Του Αντώνη Αναστασόπουλου
Η φράση «γενιά του Πολυτεχνείου» έχει με τα χρόνια αποκτήσει σχεδόν αρνητική χροιά. Της χρεώνεται από την εξαργύρωση των «αγωνιστικών παρασήμων» που για τους περισσότερους εκτός από τη συμμετοχή στην εξέγερση του Πολυτεχνείου μεταφράζεται σε διώξεις, φυλακίσεις και βασανισμούς.
Και όμως από τους 33 που καταγράφονται ως Συντονιστική Επιτροπή κατάληψης του Πολυτεχνείου, ελάχιστοι έχουν υπάρξει βουλευτές, οκτώ σε κυβερνητικές ή κρατικές θέσεις, ένας έχει εκλεγεί δήμαρχος και άλλος ένας δημοτικός σύμβουλος. Οι αριθμοί δεν λειτουργούν αθροιστικά καθώς πολλές από τις κατηγορίες που αναφέρονται αλληλοκαλύπτονται.
Οι περισσότεροι από εκείνους που συμμετείχαν από επιτελική θέση στην εξέγερση του Πολυτεχνείου, είτε συνέχισαν την προσωπική τους διαδρομή, άλλοτε ιδιωτεύοντας και άλλοτε μένοντας μακριά από την κεντρική πολιτική σκηνή, είτε τα ίχνη τους έχουν χαθεί από τη «δημόσια σφαίρα».
Σύμφωνα με την καταγραφή του Γιώργου Γάτου «Πολυτεχνείο ’73 – Ρεπορτάζ με την Ιστορία» ο συσχετισμός μεταξύ των δυνάμεων της αριστεράς που δρούσαν στο φοιτητικό κίνημα έχει ως εξής: Οκτώ ανήκουν οργανωτικά στον Ρήγα Φεραίο, επτά στην Αντί-ΕΦΕΕ (στην οποία συμμετέχουν τα μέλη της ΚΝΕ), τρεις ή τέσσερις είναι οι οργανωμένοι αριστεροί και οι υπόλοιποι ανένταχτοι της Αριστεράς. Οι αριθμοί που δίνονται από διάφορες πηγές σχετικά με τον αριθμό και τα μέλη της Συντονιστικής Επιτροπής, διαφέρουν. Οι περισσότερες αναφορές είναι για 33 μέλη και αυτά είναι τα εξής, διαχωρισμένα κατά οργανωτική ένταξη:
ΚΝΕ – Αντι-ΕΦΕΕ
Αλαβάνου Αριάδνη (Φιλοσοφική Αθήνας): Αδελφή του μετέπειτα προέδρου του Συνασπισμού και του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέκου Αλαβάνου. Την εποχή εκείνη, υπεύθυνη έκδοσης της εφημερίδας της ΚΝΕ «Οδηγητής». Έχει επαναπροσεγγίσει το ΚΚΕ στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις, ενώ γιος της είναι ο ευρωβουλευτής του κόμματος Λευτέρης Νικολάου – Αλαβάνος.
Ανδρουλάκης Μίμης (ΕΜΠ): Στέλεχος τότε της ΚΝΕ, αργότερα από τα κορυφαία στελέχη του ΚΚΕ. Αποχώρησε με τη διάσπαση το 1991. Βρέθηκε στον Συνασπισμό και έπειτα βουλευτής του ΠΑΣΟΚ. Συγγραφέας πολλών και επιτυχημένων βιβλίων.
Γρηγορόπουλος Γιάννης (ΕΜΠ): Αν και με πλούσια αντιδικτατορική δράση, πρόκειται για έναν από τους λίγους της Συντονιστικής Επιτροπής που δεν συνέχισαν με κάποιο πόστο στην κεντρική πολιτική σκηνή. Παρόλα αυτά, ο Γιάννης Γρηγορόπουλος, ήταν ικανότατο στέλεχος του ΚΚΕ, ο οποίος και επιφορτίστηκε με την σύνταξη της έκθεσης προς την ηγεσία του κόμματος για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Αυτούσια κομμάτια της έκθεσης αυτής, εγκρίθηκαν στην 4η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ, τον Ιούλιο του 1976.
Κοροβέσης Γιάννης (Οδοντιατρική Αθήνας): Πρόεδρος του συλλόγου Ηλείων σπουδαστών, ενταγμένος στις γραμμές της ΚΝΕ. Είχε αναπτύξει ήδη αντιδικτατορική δράση, με σύλληψη και κράτηση για έξι μήνες στην ΕΣΑ, απ’ όπου βγήκε τον Αύγουστο του 1973. Το 1975 εντάσσεται στο ΚΚΕ, στο οποίο θα παραμείνει για περίπου μια δεκαετία. Ανέπτυξε συνδικαλιστική δράση στον οδοντιατρικό σύλλογο της Αθήνας.
Λογοθέτης Στέλιος (ΕΜΠ): Στέλεχος του ΚΚΕ τότε, δήμαρχος Νίκαιας επί σειρά ετών. Στην πρώτη του θητεία ήταν 28 ετών. Αργότερα δήμαρχος Πειραιά με συνεργασία ΠΑΣΟΚ – ενιαίου Συνασπισμού. Με τη διάσπαση του ΚΚΕ, το 1991, προσχωρεί στον Συνασπισμό και αργότερα στο ΠΑΣΟΚ. Αντιμετώπισε κατηγορίες για κακοδιαχείριση καταδικάστηκε αρχικά και αθωώθηκε αργότερα.
Μωροπούλου Τόνια (ΕΜΠ): Πρόκειται για τη γυναίκα που ανέλαβε καθήκοντα… εκπροσώπου Τύπου της Συντονιστικής Επιτροπής, κι αυτό καθώς διάβασε στους δημοσιογράφους την μοναδική ανακοίνωση που πρόλαβε να βγάλει η ΣΕ της κατάληψης. Στέλεχος του ΚΚΕ, αποχώρησε πριν καν μπει το 1980. Επί Λαλιώτη βρέθηκε στο υφυπουργείο Νέας Γενιάς και εντάχθηκε στο ΠΑΣΟΚ. Στις τελευταίες εκλογές θα ήταν μάλιστα υποψήφια της Νέας Δημοκρατίας στα Δωδεκάνησα, αν δεν κοβόταν εξαιτίας ενός δημοσιεύματος για την σύνταξη του πατέρα της, που φέρεται να έπαιρνε από το 1977.
Νυσταζάκης Γιάννης (ΕΜΠ): Στέλεχος της ΚΝΕ και αργότερα του ΚΚΕ. Το 1991 αποχώρησε με τους «ανανεωτικούς» για να ενταχθεί στον Συνασπισμό. Ακολούθησε τον Μίμη Ανδρουλάκη και στο ΠΑΣΟΚ.
Φιλιππάκης Γιώργος (Βιομηχανική Πειραιά): Επικεφαλής των ομάδων περιφρούρησης της κατάληψης. Γνωστός δημοσιογράφος του αστυνομικού ρεπορτάζ. Εργάστηκε μεταξύ άλλων στην Ελευθεροτυπία και στο Alter. Υποψήφιος βουλευτής με το ΚΚΕ, με το οποίο έχει διακόψει πρόσφατα τις επαφές του. Ήταν μέχρι πρότινος εκλεγμένος στο ΔΣ της ΕΣΗΕΑ. Απασχόλησε πρόσφατα την επικαιρότητα, με την ανάρτησή του αμέσως μετά την επίθεση στον Λουκά Παπαδήμο.
Ρήγας Φεραίος
Ζουρνάς Μιχάλης (Πολυτεχνική Πάτρας): Ελεύθερος επαγγελματίας και συνδικαλιστής, τότε φοιτητής στην Πάτρα, εξελέγη στη Συντονιστική Επιτροπή της κατάληψης του Πολυτεχνείου.
Λαζαρίδης Χρύσανθος (Οικονομικό Αθήνας): Γεννημένος στη Νέα Υόρκη. Δημοσιογράφος, χρηματιστηριακός αναλυτής και πανεπιστημιακός. Με πλούσια αντιδικτατορική δράση. Μετά το Πολυτεχνείο, συνελήφθη επί Ιωαννίδη, βασανίστηκε στο ΕΑΤ-ΕΣΑ και παρέμεινε κρατούμενος μέχρι την πτώση της χούντας. Συμμετείχε στην Β’ Πανελλαδική, η οποία διέσπασε (από αριστερά) τον Ρήγα Φεραίο. Η δεκαετία του ’80 τον βρίσκει στη Μεγάλη Βρετανία, για μεταπτυχιακές σπουδές, ενώ στη συνέχεια επιστρέφει στη Νέα Υόρκη. Η συνέχεια τον βρίσκει θαυμαστή του Ρήγκαν και της Θάτσερ. Ίσως ο μοναδικός της τότε Συντονιστικής Επιτροπής, που έχει δηλώσει ότι διαφωνεί με τον εορτασμό της επετείου. Θεωρήθηκε από πολλούς λογογράφος του Αντώνη Σαμαρά, ενώ τον ακολούθησε στην Ευρωβουλή, το υπουργείο Πολιτισμού και φυσικά στο Μέγαρο Μαξίμου. Υπήρξε βουλευτής Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας.
Λάζος Χρήστος (Νομική Αθήνας): Έλαβε ενεργά μέρος στον αντιδικτατορικό αγώνα, συνελήφθη και φυλακίστηκε στο ΕΑΤ ΕΣΑ. Μετά τη δικτατορία συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι. Προσέγγισε και εκείνος το ΠΑΣΟΚ στην εποχή του Λαλιώτη στη γραμματεία Νέας Γενιάς. Δούλεψε στο υπουργείο Πολιτισμού ως προϊστάμενος της Διεύθυνσης Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων και Ελεύθερου Χρόνου των Νέων. Έπειτα ήταν στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 1991 ως το 1999. Δίδαξε φιλοσοφία στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Διετέλεσε διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου.
Παπαβασιλόπουλος Γιώργος (ΕΜΠ): Εκπρόσωπος της Σχολής Μηχανολόγων – Ηλεκτρολόγων στη Συντονιστική Επιτροπή της κατάληψης. Διέπρεψε αργότερα ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, ενώ δίδαξε ρομποτική και στο Πολυτεχνείο.
Παππάς Στέλιος (ΑΣΟΕΕ): Πρόεδρος του ΟΑΣΘ με την προηγούμενη κυβέρνηση και πατέρας του τότε υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής, Νίκου, είχε έντονη αντιδικτατορική δράση ως μέλος του Ρήγα Φεραίου. Αρχικός εκδότης του «Θούριου» του περιοδικού της οργάνωσης. Αργότερα στην ηγεσία του «ΚΚΕ εσ.». Ακολούθησε τον Γιάννη Μπανιά στο «ΚΚΕ εσ.- Ανανεωτική Αριστερά». Εντάχθηκε την δεκαετία του ’90 στον Συνασπισμό και παραμένει μέχρι και σήμερα στον ΣΥΡΙΖΑ.
Τσεμπέλης Γιώργος (ΕΜΠ): Από τα χρόνια της χούντας κιόλας, μέλος του Ρήγα Φεραίου. Αρθρογραφούσε και εκείνος στο περιοδικό της οργάνωσης «Θούριος». Συνέχισε τις σπουδές του στο εξωτερικό, αλλάζοντας κατεύθυνση. Από Πολιτικός Μηχανικός στράφηκε στα Μαθηματικά και από εκεί στην Πολιτική Επιστήμη. Καθηγητής Πανεπιστημίου στο UCLA και επισκέπτης σε πολλά ακόμα. Αρθρογραφούσε μέχρι το καλοκαίρι του 2016 τακτικά στο Βήμα.
Χατζησωκράτης Δημήτρης (ΕΜΠ): Ηγετικό στέλεχος κι αυτός του Ρήγα, με πλούσια αντιδικτατορική δράση. Υπεύθυνος της εφημερίδας «Θούριος», γνωστός για τις μακροσκελέστατες αναλύσεις του που έδωσαν στην εφημερίδα το παρατσούκλι… «Χατζηθούριος». Από το «ΚΚΕ εσ.» στην ΕΑΡ, από εκεί στον ενιαίο Συνασπισμό, στον οποίο παρέμεινε μέχρι και το 2010. Στον «πρόγονο» του ΣΥΡΙΖΑ, πέρασε από αρκετές θέσεις ευθύνης. Υπεύθυνος για τη δημόσια διοίκηση και την αυτοδιοίκηση μέχρι το 1999. Διευθυντής για ένα φεγγάρι της εφημερίδας «Αυγή».
Μέλος της διοίκησης των εκτελεστικών οργάνων της ΓΣΕΕ για μια 12ετία. Αντιπρόεδρος της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής την πρώτη τριετία της λειτουργίας της. Αποχώρησε από τον Συνασπισμό μαζί με τους «ανανεωτικούς» του Φώτη Κουβέλη, φτιάχνοντας την ΔΗΜΑΡ. Συμμετείχε στην ομάδα της διαπραγμάτευσης που συμφώνησε για τη δημιουργία της κυβέρνησης συνεργασίας ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, μετά τις εκλογές του Ιουνίου του 2012. Έχει τιμηθεί με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας το 2005, για το βιβλίο του «Πολυτεχνείο ’73. Αναστοχασμός μιας πραγματικότητας».
Ψαρράς Δημήτρης (ΕΜΠ): Και ο δημοσιογράφος της Εφημερίδας των Συντακτών, ήταν μέλος του Ρήγα Φεραίου από την εποχή της χούντας. Στέλεχος της οργάνωσης και μεταπολιτευτικά, θεωρείται ηγέτης της Β’ Πανελλαδικής, που το 1978, διέσπασε τον Ρήγα Φεραίο. Γνωστός ως εις εκ των τριών του «Ιού της Κυριακής» στήλης της «Ελευθεροτυπίας». Πρόσφατα κατέθεσε ως μάρτυρας στη Δίκη της Χρυσής Αυγής, ενώ έχει ασχοληθεί έντονα με το εθνικιστικό, φασιστικό, νεοναζιστικό φαινόμενο. Έχει δημοσιεύσει τρεις μελέτες. «Το κρυφό χέρι του Καρατζαφέρη. Η τηλεοπτική αναγέννηση της ελληνικής Ακροδεξιάς», «Η Μαύρη Βίβλος της Χρυσής Αυγής. Ντοκουμέντα από την ιστορία και τη δράση μιας ναζιστικής ομάδας» και «Το μπεστ σέλερ του μίσους: Τα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών στην Ελλάδα».
ΠΑΚ
Λαλιώτης Κώστας (Οδοντιατρική Αθήνας): Είναι ο μόνος που συμμετέχει στη Συντονιστική Επιτροπή της κατάληψης του Πολυτεχνείου από τις γραμμές του ΠΑΚ. Ιδρυτικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, με πολλές συλλήψεις από τη δικτατορία και την ημέρα της εισβολής στο Πολυτεχνείο. Από τους διαπραγματευτές με τον στρατό πριν την είσοδο του τανκ. Στη μεταπολίτευση πέρασε στα κεντρικά καθοδηγητικά όργανα της νεολαίας του ΠΑΣΟΚ αλλά και του κόμματος. Ήταν υπεύθυνος του περιοδικού «Αγωνιστής» της Νεολαίας του ΠΑΣΟΚ (1975-1977), και εκδότης και μέλος της διεύθυνσης της εβδομαδιαίας εφημερίδας «Εξόρμηση» (1977-1985) επίσης του ΠΑΣΟΚ.
Ο Κ. Λαλιώτης είχε την ευθύνη του σχεδιασμού όλων των εκλογικών αναμετρήσεων του ΠΑΣΟΚ, από το 1974 μέχρι το 2004. Εξελέγη βουλευτής Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 1993 και της Β΄ Πειραιά το 1996 και το 2000. Διετέλεσε ειδικός σύμβουλος στο Πολιτικό Γραφείο του Πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου , εξωκοινοβουλευτικός Υφυπουργός Προεδρίας της Κυβερνήσεως υπεύθυνος για το νεοσύστατο Υφυπουργείο Νέας Γενιάς, την Γενική Γραμματεία Τύπου και Πληροφοριών και την Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, Υφυπουργός Τύπου και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Υφυπουργός άνευ χαρτοφυλακίου αρμόδιος για την αναμόρφωση των πόλεων και Υπουργός Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (ΠΕΧΩΔΕ). Ήταν ακόμα Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ.
Όταν ο Κώστας Σημίτης αποφάσισε το 2003 την καθιέρωση ασυμβίβαστου των ιδιοτήτων μέλους της κυβέρνησης και του ΕΓ ταυτοχρόνως ανακοίνωσε στον Τύπο ότι ζήτησε από τον Κ. Λαλιώτη να παραιτηθεί από την θέση του Γραμματέα και να επανέλθει στην κυβέρνηση. Αρνηθείς, ο Κ. Λαλιώτης παραιτήθηκε. Εκτοτε, ο Κ. Λαλιώτης έχει συμμετάσχει ατύπως σε συνέδρια και προεκλογικές εκστρατείες του ΠΑΣΟΚ, αλλά παραμένει εκτός επίσημης συμμετοχής στα όργανα του ΠΑΣΟΚ.
Αριστεριστές
Αναστασίου Ελένη (Ιατρική Αθήνας): Ηγετική μορφή της σχολής της, βρισκόταν στις γραμμές της Οργάνωσης Σοσιαλιστική Επανάσταση (ΟΣΕ). Υπεύθυνη πύλης το βράδυ που το τανκ εισέβαλε στον χώρο του Πολυτεχνείου. Δεν βρέθηκε ποτέ στην κεντρική πολιτική σκηνή, ενώ σε πρόσφατες δηλώσεις της για τη «γενιά του Πολυτεχνείου» και τους πρωταγωνιστές της εξέγερσης τόνιζε «Είμαστε πολύ ετερογενείς. Δέκα άτομα που ασχολήθηκαν με την πολιτική, αλλά την κριτική την υφιστάμεθα όλοι. Υπάρχουν πολλοί άλλοι που συνεχίζουν μια προσωπική πορεία, όχι στην κεντρική πολιτική σκηνή, αλλά με αρκετά ανιδιοτελείς σκοπούς όπως αυτούς που είχαμε στην εξέγερση».
Λυγερός Σταύρος (Μαθηματικό Αθήνας): Με πλούσια αντιδικτατορική δράση κι αυτός από τις γραμμές της Οργάνωσης Σοσιαλιστική Επανάσταση. Με μεταπτυχιακές σπουδές σε Διεθνείς και Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις στο Παρίσι, εργάστηκε ως κοινοβουλευτικός, πολιτικός και διπλωματικός συντάκτης σε εφημερίδες και περιοδικά. Έχει εκδόσει 13 βιβλία, μεταξύ των οποίων και για το φοιτητικό κίνημα, ενώ έχει εργαστεί σε ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς. Από το 1989 ως το 2012 εργάστηκε ως πολιτικός και διπλωματικός σχολιαστής στην εφημερίδα Καθημερινή. Πλέον αρθρογραφεί στην εφημερίδα Πρώτο Θέμα.
Κολλιτσίδας Γρηγόρης (Πάντειο): Άγνωστη η πορεία του μετά τη συμμετοχή του στην Συντονιστική Επιτροπή της κατάληψης του Πολυτεχνείου. Συμμετείχε στο φοιτητικό της Οργάνωσης Μαρξιστών Λενινιστών Ελλάδας και έπειτα στο ΚΚΕ μ-λ και την Προοδευτική Πανσπουδαστική Συνδικαλιστική Παράταξη (ΠΠΣΠ).
Σηφιανός Νίκος (ΕΜΠ): Πιθανότατα ανένταχτος την περίοδο της εξέγερσης αργότερα οργανώθηκε στην Προοδευτική Πανσπουδαστική Συνδικαλιστική Παράταξη και το ΚΚΕ (μ-λ). Αρχιτέκτονας. Μέλος της πρώτης… εθελοντικής Συντονιστικής Επιτροπής της κατάληψης με τους Στέλιο Λογοθέτη από την ΚΝΕ και τον Γιάννη Ευλογημένο από τον Ρήγα Φεραίο.
Μαυρογένης Διονύσης (ΦΜΣ): Οργανωμένος στο Επαναστατικό Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΕΚΚΕ) και την φοιτητική του παράταξη ΑΑΣΠΕ. Ήταν και στην επιτροπή κατάληψης της Νομικής, λίγες μέρες νωρίτερα. Είχε συλληφθεί και κρατούνταν στην ΕΣΑ, βγαίνοντας με αμνηστία τον Αύγουστο του 1973. Εργάστηκε ως φαρμακοποιός ενώ για σύντομο χρονικό διάστημα πέρασε από το «ΚΚΕ εσ.» και εξελέγη δημοτικός σύμβουλος στο Δήμο Ζωγράφου. Ερωτώμενος κι εκείνος για τη γενιά του Πολυτεχνείου απαντούσε το 2011. «Η περιβόητη “γενιά του Πολυτεχνείου” είναι κυρίως εκείνοι και εκείνες που ανέλαβαν το καθήκον και πήραν με προσωπικό κόστος το ρίσκο για την ανατροπή μιας δικτατορίας που τους στερούσε την ελευθερία στο δικαίωμα να ονειρεύονται και να διαμορφώνουν το μέλλον τους. Και αυτό χωρίς να περιμένουν ανταλλάγματα».
Νικολαΐδης Παναγιώτης (ΕΜΠ): Αρχιτέκτονας και Τροτσκιστής. Δραστηριοποιήθηκε μεταπολιτευτικά με τη Σοσιαλιστική Φοιτητική Παράταξη της Εργατικής Διεθνιστικής Ένωσης.
Σιδέρης Νίκος (Ιατρική Αθήνας): Γεννημένος στην Αθήνα, είναι ψυχίατρος, ψυχαναλυτής, συγγραφέας, μεταφραστής και ποιητής, ενώ διδάσκει σε ακαδημαϊκό επίπεδο. Έδωσε τον αντιδικτατορικό αγώνα από τις γραμμές της μικρής οργάνωσης «Μπολσεβίκοι».
Ανένταχτοι
Αντώνογλου Νίκος (Γεωπονική Αθήνας): Ανένταχτος την εποχή της εξέγερσης και ηγετική μορφή της σχολής του. Έμεινε αρχικά εκτός πολιτικής, ασχολούμενος με επιχειρήσεις. Το 2016 ορίστηκε γενικός γραμματέας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
Γεωργακάκης Γιάννης (ΑΣΚΤ): Συμμετείχε στην εξέγερση ως ανένταχτος ενώ δεν φαίνεται να μπλέχτηκε ποτέ με την κεντρική πολιτική σκηνή. Γλύπτης, συγγραφέας και δημοσιογράφος.
Δαφέρμος Ολύμπιος (ΕΜΠ): Ανένταχτος την περίοδο της εξέγερσης, αργότερα δούλεψε στον ιδιωτικό τομέα και έγινε καθηγητής τεχνικής εκπαίδευσης. Επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ ενώ πήρε διάφορες τεχνοκρατικές θέσεις.
Κουρμουλάκης Γιάννης (Πάντειο): Ανένταχτος αριστερός. Άγνωστη παραμένει η μετέπειτα πορεία του, ενώ δεν υπάρχει κάποια αναφορά για εμπλοκή του στην κεντρική πολιτική σκηνή.
Κωστή Αγγελική «Λίκα»(Φιλοσοφική Αθήνας): Ανένταχτη αν και φέρεται ως φίλα προσκείμενη στην Αντι-ΕΦΕΕ την εποχή της εξέγερσης. Σύμφωνα με δήλωση της ίδιας αρκετά χρόνια αργότερα, ήταν σε παρατάξεις δεν στράφηκε όμως ποτέ στην κεντρική πολιτική σκηνή. Βρέθηκε να δουλεύει ως ψυχαναλύτρια στη Ρώμη. «Η γενιά του Πολυτεχνείου είναι η ηττημένη, δεν είναι η νικήτρια. Ισως αν το είχαμε χειριστεί διαφορετικά, αν είχαμε κάνει τα αιτήματά μας καλύτερα, αν βλέπαμε λίγο πιο μακροπρόθεσμα…» έλεγε η ίδια σε πρόσφατες δηλώσεις της.
Σταυροπούλου Μαρία (ΑΣΚΤ): Άγνωστη η πορεία της μετά την εξέγερση και τη συμμετοχή της στη Συντονιστική Επιτροπή της κατάληψης.
Τζουβάνος Δημήτρης (Γεωπονική Αθήνας): Ανένταχτος την περίοδο της εξέγερσης, από τα ιδρυτικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ αμέσως μετά. Συμμετέχει στις συσκέψεις που διαμορφώνουν τη διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη. Διαγράφεται από την ΠΑΣΠ και το ΠΑΣΟΚ, το 1979. Συγκροτεί διάφορα σχήματα με κυριότερα την Ενότητα Μαρξιστών Σοσιαλιστών. Την δεκαετία του ’80 εκδίδει το πολιτικό περιοδικό «Φυλλάδιο». Δημοσιεύει άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά. Επιστρέφει στο ΠΑΣΟΚ το 1994, και ορίζεται γραμματέας του υπουργείου Γεωργίας από το 1997 ως το 2000.
Τσαντίλης Κώστας (ΑΣΟΕΕ): Συμμετείχε ως ανένταχτος στην εξέγερση και τη Συντονιστική Επιτροπή του Πολυτεχνείου.
Τσαφαράκης Μανούσος (ΦΜΣ Αθήνας): Συμμετείχε στον αντιδικτατορικό αγώνα και την εξέγερση του Πολυτεχνείου ως φίλα προσκείμενος στις οργανώσεις της αριστεράς. Σταδιακά προσέγγισε το ΠΑΣΟΚ του οποίου έγινε μέλος. Με αρθρογραφία του φαίνεται να συγκρούεται στις αρχές της κρίσης για ζητήματα της τοπικής αυτοδιοίκησης με την ηγεσία του Κινήματος. Σήμερα συμμετέχει στην «Κίνηση Χανίων για την ενότητα της Κεντροαριστεράς» η οποία καλούσε σε συμμετοχή στις διαδικασίες για την ανάδειξη ηγέτη του νέου φορέα.
Μαρία Δαμανάκη
Μια κατηγορία μόνη της, αν και η αναφορά της είναι καταχρηστική καθώς δεν ήταν η «φωνή του Πολυτεχνείου», δεν ήταν μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής της κατάληψης. Μέλος της ΚΝΕ την περίοδο της εξέγερσης, ήταν μια εκ των δυο βασικών εκφωνητών του ραδιοφωνικού σταθμού που φτιάχτηκε στο ΕΜΠ, από τον μετέπειτα υπουργό Οικονομικών του Σημίτη, Νίκου Χριστοδουλάκη. Η Μαρία Δαμανάκη, συμμετέχει στα ψηφοδέλτια του Κομμουνιστικού Κόμματος και εκλέγεται βουλευτής σ’ όλες τις εκλογικές μάχες από το ’77 και έπειτα. Το 1989 εκλέγεται ως βουλευτής του Συνασπισμού, σύμπραξη του ΚΚΕ με την ΕΑΡ του Κύρκου και άλλες μικρότερες αριστερές δυνάμεις, το 1990 επίσης. Από το 1991 όταν Χαριλαος Φλωράκης και Λεωνίδας Κύρκος, αποφασίζουν να αποσυρθούν ταυτόχρονα από την ηγεσία του Συνασπισμού, η Μαρία Δαμανάκη αναλαμβάνει πρόεδρος.
Το ΚΚΕ αποφασίζει να αποχωρήσει από τον Συνασπισμό, όταν τίθεται το θέμα της αυτοδιάλυσης των κομμάτων του Συνασπισμού και της διάχυσης εντός αυτού. Η Δαμανάκη συμμετέχει στην ομάδα με επικεφαλής τον Μίμη Ανδρουλάκη, που αποχωρούν από το ΚΚΕ, παραμένοντας στον Συνασπισμό. Οδηγεί το νέο ουσιαστικά κόμμα στις εκλογές του 1993, στις οποίες όμως αποτυγχάνει να μπει στη Βουλή, για μερικές χιλιάδες ψήφους καταγράφοντας 2,96%.
Παραιτείται από πρόεδρος του Συνασπισμού όμως εκλέγεται και πάλι με τα ψηφοδέλτιά του, τόσο το 1996 όσο και το 2000. Παράλληλα το 1994, είναι υποψήφια Δήμαρχος Αθήνας, παίρνοντας ποσοστό σαφέστατα μεγαλύτερο από την επιρροή του κόμματός της με 11,4%. Έρχεται όμως τρίτη, πίσω από Δημήτρη Αβραμόπουλο και Θεόδωρο Πάγκαλο. Είναι και πάλι υποψήφια το 1998, με την υποστήριξη και του ΠΑΣΟΚ αυτή τη φορά, όμως ο Δημήτρης Αβραμόπουλος επανεκλέγεται πανηγυρικά και από την πρώτη Κυριακή με 57% έναντι μόλις 16%.
Η Μαρία Δαμανάκη ως στέλεχος πλέον του Συνασπισμού, διαφωνεί σχεδόν… στα πάντα με τον πρόεδρο του κόμματος, ενώ εκτιμά ότι το κόμμα βρίσκεται σε «νεοκομμουνιστική στροφή». Το 2003 παραιτείται από βουλευτής του κόμματος και παραδίδει την βουλευτική της έδρα, αποχωρώντας οριστικά τον Συνασπισμό. Αμέσως μετά την εκλογή του Γιώργου Παπανδρέου στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, εντάσσεται σ’ αυτό και εκλέγεται από τα ψηφοδέλτιά του, το 2004, το 2007 και το 2009.
Αμέσως μετά την τελευταία της εκλογή, αναλαμβάνει θέση Ευρωπαίου Επιτρόπου για τη Ναυτιλία και την Αλιεία. Εκεί θα παραμείνει μέχρι το 2014, ενώ η επιτυχημένη της θητεία θα της εξασφαλίσει τα προς το ζην και για τη συνέχεια. Το 2014 ανέλαβε πόστο στο Διεθνές Ινστιτούτο για τη Θάλασσα και τη Διάσωση των Θαλάσσιων Ειδών στο Λονδίνο, ενώ παράλληλα εκλέγεται και στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος του Πρίγκηπα Αλβέρτου του Μονακό με αντίστοιχες αρμοδιότητες.
