Poor Things: Θα μπορούσε να είναι ο τίτλος της εμπειρίας από τη θέαση της ταινίας

Ο καθηγητής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Νικόλαος Σεβαστάκης με κείμενό του αναφέρεται στο πολυδιαφημισμένο Poor Things:

Το poor things θα μπορούσε να είναι ο τίτλος της εμπειρίας από τη θέαση της ταινίας: μια ταινία προορισμένη να είναι φαντεζί, να είναι smart, να είναι αιχμηρή πάνω στο θέμα της γυναικείας ταυτότητας και της επανεπινόησης ενός πιο ελεύθερου εαυτού. Μιας ταινίας που εγώ τη βρήκα φτωχή και τετριμμένη. Σαν να επέστρεφε κανείς στον Ραιχ και στις ιδέες απελευθέρωσης των ενστίκτων του ’70, ο Λάνθιμος στήνει μια πλοκή όπου η απελευθέρωση της ηρωίδας Μπέλα Μπάξτερ ταυτίζεται με την αποθέωση ενός παμφάγου εγώ που ”ανατρέπει” τις πατριαρχικές κτητικές λογικές υιοθετώντας το anything goes μιας ναρκισσιστικής ‘απελευθέρωσης’.

Προφανώς με αισθητικές αρετές, σκηνική πληρότητα και πολύ καλούς ηθοποιούς, η ταινία είχε και ωραίες, ως επί το πλείστον κωμικές, στιγμές. Απορώ όμως με όσους-ες είδαν εδώ ένα ύμνο στη χειραφέτηση ή κάτι ανάλογο. Μόνο και μόνο ότι ο αρχικός σύζυγος της ηρωίδας παρουσιάζεται ως Αποικιοκράτης που βαστά στο χέρι του διαρκώς το πιστόλι (σημαδεύοντας τους υπηρέτες του) και αποκαλεί τη γυναίκα του territory, θα έπρεπε να είναι ικανός λόγος να σταθεί πιο καχύποπτα στον προφανή ‘συμβολισμό΄ και στο παιχνίδι με ιδεολογικά σήματα που δεν βγάζουν κανένα βάθος στην ταινία.

Και νομίζω ότι πιο προβληματική είναι η αυτοεικόνα ενός τέτοιου σινεμά ως παράξενου. Αν με το παράξενο εννοεί κανείς παραπομπές στον Φρανκεστάιν και στον “τρελό” επιστήμονα, στα freaks που κατασκευάζει η γενετική μηχανική ή σε σεκάνς από όνειρα και εφιάλτες, το παράξενο είναι εγγυημένο. Σε μεγάλη ανάμιξη όμως με μια ρηχή και παρωχημένη εκδοχή για την ελευθερία ως εναλλαγή πηδημάτων και μπουκωμάτων.

Ζούμε εδώ και χρόνια σε κοινωνίες όπου το παράξενο είναι απολύτως ενσωματωμένο στη στρατηγική των νέων ιδρυμάτων, αξιοσεβαστων θεσμών και της ίδιας της ”φιλελεύθερης” αποθέωσης της μοναδικότητας/ ιδιαιτερότητας.

Από αυτή την άποψη, το poor things είναι όντως μια ταινία εποχής, όχι επειδή αναφέρεται σε αντικείμενα και εικόνες του βικτωριανού Λονδίνου αλλά γιατί κουβαλάει μια τεράστια κολακεία προς αυτο που θέλουν κάποια σημερινά κοινά. Και γι αυτό άλλωστε θα έχει επιτυχία ως ταινία αξιοποιώντας και τις αρνητικές κρίσεις ή τις αντιδράσεις στα γενικά εγκώμια.