ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Βαγγέλης Πάλλας
Δημοσιογράφος – Ερευνητής – Αναλυτής AEJ/IFJ
Μια διαφορετική επισκόπηση ενός απρόσμενου, αντιδραστικού και απρόβλεπτου χρόνου. Το δικό μου ταξίδι ξεκίνησε το 2016 με απρόβλεπτα όχι σε μέγεθος μου, αλλά σε ουσία θέματα, που σημάδεψαν τόσο τη δική μου ιδεολογική όσο ταυτότητα, αλλά πιστεύω και όλου του ελληνικού λαού. Παράλληλα στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο γεγονότα ανατράπηκαν αρνητικά ή θετικά στην καθημερινότητα των πολιτών. Ήταν ένας χρόνος αντεπανάστασης του λαϊκισμού, του εθνικισμού και της επιστροφής στο παρελθόν.
Φεύγοντας το 2016 πήρε μαζί του μερικές από τις πιο σημαντικές στιγμές στην παγκόσμια πολιτική ιστορία μετά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο. Οι αλλαγές μπορεί να ήταν πάντα σε προοδευτική κατεύθυνση, αλλά συντάραξαν τον πολιτικό και οικονομικό status quo.
Είναι η χρονιά του τρόμου που ήρθε να μείνει στην «Ήρεμη Ευρώπη που ισοπέδωσε την Μ. Ανατολή, από Συρία έως Υεμένη.
Περισσότεροι από 5.000 πρόσφυγες πνίγηκαν στην Μεσόγειο το 2016
Ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν πνιγεί προς στην Ευρώπη μέσω της Μεσογείου το 2016 έχει αυξηθεί σε πάνω από 5.000, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Οργανισμού για τους Πρόσφυγες των Ηνωμένων Εθνών (UNHCR).
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Ύπατης Αρμοστείας William Spindler, το νέο τραγικό ρεκόρ «σημαίνει ότι, κατά μέσο όρο, 14 άνθρωποι έχαναν τη ζωή τους στη Μεσόγειο κάθε μέρα τη χρονιά που έφυγε προσπαθώντας να βρουν ασφάλεια ή μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη».
Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (IOM) εκτιμά ότι ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων είναι πολύ υψηλότερος από ό,τι δείχνουν οι στατιστικές του ΟΗΕ, και οι οποίες καταγράφουν μόνο τους επίσημα καταχωρημένους θανάτους. Ειδικότερα, υπάρχει έλλειψη αξιόπιστων στοιχείων όσον αφορά τη διαδρομή από τη Βόρεια Αφρική στην Ισπανία, όπου πολλά από τα σημεία διέλευσης κατά μήκος της Μεσογείου παραμένει ανεξερεύνητο.
Αυστρία: Όχι μία, ούτε δύο, αλλά τρεις ιδιαίτερα επεισοδιακές αναμετρήσεις για την εκλογή προέδρου έζησε φέτος η συνήθως φιλήσυχη χώρα της κεντρικής Ευρώπης. Στην πρώτη, οι ψηφοφόροι γύρισαν μαζικά την πλάτη στους εκπροσώπους του δικομματισμού φέρνοντας αντιμέτωπους στον δεύτερο γύρο τους υποψήφιους του ακροδεξιού Κόμματος των Ελευθέρων και των Πρασίνων. Η Ακροδεξιά έχασε την προεδρία για μόλις 31.000 ψήφους, αλλά το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε, με μια πρωτοφανή στα χρονικά απόφαση, ότι έπρεπε να της δοθεί μία ακόμη ευκαιρία. Οι εκλογές επαναλήφθηκαν καταλήγοντας αυτήν τη φορά στην άνετη νίκη του Πράσινου Αλεξάντερ βαν ντερ Μπέλεν. Η ανακούφιση σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ήταν έκδηλη καθώς μια νίκη της Ακροδεξιάς στην Αυστρία θα μπορούσε να ευνοήσει τους ομοϊδεάτες της σε Ολλανδία και Γαλλία στις αναμετρήσεις που θα διεξαχθούν τους επόμενους μήνες. Πόσο ανακουφισμένος, όμως, μπορεί να αισθάνεται κανείς, όταν το 47% των Αυστριακών ψήφισε τον υποψήφιο του Κόμματος των Ελευθέρων;
Πολλές οι απώλειες τούτη τη χρονιά. Παιδιά που σκοτώθηκαν άδικα, οικογένειες που ξεκληρίστηκαν, ζωές που καταστράφηκαν, άγνωστοι άνθρωποι που χάθηκαν.
Ξένοι: Αγωνίζονται να ξεφύγουν από τους πολέμους ή προσπαθούν να βρουν καλύτερη ζωή οι άνθρωποι που έφτασαν κατά εκατοντάδες χιλιάδες στη Δύση περνώντας βουνά και θάλασσες. Οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές από την Ασία και την Αφρική, ο φόβος απέναντι στον «ξένο» έγιναν το Βασικό προπαγανδιστικό όπλο της ευρωπαϊκής Ακροδεξιάς που καλλιεργεί κλίμα ξενοφοβίας και ρατσισμού βαφτίζοντας τους πάντες εχθρούς και εν δυνάμει τρομοκράτες. Η χειμαζόμενη από την κρίση ελληνική κοινωνία προσέφερε φιλοξενία από το υστέρημα της αλλά τιμωρήθηκε από την ευρωπαϊκή Δεξιά που συναγωνίζεται την Ακροδεξιά στο ποιος θα υψώσει περισσότερους φράχτες.
Ρούσεφ: Πριν καλά καλά συμπληρωθούν δύο χρόνια αν από την επανεκλογή της στην προεδρία της Βραζιλίας, η Ντίλμα Ρούσεφ αποπέμφθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο από τη Γερουσία έπειτα από εξάμηνη πολιτική κρίση που η ίδια χαρακτήρισε «πραξικόπημα». Ένα Κογκρέσο βουτηγμένο στη διαφθορά -έξι στους δέκα βουλευτές και γερουσιαστές αντιμετωπίζουν κατηγορίες για διαφθορά και ξέπλυμα χρήματος- αποφάσισε να αποπέμψει την πρόεδρο όχι για κατάχρηση, αλλά για κάποιες όχι και τόσο ασυνήθιστες «αλχημείες» στον προϋπολογισμό. Με αυτό τον άδοξο τρόπο έληξε η 13χρονη διακυβέρνηση του Κόμματος των Εργατών στη Βραζιλία που, όπως και η γειτονική Αργεντινή νωρίτερα, περνά πλέον υπό τον έλεγχο της Δεξιάς. Και τι Δεξιάς! Πριν από λίγες μέρες, η Γερουσία ενέκρινε συνταγματική μεταρρύθμιση που επιβάλλει λιτότητα μέχρι το 2036… Μετά βλέπουμε.
Διονύσης Αρβανιτάκης
Γνωστός πλέον διεθνώς ως ο «Φούρναρης της Κω», ο Διονύσης Αρβανιτάκης ταξίδεψε, χωρίς να είναι σκοπός του αυτό, το όνομά του παγκοσμίως μέσω της πράξης αλληλεγγύης του προς τους πρόσφυγες. Ο Διονύσης Αρβανιτάκης, τον πρώτο καιρό των έντονων και διαδοχικών προσφυγικών ροών από το Αιγαίο, πριν προλάβει ακόμα και η κρατική μηχανή να αντιδράσει ουσιαστικά, προμήθευε επί καθημερινής βάσης περισσότερα από 100 κιλά ψωμί στους πρόσφυγες που κατέφθαναν στο νησί της Κω. Μετανάστης κατά το παρελθόν και ο ίδιος του δεν μπόρεσε να μείνει άπραγος μπροστά στο δράμα και την «παράλυση» που μπορεί να σου φέρει το ξημέρωμα σε ένα τελείως άγνωστο τόπο μακριά από το σπίτι σου. Πρόσφατα τιμήθηκε με το βραβείο της Κοινωνίας των Πολιτών 2016 από την Ευρωπαϊκή και Κοινωνική Επιτροπή. Πριν από αυτό όμως η πράξη του ταξίδεψε ως μήνυμα μέχρι και την άλλη πλευρά του Ατλαντικού ενώ έγραψαν για αυτόν τα μεγαλύτερα ειδησεογραφικά Μέσα παγκοσμίως. Το πρόσωπο του έγινε παράδειγμα μέχρι και στον λόγο του Προέδρου της Κομισιόν, Jean-Claude Junker ο οποίος είπε χαρακτηριστικά: «Europe is the baker in Kos who gives away his bread to hungry and weary souls. This is the Europe I want to live in.
Τέλος, του χρόνου, κυριολεκτικά ότι κάναμε κάναμε. Ευτυχώς κάποιοι έχουμε την ευκαιρία να ζήσουμε μια ακόμα νέα χρονιά, ενώ κάποιοι άλλοι …
Λιμός: Αν δεν υπήρχαν οι σεισμοί και οι τυφώνες, κανείς πιθανότατα δεν θα πρόσεχε την ανθρωπιστική καταστροφή που συντελείται εδώ και δεκαετίες στη φτωχότερη χώρα του πλανήτη. Όμως ένας ακόμη τυφώνας τη χτύπησε φέτος προκαλώντας περισσότερους από 1.000 νεκρούς και υποχρεώνοντας τον ΟΗΕ να αναγνωρίσει ότι η Αϊτή είναι η χώρα όπου την τελευταία εικοσαετία έχουν καταγραφεί οι περισσότεροι θάνατοι (229.699) που συνδέονται με φυσικές καταστροφές. Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι από τους θανάτους οφείλονται σε έναν παρατεταμένο λιμό αφού, σύμφωνα με τα στοιχεία του διεθνούς οργανισμού, η σχέση ανάμεσα στη φτώχεια και τις φυσικές καταστροφές είναι «πολύ σαφής» στην περίπτωση της μικρής νησιωτικής χώρας της Καραϊβικής.
Υεμένη: Ο Ουντάι Φαϊζάλ πέθανε από οξύ υποσιτισμό σε νοσοκομείο της Υεμένης στις 24 Μαρτίου. Ο λησμονημένος, σχεδόν διετής πόλεμος δΓ αντιπροσώπων μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν, που στηρίζουν αντίστοιχα τον σουνίτη πρόεδρο Χάντι και τους σιίτες αντάρτες Χούθι, έχει φέρει την τσακισμένη χώρα και στα πρόθυρα του λιμού. Τουλάχιστον εφτά εκατομμύρια κάτοικοι αργοπεθαίνουν από πείνα. Οι αλύπητοι βομβαρδισμοί του στρατιωτικού συνασπισμού υπό το Ριάντ -με τη στήριξη των Η ΠΑ- έχουν σκοτώσει χιλιάδες αλλά οι επικερδείς πωλήσεις όπλων της Δύσης προς το σκοταδιστικό σαουδαραβικό καθεστώς συνεχίζονται σαν να μη συμβαίνει τίποτα…
Γερμανία: «Μεταναστευτικό», «ανταγωνιστικότητα», «πλεόνασμα», «μεταρρυθμίσεις», «Eurogroup», «Σόιμπλε»: λεξιλόγιο καθημερινής χρήσης γερμανικής «προέλευσης» από μια χώρα σκηνοθέτη και πρωταγωνιστή των εξελίξεων στον ευρωπαϊκό χώρο που, τουλάχιστον στα της οικονομίας, μπορεί ακόμα και πάει κόντρα στο ρεύμα. Στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 2,5 ετών αυξήθηκε τον Δεκέμβριο ο δείκτης επιχειρηματικού κλίματος. Ούτε ο Τραμπ μπόρεσε να ανακόψει τη φόρα της γερμανικής αισιοδοξίας. Το 2017 είναι όμως χρονιά εκλογών, και η συνταγή της «επιτυχίας» μάλλον έχει αρχίσει να ξινίζει. Η μερκελική εποχή της οικονομικής άνθησης και των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών του Σόιμπλε θα κριθεί από ένα εκλογικό σώμα κουρασμένο από τη συστημική πολιτική και τη διαρκή απορρύθμιση, λιγότερο ανθεκτικό στη λαϊκίστικη δημαγωγία αλλά και πολύ πιο τολμηρό απέναντι στην προοπτική μιας προοδευτικής διακυβέρνησης. Αναμένονται λοιπόν τα αποτελέσματα του κρας τεστ του γερμανικού μοντέλου…
Η ελευθερία του λόγου
Η ελευθερία του λόγου βρίσκεται ξανά σε κίνδυνο και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι εν έτει 2016, περισσότεροι από 300 εκπρόσωποι του Τύπου βρίσκονται στη φυλακή. Ένας μάλιστα, ο Μοχάμεντ Ταμάλτ, φυλακίστηκε το καλοκαίρι από τις αρχές της Αλγερίας και πέθανε έπειτα από 6μηνη απεργία πείνας.
Αύξηση σημείωσε ο αριθμός των δημοσιογράφων που κρατούνται ή είναι φυλακισμένοι σε όλο τον κόσμο, κάτι που οφείλεται κυρίως στην κατάσταση στην Τουρκία, όπου περισσότεροι από 100 δημοσιογράφοι και άνθρωποι που εργάζονται στα μέσα ενημέρωσης βρίσκονται αυτή τη στιγμή στη φυλακή, καταγγέλλει η οργάνωση Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα (RSF) στην ετήσια έκθεσή της.
«Αυτή τη στιγμή, 348 δημοσιογράφοι (περιλαμβανομένων μπλόγκερ και freelancers) είναι φυλακισμένοι σε όλο τον κόσμο, γεγονός που αποτελεί αύξηση 6% σε σχέση με το 2015. Ο αριθμός των επαγγελματιών δημοσιογράφων που κρατούνται αυξήθηκε κατά 22%» και «τετραπλασιάστηκε στην Τουρκία μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο», αναφέρει στην έκθεσή της η μη κυβερνητική οργάνωση.
Ιράν: Από τους κερδισμένους της χρονιάς που πέρασε, καθώς απολαμβάνει τους καρπούς της άρσης των κυρώσεων. Η συμφωνία για τον διεθνή έλεγχο του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος τηρείται κατά γράμμα σύμφωνα με τον ΟΗΕ και άνοιξε τους δρόμους για την εξαγωγή του μαύρου χρυσού, ενώ ευρωπαϊκές εταιρείες έσπευσαν να κάνουν μπίζνες στην Τεχεράνη. Χρειάστηκε να σκεπαστούν αγάλματα κατά το ταξίδι του προέδρου Ροχανί στη Ρώμη για να μην προσβληθεί ο υψηλός επισκέπτης. Κακός οιωνός η εκλογή του Τραμπ στις Η ΠΑ που, σε συνδυασμό με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου, αποτελεί ένα εκρηκτικό δίδυμο για το μέλλον του Ιράν.
Φιντέλ: Πλήρης συμβολισμών ο θάνατος του ιστορικού ηγέτη της Κούβας σε ηλικία 90 ετών. 0 τελευταίος μεγάλος επαναστάτης της γενιάς του που αντιστάθηκε επί δεκαετίες στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό έζησε τη χαλάρωση των κυρώσεων και την επίσκεψη του Μπάρακ Ομπάμα, αν και δεν τον συνάντησε. Ο Φιντέλ Κάστρο άφησε παρακαταθήκη ένα σύστημα υγείας και μια εκπαίδευση που δεν ονειρεύονται καν εκείνοι που μέχρι τέλους τον χαρακτήριζαν δικτάτορα. Ο αδελφός του, Ραούλ, και το ΚΚ Κούβας καλούνται να συνδυάσουν το επαναστατικό όραμα με τις ανάγκες της εποχής, να επωφεληθούν από τα δολάρια των τουριστών για να ενισχύσουν την οικονομία της νησιωτικής χώρας που παραμένει αγκάθι στο μάτι της αμερικανικής Δεξιάς.
Jaroslav Kaczynski. Αψηφώντας τις Βρυξέλλες, με την αμφιλεγόμενη μεταρρύθμιση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, ο αποκαλούμενος «Trump της Ευρώπης», δοκιμάζει τις εξουσίες της EE για να επιβάλει τη δική του γραμμή και διευρύνει το χάσμα Ανατολής-Δύσης. Η EE έχει δώσει στη Βαρσοβία προθεσμία μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου για να αλλάξει τροπάριο. Αλλά ο Kaczynski ι ποντάρει στους συμμάχους του, όπως ο Βίκτορ Ορμπάν της Ουγγαρίας, για να ασκήσει βέτο επί των ποινών.
Η Πολωνία είναι το βαρύ πυροβολικό των πρώην κομμουνιστικών χωρών του ανατολικού μπλοκ.
Το 2016 μας ανάγκασε να αναμετρηθούμε με σημαντικά και πρωτόγνωρα ζητήματα. Η συνείδησή μας ταράχθηκε, αμφισβήτησε σταθερές, είναι πολλά και μπερδεμένα και μας ωθούν σε προβληματισμό.
Νάντια Μουράντ Μπασί και Λάμια Χατζί
Δύο Ιρακινές της φυλής Γεζίντι, βραβεύονται και γίνονται τα παγκόσμια σύμβολα γυναικών που έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση από το ISIS. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο βραβεύει τις δύο νεαρές κοπέλες με το βραβείο «Ζαχάρωφ». Τα κορίτσια κατάφεραν να επιζήσουν των κτηνωδιών, της βίας και της σεξουαλικής κακοποίησης των τρομοκρατών. Η κοινότητα Γεζίντι, την οποία υποστηρίζουν ενεργά οι δύο κοπέλες είναι θρησκευτική μειονότητα στο Ιράκ της οποίας η επίθεση από το Ισλαμικό Κράτος έχει λάβει τις διαστάσεις γενοκτονίας. Η Νάντια και η Λάμια παραλαμβάνοντας αυτό το βραβείο, «εκπροσωπούν» ολόκληρη την κοινότητά τους αλλά και τα απανταχού θύματα σεξουαλικής βίας από το ISIS.
Για την ιστορία, η Νάντια δραπέτευσε από το ισλαμικό κράτος το 2014 με την βοήθεια των γειτόνων της και ο δρόμος της την έφτασε στη Γερμανία όπου δραστηριοποιείται έκτοτε ακτιβιστικά στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών και άλλων οργανώσεων ενώ έχει βραβευτεί ξανά για την ζωή της. Η Λάμια απέδρασε μόλις το 2016 μετά από κάποιες αποτυχημένες προσπάθειες και με την βοήθεια της οικογένειάς της βρέθηκε και η ίδια στην Γερμανία που ακολουθεί τον δρόμο της Νάντια, στον αγώνα για την ευαισθητοποίηση του κόσμου αναφορικά με την ατάσταση της κοινότητας Γεζίντι και των κοριτσιών της.
Κλονίζεται το οικοδόμημα ins Ε.Ε.
Εισβάλλει και εντός Ευρώπης ο ασύμμετρος πόλεμος
Οι πρόσφατες εξελίξεις (νίκη Brexit, εκλογή Τραμπ, ιταλικό «Όχι») επέφεραν πολλά τραντάγματα στο ευρωενωσιακό οικοδόμημα. Οι ρωγμές και οι τριγμοί στη γερμανική Ευρώπη θα ενταθούν επικίνδυνα, ιδίως αφού επίκειται και vέos κύκλος εκλογικών αναμετρήσεων με απρόβλεπτη κατάληξη. Τα οικονομικά προβλήματα, η τραπεζική κρίση και η «ασθενής ανάπτυξη» της Ε.Ε. αποτελούν τη μια πλευρά τnς κρίσης. Παράλληλα δυναμώνει σε ολόκληρη την Ευρώπη, αυτό που αποκαλείται «λαϊκισμός» και «ευρωσκεπτικισμός». Η Ευρώπη συνταράχθηκε από τις μεγάλες σε ένταση και διάρκεια κινητοποιήσεις των Γάλλων εργαζόμενων και τnς νεολαίας με αφορμή τις ρυθμίσει για το εργασιακό. Οι τελευταία υποχώρησαν κάτω από το κύμα βίας και επιβολής έκτακτων μέτρων στη Γαλλία με αφορμή τις βομβιστικές επιθέσεις. Είχε προηγηθεί βέβαια η μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ και η επίδρασή της στους Podemos και συνολικά στο κύμα αμφισβήτησης που απλωνόταν στον ευρωπαϊκό Νότο.
Αμερικανός πρόεδρος τιμά τα θύματα της made in USA ατομικής βόμβας
Ο Μπαράκ Ομπάμα είναι ο πρώτος εν ενεργεία πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών που απέτισε φόρο τιμής στο Πάρκο Ειρήνης της Χιροσίμα. Συνοδευόμενος από τον Ιάπωνα πρωθυπουργό Σίνζο Αμπε κατέθεσε στεφάνι στο κενοτάφιο τιμώντας τα θύματα της αμερικανικής πυρηνικής βόμβας που ισοπέδωσε την πόλη το 1945. Αναπόφευκτα η ιστορική επίσκεψή του στη Χιροσίμα προκάλεσε αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό των ΗΠΑ, καθώς αρκετοί θεώρησαν ότι αποστέλλονται λάθος μηνύματα μεταμέλειας της Αμερικής για το παρελθόν της. Ακόμη και σήμερα το επίσημο αφήγημα των Αμερικανών για το τερατώδες διπλό έγκλημα πολέμου στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι είναι «εάν δεν ρίχναμε την ατομική βόμβα ο πόλεμος θα συνεχιζόταν για πολύ καιρό στον Ειρηνικό και οι νεκροί θα ήταν περισσότεροι».
Οι 5 πιο σημαντικοί έλληνες ευρωβουλευτές για το 2016
Βάση ευρύτερης μελέτης που μέτρησε την επίδραση των βουλευτών από όλα τα 28 κράτη μέλη της Ε.Ε.:
- Δημήτρης Παπαδημούλης GUE/NGL- ΣΥΡΙΖΑ 20,5 points
- Εύα Καΐλή S&D – ΠΑΣΟΚ 18,5 points
- Κώστας Χρυσόγονος GUE/NGL- ΣΥΡΙΖΑ 18 points
- Μανώλης Κεφαλογιάννης EPP- Ν.Δ. 14 points
- Μιλτιάδης Κύρκος S & D –ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ 14 points
Σύνορα: υποτίθεται ότι τα Σύνορα θα έπεφταν στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, ότι η ελεύθερη κυκλοφορία ανθρώπων, αγαθών και υπηρεσιών θα έφερνε ευημερία. Αντίθετα, αυτή τη χρονιά υψώθηκαν περισσότερα συρματοπλέγματα, το νεοφιλελεύθερο μοντέλο και οι γερμανικές συνταγές λιτότητας ενίσχυσαν τον κοινωνικό αποκλεισμό σηκώνοντας τείχη ανάμεσα στους ανθρώπους και στους λαούς. Οι πόλεμοι στη Μέση Ανατολή άνοιξαν τη συζήτηση και την όρεξη για αλλαγές συνόρων σ από τις συμφωνίες που τα καθόρισαν.
Πούτιν: Ο Βλαδίμηρος βγαίνει νικητής σε αυτή την παρτίδα της γεωστρατηγικής με τον Λευκό Οίκο. Ενίσχυσε τη ρωσική στρατιωτική παρουσία στην ανατολική Μεσόγειο, δεν έκανε ρούπι από την Κριμαία παρά τις δυτικές κυρώσεις, απάντησε με επίδειξη ισχύος σος φιλοδοξίες του NATO για επέκταση προς ανατολάς. Οι ασκήσεις ετοιμότητας έγιναν ρουτίνα στον ρωσικό στρατό, το ίδιο και τα καψώνια στην ενεργοβόρα Ευρώπη. Ο Πούτιν διεύρυνε την οικονομική συνεργασία με την Κίνα, πέτυχε συμφωνία με τον ΟΠ ΕΚ για την αύξηση της τιμής του πετρελαίου, που τόσο ανάγκη έχει η ρωσική οικονομία και παραμένει κυρίαρχος στην εσωτερική πολιτική σκηνή.
Μπομπ Ντίλαν
Πήρε το Νόμπελ Λογοτεχνίας και δεν το πήρε ταυτόχρονα. Η Σουηδική Ακαδημία επέλεξε να απονείμει στα φετινά βραβεία Νόμπελ, το αντίστοιχο της λογοτεχνίας, στον σπουδαίο Αμερικανό καλλιτέχνη. Η επιλογή του Ντίλαν δίχασε και απέσπασε εκατομμύρια διφορούμενα σχόλια. Οι επικριτές έκαναν λόγο για αδικία καθώς τεράστιοι λογοτέχνες παγκοσμίου φήμης δεν έχουν την τύχη μιας σπουδαίας νόμπελ διάκρισης και οι υποστηρικτές μιλούσαν από πλευράς τους για την σπουδαιότητα των στίχων του Ντίλαν ως λογοτεχνικά (ποιητικά και μουσικά) επιτεύγματα. Ο ίδιος ο πρωταγωνιστής από την άλλη, με την ακαδημία να τον ψάχνει, επέλεξε να παραμείνει άφαντος για καιρό αφήνοντας τις φήμες να οργιάζουν γύρω από το πρόσωπο του. Τελικά ο Ντίλαν εμφανίζεται δια επιστολής και ανακοινώνει πως πολύ απλά δεν θα παρευρεθεί στην απονομή των βραβείων γιατί «έχει άλλες υποχρεώσεις». Μια επιστολή μάλιστα που δεν έστειλε καν ο ίδιος αλλά οι συνεργάτες του.
Γιάννης Αντετοκούνμπο
Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο είναι το επόμενο big thing του NBA. Η Ελλάδα το γνώριζε και μέσα στο 2016, έχοντας διανύσει μία από τις καλύτερες χρονιές της καριέρας του, το έμαθε και όλος ο κόσμος. Ο Έλληνας καλαθοσφαιριστής είναι πράγματι ένα από τα πρόσωπα του 2016 γιατί εκτός των αθλητικών του προσόντων η ιστορία του ταξίδεψε διεθνώς και συζητήθηκε ακόμα και εκτός αθλητικών κύκλων. Η ιστορία ενός νέου ανθρώπου με φλόγα για το όνειρο του, με μηδαμινές παροχές και με πολύ σκληρή δουλειά κατάφερε να ταξιδέψει τους στόχους του από τις γειτονιές της Αθήνας στην κορυφή του μπασκετικού χάρτη! Μιλούν για αυτόν οι μεγαλύτεροι παίκτες παγκοσμίως και έχει γίνει ήδη το αγαπημένο αστέρι των φανατικών φίλων του μπάσκετ διεθνώς.
Mια μαύρη ακτιβίστρια στο χαρτονόμισμα των 20 δολαρίων
Η Αφροαμερικανίδα Χάριετ Τάμπμαν, θρυλική ακτιβίστρια του 19ου αιώνα κατά της δουλείας, θα απεικονίζεται στο νέο εικοσαδόλαρο που θα κυκλοφορήσει εντός του 2017. Θα αντικαταστήσει την εικόνα του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Άντριου Τζάκσον. Η Τάμπμαν γεννήθηκε σκλάβα το 1822 στο Μέριλαντ, κατάφερε να απελευθερώσει με τον αγώνα της τουλάχιστον 300 δούλους, ενώ πάλεψε και για το δικαίωμα της ψήφου των γυναικών. Ήταν επικεφαλής ενός δικτύου ασφαλών καταφυγίων στον βορρά των ΗΠΑ για καταδιωκόμενους μαύρους και την αποκαλούσαν «Μωυσή» γιατί διοργάνωνε σχέδια απόδρασης δούλων. Πέθανε πλήρης ημερών, στα 91 της χρόνια, στη Νέα Υόρκη το 1913.
Η προσφυγιά εκπροσωπήθηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο
Για πρώτη φορά στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων επιτράπηκε η συμμετοχή σε ομάδα προσφύγων. Την ολυμπιακή ομάδα προσφύγων αποτελούσαν 10 επιλεγμένοι αθλητές από τη Συρία, το Νότιο Σουδάν, τη Δημοκρατία του Κονγκό και την Αιθιοπία. Συνολικά εκπροσωπούσαν 35 εκατομμύρια ανθρώπους δίχως πατρίδα. Και αυτή δεν ήταν η μοναδική πρωτιά στους αγώνες του Ρίο. Εννέα χώρες -Σιγκαπούρη, Μπαχρέιν, Φίτζι, Ακτή Ελεφαντοστού, Ιορδανία, Κόσοβο, Πουέρτο Ρίκο, Τατζικιστάν και Βιετνάμ – πήραν χρυσό μετάλλιο για πρώτη φορά.
Ιστορική απόφαση που αφορά μερική ανάκληση της πατέντας φαρμάκου για την Ηπατίτιδα C
Tο Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας (European Patent Office – EPO) έκανε δεκτή την προσφυγή των Γιατρών του Κόσμου ενάντια στo δίπλωμα ευρεσιτεχνίας της φαρμακευτικής Gilead Sciences για το Sofosbuvir.
Οι ΓτΚ χαιρετίζουν την απόφαση του EPO να ανακαλέσει μερικώς την πατέντα του συγκεκριμένου φαρμάκου κατά της Ηπατίτιδας C. Η απόφαση αυτή αποτελεί μία πρώτη νίκη στον αγώνα για φτηνότερα φάρμακα. Αυτό που περιμένουμε τώρα μια ισχυρή δημόσια δράση από τις κυβερνήσεις στην Ευρώπη. Τα κράτη έχουν στη διάθεσή τους κρίσιμα εργαλεία τα οποία μπορούν και πρέπει να χρησιμοποιήσουν, για να προσφέρουν άμεσα θεραπεία για την Ηπατίτιδα C ευρέως και σε μια λογική τιμή.
Στις 10 Φεβρουαρίου 2015, οι Γιατροί του Κόσμου προσέφυγαν κατά του διπλώματος ευρεσιτεχνίας που χορηγήθηκε στην Gilead Sciences για το Sofosbuvir (Sovaldi®). Η προσφυγή κατά της διπλώματος ευρεσιτεχνίας είναι μια νομική διαδικασία μέσω της οποίας μπορεί να αμφισβητηθεί η εγκυρότητα ενός διπλώματος στην περίπτωση που αυτό δεν πληροί τα κριτήρια που έχουν οριστεί από τη Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας (European Patent Convention – EPC).
Η τρομοκρατία έχει μπει για τα καλά στην καθημερινότητα της Ευρώπης. Ως βαρβαρότητα που επιστρέφει, αν και ποτέ δεν έλειψε. Κατά μια έννοια η Ευρώπη, όντως «πληρώνει αμαρτίες», παλαιότερων εποχών, αλλά αυτό δεν φτάνει. Ποιοι είναι οι φίλοι και ποιοι οι εχθροί; Οι «σταθερές παλαιότερων εποχών δεν υπάρχουν.
Σιδερόφρακτες πόλεις ενόψει 2017
Στο Βερολίνο, η αστυνομία έκλεισε την πλατεία Πάριζερ μπροστά από την Πύλη του Βρανδεμβούργου και αποφάσισε να διαθέσει επιπλέον 1.700 αστυνομικούς , πολλούς κατά μήκος ενός δρόμου με εορταστικά δρώμενα, όπου τεθωρακισμένα αυτοκίνητα δίπλα στα διαχωριστικά θα αποκλείσουν την περιοχή σε οχήματα.
Σύμφωνα με δηλώσεις του εκπροσώπου της αστυνομίας του Βερολίνου Τόμας Νόιεντορφ στην ειδησεογραφική υπηρεσία «Ρόιτερς TV», μερικοί από τους αστυνομικούς θα είναι οπλισμένοι με οπλοπολυβόλα, ένα ασυνήθιστο μέτρο για τη γερμανική αστυνομία.
Στο Μιλάνο, οι αρχές τοποθέτησαν σημεία ελέγχου γύρω από την κύρια πλατεία της πόλης.
Στη Ρώμη και τη Νάπολη απαγορεύτηκε η διέλευση φορτηγών από τα κέντρα της πόλης, ενώ σε τουριστικά σημεία, όπως το Κολοσσαίο της Ρώμης, υπάρχουν αστυνομία και στρατιώτες οπλισμένοι με αυτόματα όπλα.
Στην Κολωνία της δυτικής Γερμανίας, η αστυνομία έχει τοποθετήσει δύο νέες κάμερες για παρακολούθηση της πλατείας του σταθμού.
Στη Φρανκφούρτη, όπου εδρεύει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της Γερμανίας, πάνω από 600 αστυνομικοί θα περιπολούν απόψε, διπλάσιοι απ’ ό,τι το 2015.
Στις Βρυξέλλες, ο δήμαρχος αποφάσισε να μην ακυρώσει τις εορταστικές εκδηλώσεις φέτος.
Marine Le Pen
Τίποτα από τα προαναφερθέντα δεν θα έχει σημασία αν η ηγέτις του αντιευρωπαϊκού ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου εκλεγεί πρόεδρος της Γαλλίας στις 7 Μαΐου. Η πληθώρα άλλων υποψηφίων σχεδόν της εξασφαλίζει το εισιτήριο στον πρώτο γύρο της 23ης Απριλίου, αλλά πολλοί είναι εκείνοι που αμφισβητούν ότι μπορεί να κερδίσει την πλειοψηφία που έχασε ο πατέρας της το 2002.
Ωστόσο, μετά το Brexit και τον Τραμπ κανένας δεν εμπιστεύεται τις δημοσκοπήσεις. Και η 48χρονη Λεπέν έχει καταφέρει να κερδίσει εκατομμύρια ψηφοφόρους που δεν είχαν ψηφίσει ποτέ τον ωμό ρατσισμό και αντισημιτισμό του πατέρα της. Πολλά θα εξαρτηθούν από το ποιος θα είναι ο αντίπαλός της στον δεύτερο γύρο. Αν αναλάβει τα ηνία της χώρας που επινόησε την Ε.Ε., αυτό μπορεί να σημάνει και το τέλος της ενωμένης Ευρώπης, τουλάχιστον με τη μορφή που είχε μέχρι σήμερα.
Geert Wilders
Το αντι-ισλαμικό Κόμμα για την Ελευθερία ευελπιστεί να αναδειχθεί πρώτη δύναμη στο κοινοβούλιο. Αν επαληθευτούν οι δημοσκοπήσεις, ο Βίλντερς μπορεί να μην κυβερνήσει μόνος του, αλλά μία εκλογική νίκη του κόμματός του τον Μάρτιο θα ανοίξει την… όρεξη στους ακροδεξιούς ψηφοφόρους σε Γαλλία και Γερμανία, που θα κληθούν στις κάλπες αργότερα.
Στα μεγάλα μέσα ενημέρωσης του εξωτερικού υπάρχουν ομάδες δημοσιογράφων που θα αποχαιρετήσουν με φρίκη το 2016. Είναι οι περίφημοι συντάκτες των νεκρολογιών, οι οποίοι καλούνται να προβλέψουν ποιες προσωπικότητες θα πεθάνουν τους επόμενους μήνες και να ετοιμάσουν τα σχετικά αφιερώματα.
Πόσοι από τους λάτρεις της Ε.Ε. θα δηλώσουν συνυπεύθυνοι για το ρεκόρ των πέντε χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών που πνίγηκαν στη θάλασσα; Όταν μόνον ο Λίβανος υποδέχθηκε πρόσφυγες που αντιστοιχούν στο ένα τέταρτο του πληθυσμού του (στην Ευρώπη αυτό θα σήμαινε 100 εκατομμύρια πρόσφυγες), ποιος μπορεί να δώσει συγχωροχάρτι στους «δολοφόνους» των Βρυξελλών που κρατούσαν κλειστά τα σύνορα;
Όταν ο Ερυθρός Σταυρός άρχισε φέτος να στέλνει στην Υεμένη έτοιμα νεκροτομεία, για να στοιβάζουν τα χιλιάδες θύματα από τους βομβαρδισμούς της Σαουδικής Αραβίας, πόσοι πολίτες των ΗΠΑ, της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Γερμανίας θυμήθηκαν ότι τα όπλα που σκότωσαν αυτούς τους ανθρώπους κατασκευάστηκαν στις δικές τους χώρες;
Από όσους τίμησαν τα θύματα της ισλαμικής τρομοκρατίας τοποθετώντας γαλλικές και άλλες σημαίες στο twitter και το facebook, πόσοι έγραψαν δυο αράδες για τα όπλα που έστελναν οι ΗΠΑ και η Γαλλία σε ομάδες ακραίων ισλαμιστών για να ανατρέψουν τον Ασαντ και παλαιότερα τον Καντάφι;
Παράλληλα, το αόρατο χέρι του κυρίαρχου οικονομικού συστήματος έσπειρε τον θάνατο και με τρόπους που δεν μπορούσαμε να φανταστούμε.
Η αύξηση των αυτοκτονιών κατά 30% στην Ελλάδα συνδέεται άμεσα με τη συνεχιζόμενη πολιτική λιτότητας, όπως και η αύξηση του αριθμού των καρκινικών παθήσεων, που σύμφωνα με την έγκριτη ιατρική επιθεώρηση «Lancet» αυξάνεται σε πολλές ακόμη χώρες που βυθίζονται στην κρίση και την ανεργία.
Το 2016 ήταν πράγματι η χρονιά του θανάτου. Οχι λόγω αυτών που πέθαναν στις δάφνες της καλλιτεχνικής επιτυχίας, αλλά από αυτούς που σκοτώσαμε εμείς με τις πράξεις και τις παραλείψεις μας, με την ψήφο μας, την αποχή ή την ανοχή μας
2017 και βάλε τραγικοί και προδομένοι ήρωες και απείρως περισσότεροι ηρωικοί αντιήρωες που ήταν πολύ μόνοι για να λυγίσουν τα θεριά και τα στοιχειά αυτά όλα που καταδυναστεύουν τη ζωή του ανθρώπου.
2017 κι απείρως περισσότερες ιστορίες και αφηγήσεις πλημμυρισμένες από την ομορφιά της απλότητας, τη σοφία της καρδιάς, τα ρίσκα της αναζήτησης, τη μεγαλοσύνη της γενναιοψυχίας, που δεν ειπώθηκαν ποτέ …
