Παραιτήθηκε ο Γενικός Οικογενειακός Ιατρός, Επιμελητής Α’ του Περιφερειακού Ιατρείου Σερίφου, κ. Αθανάσιος Κοντάρης, με υπόμνημά του στον Υπουργό Υγείας κ. Αθ. Πλεύρη, “με βαριά την καρδιά” όπως αναφέρει, αλλά και με ένα “αίσθημα ανακούφισης”.
Ο κ. Κοντάρης αφήνει πίσω του τεράστιο έργο στο νησί, καθώς αναδιαμόρφωσε πλήρως το Περιφερειακό Ιατρείο μέσα σε πλείστες αντιξοότητες, ενώ μεταξύ άλλων ήταν εκείνος που έστησε το πρώτο εμβολιαστικό κέντρο στην Ελλάδα που εμβολίασε υγιή πληθυσμό ηλικίας 18 έως 59, τον Μάρτιο του 2021 μέσα στην πανδημία.
Ο γιατρός σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Πατρών, μετανάστευσε στη Σουηδία έχοντας εργασία με αποδοχές που δεν θα έβρισκε στην Ελλάδα, ωστόσο κόντρα στα “προγνωστικά” επέστρεψε στην πατρίδα του και μάλιστα επέλεξε να εγκατασταθεί στη Σέριφο, το νησί που αγάπησε και τον αγάπησε από τον καιρό που έκανε το αγορτικό του.
Πριν μερικά χρόνια, ο κ. Κοντάρης είχε βρεθεί εκ νέου στο επίκεντρο της ειδησεογραφίας, καθώς προσπάθησε να αυτοοργανώσει την τοπική κοινωνία για να εξασφαλίσει τα βασικά για το ιατρείο του νησιού, και αντί για στήριξη από την Πολιτεία, βρέθηκε αντιμέτωπος με… ΕΔΕ.
Ο ίδιος μαζί με τους συνεργάτες του στο Πολυδύναμο Περιφερειακό Ιατρείο Σερίφου, είχαν κάνει και μια έρευνα πριν λίγους μήνες, σε μια προσπάθεια να καταγράψουν ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν και τα άλλα νησιά. Η ερευνητική ομάδα επικοινώνησε τηλεφωνικά με συναδέλφους τους σε 26 από τα 28 νησιά όπου η μόνη υγειονομική δομή τους είναι ένα Πολυδύναμο Περιφερειακό Ιατρείο – ΠΠΙ.
Από τις απαντήσεις τους προέκυψε ότι οι μονάδες λειτουργούν ως εξής:
• 13 Π.Π.Ι με 1 μόνο ιατρό που αυτόματα κάνει 30 εφημερίες το μήνα
• 13 Π.Π.Ι. με 2 ιατρούς που κάνουν περίπου 15 εφημερίες το μήνα έκαστος
• 10 Π.Π.Ι δίχως νοσηλευτή
• 7 μόνο ΠΠΙ με ειδικευμένο ιατρό
• 1 Π.Π.Ι. στο οποίο οι ιατροί παίρνουν τα ρεπό που δικαιούνται σύμφωνα με το νομό
• Σε 14 ΠΠΙ οι ιατροί θεωρούν πως έχουν κάνει ιατρικά λάθη λόγω της εξάντλησης
• Σε 26 ΠΠΙ οι ιατροί εργάζονται περισσότερο από 48 ώρες την εβδομάδα.
Λίγο – πολύ, αυτοί είναι και οι λόγοι που οδήγησαν τον ίδιο στην παραίτηση, η οποία έχει προκαλέσει θλίψη στους ανθρώπους της Σερίφου, και όχι μόνο, ενώ καταδεικνύει την τραγική υποστελέχωση του ΕΣΥ σε νευραλγικούς τομείς, παρά τις αιτιάσεις της παρούσας κυβέρνησης.
Έχουμε κάνει εκκλήσεις αλλά δεν έχουμε λάβει καμία ουσιαστική βοήθεια
Όπως λέει ο ίδιος στο NEWS 24/7, πρωταρχικός του στόχος όταν αρχικά πήγε στη Σέριφο, ήταν να οργανώσει την πρωτοβάθμια περίθαλψη, κάτι που όμως αποδείχθηκε ουτοπικό. “Εγώ στη Σουηδία είχα ειδικευτεί ως οικογενειακός γιατρός και κατέληξα να αντιμετωπίζω έκτακτα περιστατικά. Αντί να μιλάω για την πρόληψη, βρέθηκα να αντιμετωπίζω επείγοντα. Δυστυχώς η νησιωτικότητα δεν έχει μπει σε καμία κυβερνητική πρόβλεψη και μιλάμε για τα μέρη που χτυπά η καρδιά του τουρισμού”.
Ο κ. Κοντάρης σημειώνει στο NEWS 24/7 πως η Σέριφος συγκεκριμένα καταγράφει άνοδο στον τουρισμό της κατά 40%, χωρίς όμως να μπορεί να εξυπηρετηθεί σε επίπεδο παροχών υγείας. “Το Π.Π.Ι του νησιού έχει τρεις γιατρούς. Για τον χειμώνα αυτός ο αριθμός είναι οριακός, πόσω μάλλον για το καλοκαίρι που έρχεται τουρισμός. Έχουμε κάνει εκκλήσεις αλλά δεν έχουμε λάβει καμία ουσιαστική βοήθεια. Το νοσοκομείο Σύρου καταρρέει. Η δήθεν ενίσχυση που έδωσαν για τους γιατρούς στα νησιά, ήταν μια αύξηση της τάξης των 60 ευρώ που δεν αρκεί ούτε για μια σακούλα ψώνια στο σούπερ μάρκετ. Δεν υπάρχουν κίνητρα για να έρθουν γιατροί στα νησιά μας. Ποιος να έρθει; Θα προτιμήσει να πάει σε κάποιο νοσοκομείο όπως της Θήβας, όπου δεν θα υπάρχει η ίδια εξάντληση, οι ίδιοι κίνδυνοι λάθους, η ίδια απομόνωση, η ίδια ακρίβεια”.
“Στη Σέριφο δεν υπάρχει ο θεσμός της Βοήθειας στο Σπίτι. Αν κάποιος ηλικιωμένος θέλει τα φάρμακά του και ζει σε απόσταση πολλών χιλιομέτρων, θα πάω εγώ για να τον εξυπηρετήσω. Αλλά κανείς δεν καλύπτει τη βενζίνη. Παράλληλα έχουν κοπεί τα επιδόματα στέγασης και σίτισης που παρέχονταν και αυτό έχει να κάνει και με την αποφασιστικότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης, της κοινότητας. Στη Σίφνο για παράδειγμα, τα πράγματα είναι πολύ πιο οργανωμένα και αυτό έχει να κάνει με την εκεί κοινότητα και τις διεκδικήσεις του Δήμου”, προσθέτει ο γιατρός.
Αναλύοντας τους λόγους της παραίτησής του, σημειώνει στο NEWS 24/7 πως αυτοί έχουν να κάνουν αφενός με τη ψυχική εξάντληση και αφετέρου με λόγους επαγγελματισμού. “Εγώ αν είχα ένα πρόβλημα με την καρδιά μου, δεν θα ήθελα να με εξετάσει ένας κουρασμένος γιατρός”, μας λέει. “Αλλά δυστυχώς, αυτό γίνεται. Υπάρχει πνευματική και σωματική εξάντληση και ο κίνδυνος ιατρικών λαθών και για τους ντόπιους και για τους τουρίστες, είναι μεγάλος. Εγώ όταν ήρθα στο νησί, ξεκίνησα με αυτόν τον στόχο, να μπορέσω να παρέχω πρότυπες παροχές υγείας για τους πολίτες εδώ που θα είναι αντίστοιχες με τους Αθηναίους. Όμως, αν ένας κάτοικος της Σερίφου πάθει καρδιά, θα τον δει εξειδικευμένος γιατρός σε 24-48 ώρες, ενώ στην Αθήνα μέσα σε μία ώρα και θα σωθεί η ζωή του. Κάπως έτσι η κυβέρνηση έχει δημιουργήσει Έλληνες φορολογούμενους πολίτες δύο κατηγοριών, δεν υπάρχει ουσιαστική ισότητα στην πρόσβαση στην υγεία”.
Το ΕΣΥ βασίζεται στο φιλότιμο
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι επίσης η ΕΔΕ, για την οποία γράψαμε παραπάνω. “Προσπαθήσαμε να κάνουμε τα αυτονόητα. Είπαμε πως εφόσον δεν έχουμε στήριξη, να κινητοποιήσουμε την τοπική κοινότητα και να συνδράμει για να έχουμε υλικά για τους πολίτες εδώ, και ο κόσμος αγκάλιασε αυτή την πρωτοβουλία. Τελικά κατέληξα να προσπαθώ με δικηγόρους να συντάξω αιτιολογική έκθεση 16 σελιδών, για να τεκμηριώσω επιστημονικά τους λόγους της κίνησής μου και να ζητήσω να διαγραφεί η ΕΔΕ, και τα κατάφερα. Αλλά και αυτό είχε τεράστιο ψυχικό κόστος για εμένα και την οικογένειά μου. Προφανώς για τη Σουηδία, αυτά τα πράγματα είναι αδιανόητα”.
Τέλος, ο κ. Κοντάρης τονίζει στο NEWS 24/7 πως το ΕΣΥ σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί “πόλο έλξης”. “Ποιοι γιατροί να επιστρέψουν και γιατί; Θα επιστρέψουν όσοι είναι γόνοι πολιτικών, οι άλλοι δεν έχουν λόγο. Το σύστημα υγείας είναι εξαντλημένο πλέον, και το ΕΣΥ βασίζεται στο φιλότιμο”. Όσο για τα τωρινά του σχέδια, μας αναφέρει πως ακόμη δεν έχει λάβει τις αποφάσεις του, υπογραμμίζοντας πως η όλη κατάσταση, είναι απογοητευτική.
Αναλυτικά η ανάρτηση του κ. Κοντάρη:
“TΕΛΟΣ ΕΠΟΧΗΣ
Με βαριά την καρδιά ,σχεδόν αναγκασμένος (αγανακτισμένος), αλλά παράλληλα και με ένα αίσθημα ανακούφισης, κλείνει ένας κύκλος.
Παραθέτω το υπόμνημα -συνοδευτικό της παραίτησης μου από το ΕΣΥ- που παράλαβε ο Υπουργός Υγείας.
Ευχαριστώ όλους όσους βρέθηκαν δίπλα μου σε αυτό το ταξίδι!
Εις το επανιδείν.
«Αξιότιμε κύριε υπουργέ, θα ήθελα να σας ενημερώσω για τα εξής:
– Επέστρεψα από την Σουηδία το 2018 με σκοπό να υπηρετήσω το Ε.Σ.Υ, κάτι που έκανα με αγάπη, αφοσίωση και θυσίες μέχρι και σήμερα.
– Οι κάτοικοι της Σερίφου αλλά και άλλων μικρών νησιών αντιμετωπίζονται ως πολίτες τρίτης κατηγορίας.
– Οι υπηρεσίες υγείας που παρέχονται από το ΠΠΙ ΣΕΡΙΦΟΥ είναι επισφαλείς για τους κατοίκους αλλά και τους επισκέπτες του νησίου, ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες. Οι λόγοι είναι ο φόρτος εργασίας, η αυξημένη επισκεψιμότητα στο νησί καθώς και η υποστελέχωση.
– Είμαι διορισμένος ως ΓΕΝΙΚΟΣ/ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΣ ΙΑΤΡΟΣ, 4.5 χρόνια επιμελητής Β΄και 3 μήνες επιμελητής Α’ και δεν κατάφερα πότε να οργανώσω την ΠΦΥ. Αιτία οι προαναφερόμενοι λόγοι καθώς και το γεγονός πως εκτελώ χρέη επειγοντολόγου και όχι ΓΕΝΙΚΟΥ/ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ ΙΑΤΡΟΥ.
– Ορίστηκα ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΙΑΤΡΟΣ δίχως να ερωτηθώ για αυτό. Κάτι που αδυνατώ να υπηρετήσω, ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες. Το γεγονός αυτό όχι μόνο προκάλεσε σύγχυση στους κατοίκους του νησιού αλλά και προσέθεσε επιπλέον δυσκολία στο ήδη δύσκολο έργο μου.
– Ύστερα από εμπειρία 10 ετών στο εθνικό σύστημα υγείας της Σουηδίας οφείλω να σας ενημερώσω πως οι προσπάθειες -από όλες τις κυβερνήσεις – για την οργάνωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας είναι αποτυχημένες από την γέννηση τους.
– Το Υπουργείο Υγείας δεν έλαβε ποτέ σοβαρά υπόψη του, τη νησιωτικότητα και την σημαντικότητα των Κυκλάδων σε καμία νομοθεσία και σε καμία προκήρυξη. Στην τελευταία προκήρυξη, τον Αύγουστο του 2022, οι περισσότερες θέσεις ιατρών που αφορούσαν τις Κυκλάδες έμειναν αζήτητες.
– Η υποστελέχωση σε συνδυασμό με την πανδημία καθώς και την όλο αυξανόμενη ζήτηση υπηρεσιών υγείας έχει εξουθενώσει ψυχικά και σωματικά ιατρούς, νοσηλευτές και όσους εργάζονται στον χώρο της υγείας.
– Ενώ υπάρχει σαφής και αποδεδειγμένη αύξηση της επισκεψιμότητας στο νησί της Σερίφου τα τελευταία 4 χρόνια (τα στοιχεία είναι στη διάθεσή σας), και κατά συνέπεια αυξημένη ζήτηση υπηρεσιών υγείας, δεν υπήρξε αντίστοιχη ανταπόκριση στην αύξηση του προσωπικού του ΠΠΙ ΣΕΡΙΦΟΥ, παρά τις εκκλήσεις μου.
– Η διαμονή σε ένα τόσο μικρό νησί των Κυκλάδων αποτελεί τεράστια πρόκληση για έναν ιατρό. Εκτός από τις αντικειμενικές δυσκολίες και τις δυσκολίες στην λήψη ιατρικών αποφάσεων (καιρός, δρομολόγια), περιλαμβάνει κοινωνική απομόνωση, ερημοποίηση, ακρίβεια, δυσκολία μετακίνησης και επιστημονικό αποκλεισμό.
– Ζω με την οικογένειά μου και εργάζομαι σε ένα μικρό νησί που δεν διαθέτει: πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», κοινοτική νοσηλεύτρια, ιδιώτη ιατρό, παιδίατρο, (στοιχεία που θα μπορούσαν να αποσυμφορήσουν τη λειτουργεία του ΠΠΙ ΣΕΡΙΦΟΥ) και παιδικό σταθμό.
– Ο Δήμος Σερίφου αδυνατεί, λόγω νομοθεσίας, να παρέχει κάποιο κίνητρο στο μοναδικό ειδικευμένο ιατρό. Το ίδιο και η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου η οποία χορηγεί επίδομα μονάχα σε αγροτικούς και επικουρικούς ιατρούς.
– Τους θερινούς μήνες εργαζόμαστε υπερωριακά, παράνομα και με εξουθενωτικά ωράρια, σε τετοίο σημείο που είμαστε επικίνδυνοι για την ασφάλεια των ασθενών, ενώ η πληρωμή μας, αφορά κυρίως (μας αποζημιώνονται ) 7 εφημερίες.
– Δεν υπάρχει κανένα κοινωνικό, οικονομικό και επιστημονικό κίνητρο για ιατρούς-επιστήμονες που θέλουν να εργαστούν σε δυσπρόσιτες και προβληματικές περιοχές όπως οι Κυκλάδες.
– Μιλώντας για brain drain, το Ε.Σ.Υ. επ’ ουδενί δεν αποτελέι πόλο έλξης των Ελλήνων ιατρών που έφυγαν για το εξωτερικό.
– Όσο και να προσπαθήσαμε να βρούμε λύση με την προϊσταμένη αρχή μου, 2η ΔΥΠΕ, η υπάρχουσα νομοθεσία μας οδηγεί σε αδιέξοδο.
Για όλα τα παραπάνω, αλλά και για άλλα τόσα, σας ενημερώνω πως κατέθεσα αίτηση παραίτησής μου, από τη θέση του ΓΕΝΙΚΟΥ/ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ ΙΑΤΡΟΥ επιμ. Α΄ του ΠΠΙ ΣΕΡΙΦΟΥ.
Με εκτίμηση,
Αθανάσιος Κοντάρης
ΓΕΝΙΚΟΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΣ ΙΑΤΡΟΣ
Επιμελητής Α’, ΠΠΙ ΣΕΡΙΦΟΥ”