Ώρα η Τουρκία του Ερντογάν να εκδιωχθεί από το ΝΑΤΟ

Του Stanley Weiss, Πρόεδρος – Ιδρυτής Business Executives for National SecurityΑποτελούσε πάντα ιστορικό παράδοξο το ότι ένας από τους Αμερικανούς διπλωμάτες που ενεπλάκησαν στην δημιουργία του ΝΑΤΟ ονομαζόταν Achilles (Αχιλλέας). Ως επικεφαλής του του Γραφείου Θεμάτων Δυτικής Ευρώπης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και αναπληρωτής αντιπρόεδρος του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου, ο Theodore Achilles έπαιξε βασικό ρόλο στη διαμόρφωση της συνθήκης που σχεδιάστηκε για να αποτρέψει μια επεκτατική Σοβιετική Ένωση από το να προβεί σε μια ένοπλη επίθεση εναντίον της Δυτικής Ευρώπης. Με 11 ευρωπαϊκές χώρες να ακολουθούν τις ΗΠΑ ως ιδρυτικά μέλη το 1949, η συμμαχία σύντομα διευρύνθηκε για να συμπεριλάβει άλλα δύο μέλη – την Ελλάδα και την Τουρκία- το 1952 και σήμερα περιλαμβάνει 28 μέλη.

Το ότι το ΝΑΤΟ δεν έχει επίσημο μηχανισμό για την απομάκρυνση ενός μέλους για ανάρμοστη στάση, ή ακόμα και καθορισμό του τι σημαίνει «ανάρμοστη στάση» δείχνει το πόσο δύσκολο ήταν να φανταστεί κανείς ότι οποιοδήποτε μέλος του οργανισμού θα πρόδιδε τη Συμμαχία. Ωστόσο, περίπου τρεις δεκαετίες μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, τα μέλη του ΝΑΤΟ προβαίνουν στην ίδια δέσμευση, γνωστή ως Άρθρο 5, στην οποία προέβησαν και το 1949: Ότι μια επίθεση εναντίον οποιασδήποτε χώρας μέλους θα θεωρηθεί επίθεση εναντίον όλων των χωρών μελών, και θα προκαλέσει μια άμεση και αμοιβαία αντίδραση. Για περίπου 70 χρόνια, αυτός ο συνδυασμός παραγόντων ήταν η πιθανή Αχίλλειος Πτέρνα του ΝΑΤΟ: Το ότι μια ημέρα, τα μέλη του θα καλούνταν να υπερασπιστούν τις ενέργειες ενός αναξιόπιστου μέλους, που δεν μοιράζεται τις αξίες της Συμμαχίας και που η συμπεριφορά του θέτει τους «συμμάχους» του σε κίνδυνο, ενώ δημιουργεί ένα εφιαλτικό σενάριο για τον παγκόσμια τάξη.

Μετά από 67 χρόνια, αυτή η ημέρα έχει φτάσει: Η Τουρκία, που για μισό αιώνα ήταν σταθερός σύμμαχος στη Μέση Ανατολή, αποδεικνύοντας παράλληλα ότι μια χώρα με μουσουλμανική πλειονότητα μπορεί να είναι επίσης κοσμική και δημοκρατική, έχει απομακρυνθεί τόσο πολύ από τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ, που αναγνωρίζεται ευρέως ότι υποστηρίζει με θράσος το Ισλαμικό Κράτος στη Συρία στον πόλεμό του εναντίον της Δύσης. Από τότε που ο ισλαμιστής ηγέτης Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανέβηκε στην εξουσία το 2003, η Τουρκία πραγματοποιεί μια απότομη απολυταρχική στροφή, υποστηρίζοντας ισλαμιστές τρομοκράτες κάθε είδους και αρχίζοντας συγκρούσεις τις οποίες δεν μπορεί να τελειώσει στην περιοχή – περιλαμβανομένου ενός κλιμακούμενου πολέμου με 25 εκατ. Κούρδους που αντιτίθενται στο ISIS, και έναν ψυχρό πόλεμο που γίνεται θερμός με τη Ρωσία, αεροσκάφος της οποίας κατέρριψε τον Νοέμβριο. Με αυτές τις συγκρούσεις να φτάνουν στο εσωτερικό της χώρας- καθώς βόμβες εκρήγνυνται στις πόλεις της, και με εχθρούς στα σύνορά της- οι ηγέτες της Τουρκίας ζητούν υποστήριξη άνευ όρων από το ΝΑΤΟ, με τον Τούρκο πρωθυπουργό, Αχμέτ Νταβούτογλου, να δηλώνει το Σάββατο ότι αναμένει «τους συμμάχους μας στις ΗΠΑ να στηρίξουν την Τουρκία χωρίς “αν” και “αλλά”».

Πολύ λίγο, πολύ αργά. Το ΝΑΤΟ δεν θα έπρεπε να σπεύσει να υπερασπιστεί την Τουρκία- αντ’αυτού, θα έπρεπε να κινήσει άμεσα διαδικασίες για να διαπιστωθεί εάν η μακρά (και όλο και πιο μεγάλη) λίστα τουρκικών παραβάσεων σε βάρος της Δύσης, περιλαμβανομένης της στήριξης στους ισλαμιστές τρομοκράτες, έχουν βάση. Εάν έχουν – και σίγουρα έχουν- το ανώτερο όργανο λήψης αποφάσεων της Συμμαχίας, το Βορειοατλαντικό Συμβούλιο, θα έπρεπε να βγάλει την Τουρκία από το ΝΑΤΟ, πριν η φιλοπόλεμη στάση της και η συνεχιζόμενη επιθετικότητά της σύρει τη διεθνή κοινότητα στον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Πρόκειται για μια ενέργεια που έχει καθυστερήσει πολύ. Όπως υποστήριζα πριν από πέντε χρόνια, «ο Ερντογάν, ο οποίος είναι σκληροπυρηνικός ισλαμιστής, ο οποίος κάποτε είπε ότι “τα τεμένη είναι οι στρατώνες μας, οι θόλοι τα κράνη μας, οι μιναρέδες οι ξιφολόγχες μας και οι πιστοί οι στρατιώτες μας”- φαίνεται να βλέπει τον εαυτό του ως τον ισλαμιστή ηγέτη του μουσουλμανικού κόσμου μετά την Αραβική Άνοιξη». Πέρασε τα τελευταία 13 χρόνια διαλύοντας κάθε μέρος της τουρκικής κοινωνίας που την καθιστούσε κοσμική και δημοκρατική, αλλάζοντας τη χώρα, όπως η Καρολάιν Γκλικ του Center for Security Policy έγραψε κάποια στιγμή, «σε ένα υβρίδιο απολυταρχίας τύπου Πούτιν και ιρανικής θεοκρατίας». Το περασμένο φθινόπωρο, έφτασε στο σημείο να επικροτήσει τις εκτελεστικές εξουσίες που είχαν δοθεί κάποτε στον Αδόλφο Χίτλερ.

Υπό την ηγεσία του Ερντογάν, η σύμμαχός μας στο ΝΑΤΟ έχει συλλάβει περισσότερους δημοσιογράφους από την Κίνα, φυλακίσει χιλιάδες φοιτητές για το έγκλημα της ελευθερίας του λόγου, και αντικαταστήσει κοσμικά σχολεία με μεντρεσέδες που επικεντρώνονται στο Ισλάμ. Έχει δημόσια εκφράσει τη στήριξή του στη Χαμάς και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, κατηγορώντας παράλληλα το για χρόνια συμμαχικό κράτος του Ισραήλ για «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας», έχει παραβιάσει απαγόρευση εφοδιασμού της Γάζας με όπλα, αγοράσει σύστημα αεράμυνας (και σχεδόν και πυραύλους) από τους Κινέζους, κατά παράβαση των κανόνων του ΝΑΤΟ, και αρνηθεί στην Αμερική τη χρήση αεροπορικής βάσης του για αεροπορικά πλήγματα κατά τον Πόλεμο στο Ιράκ και μετά εναντίον ισλαμιστών τρομοκρατών στη Συρία. Καθώς οι σύμμαχοι της Δύσης πολεμούσαν εναντίον μαχητών του Ισλαμικού Κράτους στο Κομπάνι στη δυτική Συρία πριν από δύο χρόνια, τα τουρκικά άρματα μάχης κάθονταν σιωπηλά απέναντι στα σύνορα.

Στην πραγματικότητα, υπάρχουν ισχυρά στοιχεία (που έχει συλλέξει το Columbia University) ότι η Τουρκία «σιωπηρά ανεφοδιάζει με καύσιμα την πολεμική μηχανή του ISIS». Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν, όπως το έθεσε πρόσφατα το Near East Οutlook, ότι η Τουρκία επιτρέπει σε «τζιχαντιστές από όλο τον κόσμο να φτάσουν στη Συρία περνώντας από την επικράτειά της», ότι η Τουρκία, όπως γράφει ο δημοσιογράφος Τεντ Γκέιλεν Κάρπεντερ, «έχει επιτρέψει στο ISIS να περνά πετρέλαιο από τη βόρεια Συρία στην Τουρκία για πώληση στη διεθνή αγορά», ότι ο γιος του Ερντογάν έχει συνεργαστεί με το ISIS για την πώληση αυτού του πετρελαίου, το οποίο είναι το «αίμα στις φλέβες του Ισλαμικού Κράτους» και ότι επιτρέπεται σε βυτιοφόρα να περνούν ελεύθερα από την Τουρκία για να φτάσουν στους μαχητές του ISIS. Υπάρχουν επίσης «στοιχεία για πιο άμεση στήριξη», όπως το θέτει το Forbes, «παρέχοντας εξοπλισμό, διαβατήρια, εκπαίδευση, ιατρική περίθαλψη, και ίσως και παραπάνω, σε ισλαμιστές εξτρεμιστές» και ότι η κυβέρνηση του Ερντογάν, σύμφωνα με Αμερικανό πρώην πρέσβη, συνεργάστηκαν ευθέως με το παρακλάδι της αλ Κάιντα στη Συρία, το Μέτωπο αλ Νόσρα.

Όσο η Άγκυρα προσποιείται ότι προβαίνει σε στρατιωτική δράση κατά του ISIS, με την εμμονική στάση της απέναντι στους Κούρδους, έχει προβεί σε ανηλεείς βομβαρδισμούς πυροβολικού εναντίον του YPG (τις συριακές κουρδικές Μονάδες Προστασίας του Λαού) που τρέπουν σε φυγή τις δυνάμεις του ISIS στη βόρεια Συρία. Οι Κούρδοι είναι η μεγαλύτερη εθνοτική ομάδα στον κόσμο χωρίς πατρίδα- 25 εκατ. σουνίτες μουσουλμάνοι που ζουν εκεί όπου συνορεύουν η Συρία, το Ιράκ, το Ιράν και η Τουρκία. Η Τουρκία διεξάγει έναν αιματηρό, τριακονταετή εμφύλιο πόλεμο εναντίον των 14 εκατ. Κούρδων της – γνωστών ως το Κουρδικό Εργατικό Κόμμα, ΡΚΚ- που έχει κοστίσει τη ζωή σε πάνω από 40.000 ανθρώπους. Η τελευταία ειρηνευτική διαδικασία κατέρρευσε όταν η Τουρκία στοχοποίησε εκ νέου το ΡΚΚ βυθίζοντας το νοτιοανατολικό κομμάτι της χώρας ξανά σε πόλεμο, προβληματίζοντας όλο και περισσότερο τον Ερντογάν ότι οι Κούρδοι της Συρίας και της Τουρκίας θα ενώσουν τις δυνάμεις τους, απέναντι από τα τουρκικά σύνορα.

Οι Κούρδοι, όπως και οι Τούρκοι, συχνά εξετάζονται μέσα από το πρίσμα του ποιοι ήταν κάποτε και όχι του ποιοι είναι τώρα. Το 1997, η Τουρκία έπεισε τις ΗΠΑ να βάλουν το ΡΚΚ στη λίστα τρομοκρατικών οργανώσεων, και ο Ερντογάν ισχυρίζεται ότι οι Κούρδοι της Συρίας είναι κατ’επέκταση και αυτοί ένοχοι. Αλλά στην πραγματικότητα, το YPG έχει συνεργαστεί τόσο στενά με τις ΗΠΑ εναντίον των ισλαμιστών τρομοκρατών, που η Washington Post αναφέρθηκε πρόσφατα σε αυτούς ως «δυνάμεις που εκπροσωπούν τις ΗΠΑ». Οι Κούρδοι- είτε βρίσκονται στη Συρία, το Ιράκ ή την Τουρκία- είναι, από κάθε άποψη, οι πιο σκληροτράχηλοι και θαρραλέοι μαχητές επί του πεδίου στον πόλεμο κατά του Ισλαμικού Κράτους, τόσο στο Ιράκ όσο και στη Συρία. Επίσης, αποτελούν μια δυνατή εναλλακτική απέναντι στο, Αποκαλυπτικών χαρακτηριστικών, όραμα των ισλαμιστών τζιχαντιστών, ενσαρκώνοντας αυτό που έχει περιγραφεί ως «ένα επίπεδο ισότητας φύλων, έναν σεβασμό προς την κοσμικότητα και τις μειονότητες, και μια μοντέρνα, μετριοπαθή και οικουμενική αντίληψη για το Ισλάμ, που είναι, το λιγότερο, σπάνια στην περιοχή».

Η τουρκική κυβέρνηση έχει προσπαθήσει να αποδώσει την ευθύνη για τις πρόσφατες βομβιστικές επιθέσεις στην Άγκυρα στο YPG, σε μια προσπάθεια να φέρει τις ΗΠΑ «απέναντι» στους Κούρδους. Ένας έξαλλος Ερντογάν καταφέρθηκε εναντίον της Δύσης, κατηγορώντας τις ΗΠΑ ότι δημιουργούν μια «θάλασσα αίματος» στην περιοχή στηρίζοντας τους Κούρδους, και έδωσε τελεσίγραφο, λέγοντας ότι έχει έρθει η ώρα η Αμερική να επιλέξει ανάμεσα στην Τουρκία και τους Κούρδους.

Δεν θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο: Έχει έρθει η ώρα οι ΗΠΑ να επιλέξουν τους Κούρδους αντί για την Τουρκία του Ερντογάν.

Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι οι Κούρδοι δεν θέλουν να πολεμήσουν το ISIS πέρα από τα σύνορά τους, αλλά πρακτικά αυτό δίνει μια ευκαιρία στις ΗΠΑ. Με αντάλλαγμα τον πόλεμο κατά του ISIS σε όλη την περιοχή, ο διεθνής συνασπισμός μπορεί να προσφέρει στους Κούρδους το δικό τους κράτος. Ένα κουρδικό κράτος θα εξελισσόταν σε έναν σημαντικό τοπικό σύμμαχο για τις ΗΠΑ και θα έπαιζε έναν ανεκτίμητο ρόλο στην κάλυψη του κενού ισχύος που έχει προκύψει στη Μέση Ανατολή. Με τη βοήθεια των ΗΠΑ, ένα κουρδικό κράτος θα βοηθούσε επίσης στη διαχείριση των Σύριων προσφύγων που έχουν κατακλύσει τα συστήματα μετανάστευσης σε Τουρκία και Ευρώπη. Μακροπρόθεσμα, θα αποτελούσε έναν πολύτιμο περιφερειακό εταίρο για τη σταθεροποίηση της περιοχής, και ένα ισχυρό παράδειγμα επιτυχημένης δημοκρατίας. Με άλλα λόγια, το Κουρδιστάν θα μπορούσε να παίξει τον ρόλο που έπαιζε κάποτε η Τουρκία.

Έχει ειπωθεί πως η διαφορά μεταξύ του να είσαι ο Αχιλλέας και να είσαι σχεδόν ο Αχιλλέας είναι η διαφορά μεταξύ του να ζεις και να πεθαίνεις. Το ΝΑΤΟ μπορεί να συνεχίσει και χωρίς Αχίλλειο πτέρνα. Είναι ώρα να πετάξουμε την Τουρκία έξω για τα καλά.

Μετάφραση/ αναδημοσίευση από την αμερικανική έκδοση της HuffPost: It’s Time to Kick Erdogan’s Turkey Out of NATO

huffingtonpost.gr