Η Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων εγκαινιάζει την Τετάρτη 1 Αυγούστου και ώρα 20.30 στο Γιαλί Τζαμί στο Ενετικό Λιμάνι, την νέα εικαστική παραγωγή της που αφορά την δουλειά της Γλύπτριας και καθηγήτριας στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΛΙΤΗ.
Τίτλος έκθεσης : «ΑΟΡΑΤΑ ΔΟΡΥΦΟΡΟΥΜΕΝΟΙ»
Επιμέλεια έκθεσης: Μαρία Μαραγκού
Διάρκεια έκθεσης: 1 έως 31 Αυγούστου 2018
Χώρος έκθεσης: Γιαλί Τζαμί – Ενετικό Λιμάνι
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΛΙΤΗ
H Αφροδίτη Λίτη γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε γλυπτική, ψηφιδωτό και αγιογραφία στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών (Α.Σ.Κ.Τ., 1972-1978), με καθηγητές τον Γ. Παππά, τον Γ. Κολέφα και Κ. Ξυνόπουλο. Παρακολούθησε μαθήματα στο Universita Degli Studi του Μιλάνου το 1978, ενώ με υποτροφία του Ι.Κ.Υ. πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές σπουδές της στο London University (1983-1986).To 1985 τιμήθηκε με βραβείο γλυπτικής από το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος. Από το 1978 μέχρι και το 2000 εργάστηκε ως μουσειακή γλύπτρια στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών. Από το 2000 έως και σήμερα διδάσκει στον Τομέα Γλυπτικής στην Α.Σ.Κ.Τ. Αθηνών, στη βαθμίδα του καθηγητή. Εκθέτει έργα της από το 1982 σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έργα της βρίσκονται σε ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές.
ΑΟΡΑΤΑ ΔΟΡΥΦΟΡΟΎΜΕΝΟΙ
Η δυνατότητα παρουσίασης έργων μου στο Γιαλί Τζαμί στα Χανιά άπτεται άμεσα των εσωτερικών μου αναζητήσεων, οι οποίες σκοπό έχουν την ανάπτυξη μιας πολυδιάστατης και ζωηρής συνομιλίας με τους χώρους ιστορικής μνήμης όπως αυτό το οικοδόμημα το οποίο κατατάσσεται σε ένα από τα σημαντικότερα κτήρια της πόλης.
Η επιλογή των γλυπτών εγινε από τις ενότητες: «Το συνέδριο των πουλιών και των καρπών», «Η ευδαιμονία του μοιράσματος των καρπών» και «Η κατάδυση στο βασίλειο της αθωότητας», σε σχέση με το θόλο ο οποίος κυριαρχεί επιβλητικά μέσα στο περιβάλλον της έκθεσης.
Η χρήση του θόλου είναι γνωστό ότι στα θρησκευτικά αρχιτεκτονήματα σχετίζεται με τη διάσπαση των όγκων προκειμένου ο άνθρωπος να προσεγγίσει το θείο δια μέσου της εξαΰλωσης του χώρου, που προσφέρει η ημισφαιρική στέγαση και η οποια παραπέμπει στον ουράνιο θόλο, δηλαδή στη θεία κατοικία.
Μέσα λοιπόν σ’ αυτό το ευεργετικό συναίσθημα που βαθμιδωτά δημιουργείται, τα έργα, όπως «η φλεγόμενη βάτος», «η σπείρα από κισσό», «το ζευγάρι εντόμων πάνω σε στήμονες» και «γυναικεία φιγούρα σε προσφορά της πηγής της ζωής», λόγω του κυκλοτερούς σχήματος τους κατορθώνουν να συντονιστούν και να στροβιλιστούν μαζί με τους κύκλους και το ημιθόλιο του μνημείου, προκαλώντας μια αίσθηση ιλίγγου στον επισκέπτη.
Έτσι στο κέντρο του Ενετικού Λιμανιού, το τέμενος από κοινού με τα εκθέματα αφήνουν να αιωρείται υποδόρια μια εκπομπή ενός αδιόρατου ήχου, ο οποίος μοιάζει σαν να έρχεται μέσα από τους οθωμανικούς κήπους της Ανατολής, όπου το έντεχνο καταφέρνει να υποκαταστήσει το φυσικό μετουσιώνοντας το σε τέχνη, το χώρο σε μαγικό και την ατμόσφαιρα σε υπερβατική.
Τέλος, η θεματογραφία μου, που έχει προέλθει από τις αρχετυπικές μορφές και το παλίμψηστο της τέχνης πετυχαίνει να μεταμορφώσει τη φύση με το χθόνιο υπόβαθρό της σε αποτέλεσμα καρποφορίας και δυναμικών σχέσεων με αναφορές στην ίδια τη φύση της καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Αφροδίτη Λίτη
Γλύπτρια, καθηγήτρια της ΑΣΚΤ
ΓΛΥΠΤΙΚΗ ΣΤΟΝ ΚΥΚΛΟ
Ένα ιστορικό μνημείο, δίνει αφορμή για διάλογο που έχει σχέση με την φόρμα, την ιστορία και τις έννοιες που μπορεί να εμπεριέχει.
Μια έκθεση της Αφροδίτης Λίτη, στο Γιαλί Τζαμί, μνημείο της πόλης των Χανίων και του νησιού, εμπεριέχει τις ιστορικές αναφορές αλλά και το βάρος του προσωπικού αισθήματος, για μια καλλιτέχνη που ξέρει καλά την χειραγώγηση των υλικών της αλλά και διαθέτει την εμπειρία, να αναδεικνύει το έργο εντός του περιβάλλοντός του.
Η φύση είναι και εδώ, παράτολμα παρούσα μέσα από τα υπερφυσικά έντομα, τον κρίκο στη φορά του Τζαμιού και την καιόμενη βάτο με όλα τα σύμβολα, φυσικά και μεταφυσικά που διαθέτει. Τα γλυπτά, με όλη τη γνώση της τεχνικής και το κόπο του χεριού και της σκέψης, αναδεικνύονται σε έργα συμπαντικά που συλλέγουν την ενέργεια από την ιστορία έως και το θορυβώδες σήμερα.
Η Αφροδίτη Λίτη, αναφέρεται διακριτικά και επικαλείται μυστικά, αρχαίους χρόνους, ενσωματώνει διδαχές από την λατρεία των νεκρών της Αιγύπτου, αγγίζει δοξασίες για τη συνέχεια του θανάτου, τη ζωή δηλαδή, τιμά τους βυζαντινούς μάστορες και εκφράζεται στο δικό μας χρόνο φωτίζοντας με την συνδρομή μιας ήπιας μεταβιομηχανικής τεχνολογίας.
Το ιστορικό μνημείο, αυτή την φορά συμβιώνει με έργα που δεν επιχειρούν να το ανταγωνιστούν αλλά, να ενταχτούν ως κτερίσματα λατρευτικά στην αδιάκοπη ροή του χρόνου.
Μαρία Μαραγκού
Ιστορικός και Kριτικός Tέχνης,
Καλλιτεχνική Διευθύντρια
του Μουσείου Σύγχρονης
Τέχνης Κρήτης