Στην Άγκυρα ταξίδεψε την Δευτέρα ο Κυριάκος Μητσοτάκης για να συναντηθεί με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ως ανταπόδοση της επίσκεψης του Τούρκου προέδρου στην Αθήνα και τη συνάντηση των δύο ηγετών στο Μέγαρο Μαξίμου στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου.
Η συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Άγκυρα ολοκληρώθηκε σε καλό κλίμα αλλά και με αιχμές για Θράκη και Μονή της Χώρας, ενώ καταγράφηκε διάσταση απόψεων για τη Χαμάς. Για «τουρκική» μειονότητα στη Θράκη μίλησε ο Ερντογάν, «είναι θρησκευτική» απάντησε ο Έλληνας πρωθυπουργός. «Είναι τρομοκρατική οργάνωση», είπε ο Μητσοτάκης αναφερόμενος στη Χαμάς, «είναι αντιστασιακή οργάνωση», απάντησε ο Ερντογάν. Για αιματοκύλισμα στη Γάζα μίλησε ο κ. Μητσοτάκης, για γενοκτονία ο Ερντογάν.
Η συνέντευξη Τύπου ξεκίνησε με τις δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος αναφέρθηκε στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, χαρακτηρίζοντας άκρως εποικοδομητικές τις επαφές με τον Έλληνα πρωθυπουργό.
Τόνισε δε ότι οι δύο πλευρές εργάζονται ώστε να ανεβάσουν στα 10 δισ. δολάρια τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο χωρών.
Όπως είπε ο κ. Ερντογάν, συζητήθηκαν και τα αλληλένδετα προβλήματα των δύο χωρών. Αναφέρθηκε στις τρομοκρατικές οργανώσεις και στην προσπάθεια να αντιμετωπιστούν.
Δεν παρέλειψε να επιτεθεί ξανά στο Ισραήλ για τον πόλεμο στη Γάζα, κάνοντας λόγο για σφαγή. Τόνισε δε, ότι η μόνη λύση είναι η ίδρυση ενός Παλαιστινιακού κράτους στα όρια που είχαν οριστεί το 1967, με πρωτεύουσα την ανατολική Ιερουσαλήμ. «Περιμένουμε από την Ελλάδα να στηρίξει τις διεθνείς προσπάθειες για ειρήνη στη Γάζα», πρόσθεσε.
Αναφερόμενος στις σχέσεις με την Ελλάδα, είπε ότι σε κάθε συνάντηση, μεγαλώνει η ελπίδα για λύσεις.
Μητσοτάκης: Δίπλα στις διαφωνίες μπορούμε να γράφουμε παράλληλη σελίδα με συμφωνίες
«Δεν μπορώ παρά να ξεκινήσω με τις ευχαριστίες μου για τη ζεστή φιλοξενία. Μια συνάντηση η οποία είναι η τέταρτη μέσα στους τελευταίους δέκα μήνες. Αποδεικνύει ότι μπορούμε να καθιερώσουμε την προσέγγιση αμοιβαίας κατανόησης όχι ως εξαίρεση, αλλά ως παραγωγική κανονικότητα που δεν αναιρείται από τις γνωστές διαφορές στις θέσεις μας», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε πως είναι θετική εξέλιξη σε μια εποχή δύσκολη για τη διεθνή ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή μας. «Αυτή η προσέγγιση έχει ήδη οδηγήσει σε χειροπιαστά αποτελέσματα με μεγάλο όφελος», συνέχισε και αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην συμφωνία για την επίσημη ίδρυση επιχειρηματικού συμβουλίου. Είπε ότι είναι ένα από τα πολλά βήματα, ώστε να φτάσουμε στο στόχο να διπλασιάσουμε τις διμερείς μας συναλλαγές.
«Και οι δύο λαοί μας όπως είχα δεσμευτεί απολαμβάνουν καρπούς σημαντικής πρωτοβουλίας, να μπορούν Τούρκοι να ταξιδεύουν σε 10 ελληνικά νησιά και η διαδικασία έκδοσης βίζας να διαρκεί μόνο λίγα λεπτά», συμπλήρωσε.
«Και στον κρίσιμο τομέα του μεταναστευτικού η συνεργασία αποδίδει απέναντι στις παράνομες ροές και τους άθλιους διακινητές. Πρέπει να συνεχιστεί και να ενταθεί. Και οι δύο έχουμε πιεστεί από μεταναστευτικά βήματα και η Ελλάδα ανέκαθεν συμφώνησε και εξακολουθεί να συμφωνεί στη χρηματοδότηση της Τουρκίας από την ΕΕ», υπογράμμισε.
Για τη μειονότητα στη Θράκη
Ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε ξανά σε τουρκική μειονότητα στην Ελλάδα και έκανε λόγο πως υπάρχει θέληση να λυθούν τα επιμέρους προβλήματα.
«Οι μειονότητες στις χώρες μας που προσδιορίζονται από τη συνθήκη της Λωζάνης αποτελούν γέφυρα φιλίας», ανέφερε από την πολευρά του ο κ. Μητσοτάκης. «Ο χαρακτηρισμός της μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται ρητά στη συνθήκη της Λωζάνης και το έμπρακτο ενδιαφέρον για την ευημερία της επιβεβαιώνεται με την έμπρακτη τήρηση αρχών ισονομίας και ισοπολιτείας και με τη λήψη ειδικών μέτρων που απολαμβάνουν οι μουσουλμάνοι της χώρας μας», πρόσθεσε. «Θα ήταν ευχής έργο αν την ίδια άνθηση γνώριζε ο διαρκώς συρρικνούμενος ελληνισμός στην Τουρκία», συνέχισε.
Για τη Μονή της Χώρας
«Χώρα υπόδειγμα η Τουρκία στην προστασίας της πολιτισμικής κληρονομιάς», είπε ο Ερντογάν για τη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε Τζαμί, σημειώνοντας πως πρόκειται για απόφαση που ελήφθη το 2020. «Το Καρί Τζαμί είναι ανοιχτό για επίσκεψη από όλους», σημείωσε.
«Είχαμε ευκαιρία να συζητήσουμε τη στενοχώρια μας, τη δυσαρέσκειά μας για το γεγονός ότι η Μονή της Χώρας θα λειτουργήσει ως τέμενος. Κατ’ ελάχιστον είναι πολύ σημαντικό να διαφυλάξουμε την ξεχωριστή πολιστική αξία του μνημείου, ώστε να είναι επισκέψιμο από όλους», επισήμανε ο κ. Μητσοτάκης.
Για το κυπριακό
Για το κυπριακό ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε ότι «προφανώς διαφωνούμε, αλλά το αντίδοτο στο αδιέξοδο δεν μπορεί να είναι άλλο από το διάλογο» και «πρέπει να δοθεί χρόνος στην ειδική απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ». Ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι η Ελλάδα υποστήριζε και υποστηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας με προϋπόθεση το σεβασμό του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
«Και σήμερα δείξαμε ότι δίπλα στις διαπιστωμένες διαφωνίες μας μπορούμε να γράφουμε παράλληλη σελίδα με τις συμφωνίες μας», συνέχισε ο κ. Μητσοτάκης και αναφέρθηκε στις συμφωνίες που υπογράψαν σήμερα στην ‘Αγκυρα.
«Επιθυμούμε να πυκνώσουμε τις διμερείς μας επαφές. Να συνεχίσουμε το θετικό δρόμο», σημείωσε ο Πρωθυπουργός.
Διάσταση απόψεων για της Χαμάς
Ο πρωθυπουργός είπε ότι συζήτησαν και για τις εξελίξεις στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή. «Με την Τουρκία δεν συμφωνούμε πάντα στα θέματα που αφορούν τη Μέση Ανατολή. Η θέση της Αθήνας είναι ότι το Ισραήλ είχε κάθε δικαίωμα να αμυνθεί. Όμως, συμφωνούμε στο ότι πρέπει να σταματήσει η ασύμμετρη χρήση βίας και το αιματοκύλισμα στην περιοχή και να οδηγηθούμε σε ανακωχή διαρκείας, να προστατευθούν οι άμαχοι της Γάζας και να απελευθερωθούν οι όμηροι. Συμφωνούμε ότι θα ήταν κολοσσιαίο λάθος να εκδηλωθεί χερσαία επίθεση στη Γάζα. Μόνη βιώσιμη επιλογή η επιστροφή στην πολιτική διαδικασία και η λύση των δύο κρατών», συμπλήρωσε μεταξύ άλλων.
Ο Τούρκος πρόεδρος πήρε ξανά τον λόγο, απαντώντας στον Κυριάκο Μητσοτάκη για τον χαρακτηρισμό «τρομοκρατική οργάνωση» για τη Χαμάς.
«Φίλε Κυριάκο, υπάρχει ένα θέμα που διαφωνούμε. Η Χαμάς δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση, είναι αντιστασιακή οργάνωση, που δίνει αγώνα για να προστατεύσει τα εδάφη του λαού της».
«Ας συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε στο θέμα αυτό, αλλά συμφωνούμε στην ανάγκη άμεσης κατάπαυσης του πυρός και πάνω από όλα να προστατευθούν οι άμαχοι Παλαιστίνιοι», απάντησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Αυτό μπορεί να γίνει», ανταπάντησε ο Τούρκος Πρόεδρος.
Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός θα παρευρεθεί σε επίσημο δείπνο που παραθέτει προς τιμήν του ο Πρόεδρος της Τουρκίας, στο οποίο έχει προσκληθεί και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.
Νωρίτερα, ολοκληρώθηκε η συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο προεδρικό μέγαρο της Τουρκίας. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού και του Τούρκου προέδρου είναι παρόντες οι δύο Υπουργοί Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν και οι δύο διπλωματικοί σύμβουλοι, Άννα Μαρία Μπούρα και Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς.
Μετά τη συνάντηση ολοκληρώθηκαν και οι διευρυμένες επαφές με τη συμμετοχή μεταξύ άλλων των Υφυπουργών Εξωτερικών, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και Κώστα Φραγκογιάννη, αρμοδίων για τον πολιτικό διάλογο και τη «θετική» ατζέντα και του Μπουράκ Ακσαπάρ, του Διοικητή της ΕΥΠ, Θεμιστοκλή Δεμίρη και του Τούρκου ομολόγου του, Ιμπραήμ Καλίν, του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας, Αθανάσιου Ντόκου, της Συμβούλου Διεθνούς Στρατηγικού Σχεδιασμού, Αριστοτελίας Πελώνη, και της Διευθύντριας Επικοινωνίας του πρωθυπουργού, Κύρας Κάπη.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η ελληνική κυβέρνηση προσδοκά την επαναβεβαίωση της αμοιβαίας βούλησης για αποχή από ένταση και προκλήσεις σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, ενώ οι δύο ηγέτες αναμένεται να προβούν και σε επισκόπηση της προόδου, που έχει καταγραφεί στον πολιτικό διάλογο, τη «θετική» ατζέντα και τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Τον Κυριάκο Μητσοτάκη υποδέχτηκε στο αεροδρόμιο της Άγκυρας ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν.
Ακολούθησε η υποδοχή του από τον Τούρκο Πρόεδρο στο προεδρικό μέγαρο και στη συνέχεια η κατ’ ιδίαν συνάντησή τους. Στην ατζέντα υπάρχουν και διευρυμένες συνομιλίες ανάμεσα στις αντιπροσωπείες των δυο χωρών και μετά δηλώσεις των δυο ηγετών, ενώ το πρόγραμμα θα κλείσει με το επίσημο δείπνο.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές κατά τη σημερινή συνάντηση ανάμεσα στους δύο ηγέτες αναμένεται να υπογραφούν δύο νέες συμφωνίες: η πρώτη αφορά σε συμφωνία συνεργασίας, που αφορά στη Διαχείριση Καταστροφών και εκτάκτων αναγκών, που θέτει σε πιο δομημένη βάση την συνδρομή μεταξύ των δύο χωρών σε επείγουσες καταστάσεις. Η δεύτερη αφορά στην συνεργασία στον τομέα της Υγείας και των Ιατρικών Επιστημών.
Οι ίδιες πηγές τονίζουν, εξάλλου, ότι θα ανακοινωθεί ακόμη η ίδρυση του Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου, που υπενθυμίζεται ότι είχε συμφωνηθεί κατά την επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβριο.
Μετά το επίσημο δείπνο, ο Έλληνας πρωθυπουργός θα αναχωρήσει από την Άγκυρα.
Στόχος η διατήρηση ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας, λέει η κυβέρνηση
Τους στόχους και τις επιδιώξεις της Αθήνας, ενόψει της συνάντησης στην Άγκυρα του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με την Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, περιέγραψε νωρίτερα στη διάρκεια της ενημέρωσης των πολιτικών συντακτών ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Ο Παύλος Μαρινάκης είχε ότι «στόχος της επίσκεψης είναι να διατηρούνται ανοικτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας και στο ανώτατο επίπεδο, ώστε οι σχέσεις να προχωρούν στο επόμενο βήμα, αλλά και να γίνει από τους δύο ηγέτες η επισκόπηση της προόδου στις διμερείς σχέσεις, καθώς και στους τομείς συνεργασίας που έχουν συμφωνηθεί», προσθέτοντας ότι «κατά τη διάρκεια της συνάντησης αναμένεται να συζητηθούν διμερή, περιφερειακά και διεθνή ζητήματα και να οριστεί το χρονοδιάγραμμα των επόμενων συναντήσεων του πολιτικού διαλόγου, της θετικής ατζέντας και των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης».
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος υπενθύμισε ότι «κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας τον περασμένο Δεκέμβριο στην Αθήνα οι δύο ηγέτες είχαν υιοθετήσει την Διακήρυξη των Αθηνών, ενώ είχαν υπογραφεί 15 συμφωνίες και μνημόνια ανάμεσα στις δύο πλευρές», ενώ σημείωσε με νόημα ότι «η χώρα μας επιδιώκει τη διατήρηση του κλίματος διαλόγου με την γειτονική χώρα. Οι ελληνικές θέσεις διατυπώνονται πάντοτε ξεκάθαρα από τον πρωθυπουργό και η Ελλάδα ισχυροποιείται στην πράξη. Χωρίς την παραμικρή διάθεση υποχώρησης στα κυριαρχικά μας δικαιώματα, πιστεύουμε ότι ο διάλογος έχει μόνο θετικά για τις δύο χώρες», προσθέτοντας ότι «η θέση μας αυτή δικαιώνεται από τα αποτελέσματα στη διαχείριση του μεταναστευτικού στον Έβρο και στο Ανατολικό Αιγαίο, τον εκμηδενισμό των παραβιάσεων, αλλά και τα οφέλη που έχουν οι κάτοικοι δέκα ελληνικών νησιών από την νέα visa express».
Επανέλαβε, δε, ότι ο Κ. Μητσοτάκης θα θέσει στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το ζήτημα της μετατροπής της Μονής της Χώρας σε τζαμί, ενώ – απαντώντας στα όσα είπε ο Τούρκος πρόεδρος στην «Καθημερινή» – υπογράμμισε ότι δεν τίθενται σε καμία περίπτωση υπό διαπραγμάτευση τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, προσθέτοντας ότι διάλογος δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη και συμφωνία (μάλιστα, επισήμανε ότι Ελλάδα και Τουρκία διαφωνούν σε πολλά σημεία), αλλά τόνισε ότι μέσω του διαλόγου οι ελληνικές θέσεις «ακούγονται δυνατά» και σημείωσε δηκτικά ότι «καλές οι “κορώνες” πατριωτισμού, αλλά δεν καταλήγουν σε κάποια αντιπρόταση».