Όχι μόνο πιο γρήγορες και το κυριότερο ασφαλείς μετακινήσεις για τους Κρητικούς και τους τουρίστες, με λιγότερα τροχαία ατυχήματα και δυστυχήματα, αλλά συνάμα και μια σημαντική αναπτυξιακή ώθηση σε επίπεδο αύξησης του ΑΕΠ, που μεταφράζεται σε ένα ποσό της τάξης των 280 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως, θα μας φέρει όταν ολοκληρωθεί στο μέλλον ο νέος ΒΟΑΚ!
Πώς προκύπτει όμως αυτός ο αριθμός, που σίγουρα κεντρίζει το ενδιαφέρον και γεννά προσδοκίες; Προκύπτει με βάση την πολυσυζητημένη έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Σύμφωνα με τα μαθηματικά μοντέλα που λαμβάνονται ως γνώμονας στην έκθεση, όπως συνέβη και με τους μεγάλους αυτοκινητόδρομους που έχουν ήδη κατασκευαστεί, έτσι και με τους νέους οδικούς άξονες που προωθούνται προς κατασκευή θα υπάρξει μεγάλο αναπτυξιακό όφελος. Συγκεκριμένα εκτιμάται ότι οι νέοι οδικοί άξονες, όπως ο ΒΟΑΚ, θα φέρουν αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,17 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο…
Αν κάνει κανείς μια απλή αναγωγή στα 240 χιλιόμετρα στα οποία εκτείνεται ο σημερινός ΒΟΑΚ από την Κίσσαμο Χανίων ως τον Άγιο Νικόλαο (αυτό δηλαδή που περιλαμβάνει το έργο του νέου ΒΟΑΚ που προωθείται στην παρούσα φάση προς υλοποίηση και κάπου εκεί θα είναι σε αριθμό τα χιλιόμετρα και με τον νέο ΒΟΑΚ, αφού δεν προβλέπονται μεγάλες αλλαγές σε επίπεδο χάραξης), τότε προκύπτει μια ετήσια αύξηση του ΑΕΠ κατά 280 εκατ. ευρώ!
Κάπου εκεί λοιπόν, σύμφωνα τουλάχιστον με την έκθεση Πισσαρίδη, δηλαδή γύρω στα 280 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο, θα είναι το χειροπιαστό οικονομικό-αναπτυξιακό όφελος από τη λειτουργία του νέου Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης.
Ένα στοιχείο πολύ ενδιαφέρον, που, αν μη τι άλλο, έρχεται να δώσει μια νέα αποκαλυπτική διάσταση στην όλη συζήτηση, που κρατά εδώ και χρόνια εντός και εκτός Κρήτης, γύρω από το μεγάλο αυτό αναπτυξιακό έργο για το νησί μας.
Αναλυτικότερα, όπως επισημαίνει το euro2day.gr, σημαντικά οφέλη, καθώς οδηγούν σε αύξηση του ΑΕΠ κατά περίπου 1,17 εκατ. ευρώ ανά χιλιόμετρο ετησίως, θα έχουν οι νέοι οδικοί άξονες που σχεδιάζονται στη χώρα, όπως ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ), η ολοκλήρωση του Άξονα Κεντρικής Ελλάδας, του τμήματος Πάτρας-Πύργου-Τσακώνας και των κάθετων αξόνων της Εγνατίας Οδού, σύμφωνα με την έκθεση Πισσαρίδη.
Tα οφέλη
Όπως επισημαίνουν οι συντάκτες της έκθεσης, τα οφέλη από τους νέους αυτοκινητόδρομους συνδέονται με αυτά που είχε η ολοκλήρωση του βασικού εθνικού δικτύου, μήκους 1.600 χιλιομέτρων, που παραδόθηκε το 2017 και συνδέει τις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα). Το μοντέλο που χρησιμοποιούν βασίζεται σε εργασία του καθηγητή Οικονομικών του Yale Κώστα Αρκολάκη, ενός από τους συντάκτες της έκθεσης Πισσαρίδη.
Σύμφωνα με την έκθεση, «οι αυτοκινητόδρομοι που ολοκληρώθηκαν έως το 2017, με μήκος περίπου 1.600 χιλιομέτρων (…) συμβάλλουν σε αύξηση του ΑΕΠ κατά τέσσερα δισ. ευρώ τον χρόνο (ευρώ του 2017)», δηλαδή οδηγούν σε ετήσιο όφελος 2,5 εκατ. ευρώ ανά χιλιόμετρο. Συμβάλλουν επίσης «σε αύξηση της αναλογίας εξαγωγών προς ΑΕΠ κατά περίπου μισή ποσοστιαία μονάδα (με τη διευκόλυνση της μεταφοράς εμπορευμάτων προς τους συνοριακούς σταθμούς και τα εξαγωγικά λιμάνια)».
Όπως επισημαίνεται, το οικονομικό όφελος είναι μεγάλο, «δεδομένου ότι οι αυτοκινητόδρομοι που ολοκληρώθηκαν έως το 2017 είχαν ως κύριο αποτέλεσμα τη βελτίωση των μεταφορών μεταξύ των τριών μεγαλύτερων πόλεων της Ελλάδας, ενώνοντας Πάτρα, Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Οι τρεις αυτές πόλεις συγκεντρώνουν μεγάλο μέρος του ενδοχώριου εμπορίου και παραγωγής».
Οι νέοι οδικοί άξονες μπορεί να μην έχουν τα ίδια οφέλη με το δίκτυο κορμού που έχει ήδη ολοκληρωθεί, αλλά «συμβάλλουν σημαντικά στην αύξηση του ΑΕΠ σε περιφερειακούς δήμους, αμβλύνοντας περιφερειακές ανισότητες». Με τους νέους δρόμους, «θα υπάρξει μεγάλη αύξηση του ΑΕΠ των δήμων της Δυτικής Ελλάδας, της Κρήτης και των βορειότερων δήμων της Μακεδονίας. Σημαντικό δε είναι ότι για αρκετούς δήμους (πάνω από 15% του συνόλου) το πραγματικό ΑΕΠ αυξάνεται πάνω από 1%». Το υπόδειγμα προβλέπει «ότι δεκάδες δήμοι της Μακεδονίας, της Ηπείρου, και της Θράκης θα έχουν αύξηση του πληθυσμού τους που θα υπερβαίνει το 2%», λόγω των οδικών αξόνων.
Δύσκολο να μετρηθεί λόγω της τμηματικής παράδοσης
Ενδιαφέρουσες είναι και οι παρατηρήσεις της έκθεσης για το κόστος κατασκευής των αυτοκινητόδρομων, καθώς οι συντάκτες παραδέχονται πως είναι δύσκολο να μετρηθεί, «λόγω της τμηματικής παράδοσης των έργων και της εδαφικής ανομοιογένειας». Προστίθεται, πάντως, πως «ένα μέσο κόστος δεν υπερβαίνει τα 10 εκατ. ευρώ ανά χιλιόμετρο. Για να μετατραπεί το κόστος κατασκευής σε ένα ετήσιο κόστος, ώστε να είναι συγκρίσιμο με το όφελος, «πρέπει να χρησιμοποιηθεί ένα ετήσιο επιτόκιο και αυτό να προσαυξηθεί για τις αποσβέσεις και τη συντήρηση. Χρησιμοποιώντας ένα υψηλό επιτόκιο 5% και ένα ετήσιο κόστος συντήρησης 0,5 εκατ. ανά χιλιόμετρο, το ετήσιο κόστος ανά χιλιόμετρο δεν υπερβαίνει το 1 εκατ. ευρώ ανά χιλιόμετρο. Είναι επομένως σημαντικά χαμηλότερο από το εκτιμώμενο όφελος των αυτοκινητόδρομων, το οποίο είναι 2,5 εκατ. ευρώ ανά χλμ.
neakriti.gr