Να χαμηλώσει τους – ενίοτε και πανηγυρικούς – τόνους που επικράτησαν από το Σάββατο, όταν και ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ έστειλε την επιστολή με την οποία τον ενημέρωνε ότι το Κογκρέσο έλαβε την LoA για την πώληση στην Ελλάδα των μαχητικών 5ης γενιάς F-35, επιχειρεί ο πρωθυπουργός. Ή έτσι έδειξε στη χθεσινή συνέντευξής του στον ΣΚΑΪ.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, για να παραφράσουμε έναν άλλο πρωθυπουργό της Ελλάδας, πάλι προερχόμενο από τη ΝΔ, εμφανίστηκε «σεμνός και ταπεινός» σχετικά με το μεγάλο αυτό εξοπλιστικό πρόγραμμα, ξεκαθαρίζοντας ότι:
· «Η τελική προμήθεια, η πρώτη φάση μάλλον, δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Έχουμε τη δυνατότητα να αγοράσουμε μέχρι 40 F-35. Δεν θα αγοράσουμε 40 F-35 μονομιάς, διότι είναι μια πολύ ακριβή προμήθεια. Έχουμε εξασφαλίσει τον απαραίτητο δημοσιονομικό χώρο για μία μοίρα F-35 σε πρώτη φάση, με δρομολόγηση παραλαβών από τα τέλη αυτής της δεκαετίας».
· «Το F-35 είναι πια ένα αεροπλάνο του οποίου το κόστος από τη μία αυξάνεται λόγω της συνολικής αύξησης των υλικών, από την άλλη μειώνεται -έχουμε δύο αντίρροπες δυνάμεις, οι οποίες αυτή τη στιγμή συγκρούονται- επειδή παράγονται περισσότερα F-35. […] Tο αεροσκάφος έχει τόσο σημασία όσο και τα οπλικά συστήματα τα οποία το συνοδεύουν. Η μεγάλη επιτυχία με τα αεροσκάφη Rafale δεν ήταν μόνο η απόκτηση του αεροσκάφους αυτού καθαυτού, ήταν η απόκτηση των βλημάτων Meteor που τα συνοδεύουν. […] Το ίδιο, μία αντίστοιχη διαπραγμάτευση, θα γίνει και για τα F-35».
Σε αντίστοιχο μήκος κύματος κινήθηκε και για τα πλοία LCS (Littoral Combat Ships, Πλοία Παράκτιας Μάχης) τα οποία η Ελλάδα θα παραλάβει δωρεάν από τις ΗΠΑ, σημειώνοντας ότι «συζητάμε και για τέσσερα πλοία, τις φρεγάτες LCS, σχετικά σύγχρονα πλοία τα οποία με σχετικά περιορισμένους πόρους μπορούν να γίνουν πλοία τα οποία να καλύπτουν απόλυτα τις ανάγκες του ελληνικού Ναυτικού» προσθέτοντας πως «οτιδήποτε μπορούμε να πάρουμε δωρεάν και καλύπτει τις ανάγκες μας έρχεται και υποκαθιστά δαπάνες τις οποίες θα έπρεπε να κάνουμε προκειμένου να καλύψουμε μελλοντικά την ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας των Ενόπλων Δυνάμεων».
Η προσπάθεια Μητσοτάκη να «χαμηλώσει τον πήχη» έρχεται σε μια στιγμή που οι ΗΠΑ, διά στόματος Βικτόρια Νούλαντ, καλούν την Τουρκία να κάνει το «μεγάλο βήμα» και να αποσύρει το ρωσικό αντιαεροπορικό/αντιπυραυλικό σύστημα S-400, με αντάλλαγμα την επιστροφή της στο πρόγραμμα «Joint Strike Fighter», του προγράμματος ανάπτυξης και κατασκευής των F-35 (ο ίδιος ο πρωθυπουργός παραδέχθηκε ότι «το 2019 η Τουρκία ήταν έτοιμη να παραλάβει τα πρώτα έξι από τα εκατό F-35, μια προμήθεια η οποία δεν προχώρησε ποτέ, επειδή οι Ηνωμένες Πολιτείες έκριναν ότι η αγορά από πλευράς Τουρκίας του συστήματος S-400 ήταν αρκετός λόγος ώστε να σταματήσουν, να παγώσουν, όχι την πώληση, την παράδοση αμυντικού υλικού»).
Οι λόγοι για τους οποίους η Τουρκία αγόρασε το ρωσικό σύστημα (και οι οποίοι δεν είναι του παρόντος να αναλυθούν) καθιστούν την απόσυρσή του εξαιρετικά δύσκολη. Ωστόσο, οι δηλώσεις Νούλαντ, σε συνδυασμό και με την έγκριση από τις ΗΠΑ πώλησης στην Τουρκία 40 νέων και κιτ αναβάθμισης περίπου 80 παλιότερων F-16 – τα οποία θα εγκαταστήσει στα αεροσκάφη η τουρκική αμυντική βιομηχανία – προφανώς υποχρεώνουν την κυβέρνηση να κρατήσει τους τόνους χαμηλά, παρά το γεγονός ότι η αγορά των F-35 από την Ελλάδα προφανώς μπορεί να πιστωθεί στην κυβέρνηση.
Και, βέβαια, στα παραπάνω θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και το γεγονός ότι τα μαχητικά 5ης γενιάς θα χρειαστούν νέες ειδικές εγκαταστάσεις, ενώ το ωριαίο κόστος πτήσης τους παραμένει πολύ υψηλό (υπολογίζεται στις 42.000 δολάρια, όταν, για παράδειγμα, το ωριαίο κόστος πτήσης των Rafale κινείται γύρω από τις 25.000 δολάρια). Ταυτόχρονα, ο πρωθυπουργός επισήμανε για τα τουρκικά F-16 ότι «πάγια θέση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής ήταν ότι δεν μπορούμε να επιβάλουμε στις Ηνωμένες Πολιτείες τι θα κάνουν και πώς θα πουλήσουν όπλα στην Τουρκία. Όμως, είναι πολύ σημαντικό, αυτονόητο θα έλεγα, να λαμβάνονται υπόψη οι ελληνικές ανησυχίες. Ειδικά να εξασφαλίσουμε, στο μέτρο που αυτό είναι εφικτό, ότι αμερικανικά όπλα δεν θα χρησιμοποιηθούν κατά νατοϊκών συμμάχων».
Στο πλαίσιο αυτό και με τους αγρότες να διαμαρτύρονται για τις αποζημιώσεις, την ακρίβεια να «σαρώνει» τα νοικοκυριά και το ΕΣΥ να χρειάζεται εκτεταμένα έργα υποδομών, προφανώς ο πρωθυπουργός προτίμησε να χαμηλώσει κάπως τους τόνους για το τεράστιο εξοπλιστικό πρόγραμμα, τονίζοντας, ωστόσο, ότι ο στόχος της Ελλάδα είναι «να μπορούμε να διατηρούμε ένα τακτικό πλεονέκτημα, ποιοτικό αν όχι ποσοτικό, διότι η Τουρκία είναι μια πολύ μεγαλύτερη χώρα. Μπορούμε να έχουμε ένα ποιοτικό αποτρεπτικό πλεονέκτημα έναντι της Τουρκίας; Αυτό σε μεγάλο βαθμό στην Αεροπορία το έχουμε εξασφαλίσει».