Χορταρικό, από το οποίο παρασκευάζονταν λιχουδιές κατά το παρελθόν, σίγουρα αξίζει να έχει και σήμερα μια θέση στην κουζίνα μας, μια και αφθονεί στην Κρητική γη.
Ο περίφημος αγόγλωσσος ή Anchusa azurea, όπως είναι το επιστημονικό όνομα του, αποτελεί πρώτης τάξης υλικό για τηγάνισμα με κουρκούτι ή για αγογλωσσοκεφτέδες.
Ο αγόγλωσσος είναι μια πόα πολυετής, με φύλλα λογχοειδή, άνθη µπλε ενώ ο βλαστός του είναι τριχωτός.Η περίοδος από τώρα μέχρι και τον Απρίλιο είναι η κατάλληλη για να ετοιμάσουμε νόστιμα φαγητά από τα στελέχη του.
Στην Κρήτη μάλιστα το ονομάζουν, σε κάποιες περιοχές, “ψάρι του βουνού” μια και ψήνεται όπως και τα ψάρια στο τηγάνι αποτελώντας ένα νοστιμότατο έδεσμα, που μεγάλωσε γενιές.
Είναι χόρτο που τρώγεται µόνο του και είναι κρίμα να το συνδυάσουμε με άλλα, γιατί θα χάσει την ωραία και γλυκιά γεύση του.
| Αγόγλωσσοι τηγανητοί , φωτογραφία: Γιώργος Παπυράκης |
Για να το τηγανίσουμε αρκεί να το κόψουμε μόλις ξεπεταχτεί η κορφή του, πριν βγάλει λουλούδια. Στη συνέχεια τα κομμάτια αυτά του φυτού τα βάζουμε σε κατσαρόλα με νερό, ίσα να πάρουν μια βράση, και τα στραγγίζουμε. Ακολούθως τα αλατοπιπερώνουμε και τα βουτάμε σε κουρκούτι με νερό και αλεύρι. Τα τηγανίζουμε σε ελαιόλαδο κι έχουμε ένα νοστιμότατο μεζέ.
Εναλλακτικά μπορούμε να κάνουμε τους αγόγλωσσους κεφτέδες. Θα χρειαστούμε άνηθο, μαϊντανό, μάραθο, φρέσκα και ξερά κρεμμύδια, δυόσμο, αλάτι, πιπέρι και αγόγλωσσους, που προηγουμένως έχουμε ζεματίσει και κόψει σε μικρά κομμάτια. Όπως και στους κανονικούς χορτοκεφτέδες πλάθουμε όλα τα υλικά μαζί, αλευρώνουμε και τηγανίζουμε σε φρέσκο ελαιόλαδο.
Ο αγόγλωσσός δεν είναι μόνο νόστιμος μαγειρεμένος είναι και ένα φυτό με πλούσια συστατικά φαρμακευτικής χρήσης.
Όλα τα μέρη του μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν φάρμακο αντιβηχικό, καθαρτικό, εφιδρωτικό και διουρητικό.
Η συλλογή τους γίνεται όταν το φυτό είναι ανθισμένο και ξηραίνονται για μετέπειτα χρήση. Το ξηρό βότανο, αφού το κάνουμε σκόνη, χρησιμοποιείται επίσης και ως κατάπλασμα για τη θεραπεία φλεγμονών.
Η χρήση του εσωτερικά πρέπει να γίνεται με προσοχή διότι περιέχει το αλκαλοειδές cynoglossine που μπορεί να έχει παραλυτική επίδραση .
Σε σχετικές πανεπιστημιακές έρευνες διαπιστώθηκε εξάλλου ότι έχει έντονη αντικαρκινική δράση σε ορισμένα καρκινικά κύτταρα.
Από τη ρίζα λαμβάνεται μια κόκκινη χρωστική που χρησιμοποιείται ως βάση για καλλυντικά.