Του Μιχάλη Φραγκομιχελάκη
«Ήμουν κι εγώ εκεί…» είπα στην ηθοποιό που, στη μέση της παράστασης, μου έδωσε, όπως και στους άλλους θεατές της πρώτης σειράς, μια παλιά φωτογραφία της από μια παιδική χαρά… Μου χαμογέλασε η ηθοποιός που κατάλαβε τι ήθελα να πω: «είμαι κι εγώ εδώ!»
Όπως ήμουν τότε κάπου δίπλα σου και μοιραζόμουν την παιδική σου τη χαρά, είμαι τώρα εδώ και σας βλέπω, σας ακούω, εσάς τις τρεις-σε-μία που ακατάπαυστα, επί της τεμαχισμένης μη-σκηνής του Προμαχώνα San Salvatore, εκφράζετε τα μικρά ή τα μεγάλα ή τα μέτρια πάθη που έχετε υποστεί και το πάθος που σας προκαλεί η βαθύτατη ανάγκη να φωνάξετε με το στόμα και το σώμα ότι υπάρχετε, ότι πάντα θέλατε ο κόσμος να ήταν αλλιώς, ότι θέλετε «να σου δώσω μια να σπάσεις, αχ! βρε κόσμε γυάλινε»… Λησμονημένο άσμα, εφάμιλλο του αξέχαστου «τα ματόκλαδά σου λάμπουν σαν τα λούλουδα του κάμπου», που αντηχεί στον αέρα του Προμαχώνα σαν αλήθεια γαλήνια και προσωρινή, πριν αρχίσει ο καταιγισμός των γλυκών ή δηκτικών λόγων, των ρυθμικών ή έκρυθμων κινήσεων, των αναμνήσεων, των κατά ριπάς πυροβολισμών, των ομοιοκατάληκτων στοίχων… επί σκηνής στημένης σαν πεδίο μάχης, δηλαδή όπως είναι η ζωή για πάμπολλες γυναίκες, όχι μόνο για τις φέρουσες μπούργκα και προδήλως υποφέρουσες που βλέπουμε στο εναρκτήριο πλάνο.
Ασφαλώς, μέσα σε μια παράσταση πεπερασμένης διάρκειας, δεν μπορεί να τα πει όλα ο άνθρωπος συγγραφέας ή σκηνοθέτης ή ηθοποιός. Μπορεί όμως, εάν και εφόσον η παράσταση είναι πράγματι θεατρική (και όχι θεατρινίστικη) να δώσει στον άλλο άνθρωπο, το θεατή, την έμπνευση, την ώθηση για να νοιώσει, να σκεφτεί, να πράξει· για να εγκαταλείψει την αναισθησία, την ανοησία, την απραξία… Διότι το (γνήσιο) θέατρο είναι ανθρωπιά. Είναι και εξανθρώπιση. Υπό την προϋπόθεση ότι και ο θεατής θέλει να είναι ή να γίνει άνθρωπος· και βρίσκεται εδώ, στην παράσταση, «ψυχή τε και σώματι». Τότε, πολύ πριν από το χειροκρότημα, αυτός ο άνθρωπος-θεατής λέει ή σκέφτεται «ήμουν κι εγώ εκεί…είμαι κι εγώ εδώ» και ο (η) ηθοποιός που τον νοιώθει του χαμογελά…
Την υπόθεση του έργου της Λένας Κιτσοπούλου «Το πράσινό μου το φουστανάκι», που ανέβασε προ ημερών το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης σε σκηνοθεσία Έφης Θεοδώρου, δεν δύναμαι να την εκθέσω. Το να μεταφέρω αποσπάσματα του διανεμόμενου προγράμματος είναι περιττό. Λέω απλώς ότι αυτή η παράσταση δεν περιγράφεται· απολαμβάνεται!…
…Όσο για τους συντελεστές της, θα τους και την αδικούσα αν ανέφερα εδώ ονόματα, ιδιότητες κι επαίνους. Τούτο μόνο θα πω: το να γραφτεί, να παραχθεί και να μας δοθεί αυτή η παράσταση αποτελεί δημιουργία ανθρώπων πολλών που εργάστηκαν σαν ένας και αγάπησαν το έργο τους… Και κάτι ακόμα: αρχικά πήγαμε να δούμε την παράσταση θέλοντας κυρίως να θαυμάσουμε, ξανά, μια συγκεκριμένη ηθοποιό· τελικά απολαύσαμε τρεις, πρωτΑΓΩΝΙΣΤΡΙΕΣ και οι τρεις, που έδιναν όλο τους το είναι, καθεμιά με τη δικιά της αξιοσύνη και γοητεία. Όσο για τη «συγκεκριμένη», ξανά, λάμπει ακόμα κι όταν βρίσκεται στο βάθος της οιονεί σκηνής· φέγγει χωρίς να μας τυφλώνει· δε θαμπώνει αλλά φωτίζει τις συναδέλφισσες-συναγωνίστριές της. Θαυμάσιες λοιπόν και οι τρεις: Ιώ Ασηθιανάκη, Σίσσυ Δαμουλάκη, Στελλίνα Ιωαννίδου!
Υ.Γ.: Η παράσταση ανέβηκε στα Χανιά στις 25-28 Ιουλίου στη μικρή σκηνή του Προμαχώνα San Salvatore και μετά περιόδευσε στο νομό Χανίων, στο Ηράκλειο και στον Αγ. Νικόλαο.
Εκτός από τις πέντε προαναφερθείσες κυρίες, συνέβαλαν ως αδιάσπαστοι συντελεστές
ενιαίου έργου οι: Άγγελος Μέντης (σκηνικά-κοστούμια), Αναστασία Γιαμούζη (μουσική), Ερμής Μαλκότσης (κίνηση), Σάκης Μπιρμπίλης (φωτισμοί), Γιώργος Αναστασάκης (φωτογραφίες), Κωστής Σωτηράκος (design) και Φωτόπολις Χανιά (trailer). Μπράβο σας!