Νομός Χανίων
«Ηλιος»: ψαρονοστιμιές του Λιβυκού Οικογενειακή ταβέρνα στο Λουτρό Σφακίων, ήτοι σε ένα παραδεισένιο θέρετρο στη νότια ακτή του νομού Χανίων. Θα βρείτε ψάρια (που ψαρεύουν οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες, ο Νίκος και ο Γιώργος Ανδρουλακάκης), κρεατικά, μαγειρευτά, κακαβιά και μακαρονάδα του ψαρά (με γαρίδες και θαλασσινά). Κρασί χύμα αλλά και ντόπιες ετικέτες. Ολα αυτά θα τα απολαύσετε δίπλα στο κύμα, δηλαδή δίπλα στα καταγάλανα νερά του Λιβυκού πελάγους. Φτάνετε εδώ από τα Σφακιά με βάρκα ή με καραβάκι (για δρομολόγια: www.anendyk.gr).
«Πατρελαντώνης»: ολόφρεσκοι αχινοί και σουπιές με μάραθα Κλασική ψαροταβέρνα -καλοτηγανισμένα καλαμαράκια, φρέσκα ψαρικά, αχινοί που μυρίζουν θάλασσα, γαριδομακαρονάδα κ.λπ.- αλλά και παραδοσιακά πιάτα -καλιτσούνια, ντάκοι, σουπιές με μάραθο κ.λπ.- στην πολυσύχναστη παραλία Μαράθι στον κόλπο της Σούδας. Προσεγμένο περιβάλλον – άσπρα ξύλινα τραπεζάκια και μπλε καρέκλες καφενείου. Κάβα με αρκετά εμφιαλωμένα κρασιά.
«Καπετάνιος Φειδίας»: εδώ, όλοι ξέρουν από ψάρι Ο καπετάνιος έχει 6 παιδιά. Τα 4 αγόρια του ψαρεύουν κάθε μέρα με τα δυο τους καΐκια τα θαλασσινά και τα ψάρια που θα γευτείτε στην ταβέρνα τους, κάτω από τεράστια αλμυρίκια στην παραλία του χωριού Σφηνάρι. Θα διαλέξετε αυτά που προτιμάτε και η κ. Αριάδνη, η γυναίκα του καπετάνιου, θα φροντίσει για τα περαιτέρω. Η ταβέρνα λειτουργεί από το 1976 και φημίζεται για το λιαστό χταποδάκι, τα ψάρια, την κακαβιά, τις καραβίδες, τους αστακούς, τα καλαμάρια, τις γαρίδες και ό,τι άλλο φέρει η θάλασσα. Κρασί χύμα δικό τους. Η παραλία, 60 χλμ. δυτικά από τα Χανιά, όταν δεν φυσά δυτικός άνεμος, προσφέρεται για μια βουτιά – βαθιά νερά, ανοιχτά και άμμος ή χαλίκι. Μπορείτε όμως, επίσης, να κάνετε μπάνιο στα Φαλάσαρνα και να έρθετε εδώ για το γεύμα σας.
«Πλακούρες»: «πειραγμένα» κρητικά Χανιώτες φίλοι «ψαγμένοι» μού σύστησαν το εστιατόριο του ξενοδοχείου Plakures, που «τρέχει» η οικογένεια Βαγιωνάκη-Kramer, ως ένα μέρος όπου μπορεί να δοκιμάσει κανείς ελληνική κουζίνα με κάποιες ιδιαίτερες πινελιές. Το μπουρέκι που δοκίμασα (ατομικό) ήταν πεντανόστιμο, το ίδιο και οι χειροποίητες ταλιατέλες με ντομάτα και μανιτάρια. Οι υπόλοιποι της παρέας είπαν πολύ καλά λόγια για το ριζότο με λαχανικά, αλλά και για το κλασικό κοκκινιστό αρνί. Πέντε ετικέτες λευκού και τέσσερις κόκκινου κρασιού, αλλά και χύμα (κόκκινο, λευκό και ροζέ). Οσο για την κοντινή παραλία, δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις: τα Φαλάσαρνα είναι μία από τις πιο όμορφες παγκοσμίως, με δροσερά γαλάζια, διάφανα νερά, λεπτή άμμο που ροζίζει σε μερικά σημεία και συγκεντρώνει αρκετό κόσμο – ευτυχώς που είναι πολύ μεγάλη. Το εστιατόριο απέχει απ’ τη θάλασσα λίγα μέτρα – είναι στην άλλη πλευρά του παραλιακού δρόμου.
«Χρυσόστομος»: μια καντίνα με θησαυρούς Θα χρειαστείτε βάρκα από τα Σφακιά ή την Παλαιόχωρα (ή, αν είστε λάτρεις της πεζοπορίας, θα περπατήσετε το μονοπάτι Ε4) για την καντίνα του Χρυσόστομου, αλλά, πιστέψτε με, αξίζει 100% τον κόπο. Οι γεύσεις εξαιρετικές – αν έχετε φάει στο ομώνυμο και ιδίας ιδιοκτησίας εστιατόριο στα Χανιά, θα καταλάβετε τι εννοώ. Από τι να αρχίσω; Ψωμί δικό τους, ζυμωτό και ψημένο σε ξυλόφουρνο, αρνάκι ή κατσίκι τσιγαριαστό ή στον ξυλόφουρνο με πατάτες, μπουρέκι (και αυτό ψημένο στον ξυλόφουρνο), εκπληκτικό μπριάμ, σαλάτα με ωμό σταμναγκάθι με ξερό ανθότυρο κ.λπ. Δεν είναι καθόλου τυχαίο που το 2013 ο Guardian το ανέφερε ανάμεσα στα 10 καλύτερα καφέ σε παραλία της Ευρώπης. Κρασί χύμα και λίγα εμφιαλωμένα. Η παραλία Μάρμαρα -και συνεπώς ο «Χρυσόστομος»- απέχουν 4 μίλια από τα Σφακιά (10-20 λεπτά, ανάλογα με τη βάρκα) και από το Λουτρό 1 μίλι. Τα Μάρμαρα λέγονται και Διαλισκάρι, βρίσκονται στην έξοδο του φαραγγιού της Αράδαινας και ονομάστηκαν έτσι λόγω των άσπρων λείων βράχων που την περιβάλλουν. Λεπτό βότσαλο και καταγάλανα νερά – Λιβυκό πέλαγος γαρ.
«Στο σχολείο»: τα «περίεργα» της Simone Το σχολείο στους Ανυδρους έκλεισε το 1970 και τα τελευταία 20 χρόνια στη θέση του λειτουργεί το «Καφενείο», που δημιούργησαν ο Χρήστος Βαρδουλάκης και η γυναίκα του Simone Bosch. Καθισμένοι στη σκιά μιας ελιάς 300 χρόνων και με θέα το φαράγγι των Ανύδρων και το Λιβυκό πέλαγος, απολαμβάνετε -ίσως χρειαστεί να περιμένετε λίγο γιατί συχνά έχει πολυκοσμία- τις εμπνεύσεις της Simone που αλλάζουν μέρα με τη μέρα. Τάρτες (με μελιτζάνα και γραβιέρα, με σύκα, ροκφόρ, καρύδια κ.ά.) αλλά και φιλέτο κοτόπουλου με σάλτσα φέτας, χορτοφαγικός μουσακάς, καλιτσούνια με μαλάκα (γνωστή εκτός Κρήτης και ως τυρομάλαμα), παπουτσάκια για χορτοφάγους (με σελινόριζα), κολοκυθανθοί κ.λπ. Το κρασί κυρίως χύμα. Το «Καφενείο» απέχει μόλις 10 λεπτά με το αυτοκίνητο από την παραλία των Ανύδρων και 4 χλμ. από την Παλαιόχωρα.
Νομός Ρεθύμνου
«Αγία Φωτιά»: κουνέλι κοκκινιστό και ψάρι ημέρας Λίγα χιλιόμετρα από το χωριό Κεραμές, στο δρόμο προς την Κεραμιανή Γιαλιά. Ολα τα παραδοσιακά της κατσαρόλας μαγειρεύουν εδώ, κουνέλι κοκκινιστό, αρνάκι λεμονάτο κ.λπ., ενώ θα βρείτε και ψάρι ημέρας. Λίγα τραπέζια, σβέλτο σέρβις, σπιτικά γλυκά.
«Ligres Beach»: σπιτικό πρωινό και μαγειρευτά περιωπής Νότια του χωριού Κεραμές, θα βρείτε την παραλία Λίγρες και τη μικρή πανσιόν «Ligres Beach» με μόλις 10 δωμάτια. Ο Μιχάλης ψαρεύει και η μητέρα του στην κουζίνα καταπιάνεται με τα μαγειρευτά. Δεν ήταν επαγγελματίας μαγείρισσα, για χάρη του μαγαζιού έγινε, οπότε ό,τι δοκιμάσετε θα έχει σπιτίσιο χαρακτήρα. Μουσακάς, μπάμιες με κοτόπουλο, μοσχαράκι κοκκινιστό, χάντρες με χοιρινό σε καθημερινή βάση. Υπάρχει και πρωινό: ομελέτες, αυγά, γιαούρτι με μέλι και σπιτική μαρμελάδα από φρέσκα φρούτα.
«Καντίνα του Μανώλη»: τσιγαριαστό στον ίσκιο χαρουπιάς «Ανάλογα με την όρεξη που ξυπνάμε, μαγειρεύουμε κιόλας». Με αυτά τα λόγια ο Μανώλης προδιαθέτει τους επισκέπτες ότι θα βρουν φαγητό που έχει φτιαχτεί με όρεξη: τσιγαριαστό αρνάκι, χοιρινό, μπριάμ και γεμιστά, αρνί στο φούρνο και πατάτες χοντροκομμένες και χρυσοτηγανισμένες. Θαλασσινά θα βρείτε όταν βγάζει η θάλασσα, καλαμάρια και κανένα ψαράκι. Σταθερά ορεκτικά, χωριάτικη, ντάκος, φάβα και για να πιείτε παγωμένες μπίρες, κρασί και ρακή από τα Χανιά. Σέρβις πολύ φιλικό, με φωτεινό χαμόγελο και καλή καρδιά. Τραπέζια και καρέκλες καφενείου κάτω από παχύ ίσκιο χαρουπιάς, μαβής ουρανός στη δύση του ήλιου, νερά κρυστάλλινα. Ονειρο.
Νομός Ηρακλείου
«Saradari»: σεβίτσε το… κρητικόν Δημιουργική ψαροφαγία πάνω από τα γαλαζοπράσινα νερά. Εδώ θα φάτε σεβίτσε από στήρα (ή άλλο ψάρι ημέρας) πάνω σε αλμύρα με χοντρό αλάτι, γαύρο μαρινάτο με σταμναγκάθι και ωραία σάλτσα από το ζουμί του, μπέργκερ με μανιτάρι πορτομπέλο -αντί ψωμιού- με γαρίδα, σουπιά και χταπόδι, και άλλα μεσογειακά πιάτα με ντόπια υλικά, με ενδιαφέρον twist. Μεγάλη λίστα κρασιών. Κράτηση απαραίτητη.
«Σταύρος»: όλα χειροποίητα Στο Μαριδάκι φτάνετε είτε από μια δύσκολη διαδρομή 15 χλμ., σε χωματόδρομο, είτε περπατώντας για 30 λεπτά ένα ανηφορικό μονοπάτι από τον Τσούτσουρα, είτε διά θαλάσσης με βαρκάκι, σε 3 λεπτά από το λιμάνι του Τσούτσουρα. Στα ενδότερα του οικισμού, θα φάτε ό,τι έχει το ταψί της μέρας από τη χρυσοχέρα γυναίκα του Σταύρου, τη Βάσω. Γεμιστά και ανθοί, κατσικάκι και ψητό χοιρινό, το περίφημο «καπρικό». Κρασί χύμα, τυριά και παγωτό παραγωγής τους.
«Πέλαγος»: μόνο ψάρια Ψαροταβέρνα πάνω στην αμμουδερή παραλία της Καταλυκής. Κανένα στολίδι, καμία επιτήδευση, μόνο φρέσκα ψάρια ημέρας. Θα φάτε κακαβιά, αστακομακαρονάδα, θράψαλο ή καλαμάρι ψητά, λίγα ορεκτικά. Εξι ετικέτες εμφιαλωμένο κρασί από τον τοπικό αμπελώνα. Διατίθεται και χύμα.
«Γιώργος»: ψάρια δικά τους, λαδερά της εποχής Η μητέρα Αννα είναι στην κουζίνα, ο πατέρας και ο παππούς στην οικογένεια είναι ψαράδες και φέρνουν διάφορα ψαρικά. Στο μενού θα βρείτε και πολλά μαγειρευτά, λαδερά και κρεατικά. Τυροκομικά από τον Ζαρό, κρασί από τα οινοποιεία του Ηρακλείου: πέντε ετικέτες εμφιαλωμένο, αλλά το χύμα από το οινοποιείο του Στραταριδάκη είναι το best seller του μαγαζιού. Για το τέλος, παγωτό και φρούτο κερασμένο μαζί με παγωμένη ρακή.
Νομός Λασιθίου
«Καλλιοτζίνα»: ξύγαλο και ανθοί Η ιστορία της Καλλιοτζίνας (της οικογένειας Καλλιοντζή) ξεκινάει πριν από εξήντα χρόνια, όταν άνοιξε έναν μικρό καφενέ στον Κουτσουρά και σέρβιρε στους ψαράδες. Από τη δεκαετία του ’80 λειτουργεί η ταβέρνα, την κουζίνα της οποίας έχουν αναλάβει πλέον η κόρη, οι νύφες και οι εγγονές της Καλλιοτζίνας. Εχουν σημαία το σπιτικό φαγητό. Ξύγαλο, ντολμάδες και ανθοί γεμιστοί, ωραίο μπριάμ, μπάμιες, γεμιστά όπως τα κάνουν στο νησί, μοσχάρι στιφάδο, γουρουνόπουλο-λουκούμι στο φούρνο. Ωραία δροσιά από δεντράκια, παγκάκια και πεζούλες γύρω από τα τραπέζια, το βράδυ έχουν συχνά ζωντανή μουσική και ανάβει το γλέντι.
«Ελιά»: ανθοί με χόντρο αλλά και γεμιστοί στο τηγάνι Ο Φάνης Εικοσιπεντάκης είναι ιδιοκτήτης της ταβέρνας «Πιπεριά» στους Πεύκους, στο νότιο Λασίθι, εδώ και είκοσι χρόνια. Η μητέρα του, Ευδοξία, ξακουστή μαγείρισσα, κάνει θαύματα στην κουζίνα. Σε απόσταση επτά χιλιομέτρων βρίσκεται η παραλία Μακρύς Γιαλός, όπου έχουν ανοίξει τα τελευταία τρία χρόνια την «Ελιά», με παραδοσιακή κουζίνα. Εδώ θα φάτε ασκόλυμπρους (άγριο χορταρικό) με αρνάκι, ντολμαδάκια και ανθούς γεμιστά με ρύζι και χόντρο, αλλά και ανθούς με φέτα και φρέσκο δυόσμο στο τηγάνι. Ψάρια ημέρας, κρεατικά της περιοχής και λαχανικά εποχής. Το χύμα κρασί είναι το βιολογικό της Μονής Τοπλού, ενώ υπάρχουν και 18 επιλογές σε εμφιαλωμένα από τοπικά οινοποιεία.
«Σοφία»: μάστορες στο ψήσιμο Η Σοφία είναι η γυναίκα του ιδιοκτήτη της ταβέρνας, Γιώργου Πετράκη. Μαστόρισσα στο ψήσιμο, έχει αναλάβει τα της ώρας στην ταβέρνα εδώ και 25 χρόνια. Η μητέρα του Γιώργου είναι άσος στα μαγειρευτά. Θα βρείτε ωραιότατα λαδερά και κοκκινιστά, ντόπια κρέατα και πολλά χόρτα. Κρασί χύμα από τη Μονή Τοπλού και τις Αρχάνες, αλλά και επιλογές σε εμφιαλωμένο από την Κρήτη και την υπόλοιπη Ελλάδα. Για το τέλος, κερασμένο φρούτο από τον κήπο τους.
«Χιώνα Seafood»: σπέσιαλ κακαβιά Η ταβέρνα προσφέρεται για ψαροφαγία περιωπής, με σπεσιαλιτέ την πηχτή κακαβιά, με σκορπίνα ή ροφό. Σαργοί, φαγκριά στη σχάρα, μπαρμπούνια στο τηγάνι αλλά και σκάροι τηγανητοί με κόκκινη σάλτσα. Κρασί χύμα και εμφιαλωμένο από κρητικά οινοποιεία.