Η Αθήνα αποτελεί ένα αφιλόξενο αστικό κέντρο, σύμφωνα με έκθεση που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την ποιότητα ζωής σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης.
Οι πόλεις φιλοξενούν περίπου το 40% του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από το 2004 η Κομισιόν παρακολουθεί τακτικά τόσο τις προκλήσεις όσο και τις λύσεις που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής στις ευρωπαϊκές πόλεις. Η έρευνα επικεντρώνεται στην ποιότητα ζωής και στην ικανοποίηση από διάφορους παράγοντες όπως η αγορά εργασίας, οι δημόσιες συγκοινωνίες και η ρύπανση.
Σημειώνεται ότι οι παράγοντες που αξιολογούνται στην έκθεση είναι η γενική ικανοποίηση, οι υπηρεσίες που προσφέρει η δημοτική αρχή, η ποιότητα του περιβάλλοντος, οι οικονομικές ευκαιρίες, οι δημόσιες συγκοινωνίες, η συμπεριφορά των τοπικών αρχών έναντι των μεταναστών και των μειονοτήτων, καθώς και η ασφάλεια.
Η ζωή στην πόλη
Το επίπεδο της συνολικής ικανοποίησης στην πόλη ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των πόλεων που περιλαμβάνονται στην έρευνα.
Οι μεγαλύτερες διαφορές εντός μιας χώρας παρατηρούνται στην Ιταλία, την Τουρκία και την Ελλάδα. Στην Ιταλία τα ποσοστά των κατοίκων που δηλώνουν ικανοποιημένοι με την πόλη όπου ζουν κυμαίνεται μεταξύ 93% στην Μπολόνια και 64% στο Παλέρμο, μια διαφορά 29 εκατοστιαίων μονάδων.
Οι δύο ελληνικές πόλεις στην έρευνα βαθμολογούνται κάτω από τον συνολικό μέσο όρο, με το χαμηλότερο ποσοστό στην Αθήνα 64% και το υψηλότερο στο Ηράκλειο, όπου το 82% των κατοίκων υποστηρίζουν πως είναι ικανοποιημένοι που ζουν στην πόλη τους. Πάντως είναι γεγονός ότι η Αθήνα βρίσκεται ανάμεσα στις δέκα πόλεις της Ευρώπης με τα χαμηλότερα ποσοστά στην ικανοποίηση που δηλώνουν οι κάτοικοι για τη ζωή τους εκεί.
Αρκετοί άνθρωποι ερωτήθηκαν στην έρευνα αν πιστεύουν ότι η πόλη όπου ζουν είναι ένα καλό μέρος για να ζει κάποιος γενικότερα, πέρα από την προσωπική τους κατάσταση. Οι κάτοικοι στις πόλεις όπως το Παλέρμο, η Αθήνα και το Βελιγράδι φαίνεται να είναι λιγότερο ικανοποιημένοι με την προσωπική τους κατάσταση σε σύγκριση με το τι μια πόλη μπορεί να προσφέρει στους ανθρώπους γενικά.
Επίσης η Αθήνα βρίσκεται στις δέκα τελευταίες πόλεις που θεωρούνται ως ένα καλό μέρος για ηλικιωμένα άτομα, με ποσοστό 47%, ενώ βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις και ως ένα καλό μέρος για να ζήσει νεαρής ηλικίας οικογένεια με παιδιά, με ποσοστό 55%. Ακόμη είναι η τελευταία ευρωπαϊκή πόλη σε ποσοστά ικανοποίησης για τις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, φτάνοντας μόλις το 35%.
Η αγορά εργασίας
Οι πόλεις, ιδίως οι μεγαλύτερες και οι πρωτεύουσες, τείνουν να προσελκύουν κόσμο από διαφορετικά μέρη της χώρας για την αναζήτηση θέσεων εργασίας. Αυτό συμβαίνει διότι οι πόλεις προσφέρουν περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης και υψηλότερους μισθούς.
Σε ερώτηση για το αν είναι ικανοποιημένοι με τη θέση εργασίας τους, τρεις στους τέσσερις ερωτηθέντες απάντησαν ότι είναι. Ωστόσο, πόλεις στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Ουγγαρία και την Ισπανία παρουσίασαν ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά. Επίσης πόλεις στα δυτικά Βαλκάνια και την Τουρκία βρίσκονται χαμηλά στην ικανοποίηση από τις θέσεις εργασίας.
Καθώς σχεδόν 9 στους 10 ερωτηθέντες δηλώνουν ικανοποιημένοι με την τρέχουσα κατάσταση εργασίας τους, η Βαλέτα, ακολουθούμενη από το Μόναχο και το Γκρατς, κατατάσσεται στην κορυφή. Αντίθετα, μόνο περίπου 5 στους 10 κατοίκους δήλωσαν ότι ήταν ικανοποιημένοι με την τρέχουσα κατάσταση εργασίας τους στο Παλέρμο (53%), την Αθήνα (55%) και το Ηράκλειο (55%).
Συγκεκριμένα, στην Αθήνα μόνο το 12% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι είναι εύκολο να βρεις μια καλή δουλειά στην πόλη και μόλις το 34% δηλώνει ικανοποιημένο με την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού του.
Η ασφάλεια
Στις πόλεις της έρευνας τρεις στους τέσσερις κατοίκους αισθάνονται ασφαλείς περπατώντας μόνοι στην πόλη τους τη νύχτα. Στις 10 κορυφαίες πόλεις το 90% ή και περισσότεροι κάτοικοι αισθάνονται ασφαλείς. Ωστόσο, λιγότεροι από τους μισούς κατοίκους αισθάνονται ασφαλείς στην Αθήνα (38%), τη Ρώμη (40%), τη Σόφια (41%), τη Λιέγη (44%) και τη Μασσαλία (46%).
Ένας σημαντικός παράγοντας της αντίληψης για την ασφάλεια είναι τα θύματα των εγκλημάτων. Έτσι, τέθηκαν οι εξής ερωτήσεις στην έρευνα:
● «Μέσα στους τελευταίους 12 μήνες, κλάπηκαν χρήματα ή περιουσία από εσάς ή άλλο μέλος του νοικοκυριού σας στην πόλη σας;».
● «Μέσα στους τελευταίους 12 μήνες έχετε δεχτεί επίθεση ή πέσατε θύμα κλοπής στην πόλη σας;».
Σχεδόν το 17% των κατοίκων αναφέρουν ότι οι ίδιοι ή κάποιος από το νοικοκυριό τους είχε πέσει θύμα κλοπής τους τελευταίους 12 μήνες. Στα Σκόπια, την Αθήνα, την Αττάλεια και την Κωνσταντινούπολη το ποσοστό κλοπής κυμαίνεται μεταξύ 32% και 44%. Συγκεκριμένα στην Αθήνα το ποσοστό φτάνει το 42%.
Κατά μέσον όρο το 6% των κατοίκων των πόλεων αναφέρουν ότι έχουν δεχτεί επίθεση τους τελευταίους 12 μήνες. Ωστόσο η Αθήνα έχει τα πρωτεία και σε αυτόν τον παράγοντα, καθώς έχει το μεγαλύτερο ποσοστό – 29% – ανάμεσα σε όλες τις ευρωπαϊκές πόλεις. Επιπλέον δεν υπάρχει εμπιστοσύνη μεταξύ των κατοίκων της Αθήνας. Μόλις το 34% υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι στην πόλη αυτή μπορούν να είναι αξιόπιστοι.
Το περιβάλλον
Η ποιότητα του αέρα της Αθήνας είναι κακή. Ειδικότερα, όπως έδειξε μελέτη του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Αθήνα και το Μιλάνο είναι δύο πόλεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου πάνω από το 70% των επιβλαβών ρύπων οξειδίου του αζώτου προέρχονται από τα οχήματα και τις μεταφορές. Το ποσοστό αυτό είναι πολύ μεγαλύτερο από τον μέσο όρο (47%) σε 30 μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις, ενώ σε κάποιες όπως η Λισσαβώνα είναι μόνο 20%. Πάντως, τον ποιοτικότερο αέρα φαίνεται να αναπνέουν οι κάτοικοι της Ζυρίχης.
Θλιβερή είναι και η εικόνα σε ό,τι αφορά τους ελεύθερους και πράσινους χώρους. Στην Αθήνα μόλις το 29% δηλώνει ικανοποιημένο με τους πράσινους χώρους, καταλαμβάνοντας την τελευταία θέση ανάμεσα στις ευρωπαϊκές πόλεις. Επιπλέον εκφράζεται δυσαρέσκεια και για τους δημόσιους χώρους, όπως οι ανοιχτές αγορές, οι πλατείες και τα πεζοδρόμια. Η Αθήνα βρίσκεται στην τελευταία θέση για άλλη μια φορά, με το ποσοστό ικανοποίησης να αγγίζει το 35%.