Στο «παρά ένα» της συμφωνίας για το Μακεδονικό βρίσκονται πλέον Αθήνα και Σκόπια, με την ονομασία να κλειδώνει στο «Βόρεια Μακεδονία», erga omnes, και με σαφή οδικό χάρτη για τις αλλαγές στο σύνταγμα της πΓΔΜ.
Το πλαίσιο αυτό μένει να οριστικοποιηθεί στη νέα τηλεφωνική επικοινωνία που θα έχουν σήμερα ο Αλέξης Τσίπρας και ο Ζόραν Ζάεφ, ήδη όμως μετά το χθεσινό τηλεφώνημα μεταξύ των δύο πρωθυπουργών τα μηνύματα που εκπέμπονται και από τις δύο πλευρές δείχνουν ότι η λύση βρίσκεται πιο κοντά από ποτέ.
«Κάναμε το αποφασιστικό βήμα» είπε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς στην τηλεοπτική του συνέντευξη στο «Κόντρα», ο Ζόραν Ζάεφ μίλησε για «ιστορική συμφωνία» και δήλωσε αισιόδοξος ότι σήμερα θα επικυρωθεί η λύση, ενώ διπλωματικές πηγές ανέφεραν χθες το βράδυ πως θα πρέπει να υπάρξει δραματική ανατροπή και υπαναχώρηση από την πλευρά των Σκοπίων για να αλλάξει το κλίμα.
«Εχουμε συμφωνία κατά 99%» ήταν το χαρακτηριστικό σχόλιο αξιωματούχου που βρίσκεται κοντά στις διαπραγματεύσεις, καίτοι το Μαξίμου επέλεξε χαμηλούς τόνους και απέφυγε τις εκτιμήσεις μετά την επικοινωνία Τσίπρα – Ζάεφ.
Το erga omnes και η απεμπλοκή
Σύμφωνα με πληροφορίες από διπλωματικούς κύκλους, η εμπλοκή της προηγούμενης εβδομάδας ήταν απότοκο της υπαναχώρησης των Σκοπίων, και δη της πλευράς Ντιμιτρόφ, στο θέμα του erga omnes (χρήση της νέας ονομασίας έναντι όλων). Παρά την συμφωνία στην οποία είχε καταλήξει με τον Νίκο Κοτζιά, ο προερχόμενος από το εθνικιστικό VMRO υπουργός Εξωτερικών της πΓΔΜ, πίεσε πολιτικά τον Ζόραν Ζάεφ και τα Σκόπια έθεσαν ζήτημα αλλαγών τόσο στον τρόπο εφαρμογής του erga omnes όσο και στην διατύπωση των σχετικών δεσμεύσεων στο κείμενο της συμφωνίας. Το αίτημα δεν έγινε δεκτό από την ελληνική πλευρά, όπως δεν έγινε δεκτό και το άνοιγμα, εκ νέου, της διαπραγμάτευσης.
Οι δίαυλοι ωστόσο ανάμεσα στους δύο πρωθυπουργούς παρέμειναν ανοιχτοί, ενώ οι δύο πλευρές «συνομιλούσαν» και μέσω του ειδικού διαμεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς. Παράλληλα, εντάθηκε η πίεση του διεθνούς παράγοντα – τόσο της Ουάσιγκτον όσο και του Βερολίνου -, ενώ ο Ζόραν Ζάεφ φέρεται να πήρε διαβεβαιώσεις από την γερμανική πλευρά ότι, εάν επέλθει συμφωνία για το ονοματολογικό, δεν θα υπάρξει «μπλόκο» στην ευρωπαϊκή προοπτική της πΓΔΜ από χώρες όπως η Γαλλία, που αντιμετωπίζουν με επιφύλαξη την διεύρυνση προς τα δυτικά Βαλκάνια.
«Severna Makedonija» ή «Northern Macedonia»
Κατόπιν αυτών, η συμφωνία που βρίσκεται αυτή την στιγμή στο τραπέζι περιλαμβάνει την ονομασία «Βόρεια Μακεδονία» – έως αργά χθες όμως, παρέμενε ασαφές εάν θα πρόκειται για το «Severna Makedonija» αποκλειστικά με σλαβική γραφή, ή εάν θα χρησιμοποιηθεί και η αγγλική εκδοχή του «Northern Macedonia». Περιλαμβάνει επίσης ρητές δεσμεύσεις για χρήση της νέας ονομασίας erga omnes, καθώς και για την έναρξη της συνταγματικής αναθεώρησης σε ορίζοντα μηνών – πιθανότατα μετά τον Σεπτέμβριο, οπότε και θα διεξαχθεί το δημοψήφισμα στην γείτονα.
Το κείμενο της συμφωνίας περιλαμβάνει επίσης ειδικό κεφάλαιο για την άρση του αλυτρωτισμού, με πρόβλεψη για σύσταση επιτροπής που θα εξετάσει και τα βιβλία, όπως επιβεβαίωσε ο Νίκος Κοτζιάς, Η γλώσσα και η ταυτότητα, όπως είχε γράψει το tvxs.gr μετά τις συναντήσεις της Νέας Υόρκης, θα προσδιορίζεται ως «μακεδονική», με την επισήμανση όμως πως πρόκειται για γλώσσα και γένος σλαβικής προέλευσης που δεν έχει καμία σχέση με την αρχαία Μακεδονία και την ελληνική Μακεδονία.
Το ραντεβού στις Πρέσπες
Εάν δεν υπάρξει ανατροπή και όλα αυτά επιβεβαιωθούν σήμερα από τον Αλέξη Τσίπρα και τον Ζόραν Ζάεφ, τότε έως το Σαββατοκύριακο θα γίνει και η συνάντηση των δύο πρωθυπουργών στις Πρέσπες για την μονογραφή της συμφωνίας. Θα ακολουθήσει αμέσως η κύρωση από την Βουλή της πΓΔΜ και η γειτονική χώρα θα λάβει πρόσκληση για έναρξη της ενταξιακής διαδικασίας σε ΕΕ και ΝΑΤΟ. Η ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας θα έχει ως ρητή προϋπόθεση την πλήρωση όλων των δεσμεύσεων – erga omnes, αλλαγή συντάγματος -, ενώ η συμφωνία θα έρθει προς κύρωση στην ελληνική Βουλή μόνον αφού προχωρήσει και η συνταγματική αναθεώρηση, ήτοι προς τα τέλη του χρόνου.