Ηχηρό «χαστούκι» στο Ισραήλ και τους συμμάχους του που προσπάθησαν να διώξουν και να διαλύσουν τις δομές αρωγής του ΟΗΕ στον λαό της Γάζας, αποτελεί η δημοσιοποίηση, τη Δευτέρα, του τελικού πορίσματος της έρευνας, η οποία εκκινήθηκε άμεσα από τα Ηνωμένα Έθνη, μετά τις ατεκμηρίωτες κατηγορίες του Τελ Αβίβ.
Υπενθυμίζεται ότι το Ισραήλ ισχυρίστηκε πως στελέχη της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA) «συμμετείχαν» στην επιχείρηση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη και ότι, ουσιαστικά, η υπηρεσία σχετίζεται με την «τρομοκρατία».
Μεταξύ άλλων οι Ισραηλινοί υποστήριξαν ότι 12 υπάλληλοι της UNRWA εμπλέκονται άμεσα στα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου και ότι ότι το 12% του προσωπικού της UNRWA ήταν κατά κάποιο τρόπο συνδεδεμένο με τη Χαμάς.
Όπως διαπιστώνει και ο ΟΗΕ στο πόρισμά του, το Ισραήλ δεν μπήκε στον κόπο να προσκομίσει την παραμικρή απόδειξη για τις κατηγορίες του.
Όπως ενημερώνει σχετικά ο ΟΗΕ, μια ανεξάρτητη επιτροπή δημοσίευσε τη Δευτέρα την πολυαναμενόμενη έκθεσή της σχετικά με την UNRWA, σημειώνοντας ότι οι ισραηλινές αρχές δεν έχουν ακόμη παράσχει αποδείξεις για τους ισχυρισμούς τους ότι το προσωπικό του ΟΗΕ εμπλέκεται με τρομοκρατικές οργανώσεις.
«Το Ισραήλ δημοσιοποίησε ισχυρισμούς ότι ένας σημαντικός αριθμός υπαλλήλων της UNRWA είναι μέλη τρομοκρατικών οργανώσεων. Ωστόσο, το Ισραήλ δεν έχει ακόμη προσκομίσει υποστηρικτικές αποδείξεις για αυτό», σύμφωνα με την 54σέλιδη τελική έκθεση υπό τον τίτλο «Independent review of mechanisms and procedures to ensure adherence by UNRWA to the humanitarian principle of neutrality (Ανεξάρτητη επισκόπηση των μηχανισμών και των διαδικασιών που διασφαλίζουν την τήρηση της ανθρωπιστικής αρχής της ουδετερότητας από την UNRWA).
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, ο οποίος παρέλαβε την τελική έκθεση το Σαββατοκύριακο, έδωσε εντολή να συγκροτηθεί η ανεξάρτητη, ερευνητική ομάδα, λίγες ημέρες αφότου το Ισραήλ ανακοίνωσε τους ισχυρισμούς εναντίον της UNRWA, η οποία απασχολεί 30.000 άτομα και εξυπηρετεί 5,9 εκατομμύρια Παλαιστίνιους πρόσφυγες στη Δυτική Όχθη, την Ιορδανία, τον Λίβανο, τη Συρία και την εμπόλεμη Γάζα.
Η πολυαναμενόμενη τελική έκθεση διαπίστωσε ότι η UNRWA, που ιδρύθηκε από τη Γενική Συνέλευση το 1949, διαθέτει εκτεταμένα εργαλεία για να διασφαλίσει ότι παραμένει αμερόληπτη στο έργο της, παρέχει τακτικά στο Ισραήλ καταλόγους εργαζομένων της και «η ισραηλινή κυβέρνηση δεν έχει ενημερώσει την UNRWA για οποιαδήποτε ανησυχία σχετικά με οποιοδήποτε προσωπικό της UNRWA με βάση αυτούς τους καταλόγους προσωπικού από το 2011».
Η UNRWA έχει τους «πιο περίπλοκους» κανόνες στο σύστημα του ΟΗΕ
«Το σύνολο των κανόνων και οι μηχανισμοί και διαδικασίες που υπάρχουν (σσ: στην UNRWA) είναι οι πιο περίπλοκοι εντός του συστήματος του ΟΗΕ, ακριβώς επειδή είναι ένα τόσο δύσκολο θέμα να εργαστείς σε ένα τόσο περίπλοκο και ευαίσθητο περιβάλλον», δήλωσε η Catherine Colonna, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας και επικεφαλής της ομάδας αξιολόγησης, στους δημοσιογράφους στην έδρα του ΟΗΕ μετά την παρουσίαση της έκθεσης.
«Ό,τι πρέπει να βελτιωθεί θα βελτιωθεί. Είμαι βέβαιη ότι η εφαρμογή αυτών των μέτρων θα βοηθήσει την UNRWA να εκπληρώσει την εντολή της».
Ενθαρρύνοντας έντονα «τη διεθνή κοινότητα να εργαστεί πλάι-πλάι με τον οργανισμό, ώστε να μπορεί να εκτελέσει την αποστολή του και να ξεπεράσει τις προκλήσεις όταν υπάρχουν», είπε ότι «αυτός είναι ο σκοπός της επανεξέτασης».
Κατά τη διάρκεια της εννέα εβδομάδων εξέτασης των υφιστάμενων μηχανισμών, η ομάδα πραγματοποίησε περισσότερες από 200 συνεντεύξεις, συναντήθηκε με τις ισραηλινές και παλαιστινιακές αρχές και ήρθε σε άμεση επαφή με 47 χώρες και οργανισμούς, παρουσιάζοντας μια σειρά από 50 συστάσεις για θέματα που κυμαίνονται από την εκπαίδευση έως νέες διαδικασίες ελέγχου για την πρόσληψη προσωπικού.
Η έκθεση κατευθύνει το νέο σχέδιο δράσης του ΟΗΕ
Οι συστάσεις της έκθεσης περιλαμβάνουν τη δημιουργία μιας κεντρικής «μονάδας διερεύνησης της ουδετερότητας», την εφαρμογή ενός επικαιροποιημένου κώδικα δεοντολογίας και τη σχετική εκπαίδευση σε όλο το προσωπικό, καθώς και τον εντοπισμό και την εφαρμογή πρόσθετων τρόπων για τον έλεγχο των υποψηφίων της UNRWA σε πρώιμο στάδιο της διαδικασίας πρόσληψης.
Η έκθεση πρότεινε επίσης τη διερεύνηση της δυνατότητας παρακολούθησης από τρίτους για ευαίσθητα έργα και τη δημιουργία ενός πλαισίου με τους ενδιαφερόμενους δωρητές για τη διασφάλιση της διαφάνειας.
Σε δήλωσή του τη Δευτέρα,ο εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ δήλωσε ότι «ο επικεφαλής του ΟΗΕ αποδέχεται τις συστάσεις που περιέχονται στην έκθεση της κ. Colonna.
Συμφώνησε με τον Γενικό Επίτροπο Philippe Lazzarini ότι η UNRWA, με την υποστήριξη του Γενικού Γραμματέα, θα καταρτίσει ένα σχέδιο δράσης για την εφαρμογή των συστάσεων που περιέχονται στην τελική έκθεση».
Οικονομικό χτύπημα στην UNRWA
Σύμφωνα με την τελική έκθεση της ομάδας επανεξέτασης, οι αξιώσεις του Ισραήλ κατά της UNRWA προκάλεσαν την αναστολή της χρηματοδότησης ύψους περίπου 450 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ο άμεσος αντίκτυπος των ατεκμηρίωτων ισχυρισμών του Ισραήλ εμπόδισε γρήγορα την ικανότητα της UNRWA να συνεχίσει το έργο της.
Λειτουργώντας αποκλειστικά με εθελοντικές δωρεές, η UNRWA είδε σημαντικούς δωρητές, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, να ακυρώνουν ή να αναστέλλουν τη χρηματοδότηση της υπηρεσίας.
Τον Απρίλιο, η Ουάσινγκτον απαγόρευσε τη χρηματοδότηση της UNRWA τουλάχιστον μέχρι το 2025, αλλά άλλοι δωρητές υποσχέθηκαν πρόσθετη χρηματοδότηση ή επανέφεραν τις δωρεές τους.
Για τα σχολεία της UNRWA
Η υπηρεσία του ΟΗΕ εκπληρώνει την υποχρέωσή της να διασφαλίζει την ουδετερότητα των 1.000 εγκαταστάσεών της, συμπεριλαμβανομένων σχολείων, κέντρων υγείας και αποθηκών, σύμφωνα με την έκθεση, η οποία αναφέρει επίσης ότι «οι προκλήσεις σε θέματα ασφάλειας ενδέχεται να παρεμποδίσουν» τους υφιστάμενους μηχανισμούς στο έργο τους, υπονοώντας προφανώς τους συνεχείς ισραηλινούς βομβαρδισμούς στις υποδομές του ΟΗΕ στην Γάζα.
Η ομάδα αξιολόγησης δήλωσε ότι η UNRWA «έχει εργαστεί με συνέπεια για τη διασφάλιση της ουδετερότητας στην εκπαίδευση», καθώς παρέχει στοιχειώδη και προπαρασκευαστική εκπαίδευση για 500.000 μαθητές σε 706 σχολεία με 20.000 εκπαιδευτικό προσωπικό, μεταξύ άλλων στη Γάζα, όπου αυτή τη στιγμή όλα τα παιδιά είναι εκτός σχολείου μετά από επιθέσεις που καταστρέφουν το εκπαιδευτικό σύστημα του θύλακα
Η UNRWA παραμένει μια καίρια «σανίδα σωτηρίας» για την Παλαιστίνη
Στην έκθεση αναφέρεται ότι «ελλείψει πολιτικής λύσης μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων, η UNRWA παραμένει κομβική για την παροχή σωτήριας ανθρωπιστικής βοήθειας και βασικών κοινωνικών υπηρεσιών, ιδίως στον τομέα της υγείας και της εκπαίδευσης, στους Παλαιστίνιους πρόσφυγες στη Γάζα, την Ιορδανία, τον Λίβανο, τη Συρία και τη Δυτική Όχθη» και είναι «αναντικατάστατη και απαραίτητη για την ανθρώπινη και οικονομική ανάπτυξη των Παλαιστινίων».
«Επιπλέον, πολλοί θεωρούν την UNRWA ως ανθρωπιστική σανίδα σωτηρίας», σύμφωνα με την έκθεση.
Ο επικεφαλής του ΟΗΕ δήλωσε τη Δευτέρα ότι υπολογίζει στη συνεργασία της κοινότητας των δωρητών, των χωρών υποδοχής και του προσωπικού για την πλήρη συνεργασία στην εφαρμογή των τελικών συστάσεων της νέας έκθεσης, δήλωσε ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ.
«Προχωρώντας προς τα εμπρός, ο Γενικός Γραμματέας απευθύνει έκκληση σε όλους τους ενδιαφερόμενους να υποστηρίξουν ενεργά την UNRWA, καθώς αποτελεί σανίδα σωτηρίας για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες στην περιοχή», ανέφερε.
Άλλοι κορυφαίοι αξιωματούχοι του ΟΗΕ έχουν εκφράσει ισχυρή υποστήριξη προς την υπηρεσία, καλώντας τους δωρητές να αντιστρέψουν τις περικοπές χρηματοδότησης και να επιτρέψουν στην UNRWA να επιτελέσει το έργο της, ιδίως στη Γάζα.
Στα τέλη Μαρτίου, το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι θα απορρίψει τα αιτήματα της UNRWA να παραδώσει βοήθεια στη βόρεια Γάζα, όπου εξελίσσεται λιμός καθώς οι ισραηλινές αρχές συνεχίζουν να εμποδίζουν ή να καθυστερούν σοβαρά τις αποστολές σωτήριας βοήθειας, σύμφωνα με αξιωματούχους του ΟΗΕ, οι οποίοι απηύθυναν έκκληση την περασμένη εβδομάδα για χρηματοδότηση έκτακτης ανάγκης.
Ο επικεφαλής της UNRWA Lazzarini εξέφρασε την ικανοποίησή του για τα πορίσματα και τις συστάσεις της έκθεσης.
«Η UNRWA είναι σταθερά αφοσιωμένη στην εφαρμογή των αξιών και των ανθρωπιστικών αρχών του ΟΗΕ», δήλωσε. «Οι συστάσεις της παρούσας έκθεσης θα ενισχύσουν περαιτέρω τις προσπάθειές μας και την ανταπόκρισή μας κατά τη διάρκεια μιας από τις πιο δύσκολες στιγμές στην ιστορία του παλαιστινιακού λαού».
Μετά την δημοσιοποίηση της έκθεσης, το παλαιστινιακό υπουργείο Εξωτερικών προέτρεψε τους δωρητές να αποκαταστήσουν τη χρηματοδότηση της UNRWA.
Τι είναι και τι κάνει η UNRWA
Η UNRWA δημιουργήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 8 Δεκεμβρίου 1949, για να παρέχει βασική υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένης της διατροφής, της υγειονομικής περίθαλψης και της εκπαίδευσης, σε δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους πρόσφυγες.
Περισσότεροι από 700.000 Παλαιστίνιοι εκτοπίστηκαν με τη βία μέχρι τη δημιουργία του Ισραήλ το 1948, την οποία οι Παλαιστίνιοι θυμούνται ως Nakba ή «καταστροφή».
Σήμερα, η UNRWA υποστηρίζει περίπου 6 εκατομμύρια Παλαιστίνιους πρόσφυγες που ζουν εντός και εκτός Παλαιστίνης. Είναι σαν ένα οιονεί κράτος που παρέχει άμεσες υπηρεσίες, όπως σχολεία, πρωτοβάθμια κέντρα υγείας και άλλες κοινωνικές υπηρεσίες. Παρέχει επίσης δάνεια στους Παλαιστίνιους.
Οι επιχειρήσεις της UNRWA είναι κατανεμημένες στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη – συμπεριλαμβανομένης της κατεχόμενης Ανατολικής Ιερουσαλήμ – καθώς και στη Λωρίδα της Γάζας, τη Συρία, τον Λίβανο και την Ιορδανία.