Κάποιοι συνεχίζουν και κατηγορούν για λαϊκισμό όσους εναντιώνονται στη μετατροπή των ιστορικών κτιρίων στο Λόφο Καστέλι σε ξενοδοχεία, όμως τα ιστορικά έγγραφα αποδεικνύουν ότι δεν έχουν δίκιο.
Υπενθυμίσουμε ότι με κοινή γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων και του ΚΑΣ σε ό,τι αφορά το κτίριο της 5ης Μεραρχίας στον Λόφο Καστελίου των Χανίων, είχε χαρακτηριστεί ως νεότερο μνημείο.
Τα δύο όργανα τάχθηκαν ομόφωνα «υπέρ του χαρακτηρισμού ως νεότερου μνημείου του κτιρίου της 5ης Μεραρχίας στον Λόφο Καστελίου Χανίων, φερόμενης ιδιοκτησίας Πολυτεχνείου Κρήτης, καθώς αποτελεί τοπόσημο της πόλης των Χανίων και κτίσμα με αξιόλογα αρχιτεκτονικά, τυπολογικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά, δείγμα αρχιτεκτονικής της ειδικής αυτής κατηγορίας Δημόσιων Κτηρίων – Διοικητηρίων.
Η διατήρησή του συμβάλλει στην τεκμηρίωση της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτισμικής ιστορίας της πόλεως των Χανίων στα τέλη του 19ου αιώνα και κατά συνέπεια εμπλουτίζει το πολιτιστικό απόθεμά της».
Επαναφέρουμε σήμερα στην επικαιρότητα σειρά εγγράφων τα οποία είχαμε δημοσιεύσει ήδη από το 2017 που αποδεικνύουν ότι τα συγκεκριμένα κτίρια είχαν πωληθεί από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας στο υπουργείο Παιδείας με σκοπό την παραχώρησή τους στο Πολυτεχνείο Κρήτης για τη στέγαση των εκπαιδευτικών του δραστηριοτήτων, κάτι που ποτέ δεν έγινε.
Μάλιστα, ο πρώην υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου, μιλώντας στη Βουλή είχε χαρακτηρίσει απολύτως αντισυνταγματική την αλλαγή χρήσης των κτιρίων, καθώς το χρηματικό ποσό της απόκτησής τους δόθηκε από το κράτος για συγκεκριμένη εκπαιδευτική και ερευνητική χρήση η οποία απαγορεύεται να αλλάξει.
Υπενθυμίζουμε ότι όπως είχε αναφέρει αρχικά ο “Αγώνας της Κρήτης” σε σειρά δημοσιευμάτων και επαλήθευσε και ο πρώην πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης και νυν Υφυπουργός Παιδείας κ. Β. Διγαλάκης αλλά και από έρευνα της «Εφ.Συν.» στα αρχεία του Ταμείου Εθνικής Αμυνας, από το οποίο αγόρασε το υπουργείο Παιδείας τα επίμαχα κτίρια, αποκαλύπτεται πέραν πάσης αμφιβολίας ότι ο σκοπός της διάθεσης σημαντικών δημόσιων πόρων, δεν ήταν άλλος από την εκπαιδευτική–ακαδημαϊκή τους αξιοποίηση την εποχή που το Πολυτεχνείο έκανε τα πρώτα του βήματα.
Για την αγορά τους δαπανήθηκαν 103 εκατομμύρια δραχμές από τον κρατικό προϋπολογισμό καθώς το υπουργείο Παιδείας θέλησε να δημιουργήσει μια εκπαιδευτική μονάδα και όχι φυσικά να «προικίσει» το Πολυτεχνείο με τουριστικά έσοδα.
Η σχέση του Πολυτεχνείου Κρήτης με τα επίμαχα κτίρια ξεκινά από το 1979, όταν νοικιάζει από το ΤΕΘΑ το κτίριο των πρώην Φυλακών, όπου στεγάστηκαν και τα πρώτα τμήματα του Ιδρύματος. Στο μισθωτήριο εκείνο (με ημερομηνία 2 Αυγούστου 1979) γίνεται σαφής ορισμός της χρήσης του κτιρίου για εκπαιδευτικούς λόγους, ενώ υπάρχει απαγόρευση αλλαγής της συγκεκριμένης χρήσης.
Η γνωμάτευση του ΓΕΣ
Αργότερα, το 1985, μετά τις συνεχείς πιέσεις της κοινωνίας των Χανίων για μόνιμη στέγαση του Ιδρύματος, το ΓΕΣ γνωματεύει υπέρ της πώλησης και των γειτονικών κτιρίων της Μεραρχίας και των Στρατώνων, αναγνωρίζοντας μάλιστα την άμεση ανάγκη εκκένωσης ενός από τους ορόφους του δεύτερου κτιρίου προκειμένου να μεταφερθούν τα γραφεία της διοίκησης του Πολυτεχνείου.
Η δημόσια δαπάνη για την αγορά των κτιρίων αποτελεί απαγορευτικό παράγοντα για τη μετέπειτα αξιοποίησή τους σε αλλότριες δράσεις.
Είναι απολύτως ξεκάθαρο ότι οι λόγοι για τους οποίους έγινε η παραχώρηση ήταν για να στεγάσουν τις ανάγκες του Ιδρύματος και των φοιτητών σ’ έναν ιστορικό τόπο που έτσι θα έβρισκε την τέλεια αξιοποίησή του. Επίσης το Πολυτεχνείο Κρήτης θα αναπτυσσόταν στην καρδιά της Παλιάς Πόλης των Χανίων και θα συντελούσε αυτή η ανάπτυξή του στο δέσιμο με την τοπική κοινωνία που ήταν τότε το ζητούμενο, κάτι που ακόμη και σήμερα δεν έχει πετύχει σε ικανοποιητικό βαθμό.
Σε καμία περίπτωση δεν δόθηκαν τα κτίρια, που είναι δεμένα με την ιστορία και τον πολιτισμό μας, για εκποίησή τους και για τη δημιουργία ξενοδοχείου. Αυτό άλλωστε το απαγορεύει και ο τρόπος απόκτησής τους αλλά και οι ρίζες (η βάση) του κτιρίου που βρίσκεται πάνω στις πιο σημαντικές αρχαιότητες του τόπου μας, στον Λόφο Καστέλι.
Ακόμα και ο ίδιος ο νόμος Διαμαντοπούλου (4009/2011), με τον οποίο συστάθηκαν σε όλα τα πανεπιστήμια οι περίφημες «εταιρείες αξιοποίησης» ως ΝΠΙΔ, κρατούσε τουλάχιστον τα προσχήματα επί του συγκεκριμένου θέματος.
Οπως ορίζεται στο άρθρο 58:
«Δεν νοούνται ως “περιουσία” που υπόκειται στην αξιοποίηση και διαχείριση του ΝΠΙΔ τα ακίνητα και κινητά περιουσιακά στοιχεία που χρησιμοποιούνται για τις εκπαιδευτικές, ερευνητικές και διοικητικές δραστηριότητες του ιδρύματος και αποκτήθηκαν με πόρους προερχόμενους είτε από τον τακτικό προϋπολογισμό είτε από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων».
Χαρακτηριστικές ήταν και οι δηλώσεις του τότε βουλευτή Χανίων του ΣΥΡΙΖΑ κ. Αντώνη Μπαλωμενάκη:
«Δεν πρέπει να παραγνωρίζεται ότι κατ’ ουσίαν ο χώρος αποκτήθηκε με δωρεά του ελληνικού Δημοσίου προς το νεοσύστατο τότε Πολυτεχνείο. Και μάλιστα δωρεά με κοινωφελή σκοπό: την προαγωγή του εκπαιδευτικού έργου στο οποίο είναι ταγμένο το Ιδρυμα. Εκφράζω ζωηρή αμφιβολία σχετικά με τη νομική δυνατότητα μεταβολής του σκοπού για τον οποίο παραχωρήθηκε ο χώρος της Μεραρχίας και μετατροπής του σε εμπορική επιχείρηση καθώς την απαγορεύει ρητά το άρθρο 109 του Συντάγματος».
Να σημειώσουμε ότι στο μισθωτήριο (με ημερομηνία 2 Αυγούστου 1979) γίνεται σαφής ορισμός της χρήσης του κτιρίου για εκπαιδευτικούς λόγους, ενώ υπάρχει σαφής απαγόρευση αλλαγής της συγκεκριμένης χρήσης και σημειώνεται ότι υπάρχει απαγόρευση για παραχώρηση της χρήσης του ακινήτου σε άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου ή να το εκμισθώσει. Επίσης τονίζεται ότι η επισκευή – συντήρηση του συγκεκριμένου κτηρίου, θα γίνονται πάντοτε υπό τις υποδείξεις της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας του Υπουργείο Πολιτισμού.
Όπως στο παρελθόν έτσι και τώρα, κοινός παρανομαστής όλων των παρεμβάσεων όσων τάσσονται υπέρ της μετατροπής του κτιρίου της Μεραρχίας σε ξενοδοχείο βρίσκεται η προάσπιση του δίκαιου του Πολυτεχνείου Κρήτης να “αξιοποιήσει” και να προασπίσει την περιουσία του εις βάρος μίας παράνομης κατάληψης.
Όμως η συζήτηση αυτή για το τι θα γίνουν τα ιστορικά κτίρια στο Λόφο Καστέλι αφορά πρωτίστως και κυρίως την τοπική κοινωνία των Χανίων. Και βεβαίως, απέναντι από την πρόθεση του Πολυτεχνείου να μετατρέψει τα κτίρια σε ξενοδοχεία, δε βρισκόταν ποτέ η κατάληψη, αλλά πολλοί φορείς, πολίτες και προσωπικότητες των Χανίων που εκφράζουν την έντονη αντίθεσή τους με επιχειρήματα.
Κάποιοι λένε ότι η Νέα Δημοκρατία επενδύει βαριά στο συγκεκριμένο ζήτημα, επειδή, λένε, θέλει να δημιουργήσει ένα “παράδειγμα” με την αξιοποίηση των κτιρίων στο λόφο Καστέλι που σκοπεύει να στηρίξει ώστε να επαναληφθεί σε μία σειρά άλλα πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας, που θα κληθούν και αυτά να “αξιοποιήσουν” την περιουσία τους για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της υποχρηματοδότησης.
Εφόσον αυτό ισχύει, στα Χανιά, έχει στηθεί ένα πείραμα. Και σε αυτό το πείραμα, δυστυχώς, οι Χανιώτες και η ιστορία τους είναι τα πειραματόζωα.
Με ευθύνη της κυβέρνησης και του Υπουργείου Παιδείας.