Όταν οι νεοναζί της Ουκρανίας σφίγγουν τα χέρια με τους ηγέτες των ΗΠΑ | Φωτός

Ηγέτης του φασιστικού Svoboda είναι ο Ολεχ Τιαχνίμποκ, ο χειρούργος από την πόλη Lviv που εκλέχθηκε πρώτη φορά βουλευτής το 1998 και επανεξελέγη με το κόμμα του φιλοδυτικού Βίκτορ Γιούσενκο. Το 2004, ωστόσο, αποβλήθηκε από τη Βουλή, μετά τους δημόσιους ισχυρισμούς του ότι την Ουκρανία κυβερνά η «μοσχοβίτικη-εβραϊκή μαφία».

Σήμερα, το Svoboda είναι τέταρτη κοινοβουλευτική δύναμη. Και ο ίδιος διαρρηγνύει τα ιμάτιά του ότι το κόμμα του -παρά την άκρως εθνικιστική «ατζέντα» του- ανήκει στο δημοκρατικό χώρο. Μεταξύ των προτάσεών του ήταν να απαγορευτεί η χρήση της ρωσικής ως δεύτερης επίσημης γλώσσας στην Ουκρανία και να επιβληθεί καθεστώς βίζας με τη γειτονική Ρωσία. Μέχρι πρόσφατα το κόμμα είχε σήμα μια παραλλαγή της σβάστικας και οργανώνει λαμπαδηφορίες ναζιστικής έμπνευσης προς τιμήν του ηγέτη του Εξεγερμένου Ουκρανικού Στρατού Στέπαν Μπαντέρα, που κήρυξε την ανεξαρτησία της δυτικής Ουκρανίας το 1941, κατά την επέλαση των Ναζί εναντίον της Σοβιετικής Ενωσης.

Ο Μπαντέρα υπήρξε συνεργάτης των ναζί, δοσίλογος, μεγαλωμένος σε ένα ακραίο εθνικιστικό σπίτι που ανήκε στην ουνίτικη ουκρανική εκκλησία, ο Μπαντέρα είχε δηλώσει πως θα συνεργαστεί με τους ομοϊδεάτες του ναζί, αν επιτρέψουν την ανακήρυξη ουκρανικού κράτους, «αφαιρώντας» την Ουκρανία από την ΕΣΣΔ κατά την προέλαση των χιτλερικών δυνάμεων. «Τα έσπασε» μαζί τους λόγω του ακραίου ουκρανικού του εθνικισμού, όσο αυτοί ήταν ισχυροί, για να τα ξαναβρεί όταν τον χρειάστηκαν, αυτόν και τους οπαδούς του, ως εφεδρείες, με την υποχώρηση του ’44. Υπήρξε κυνηγός των Εβραίων και οι οπαδοί συμμετείχαν στην εξόντωσή τους, όπως και στην εξόντωση χιλιάδων Πολωνών – η διεθνής εβραϊκή κοινότητα μονίμως αντιδρά έντονα στη θέση εθνικού ήρωα που του έχει επιφυλάξει η σημερινή Ουκρανία.

Μέχρι πρόσφατα το κόμμα είχε σήμα μια παραλλαγή της σβάστικας.

Το διεθνές Κέντρο Βίζενταλ για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού κατέταξε το Svoboda στην πέμπτη θέση της μαύρης λίστας των αντισημιτικών μορφωμάτων.