Του Παπά – Στυλιανού Θεοδωρογλάκη
«Μια χώρα, η Κρήτη… θρέφει Αχαιούς και βέρους Κρητικούς αντρόκαρδους και Δωριείς… και ακόμα Κύδωνες και Πελασγούς αρχόντους».
(Ομήρου Οδύσσεια, μετάφραση Καζαντζάκη – Κακριδή).
Η ιστορία της Κρήτης είναι γεμάτη χρυσές σελίδες γιατί σ’ αυτές καταγράφονται γενναία και ηρωικά κατορθώματα των αντρόκαρδων και ατρόμητων Κρητικών, αρχόντων και λαού, γιατί όλοι τους είχαν ψηστεί και χαλυβδωθεί από τις «φλόγες» που «η Κρήτη ήταν ζωσμένη» και που για αιώνες άναβαν «των εχθρών τα φουσάτα».
Όταν αναφερόμαστε σε κάθε περίσταση, στην ιστορική μάχη της Κρήτης, που έκρινε καθοριστικά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς και στην πρωτοφανή αντίσταση των κρητικών κατά των κατακτητών τα αισθήματα που πλημμυρίζουν την ψυχή μας είναι, για την Κρήτη και τους προγόνους μας Κρητικούς, αισθήματα περηφάνιας και θαυμασμού, ενώ για τους κατακτητές είναι αισθήματα αποτροπιασμού και περιφρόνησης.
Νιώθουμε περήφανοι και μένουμε έκπληκτοι μπροστά στο αδούλωτο, ηρωικό φρόνημα των προγόνων μας, που με ευτελή ως ανύπαρκτα πολεμικά μέσα αντιπαρατέθηκαν στον πλέον επίλεκτο στρατό της Χιτλερικής Γερμανίας χωρίς κανένα στοιχείο δειλίας και φόβου.
Παράλληλα νοιώθουμε αποτροπιασμό και ντροπή για τους αιμοσταγείς «Χριστιανούς» κατακτητές, κυρίως όταν εξεδήλωσαν την εκδικητικότητά τους με τους ομαδικούς τουφεκισμούς αμάχων, ανδρών, γυναικών και παιδιών.
Στην συγκεκριμένη επέτειο της Μάχης της Κρήτης, που για 70η φορά εορτάζουμε και τιμούμε και την ηρωική αντίσταση των Κρητικών κατά των κατακτητών στην τετράχρονη κατοχή του Νησιού. Η προσφορά τους «από τη μιαν άκρη της Κρήτης ώσπου να πας στην άλλη», υπήρξε πράγματι ολόψυχη, καθολική και μαζική.
Όλοι οι Κρητικοί πολέμησαν «αμυνόμενοι του πάτριου εδάφους» και όλοι οι Κρητικοί συμμετείχαν στην αντίσταση κατά των κατακτητών.
Ο εξευτελισμός των επίλεκτων στρατιωτικών μονάδων της ναζιστικής Γερμανίας δεν έγινε μόνον από τον ελάχιστο σε αριθμό, τακτικό στρατό και τους ελάχιστους επίσης συμμάχους για μερικούς από τους οποίους υπάρχουν ιστορικές επιφυλάξεις για το σκοπό της εν Κρήτη παρουσίας τους και τα συμφέροντα που εξυπηρετούσαν, πραγματώθηκε από όλους τους Κρητικούς, τους νέους και τους ηλικιωμένους, τις γυναίκες και τα παιδιά και μάλιστα με όπλα σχεδόν άχρηστα, απομεινάρια του Α’ παγκοσμίου πολέμου, με ξύλα και άλλα σύνεργα ακόμα και με πέτρες.
Κάθε πολιτεία και κάθε χωριό της Κρήτης έχει την προσφορά του σ’ αυτή τη μάχη και σ’ αυτόν τον αντιστασιακό αγώνα για τη λευτεριά του Νησιού και τη ζωή των Κρητικών.
Κατά τη δεκαήμερη μάχη της Κρήτης 20-31/5/1941, από την Κίσαμο ως το Μάλεμε, από το Γαλατά ως τον Αλικιανό, από τα Χανιά ως τη Σούδα και ακόμα το Ρέθυμνο και το Ηράκλειο, σημεία που οι κατακτητές επέλεξαν και χτύπησαν την Κρήτη, υπήρξε φυσικά γενικός ξεσηκωμός, αλλά και τα ίδια αυτά τα σημεία υπήρξαν πόλοι έλξης και συγκέντρωσης των Κρητικών των άλλων περιοχών της Κρήτης, που αυθόρμητα και θεληματικά έτρεξαν στον αγώνα και μπήκαν στη φωτιά της μάχης για τη λευτεριά της Κρήτης και την εδαφική της ακεραιότητα.
Απ’ αυτό το γενικό συναγερμό και ξεσηκωμό δεν ήταν δυνατό να απουσιάσει ο Ιερός Κλήρος, οι ιερείς και οι επίσκοποι της Κρήτης.
Είναι αλήθεια ότι δεν κτύπησαν μόνον τις καμπάνες των Εκκλησιών για τούτο το συναγερμό και είναι επίσης αλήθεια ότι δεν έψαλλαν μόνον ευχές και δεήσεις για τη σωτηρία της Κρήτης, επέδειξαν γενναιότητα και πατριωτισμό, σε πολλές περιπτώσεις όχι μόνον εφάμιλλο του ποιμνίου τους, αλλά και κατά πολύ ανώτερο.
Μεταξύ των ιερέων που έπεσαν από τις σφαίρες των κατακτητών κατά τη μάχη της Κρήτης υπήρξε και ο εφημέριος του Πλατανιά Κυδωνίας παπά Γρηγόριος Προγούλης, που τιμάται μάλιστα ιδιαίτερα από την πολιτεία και την τοπική μας εκκλησία, την Ιερά Μητρόπολη Κυδωνίας και Αποκορώνου.
Τούτη η αναφορά στον παπά Προγούλη, τον παπά του Πλατανιά, δε αποτελεί αναγνώριση και τιμή μόνο στο συγκεκριμένο ιερατικό πρόσωπο, αποτελεί συνάμα αναγνώριση και τιμή στην Εκκλησία και μάλιστα στην τοπική μας Εκκλησία και κατεξοχήν στον ιερό μας κλήρο, για την προσφορά του όχι μόνο στη συγκεκριμένη μάχη, που όντως υπήρξε τεράστια, αλλά και για την προσφορά του σε όλες τις μάχες που έδωσε η Κρήτη στο πέρασμα των αιώνων για την επιβίωσή της.
«Του Χριστού η πίστη η αγία και της Πατρίδος η ελευθερία», αποτελεί, ιδιαίτερα για τους κληρικούς αλήθεια ζωής, βίωμα αισιοδοξίας ανάπτυξης και πολιτισμού.
Αυτή η αναφορά στο όνομά του και η τιμή στο πρόσωπό του ασφαλώς και δεν περιορίζεται μόνο σ’ αυτόν, διαχέεται άμεσα εκτός όλων των άλλων και στο χωριό του, τον Πλατανιά Κυδωνίας, που τον γέννησε και τον έθρεψε με αυτά τα ιδανικά, αυτό το ηρωικό και αδούλωτο φρόνημα και με αυτήν την πίστη στις μεγάλες αξίες ζωής και της κοινωνίας.
Καμαρώνουμε το ηρωικό και ιστορικό χωριό του Πλατανιά, για την ιστορία και τον πολιτισμό του, για τους επιζώντες συνομήλικους του παπά Γρηγόρη Προγούλη, που με περηφάνια διηγούνται την ομορφιά και τη λεβεντιά του προσώπου και το μεγαλείο της ψυχής του, αλλά και για τους νεώτερους, αυτούς που κρατούν σήμερα τη ζωή του Πλατανιά στα χέρια τους και έχουν την ευθύνη για το παρόν και το μέλλον του χωριού και του τόπου τους, να μη χαθούν από την περιοχή τους οι δυνάμεις εκείνες που εμπνέουν και τροφοδοτούν το ηρωικό φρόνημα, το ορθόδοξο ήθος, το λαμπρό και καθαρό πρόσωπο, την ανθρωπιά.
Μακαρίζουμε και τιμούμε, «τον εν αγίοις αναπαυόμενο» παπά Γρηγόρη Προγούλη, που δεν πρόλαβε να διακονήσει την ενορία του Πλατανιά παρά μόνο δύο χρόνια, γιατί τον πρόλαβε ο πόλεμος και ο θάνατος και μαζί του μακαρίζουμε και τιμούμε τους μακαριστούς γονιούς του που τον ανέθρεψαν με αυτό το ήθος και αυτές τις αρχές, να μη θυσιάζονται οι άλλοι για χάρη του, αλλά να θυσιάζεται ο ίδιος για τους άλλους και τέλος μακαρίζουμε την πρεσβυτέρα του και για τη δική της συμβολή και στήριξη στον παπά Γρηγόρη στα δύο – τρία χρόνια της μετ’ αυτού συζυγικής συμβίωσης.
Μια φορά ακόμα πάντως θαυμάζουμε το σοβαρό και ενθουσιώδη νέο στην ηλικία και στην ιερωσύνη παπά Γρηγόρη Προγούλη, το δυναμικό και τον υπεύθυνο απόφοιτο της εμπορικής σχολής των Χανίων και της Ιερατικής σχολής της Χρυσοπηγής και καθώς λένε επιζώντες, συνομήλικοι και συμμαθητές του, ήταν ατρόμητος, για τούτο και δεν τρομοκρατήθηκε από τις βόμβες των κατακτητών και δεν κρύφτηκε για να σώσει το τομάρι του, αλλά κινήθηκε όλες τις ημέρες κάτω από το φως του Μαγιάτικου εκείνου ήλιου του 1941 ως τις 24 του Μάη, που έπεσε από τις σφαίρες των κατακτητών «υπέρ της Πατρίδος».
Συγχαίρουμε τέλος και τιμούμε την θυγατέρα του παπά Γρηγόρη Προγούλη και την προτρέπουμε να είναι «περήφανη αν ταπεινώσει» για τον εθνομάρτυρα πατέρα της.
Τέλος μαζί με όλους τους άλλους συγχαίρουμε και τιμούμε ολόκληρη την οικογένεια των Προγούληδων, η οποία οφείλει, όχι μόνο να αποδέχεται την τιμή, αλλά και να εμπνέεται από το πρόσωπο και τη λεβεντιά, την καλοσύνη και την αγιότητα του βίου του σεμνού ιερωμένου, του ιερέα των σπλάχνων της.
Φυσική η μάχη της Κρήτης κρίθηκε.
Οι Γερμανοί κατέκτησαν την Κρήτη, αλλά δεν κατέφεραν να υποτάξουν τον Κρητικό λαό.
Οι κατακτητές στην τετράχρονη παραμονή τους στο Νησί δέχτηκαν σκληρά χτυπήματα και μαθήματα ανδρισμού από τους Κρητικούς, άλλο ότι εκείνοι ήταν ανεπίδεκτοι τέτοιας μάθησης.
Το χειρότερο απ’ όλα για τους κατακτητές είναι ότι αυτή η μάχη της Κρήτης έγινε η αφορμή της ηθικής αναπτέρωσης των συμμάχων και για την ίδια την κατάρρευση της ναζιστικής Γερμανίας.
Το αδικοχαμένο αίμα των ελεύθερων σκοπευτών, ο πόνος των χηρών και των ορφανών, η στέρηση και πείνα, οι καθημερινές απειλές και τα θανατικά τελεσίγραφα των κατακτητών μετατρέπονται ολοένα και περισσότερο, σε τροφή ηθικής στήριξης του υπόδουλου πληθυσμού της Κρήτης.
Παράλληλα με όλα αυτά η Αρχιεπισκοπή και οι τότε επισκοπές, σημερινές Μητροπόλεις, οι ενορίες και τα μοναστήρια της Κρήτης λειτουργούν και αναπτερώνουν ηθικά τους Κρητικούς. Οι εκκλησιαστικοί ηγέτες εκείνης της εποχής, πράγματι αναδείχτηκαν άξιοι των περιστάσεων και της αποστολής τους.
Τα περισσότερα μοναστήρια χρησιμοποιούνται ως στρατηγεία οργάνωσης και στήριξης της αντίστασης κατά των κατακτητών και οι επισκοπές σε κέντρα περίθαλψης και παρηγοριάς των πεινασμένων και στερημένων, των τραυματισμένων και πονεμένων Κρητικών.
Την αντάρα και την καταχνιά των χρόνων της κατοχής διαπερνούν ακτίνες φωτός ελευθερίας και ζωής που κρατούν άσβεστη την ελπίδα της λευυεριάς των Κρητικών, που ως το ανέσπερον φως του Αναστάντος Κυρίου αναδύονται μέσα από τα μοναστήρια και τις εκκλησίες της Κρήτης.
Ο φόβος των κατακτητών φαίνεται μερικές φορές ότι είναι μεγαλύτερος από το φόβο των κατακτημένων.
Οι Γερμανοί δεν γνωρίζουν πότε, πού και πώς θα βρεθούν αντιμέτωποι με τους αντάρτες Κρητικούς που μετέρχονται τα πάντα προκειμένου να κτυπήσουν τον κατακτητή.
Το τίμημα των κατακτητών σε ανθρώπινες απώλειες ήταν βαρύ, ίσως βαρύτερο από τη βαρύτητα που οι ίδιοι έδιναν για την κατάκτηση της Κρήτης.
Αλλά και η προσφορά των Κρητικών σε αίμα σ’ αυτόν τον άνισο αγώνα ήταν επίσης μεγάλη όμως θα την ομολογούμε με τα «παρρησίας και ακατακρίτως».
Να κερδίσουμε τη μάχη της ανάπτυξης και του πολιτισμού.
Να κερδίσουμε τη μάχη της γλώσσας, του ήθους και της ανθρωπιάς.
Να κερδίσουμε τη μάχη της ψυχής και της ύπαρξής μας με όλο το επιβαλλόμενο σεβασμό στις ιδιαιτερότητες των άλλων και όχι μόνον, αλλά και στις ιδιαιτερότητες, τις δικές μας.
Αυτά θα αποτελέσουν τη δικαίωση της ιστορικής μάχης της Κρήτης.
Ταυτόχρονα αυτά θα αποτελέσουν το καλύτερο μνημόσυνο, που πραγματικά θα αναπαύει τις ψυχές όλων εκείνων των ηρωικώς υπέρ Πατρίδος πεσόντων, καθώς και την ψυχή του μακαριστού παπά – Γρηγορίου Προγούλη.
«Έστω αιωνία η μνήμη πάντων των υπέρ Πατρίδος πεσόντων»
Γιατί οι εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης, δεν έχουν δει καμία ουσιαστική μείωση του χρόνου εργασίας από τη δεκαετία…
Πολλές εκατοντάδες ήταν οι προσκεκλημένοι που πήγαν το απόγευμα του Σαββάτου στην εκκλησία όπου θα…
Ιδιαίτερη αύξηση στα περιστατικά για αδικήματα ενδοοικογενειακής βίας μέσα στο πρώτο δεκάμηνο του 2024 σε σχέση με…
Η διαδικασία εκλογής νέου προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία ξεκίνησε το πρωί της Κυριακής στα Χανιά.…
Με την συμμετοχή πλήθους κόσμου, εκπροσώπων σωματείων και μαζικών φορέων πραγματοποιείται σήμερα Κυριακή στο «Σπίτι…
Στη διεκδίκηση αποζημιώσεων από τη Booking.com και εν γένει από τις πλατφόρμες κρατήσεων που είναι ευρύτερα γνωστές…
This website uses cookies.