Είναι γνωστό ότι η δακοκτονία, όπως μέχρι σήμερα εφαρμόζεται στις περισσότερες περιοχές, δεν εξασφαλίζει λόγω συγκεκριμένων δυσλειτουργιών, την αποτελεσματική αντιμετώπιση του δάκου, με αποτέλεσμα κάποιες χρονιές να χάνεται σημαντικό μέρος της παραγωγής, να γίνονται ανεξέλεγκτα ψεκασμοί κάλυψης από τους παραγωγούς αυξάνοντας το κόστος της παραγωγής, υποβαθμίζοντας την ποιότητα του ελαιολάδου και προκαλώντας την ρύπανση του περιβάλλοντος. Ωστόσο, η εφαρμογή της είναι υποχρεωτική για το Ν. Χανίων, αφού το παραγόμενο ελαιόλαδο έχει χαρακτηρισθεί ως ‘Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης’ (ΠΓΕ). Και η εφαρμογή της αποτελεί τεκμήριο, έστω τυπικό, για την ποιότητα τόσο στο εσωτερικό όσο και το εξωτερικό.
Τα τελευταία χρόνια λόγω των δυσλειτουργιών, αντί οι εμπλεκόμενοι φορείς (Υπουργείο, Περιφέρεια, συνεταιρισμοί, δημοτικές επιχειρήσεις, κλπ) να φροντίσουν να οργανώσουν σωστά την επόμενη εφαρμογή, μια και υπάρχουν πολύ αποτελεσματικές εφαρμογές με την βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας, συμβάλουν στην περαιτέρω απαξίωση της μεθόδου στους ελαιοπαραγωγούς. Κάποιοι δε προβάλουν ως λύση την μη εφαρμογή στην περιοχή τους του προγράμματος δακοκτονίας υποστηρίζοντας ότι είναι ‘δημοκρατικό’ δικαίωμα των παραγωγών μιας περιοχής να αποφασίσουν την ένταξη ή μη στο πρόγραμμα. Και βέβαια είναι αναφαίρετο δικαίωμα αρκεί να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Πώς θα γίνει η καταπολέμηση του δάκου και το κυριότερο πως θα αποδείξουν σε ένα ΄κακόπιστο’ αγοραστή (ντόπιο ή ξένο) ότι το ελαιόλαδο της περιοχής τους είναι ΠΓΕ.
Η έκφραση της βούλησης των ελαιοπαραγωγών γίνεται μέσω των Τοπικών Συμβουλίων, των οποίων οι αποφάσεις πρέπει να γίνονται σεβαστές. Υπό την προϋπόθεση ότι οι αποφάσεις ελήφθησαν μέσα από δημόσιο διάλογο με τους ελαιοπαραγωγούς. Πόσοι όμως από τους προέδρους των Τοπικών Συμβουλίων που καταψηφίζουν το πρόγραμμα της δακοκτονίας με δολωματικούς ψεκασμούς είναι ενημερωμένοι για τις πιθανές συνέπειες στο παραγόμενο ελαιόλαδο και μπήκαν στην διαδικασία που προβλέπει ο νόμος (συνέλευση, ενημέρωση από ειδικούς, ψηφοφορία, κλπ) για να αναλάβουν κοινή δράση; Συνήθως η απόφαση λαμβάνεται από τον πρόεδρο και τα μέλη (;) της τοπικής κοινότητας με κριτήριο τι έγινε την προηγούμενη χρονιά και βέβαια το να μην πληρώσουν οι ελαιοπαραγωγοί του χωριού το τέλος δακοκτονίας. Αδιαφορούν για τις συνέπειες στο παραγόμενο προϊόν και πως μπορούν να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα των δολωματικών ψεκασμών στην περιοχή τους.
Αυτή τη λογική επικροτούν ή ανέχονται και θεσμικοί παράγοντες, ευτυχώς ελάχιστοι. Μεταξύ αυτών είναι ο δήμαρχος Κισάμου, όπως φάνηκε από την συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου την Τετάρτη 18/1/2017. Αντί να προστατεύσουμε και να βελτιώσουμε την ποιότητα του Κισαμίτικου ελαιολάδου, την ναυαρχίδα των αγροτικών προϊόντων του δήμου, εφαρμόζοντας καινοτόμες πρακτικές (παρουσιάστηκαν εκτενώς τον Ιανουάριο του 2016 στο δήμο), αδρανούμε. Μένοντας πιστός στην αδράνεια κ. Δήμαρχε κ.κ. δημοτικοί σύμβουλοι είστε συνυπεύθυνοι για την υποβάθμιση του παραγόμενου ελαιολάδου και τη ζημιά εκατομμυρίων ευρώ που θα υποστούν οι ελαιοπαραγωγοί και η οικονομία της περιοχής τα επόμενα χρόνια.
* MSc, PhD, Επιστημονικός Συνεργάτης ΕΛΓΟ, Ινστιτούτο Ελιάς και Υποτροπικών Φυτών