεκτό ότι ο κόσμος που ζούμε είναι πολυπολικός, για την ανάγκη για διεθνή συνεργασία και σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο για να αντιμετωπίσουμε τα μεγάλα ζητήματα που απασχολούν τον κόσμο μας.
Πιο αναλυτικά ο κ. Γκουτέρες μιλώντας από τη Μόσχα την Τρίτη, περιέγραψε προτάσεις που θα δημιουργήσουν συνθήκες που θα επιτρέψουν την ασφαλή εκκένωση αμάχων και την παράδοση της απελπιστικά αναγκαίας ανθρωπιστικής βοήθειας, τόσο στο Ντονμπάς όσο και στη Μαριούπολη.
Ο επικεφαλής του ΟΗΕ βρέθηκε στη ρωσική πρωτεύουσα για συνομιλίες με τον υπουργό Εξωτερικών της χώρας, Σεργκέι Λαβρόφ. Θα γίνει δεκτός και από τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.
«Ειλικρινής συζήτηση»
Ο κ. Γκουτέρες είπε στους δημοσιογράφους ότι είχε «μια πολύ ειλικρινή συζήτηση» με τον κ. Λαβρόφ «και είναι σαφές ότι υπάρχουν δύο διαφορετικές θέσεις για το τι συμβαίνει στην Ουκρανία».
Η Ρωσία έχει δηλώσει ότι διεξάγει μια «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία, ενώ για τον ΟΗΕ, η εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου αποτελεί παραβίαση της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας και αντίκειται στον Χάρτη του ΟΗΕ .
«Αλλά είναι βαθιά πεποίθησή μου ότι όσο πιο γρήγορα τελειώσουμε με αυτόν τον πόλεμο, τόσο το καλύτερο – για τον λαό της Ουκρανίας, για τον λαό της Ρωσικής Ομοσπονδίας και για όσους βρίσκονται πολύ πιο πέρα, για όλο τον κόσμο» , είπε.
Υπογραμμίζοντας τον ρόλο του ως «αγγελιοφόρου της ειρήνης», ο Γενικός Γραμματέας υπενθύμισε ότι ο ΟΗΕ έχει επανειλημμένα απευθύνει έκκληση για κατάπαυση του πυρός για την προστασία των αμάχων, καθώς και για πολιτικό διάλογο για μια λύση, κάτι που μέχρι στιγμής δεν έχει συμβεί.
Αναφερόμενος στη «βίαιη μάχη» που διεξάγεται σε όλο το Ντονμπάς στην ανατολική Ουκρανία, σημείωσε ότι πολλοί άμαχοι σκοτώνονται και εκατοντάδες χιλιάδες παγιδεύονται από τη σύγκρουση, προσθέτοντας ότι επαναλαμβανόμενες αναφορές παραβιάσεων, καθώς και πιθανών εγκλημάτων πολέμου θα χρειαστούν να ερενηθούν από ανεξάρτητες επιτροπές ώστε να υπάρξει αποτελεσματική λογοδοσία.
Ανθρωπιστικοί διάδρομοι
«Χρειαζόμαστε επειγόντως ανθρωπιστικούς διαδρόμους που να είναι πραγματικά ασφαλείς και αποτελεσματικοί και να γίνονται σεβαστοί από όλους για την εκκένωση αμάχων και την παροχή της τόσο αναγκαίας βοήθειας».
Ο Γενικός Γραμματέας πρότεινε τη σύσταση μιας Ομάδας Ανθρωπιστικής Επαφής – αποτελούμενη από τη Ρωσία, την Ουκρανία και τον ΟΗΕ – “που θα αναζητήσει ευκαιρίες για το άνοιγμα ασφαλών διαδρόμων, με τοπικές παύσεις των εχθροπραξιών, και που θα μπορεί να εγγυηθεί ότι θα είναι πραγματικά αποτελεσματικοί”.
Αναφερόμενος στην «κρίση μέσα στην κρίση» στη Μαριούπολη, όπου χιλιάδες χρειάζονται άμεση βοήθεια για να σωθούν ζωές, και για πολλούς, είναι ζητούμενο η εκκένωση, υπογράμμισε την ετοιμότητα του ΟΗΕ να κινητοποιήσει πλήρως τους ανθρώπινους και υλικοτεχνικούς πόρους του για να βοηθήσει να σωθούν ζωές.
Ο κ. Γκουτέρες πρότεινε τα Ηνωμένα Έθνη, η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού και οι ουκρανικές και ρωσικές δυνάμεις να συντονίσουν τις εργασίες τους για να καταστεί δυνατή η ασφαλής εκκένωση των αμάχων που θέλουν να φύγουν από τη Μαριούπολη – τόσο οι εντός της τελευταίας περιοχής του χαλυβουργείου Azovstal όσο και στην ίδια την πόλη, και προς όποια κατεύθυνση αυτοί επιλέξουν – αλλά και για να παραδώσουν ανθρωπιστική βοήθεια.
Παγκόσμια κύματα σοκ
Αναφερόμενος στις ευρύτερες επιπτώσεις του πολέμου, ο Γενικός Γραμματέας μίλησε για «κύματα σοκ» που γίνονται αισθητά σε ολόκληρο τον πλανήτη, όπως η «δραματική επιτάχυνση» του κόστους των τροφίμων και της ενέργειας, που επηρεάζουν ιδιαίτερα εκατομμύρια από τα περισσότερα ευάλωτα άτομα στον κόσμο.
«Αυτό έρχεται πέρα από το σοκ της συνεχιζόμενης πανδημίας COVID-19 και την άνιση πρόσβαση σε πόρους για ανάκαμψη, που τιμωρούν ιδιαίτερα τις αναπτυσσόμενες χώρες σε όλο τον κόσμο. Άρα, όσο πιο γρήγορα επικρατήσει ειρήνη, τόσο το καλύτερο – για χάρη της Ουκρανίας, της Ρωσίας και του κόσμου» , είπε.
«Και είναι πολύ σημαντικό, ακόμη και σε αυτή τη δύσκολη στιγμή, να διατηρήσουμε ζωντανές τις αξίες της πολυμέρειας», πρόσθεσε.
Ο Γενικός Γραμματέας υπογράμμισε την ανάγκη αναγνώρισης ότι ζούμε σε έναν κόσμο που είναι «πολυπολικός», που θα συμμορφώνεται με τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και το διεθνές δίκαιο και που θα αναγνωρίζει την πλήρη ισότητα μεταξύ των κρατών, με την ελπίδα ότι η ανθρωπότητα θα ενωθεί ξανά για να αντιμετωπίσει κοινές προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή, και στον οποίο ο μόνος πόλεμος που θα έπρεπε να έχουμε θα ήταν ένας πόλεμος εκείνων που θέτουν τον πλανήτη σε κίνδυνο.
Ο Γενικός Γραμματέας θα βρίσκεται την Πέμπτη στην Ουκρανία όπου θα έχει συνάντηση εργασίας με τον υπουργό Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα και θα γίνει δεκτός από τον Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.