Συνέντευξη του Πέτρου Λυμπεράκη στη Στέλλα Οικονομάκη
Ο Πέτρος Λυμπεράκης είναι Ερπετολόγος, Ερευνητής Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης – Πανεπιστήμιο Κρήτης μίλησε, αποκλειστικά, στο Prismanews.gr σχετικά με το ζήτημα του κροκόδειλου που έχει απασχολήσει τα ΜΜΕ και τους κατοίκους του νησιού.
Το “άγριο” ζώο αποτελεί καθημερινά αντικείμενο σχολιασμού στις συζητήσεις των Κρητικών, attraction για τους τουρίστες και όχι μόνο ενώ παράλληλα κάνει θραύση στα social media. Είναι όμως επικίνδυνο; Τι πρέπει να γίνει τελικά με την απομάκρυνσή του;
Τα παραπάνω μαζί με πολλές άλλες απορίες έρχεται να διαλευκάνει ο Π. Λυμπεράκης στη συνέντευξη που μας παραχώρησε.
Πόσο επικίνδυνος μπορεί να είναι ο κροκόδειλος για τους περίεργους επισκέπτες;
Εφόσον βρίσκονται μακρυά από τον κροκόδειλο δεν κινδυνεύουν καθόλου οι επισκέπτες. Δεδομένου ότι είναι ένα άγριο και απρόβλεπτο ζώο σε συνδυασμό με το ότι είναι φοβισμένο το καθιστά περισσότερο επικίνδυνο οπότε καλό θα ήταν να κρατηθούν όσο μπορούν μακρυά του. Να μην επιχειρήσουν να έρθουν σε επαφή με το ζώο.
Πόσο πιθανή είναι η αναπαραγωγή των κροκοδείλων στο περιβάλλον που βρίσκονται στην περίπτωση που επιβεβαιωθεί το σενάριο ότι επρόκειτο για απελευθέρωση ζευγαριού κροκοδείλων;
Το περιβάλλον είναι ικανοποιητικό για να επιβιώσει ο κροκόδειλος. Εκτιμώ όμως ότι είναι δύσκολο για την εκκόλαψη των αυγών του. Ακόμα και αν υποθέσουμε ότι είναι δυο κροκόδειλοι μέσα στο φράγμα των ποταμών οι οποίοι θα καταφέρουν να ζευγαρώσουν και να γεννήσουν αυγά, εκείνα δε θα μπορέσουν να εκκολαφθούν γιατί το θηλυκό δε θα μπορέσει να φτιάξει τη φωλιά όπως πρέπει.
Θα μπορούσε το μέρος στο οποίο βρίσκεται τώρα να αποτελέσει το νέο του “σπίτι”; Ταιριάζει με το φυσικό του περιβάλλον;
Υπάρχουν δυο σκέλη στην ερώτηση. Όσον αφορά την πρώτη ερώτηση, ο κροκόδειλος θα μπορούσε να ζήσει εκεί. Το ερώτημα είναι αν πρέπει να ζήσει εκεί και η απάντηση σε αυτήν την ερώτηση είναι σαφέστατα όχι. Δεν πρέπει να βρίσκεται το ζώο στο χώρο αυτό. Το φράγμα των ποταμών δεν είναι μέρος για να φιλοξενούνται άγρια ζώα. Γενικότερα, η πρακτική του να απελευθερώνονται ξένα ζώα στην πανίδα μια περιοχής είναι πάρα πολύ λανθασμένη από πολλές απόψεις. Δυστυχώς, ζώα απελευθερώνονται διαρκώς. Έχουμε πάρα πολλά κρούσματα όχι μόνο με κροκόδειλους απαραίτητα. Έχουμε συναντήσει απελευθερώσεις χελωνών, ινγκουάνα, σκύλων οι οποίες δημιουργούν προβλήματα. Ας μην πάμε μακρυά, τα αδέσποτα δε δημιουργούν πρόβλημα στις πόλεις; Η πρακτική αυτή είναι λανθασμένη και κοστίζει πάρα πολλά χρήματα στο δημόσιο και την Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικότερα. Τα ζώα που απελευθερώνονται αποτελεί ένα μεγάλο πρόβλημα. Στην περίπτωση που το αφήσουμε να γίνει, που θα τραβήξουμε τη διαχωριστική γραμμή; Δηλαδή γιατί να μην φέρει κάποιος από το διπλανό δήμο ένα άλλο ζώο κι διπλανός άλλο ένα; Έτσι, θα γίνει η Κρήτη ένα μεγάλο τσίρκο! Νομίζω πως είναι αρκετά όμορφη από μόνη της σαν μέρος και οι επισκέπτες της δεν έρχονται εδώ για να δουν κροκόδειλους, ιπποπόταμους ή τίγρεις.
Οι γνώμες των πολιτών είναι διχασμένες ως προς το τι θα έπρεπε να γίνει τελικά με τον κροκόδειλο. Ποια θεωρείτε την ορθότερη και ιδανικότερη λύση;
Θεωρώ ότι οι γνώμες είναι διχασμένες από έλλειψη πληροφόρησης. Αυτοί που ισχυρίζονται και επιμένουν να μείνει απλώς δεν είναι σωστά πληροφορημένοι. Η προοπτική δηλαδή ενός γρήγορου κέρδους δεν είναι ικανός λόγος ώστε να παραμείνει εκεί το ζώο. Το σίγουρο είναι ότι πρέπει να γυρίσει σε ένα χώρο ελεγχόμενο. Στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο, στο Ενυδρείο της Κρήτης ή κάπου όπου ο κόσμος θα μπορεί να το βλέπει ο κόσμος με ασφάλεια.
Κτηνοτρόφοι της περιοχής υποστηρίζουν ότι έχουν χάσει ζώα από τα κοπάδια τους. Πόσο πιθανό είναι να ευθύνεται ο κροκόδειλος για αυτό; Με τι πιστεύετε ότι τρέφεται και ποιες είναι οι διατροφικές του ανάγκες γενικότερα;
Γενικά, τα ερπετά, όχι μόνο ο κροκόδειλος, έχουν πολύ μικρές διατροφικές ανάγκες, έχουν πολύ αργό μεταβολικό ρυθμό. Έτσι, του φτάνουν ελάχιστα γεύματα το χρόνο και συνήθως οι κροκόδειλοι προτιμούν τα ψοφίμια. Είναι ευκολότερο για αυτούς να τραφούν με κάτι τέτοιο από το να κυνηγήσουν την τροφή τους. Το ότι μπορεί να έχει φάει ένα πρόβατο, δεν το αποκλείω αλλά μου φαίνεται αρκετά απίθανο και σίγουρα δεν μπορεί να ισχύουν οι αριθμοί που ακούγονται. Δεν είναι δυνατόν να έχουν χαθεί 10 πρόβατα από ένα κοπάδι και για αυτό να ευθύνεται ο κροκόδειλος. Αν υποθέσουμε ότι κυνήγησε, πράγμα το οποίο δεν αποκλείω παρόλο που μου φαίνεται απίθανο, ένα πρόβατο είναι αρκετό και με αυτό μπορεί να είναι χορτάτος ένα μήνα.
Έχετε εμπιστοσύνη στους αρμόδιους φορείς που έχουν αναλάβει την απομάκρυνσή του; Δεδομένου ότι πρόκειται για ένα πρωτόγνωρο περιστατικό, πιστεύετε ότι θα τα καταφέρουν να τον παγιδεύσουν και να τον απομακρύνουν με ασφάλεια;
Αυτό που μου ζητάτε είναι να κάνω κριτική στον εαυτό μου σε σχέση με τις παγίδες. Τις παγίδες τις έχω φτιάξει εγώ. Ήταν σχέδιο που βγάλαμε έχοντας μεγάλη εμπειρία στις παγιδεύσεις ζώων. Είναι η δουλειά που κάνω εδώ στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας ώστε να μελετήσουμε διάφορα είδη ζώων (πουλιά, θηλαστικά, ερπετά κλπ). Όποιος έχει στοιχειώδεις γνώσεις παγιδεύσεων ξέρει ότι είναι μια διαδικασία που απαιτεί υπομονή. Δε γίνεται μια παγίδα να τη βάλεις σήμερα και να δουλέψει την επόμενη μέρα ή και τις επόμενες μέρες ακόμα. Χρειάζεται υπομονή, χρειάζεται προγραμματισμό και δοκιμές. Θεωρώ ότι θα πετύχει. Ακόμα κι αν δεν πετύχει υπάρχουν κι άλλες μέθοδοι που μπορούμε να εφαρμόσουμε για να πιάσουμε το ζώο. Σίγουρα, όμως, να είστε σίγουροι πως το ζώο θα πιαστεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
Αν δε δουλέψουν οι παγίδες, η μέθοδος που μου έχει προταθεί και από άλλους συναδέλφους, οι οποίοι έχουν ασχοληθεί με τέτοια ζώα, είναι να μπούμε με μια βάρκα τη νύχτα με φακό και να προσπαθήσουμε να πιάσουμε το ζώο με μια θηλιά. Φαίνεται να είναι η πιο λειτουργική μέθοδος. Βέβαια, έχει το μειονέκτημα ότι την εφαρμόζουμε σε μέρη που υπάρχουν πάρα πολλά ζώα. Δεν τους ενδιαφέρει δηλαδή να πιάσουν μόνο ένα συγκεκριμένο οπότε μπορεί να είμαστε για παράδειγμα τρία βράδια στο φράγμα των ποταμών και να μην καταφέρουμε να βρούμε το ζώο. Είτε με θηλιά, είτε με παγίδες, το ζώο θα πιαστεί. Αν χρειαστεί θα χρησιμοποιήσουμε κι άλλους τρόπους (π.χ. Δίχτυα). Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι, θα δούμε πως θα εξελιχθεί και πράξουμε ανάλογα. Κατά τη γνώμη μου το σωστό είναι να περιμένουμε ένα διάστημα μέχρις ότου λειτουργήσουν οι παγίδες. Σχετικά με τους αρμόδιους είμαι σίγουρος ότι θα κάνουν αυτό που πρέπει. Ο αρμόδιος φορέας είναι το δασαρχείο. Έχουμε ήδη συζητήσει με τη Δασάρχη Ρεθύμνου η οποία θεωρώ ότι έχει πολύ σοβαρές απόψεις πάνω στο θέμα και είμαι βέβαιος ότι θα κάνουν αυτό που πρέπει.
prismanews.gr