13 Δεκέμβρη 1943 – 13 Δεκέμβρη 2024: 81 χρόνια από το Καλαβρυτινό ολοκαύτωμα

Του Σπύρου Δαράκη *

Την Παρασκευή 13/12/24 συμπληρώθηκαν 81 χρόνια από την πιο φρικαλέα πράξη του φασισμού στην Ελλάδα. Η «επιχείρηση Καλάβρυτα» έχει καταγραφεί ως μια γερμανική στρατιωτική επιχείρηση που σχεδιάστηκε τέλεια επί χάρτου από τους Γερμανούς επιτελείς και εκτελέστηκε απαρέγκλιτα και χωρίς έλεος από το στρατό της Βέρτμαχτ στην περιοχή των Καλαβρύτων.

Στο απόρρητο ραδιογράφημα της 117 Jager Division (Αρ. 1595/43), καταγράφεται ο τελικός απολογισμός της Επιχείρησης Καλάβρυτα: «….(1) Κατεστράφησαν ολοκληρωτικά τα χωριά: Ρογοί, Κερπίνη, Στάση Κερπίνης, Άνω Ζαχλωρού, Κάτω Ζαχλωρού, Σούβαρδο, Βραχνί, Καλάβρυτα, Μοναστήρια Μεγάλου Σπηλαίου και Αγίας Λαύρας, Αγία Κυριακή, Αυλές, Βυσωκά, Φτέρη, Πλατανιώτισσα, Πυργάκι, Βάλτσα, Μελίσσια, Μοναστήρι Ομπλού, Λαπαναγοί, Μάζι, Μαζέικα, Παγκράτι, Μορόχωβα, Δερβένι, Βάλτος, Πλανητέρου, Καλύβια. (2) 696 Έλληνες εκτελέστηκαν…». 

Το Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών της Ελλάδας περιόδου 1940-1945 “ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΑ” με έδρα τα μαρτυρικά Καλάβρυτα, που είχα την τιμή να προσυπογράψω την ιδρυτική του πράξη στη μαρτυρική πόλη των Καλαβρύτων στις 12 Δεκέμβρη 2000, αδιάκοπα προβάλλει την Ιστορική Μνήμη και συνεχίζει τον αγώνα για τη δικαίωση των αγώνων και των θυσιών του λαού μας ως υπέρτατο χρέος.

Την Παρασκευή 12/12/2024 στον Καθεδρικό ναό Κοίμησης της Θεοτόκου της πόλης των Καλαβρύτων τελέσθηκε πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία και το μνημόσυνο για τους φονευθέντες, προεξάρχοντος του μητροπολιτη Σερρών και Νιγρίτας κ. Θεολόγου, μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ. Ιερωνύμου ενώ συλλειτούργησαν και πολλοί ακόμα μητροπολίτες. Ομιλία για τα γεγονότα έγινε από την κύριο Θεόδωρο Χαμακιώτη πρόεδρο Δ.Σ. του Δημοτικού Μουσείου Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος. Παρόντες ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης υφυπουργός στον πρωθυπουργό κύριος Θανάσης Κοντογεώργης. Αρχηγοί και εκπρόσωποι των πολιτικών κομμάτων, αντιπροσωπείες των στρατιωτικών αρχών και των σωμάτων ασφαλείας, Δήμαρχοι Μαρτυρικών Δήμων και εκπρόσωποι μαζικών φορέων. Ακολούθησε μετάβαση με πομπή από την Καθεδρικό ναό της πόλης στον τόπο εκτέλεσης (Λόφος του Καπή) όπου τελέσθηκε επιμνημόσυνη δέηση και προσκλητήριο εκτελεσθέντων από μαθητές των σχολείων της μαρτυρικής πόλης των Καλαβρύτων.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι το ρολόι της εκκλησίας του Καθεδρικού ναού των Καλαβρύτων παραμένει σταματημένο στην ώρα που έγινε το Ολοκαύτωμα το οποίο όσα χρόνια και αν περάσουν δεν πρόκειται να ξεχαστεί.

Ήταν η ώρα δυόμιση της 13ης Δεκεμβρίου, όταν οι Ναζί πέρα από το κάψιμο των σπιτιών σκότωσαν εν ψυχρώ όλους τους άντρες από 14 ετών και άνω, εκτελώντας τους σε αντίποινα για τον θάνατο κάποιων Γερμανών στρατιωτών από αντάρτες της περιοχής.

Για πρώτη φορά μετά από πολλά πολλά χρόνια δεν εκλήθη ο Γερμανός Πρέσβης! Και δεν πρέπει να κληθεί ξανά σε κανέναν μαρτυρικό τόπο μέχρι να λυθεί το θέμα των Γερμανικών Αποζημιώσεων. Την απόφαση αυτή του Δικτύου Μαρτυρικών Δήμων, βάσει και παλιότερης απόφασης του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, την συνυπογράφει η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων! Σειρά έχουν τώρα οι υπόλοιποι μαρτυρικοί τόποι της χώρας, που δεν πρέπει να επιτρέψουν ξανά σε Γερμανό αξιωματούχο να συμμετέχει σε τελετή μνήμης μέχρις ότου επιλυθεί το εθνικό ζήτημα των γερμανικών οφειλών! 

Συγκλονιστική ήταν η ομιλία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σερρών και Νιγρίτας Θεολόγου, που έθεσε με τεκμηριωμένο και γλαφυρό τρόπο την ανάγκη απόδοσης Δικαιοσύνης! Ακολούθησε με εξίσου ρητό τρόπο ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας Ιερώνυμος. Μετά την Εκκλησία της Κρήτης, που μπήκε στην πρώτη γραμμή του αγώνα φαίνεται ότι και η Εκκλησία της Ελλάδας κινητοποιείται για την εθνική υπόθεση!

Πιο συγκεκριμένα η Εκκλησία της Κρήτης αποφάσισε:

«να δημιουργήσει ένα «Κέντρο Μνήμης» για την πλήρη καταγραφή και ενιαία συγκέντρωση των ονομάτων των θυσιασθέντων, κληρικών και λαϊκών, σε ολόκληρη την Ελλάδα και δη στην Κρήτη και να καταρτίσει ένα «κώδικα θυσιών» της Γερμανικής Κατοχής στη Μεγαλόνησο». 

«Να δημιουργήσει κατάλογο θυσιασθέντων κληρικών και μοναχών στην Ελλάδα και δη στην Κρήτη» κατά την Γερμανική Κατοχή καθώς και «να τελέσει Συνοδικό Μνημόσυνο γι‘ αυτούς και να κατασκευάσει ειδική πλάκα με τα ονόματα των εκτελεσθέντων και φονευθέντων κληρικών και μοναχών της Εκκλησίας της Κρήτης από τη Γερμανοκατοχή των Ναζί, η οποία θα τοποθετηθεί σε κατάλληλο χώρο, γύρω από τον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά». 

«Να τελέσει Συνοδικά Μνημόσυνα στην Κρήτη, σε τόπους που έχουν χαρακτηρισθεί από την Πολιτεία ως μαρτυρικοί οικισμοί, ένεκα των θηριωδιών των Ναζί Γερμανών». 

Να εκδώσει «ειδικό τόμο του περιοδικού της Ιεράς Συνόδου, εις μνήμην των θυσιασθέντων κατά τη γερμανοκατοχή». 

Ιδιαίτερη σημασία έχει, επίσης, η απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Κρήτης «να ζητήσει από αρμόδιους φορείς τα υπάρχοντα στοιχεία και την πορεία των Γερμανικών επανορθώσεων».

Η σπουδαία αυτή πρωτοβουλία δεν είναι κεραυνός εν αιθρία αλλά αποτελεί συνέχεια της εξαιρετικά επιτυχημένης υποδοχής που επεφύλαξε το κίνημα διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών το Δίκτυο Μαρτυρικών πόλεων και χωριών της Ελλάδας και το παράρτημα της Π.Ε.Α.Ε.Α Δ.Σ.Ε. στον Πρόεδρο της Ο.Δ. της Γερμανίας κ. Σταϊνμάιερ κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην μαρτυρική Κάντανο. Τα σκληρά αλλά δίκαια λόγια που άκουσε ο κ. Σταϊνμάιερ από τους επιζώντες της Κατοχής, η ανάρτηση του πανό «Δικαιοσύνη κι Αποζημίωση», τα αγωνιστικά συνθήματα των πολυπληθών παρισταμένων («Δικαιοσύνη! Δικαιοσύνη!», «Δεν υποχωρούμε αν δεν δικαιωθούμε», κ.α.) και η καταλυτική παρέμβαση του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Κισσάμου και Σελίνου κ. Αμφιλοχίου έθεσαν τον Πρόεδρο της ΟΔΓ ενώπιον των ιστορικών ευθυνών της χώρας του. Τα δρακόντεια μέτρα ασφαλείας αποδείχθηκαν αδύναμα μπροστά στη φλόγα του λαού της Κρήτης για Μνήμη και Δικαιοσύνη, που μετέτρεψε τη σχεδιαζόμενη «φιέστα» σε φιάσκο και την προσδοκώμενη άφεση αμαρτιών στη Γερμανία για τα τερατώδη εγκλήματα του Γ’ Ράιχ στην Ελλάδα σε αγωνιστική επαναφορά στο προσκήνιο του ζητήματος των γερμανικών οφειλών! 

Συλλεκτικό νόμισμα για τις Μαρτυρικές Πόλεις και Χωριά της Ελλάδας απ’ την ΤτΕ 

Την Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου, στις 6 το απόγευμα στην Αίθουσα Εκδηλώσεων της Τράπεζας της Ελλάδας στην Αθήνα διοργανώνεται εκδήλωση με αφορμή την έκδοση του αργυρού συλλεκτικού νομίσματος ονομαστικής αξίας 10 ευρώ με θέμα: 

«Μαρτυρικά Χωριά και Πόλεις της Ελλάδας».

Στην εκδήλωση έχει προσκληθεί και θα μιλήσει ο Δήμαρχος Καλαβρύτων και Πρόεδρος του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών «Ελληνικά Ολοκαυτώματα 1940 -1945» Θανάσης Παπαδόπουλος.

Το αργυρό συλλεκτικό νόμισμα βάρους 34.10 γραμμαρίων έχει εκδοθεί σε 5.000 τεμάχια και θα διατίθεται σε ξύλινο κουτί με πιστοποιητικό γνησιότητας. Περιλαμβάνεται δε στο Νομισματικό Πρόγραμμα της Τράπεζας της Ελλάδας για το 2024.

ΤΟ ΔΙΚΟ ΜΑΣ ΧΡΕΟΣ 

Υπέρτατο χρέος όλων εμάς των απογόνων της Δρακογενιάς της Εθνικής μας Αντίστασης είναι να διατηρήσουμε αναλλοίωτα τα διδάγματα της, να μην γίνουμε παραχαράκτες των Ιστορικών γεγονότων να καταδικάζουμε τον φασισμό σε όλες του τις μορφές. Χρέος μας ακόμα είναι να απαιτούμε να πληρώσουν οι ένοχοι των εγκλημάτων του προηγούμενου πολέμου, αποδίδοντας στη χώρα μας αυτά που προβλέπονται από τις Διεθνείς συνθήκες και έχουν προσδιοριστεί και από την Βουλή των Ελλήνων. Ίσως αυτό να αποτελέσει παράδειγμα και να συγκρατήσει όσους ετοιμάζουν τον επόμενο. Να έχουμε πάντα στο μυαλό μας ότι: οι ζημιές, οι καταστροφές, οι θάνατοι, τα μαρτύρια που υπέστη ο πληθυσμός μιας χώρας εξαιτίας των ενεργειών μιας άλλης χώρας – είναι θέμα εθνικό, στην πιο απόλυτη έννοια της λέξης. Αφορά, δηλαδή το εθνικό σύνολο, δεν είναι θέμα ούτε ατόμων, ούτε συλλογικοτήτων. Το εθνικό σύνολο το εκφράζει η εκάστοτε κυβέρνηση, η πολιτική ηγεσία, η οποία μπορεί και μιλά στο όνομα του όλου. Το ίδιο ισχύει και για την απέναντι πλευρά. Αυτού του είδους τα θέματα λύνονται από συμφωνίες, μεταξύ κυβερνήσεων, πολιτικών ηγεσιών. Είναι διπλωματικά, πολιτικά ζητήματα. Όλα τα υπόλοιπα πεδία διεκδίκησης, το δικαστικό – νομικό, το κινηματικό, το ηθικό, αν θέλετε, το πνευματικό – επιστημονικό, υποβοηθούν, προετοιμάζουν, προσανατολίζουν και προωθούν το αποφασιστικό (το πραγματικό/ουσιαστικό) βήμα: την κυβερνητική παρέμβαση. Από μόνα τους – χωρίς το τελευταίο – είναι ως μη γενόμενα. 

 

* πρώην πρόεδρος μαρτυρικής ΜΑΛΑΘΥΡΟΥ

πρώην Δήμαρχος Μηθύμνης και μέλος του

Δ.Σ του Δικτύου Μαρτυρικών πόλεων και

χωριών της Ελλάδος περιόδου 40΄- 45΄

"google ad"