Κρατική και αστυνομική βία κατά μεταναστών και περιορισμένη πρόσβαση προσφύγων στη διαδικασία ασύλου αναδεικνύει η νέα έκθεση του Border Violence Monitoring Network.
Τον Νοέμβριο, η Ελλάδα ανακοίνωσε ότι το σύστημα προεγγραφής μέσω Skype για τους αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα θα διακοπεί και ότι όλοι όσοι ζητούν άσυλο θα πρέπει να εγγραφούν στα κέντρα υποδοχής.
Τα τελευταία επτά χρόνια, άτομα που ζητούσαν άσυλο στην ηπειρωτική Ελλάδα, τη Ρόδο και την Κρήτη έπρεπε να εγγραφούν μέσω Skype με τεράστιες καθυστερήσεις έως και 14 μήνες, όπως αποδεικνύεται στην αναφορά Lives on Hold του έργου μέλους του BVMN Mobile Info Team (MIT).
Η Corinne Linnecar, Υπεύθυνη Συνηγορίας για το MIT και το BVMN, δήλωσε σχετικά: «η διαδικασία Skype ως είχε ήταν απάνθρωπη, αναγκάζοντας τους ανθρώπους να παραμένουν χωρίς έγγραφα και χωρίς λεφτά για πολλούς μήνες και συχνά χρόνια».
Επιπλέον, οι καθυστερήσεις στην εγγραφή για άσυλο δεν οφείλονταν σε άτομα που προσπάθησαν να αποφύγουν το σύστημα, αλλά μάλλον «συνέπεια ενός αναποτελεσματικού συστήματος», λέει. Ωστόσο, επεσήμανε ότι «αυτή η αλλαγή πολιτικής θα δει μόνο περισσότερες καθυστερήσεις».
Το νέο σύστημα, που θα τεθεί άμεσα σε ισχύ, θα αναγκάσει όλους όσοι εισέρχονται στην Ελλάδα μέσω των χερσαίων συνόρων να μεταβούν σε δύο άγνωστες, αλλά ήδη υπάρχουσες εγκαταστάσεις, μία στη Βόρεια Ελλάδα και μία στη Νότια Ελλάδα, για να δηλώσουν το αίτημα ασύλου τους όσο κρατούνται.
«Τα χέρια της Ευρώπης δεν είναι καθαρά»
Το μοναδικό Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης που λειτουργεί επί του παρόντος στην ηπειρωτική Ελλάδα είναι ένας κλειστός χώρος στην περιοχή του Έβρου με υποχρεωτική περίοδο κράτησης 25 ημερών.
Το κέντρο έχει χωρητικότητα μόλις 282 ατόμων, ωστόσο μόνο φέτος η Ύπατη Αρμοστεία έχει καταγράψει 4.311 άτομα που εισέρχονται μέσω αυτών των συνόρων. Η επέκταση αυτής της εγκατάστασης έχει προκαλέσει επίσης παράπονα στους κατοίκους της περιοχής. Αυτή η πρακτική συνιστά de facto κράτηση και μαζική φυλάκιση ατόμων που ζητούν άσυλο.
Ο Βασίλης Παπαστεργίου του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες περιγράφει ως «ένα ακόμη εργαλείο που εμποδίζει τους ανθρώπους να αναζητούν ασφάλεια στην Ευρώπη».
«Τα χέρια της Ευρώπης δεν είναι επίσης καθαρά καθώς η ΕΕ χρηματοδοτεί τα νέα «κλειστά και ελεγχόμενα» κέντρα κράτησης, μέρη όπου οι μετανάστες αφήνονται να ξεχαστούν». Μέχρι να λειτουργήσουν αυτά τα νέα κέντρα υποδοχής, πρόσφυγες που δεν μπόρεσαν να κλείσουν ραντεβού για συνέντευξη για άσυλο μέσω Skype δεν θα έχουν κανέναν τρόπο να υποβάλουν αίτηση για άσυλο.
Τραυματισμός μετανάστη
Σύμφωνα με την έκθεση, η Πάτρα υπήρξε τόπος οξείας κρατικής και αστυνομικής βίας κατά των μεταναστών.
Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στο λιμάνι, στο οποίο πολλοί μετανάστες κάθονται σε άδεια κτίρια εργοστασίων με την ελπίδα να μπορέσουν να κρυφτούν σε φορτηγά πλοία που φεύγουν για την Ιταλία. Τον Νοέμβριο, το No Name Kitchen έκανε λόγο για τέσσερα επεισόδια εσωτερικής βίας στην Πάτρα.
Σε όλες τις περιπτώσεις τα θύματα ήταν Αφγανοί κάτω των 30 ετών και οι δράστες ήταν είτε αστυνομικοί ασφαλείας του Νέου Λιμανιού Πατρών είτε της ελληνικής αστυνομίας.
Τρεις από τις περιπτώσεις συνέβησαν εντός του λιμανιού, ενώ οι ερωτηθέντες προσπαθούσαν να μπουν κρυφά στα φορτηγά, επιχειρώντας το λεγόμενο «παιχνίδι» να περάσουν τα σύνορα.
Η τέταρτη υπόθεση ήταν μια αυθαίρετη σύλληψη μπροστά στο κατεχόμενο εργοστάσιο όπου διαμένουν αυτές οι ομάδες. Ο ενδιαφερόμενος οδηγήθηκε σε αστυνομικό τμήμα, όπου δέχθηκε επίθεση από τους αστυνομικούς. Τρεις από τις τέσσερις περιπτώσεις αφορούσαν άσκηση σωματικής βίας από τις αρχές.
Σε μια ιδιαίτερα βαριά περίπτωση, οι αστυνομικοί έσκισαν το αυτί του θύματος χτυπώντας τον με χειροπέδες, με το θύματα να χρειάζεται ράμματα.
Σε μια άλλη περίπτωση οι αστυνομικοί έκλεψαν 100 ευρώ από το θύμα αφού το κράτησαν στο αστυνομικό τμήμα για μια ολόκληρη μέρα, υποστηρίζοντας ότι αυτό ήταν το τίμημα της διαμονής.