Με θετικό πρόσημο στα έσοδα στην τοπική αγορά και ρεκόρ διεθνών αφίξεων πέφτει η «αυλαία» της φετινής καλοκαιρινής περιόδου στην Κρήτη. Σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας, που πραγματοποίησε το Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (ΜΑΙΧ), σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο και το Πανεπιστήμιο Κρήτης, τα δυο αεροδρόμια του νησιού πλημμύρισαν από τουρίστες, καθώς κατά την περίοδο Ιανουάριος-Σεπτέμβριος καταγράφηκε αύξηση κατά 17,3% στα Χανιά και κατά 16,45% στο Ηράκλειο. Πολλά τα ενδιαφέροντα στοιχεία για τις τάσεις, αλλά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι τουρίστες, το προφίλ των τουριστών.
Μεγάλο ποσοστό των συνολικών αφίξεων προέρχεται από τις Σκανδιναβικές Χώρες (Νορβηγία, Σουηδία, Δανία, Φινλανδία), οι οποίοι επιλέγουν πτήσεις χαμηλού κόστους κυρίως, όμως αξιοσημείωτη είναι η εντυπωσιακή αύξηση των Ρώσων επισκεπτών κατά 48%.
Σχετικά με τις υπόλοιπες εθνικότητες εκρηκτική είναι η αύξηση των Ουκρανών που επιλέγουν την Κρήτη για τις διακοπές τους, ενώ την ανοδική τους πορεία στις αφίξεις συνεχίζουν δυναμικά οι τουρίστες από το Ισραήλ. Βεβαίως, η Κρήτη για μια ακόμα χρονιά αποτέλεσε τον «καλοκαιρινό παράδεισο» για πολλούς επισκέπτες από παραδοσιακές αγορές για το νησί μας, όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Αγγλία.
Σύμφωνα με την έρευνα, ο μέσος τουρίστας που προτιμά την Κρήτη ως προορισμό θεωρεί τις τιμές κανονικές σε σχέση με άλλους ευρωπαϊκούς προορισμούς, ενώ προτιμά τις οικογενειακές διακοπές. Το κλίμα και η φυσική ομορφιά του τόπου συνεχίζουν να αποτελούν καταλυτικό παράγοντα στην επιλογή του τελικού προορισμού του, αντλώντας πληροφορίες για τον τόπο διακοπών του από το διαδίκτυο αλλά και από συγγενείς και φίλους.
Επιπλέον, αναλύοντας τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, όπως επισημαίνεται στην έρευνα, παρατηρείται ότι φέτος η τουριστική κίνηση βρέθηκε σε πολύ καλύτερο επίπεδο, συγκριτικά με την περυσινή. Στο μισό έχει πέσει το ποσοστό των αλλοδαπών επισκεπτών που περιορίζει τις δαπάνες του και πιο συγκεκριμένα μόνο ένας στους πέντε πραγματοποιεί περικοπές στις προγραμματισμένες δαπάνες κατά τη διάρκεια των διακοπών του. Έτσι, με βάση την παρούσα έρευνα, εξάγεται το συμπέρασμα της αύξησης των εσόδων στην τοπική τουριστική αγορά κατά 19,3%, ποσοστό που κρίνεται πολύ ικανοποιητικό.
Ωστόσο, εκτός από τις θετικές στους τουρίστες μένουν και οι αρνητικές εντυπώσεις, με το οδικό δίκτυο, τη σήμανση και την καθαριότητα να αναδεικνύονται ως τα σοβαρότερα προβλήματα για όσους παραθερίζουν στην Κρήτη.
ΕΡΕΥΝΑ-ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΣΤΟ ΝΗΣΙ
Ρεκόρ αφίξεων και αύξηση εσόδων στην Κρήτη
• Εντυπωσιακή ανοδική πορεία για Σκανδιναβούς, Ρώσους και Ουκρανούς
• Οδικό δίκτυο, σήμανση και καθαριότητα τα προβλήματα που εντοπίζουν οι τουρίστες
Χιλιάδες τουρίστες επέλεξαν το φετινό καλοκαίρι την Κρήτη για τις διακοπές τους. Στα δυο αεροδρόμια του νησιού σημειώθηκε ρεκόρ αφίξεων κατά την περίοδο Ιανουάριος-Σεπτέμβριος, καθώς καταγράφεται αύξηση κατά 17,3% στα Χανιά και κατά 16,45% στο Ηράκλειο. Μεγάλο ποσοστό των συνολικών αφίξεων προέρχεται από τις Σκανδιναβικές Χώρες (Νορβηγία, Σουηδία, Δανία, Φινλανδία), οι οποίοι επιλέγουν πτήσεις χαμηλού κόστους κυρίως, όμως αξιοσημείωτη είναι η εντυπωσιακή αύξηση των Ρώσων επισκεπτών κατά 48%, συγκριτικά με την περυσινή περίοδο, περνώντας στην πρώτη θέση επί των συνολικών αφίξεων για πρώτη φορά, ιστορικά.
Σχετικά με τις υπόλοιπες εθνικότητες εκρηκτική είναι η αύξηση των Ουκρανών, που επιλέγουν την Κρήτη για τις διακοπές τους, ενώ την ανοδική τους πορεία στις αφίξεις συνεχίζουν δυναμικά οι τουρίστες από το Ισραήλ. Βεβαίως, η Κρήτη για μια ακόμα χρονιά αποτέλεσε τον «καλοκαιρινό παράδεισο» για πολλούς επισκέπτες από παραδοσιακές αγορές για το νησί μας, όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Αγγλία.
Τα στοιχεία αυτά αποτυπώνονται στην έρευνα που πραγματοποίησαν για την τουρισμό στην Κρήτη, το Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (ΜΑΙΧ), σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο και το Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Σύμφωνα με την έρευνα, ο μέσος τουρίστας που προτιμά την Κρήτη ως τελικό προορισμό των διακοπών του θεωρεί τις τιμές κανονικές σε σχέση με άλλους ευρωπαϊκούς προορισμούς, ενώ προτιμά τις οικογενειακές διακοπές. Το κλίμα και η φυσική ομορφιά του τόπου συνεχίζουν να αποτελούν καταλυτικό παράγοντα στην επιλογή του τελικού προορισμού του, αντλώντας πληροφορίες για τον τόπο διακοπών του από το διαδίκτυο αλλά και από συγγενείς και φίλους.
Ο επισκέπτης αισθάνεται ικανοποιημένος από τις υπηρεσίες που του προσφέρει το ξενοδοχειακό κατάλυμα στο οποίο διαμένει κατά μέσο όρο σχεδόν 10 ημέρες, όμως νιώθει ανασφαλής για την κατάσταση του οδικού δικτύου και την οδική σήμανση, καθώς και προβληματισμένος για την καθαριότητα, τα οποία εντοπίζονται ως τα σοβαρότερα προβλήματα των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Αναλύοντας τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, όπως επισημαίνεται στην έρευνα, παρατηρείται ότι φέτος η τουριστική κίνηση βρέθηκε σε πολύ καλύτερο επίπεδο, συγκριτικά με την περυσινή. Στο μισό έχει πέσει το ποσοστό των αλλοδαπών επισκεπτών που περιορίζει τις δαπάνες του και πιο συγκεκριμένα μόνο ένας στους πέντε πραγματοποιεί περικοπές στις προγραμματισμένες δαπάνες κατά τη διάρκεια των διακοπών του. Έτσι, με βάση την παρούσα έρευνα, εξάγεται το συμπέρασμα της αύξησης των εσόδων στην τοπική τουριστική αγορά κατά 19,3%, ποσοστό που κρίνεται πολύ ικανοποιητικό.
Στα συμπεράσματα της έρευνας αναφέρεται το εξής: «Από πλευράς προσέλευσης αλλοδαπών τουριστών στα αεροδρόμια Χανίων και Ηρακλείου, παρατηρείται ρεκόρ αφίξεων κατά τη φετινή τουριστική περίοδο, με έντονες όμως διαφοροποιήσεις όσον αφορά το μίγμα του συνόλου των αλλοδαπών επισκεπτών.
Λαμβάνοντας υπόψη τη δυναμική του συγκεκριμένου τομέα, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή και μέριμνα από τους αρμόδιους φορείς για την περαιτέρω ενίσχυση της τουριστικής ανταγωνιστικότητας της περιοχής σε συνδυασμό με την αναβάθμιση των υποδομών και των υπηρεσιών αλλά και των προϊόντων του πρωτογενή τομέα, ούτως ώστε να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα της περιοχής, αποφέροντας ικανοποιητικά έσοδα, καθώς και νέες θέσεις εργασίας στην τοπική κοινωνία».
Το προφίλ των αλλοδαπών επισκεπτών
Σύμφωνα με την έρευνα, από το σύνολο των αλλοδαπών τουριστών που προτιμούν το αεροδρόμιο Χανίων ως τελικό προορισμό των διακοπών τους, το 83% παραμένει στα Χανιά για να περάσει τις διακοπές του, το 13% προτιμά το Ρέθυμνο, ενώ μικρότερα ποσοστά επιλέγουν τους Νομούς Ηρακλείου και Λασιθίου.
Σχετικά με τις ομάδες ηλικιών παρατηρείται ομοιόμορφη κατανομή μέχρι την ηλικία των 65 ετών, ενώ όσον αφορά τα εισοδηματικά κλιμάκια σχεδόν ένας στους τέσσερις δηλώνει υψηλό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα πάνω από 80.000 ευρώ.
Σχεδόν οι μισοί Σκανδιναβοί κάνουν διακοπές με την οικογένειά τους, σε αντίθεση με τους αλλοδαπούς από την Ευρω-Μεσόγειο, οι οποίοι μόλις ένας στους τέσσερις προτιμά τις οικογενειακές διακοπές.
Όσον αφορά τις τιμές σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, σχεδόν δύο στους τρεις θεωρούν τις τιμές κανονικές. Μόνο οι τουρίστες, οι οποίοι προέρχονται από την Ανατολική Ευρώπη, εξέφρασαν παράπονα σχετικά με τις τιμές σε ποσοστό 20%.
Διαμονή τουριστών
Το μεγαλύτερο ποσοστό των τουριστών και συγκεκριμένα το 63% προτιμά να διαμένει σε ξενοδοχεία, το 25% σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα/δωμάτια/στούντιο, το 7% σε ιδιόκτητα σπίτια, εξοχικά, κάμπινγκ ή φιλοξενείται, ενώ ένα 5% διαμένει σε ενοικιαζόμενες βίλες. Τρεις στους τέσσερις Σκανδιναβούς, σε αντίθεση με τους μισούς αλλοδαπούς από την Ευρω-Μεσόγειο προτιμάνε να διαμένουν σε ξενοδοχεία.
Αναφορικά με τις κατηγορίες ξενοδοχείων, σχεδόν τρεις στους τέσσερις προτιμάνε να διαμένουν σε 3 και 4 αστέρων ξενοδοχειακά καταλύματα, το 18% σε πεντάστερα και το υπόλοιπο 9% κυρίως σε ξενοδοχεία 2 αστέρων. Ο μέσος όρος διάρκειας των διακοπών είναι 10 ημέρες, με τους επιβάτες της Ryanair να διαμένουν κατά μέσο όρο μία ημέρα παραπάνω. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι οι περισσότεροι Σκανδιναβοί και συγκεκριμένα το 57% προτιμούν τις διακοπές διάρκειας μίας εβδομάδας σε σύγκριση με το 37% των μη Σκανδιναβών.
Αύξηση δαπανών σε σχέση με τοναρχικό τους προϋπολογισμό
Σύμφωνα με την επεξεργασία των στοιχείων της έρευνας, αυξημένες φαίνεται να είναι φέτος οι δαπάνες που πραγματοποίησαν οι αλλοδαποί επισκέπτες σε σχέση με τον αρχικό τους προϋπολογισμό. Μόλις ένας στους πέντε προχώρησε σε περικοπές δραστηριοτήτων και πιο συγκεκριμένα το 20,1% επί του συνόλου των τουριστών μειώνει τις αγορές σε σουβενίρ, δώρα και αναμνηστικά, το 18,5% περιορίζει τις επισκέψεις του σε ταβέρνες και εστιατόρια, το 16,7% μειώνει τη διασκέδασή του σε νυχτερινά μαγαζιά, αντίστοιχο ποσοστό 16,4% περιόρισε τη χρήση ενοικιαζόμενων αυτοκινήτων για τις μεταφορές του, 14,9% πραγματοποίησε λιγότερες ημερήσιες εκδρομές, ενώ μικρότερα είναι τα ποσοστά των αλλοδαπών τουριστών που παραμένουν λιγότερο χρονικό διάστημα στον τόπο προορισμού, καθώς και το ποσοστό που προτίμησαν τον τόπο προορισμού, επειδή ήταν κοντά στον τόπο διαμονής τους με 8,8% και 4,7%, αντίστοιχα.
Διεθνείς αφίξεις στο αεροδρόμιο Ηρακλείου
Παρατηρώντας τις αφίξεις αλλοδαπών τουριστών στο αεροδρόμιο Ηρακλείου για την περίοδο Ιανουαρίου- Σεπτεμβρίου 2013 διαπιστώνεται ότι φέτος έχουν φτάσει στα 2.320.563, σημειώνοντας μια αύξηση σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012 (1.992.786 αφίξεις) της τάξης του 16,45%. Πιο συγκεκριμένα από τα ποσοστά αφίξεων των αλλοδαπών επισκεπτών για τη φετινή περίοδο (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2013), συμπεραίνεται ότι το 60,13% προέρχεται από τη Ρωσία (19,27%), Γερμανία (16,51%), Αγγλία (13,62%) και Γαλλία (10,73%). Ακολουθούν με μικρότερα αλλά σημαντικά ποσοστά, αλλοδαποί επισκέπτες από Ισραήλ (5,48%), Ολλανδία (5,01%), Ουκρανία (3,77%), Ιταλία (3,49%), Ελβετία (3,23%) και Βέλγιο (3,17%).
Κάνοντας μια σύγκριση της περιόδου Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2013 με την αντίστοιχη περίοδο του 2012, όσον αφορά τις κύριες εθνικότητες που προτιμούν το αεροδρόμιο Ηρακλείου, παρατηρείται ότι όλες σημείωσαν άνοδο, εκτός από τους Ιταλούς, οι οποίοι μείωσαν τις αφίξεις τους κατά 5,83%.
Επίσης, ρεκόρ αφίξεων παρουσιάζουν οι αλλοδαποί επισκέπτες από το πρώην Ανατολικό μπλοκ, όπως είναι η Ρωσία και η Ουκρανία. Πιο συγκεκριμένα, εντυπωσιακή είναι η αύξηση των Ρώσων επισκεπτών κατά 48%, οι οποίοι σκαρφάλωσαν στην πρώτη θέση επί των συνολικών αφίξεων στο αεροδρόμιο Ηρακλείου για πρώτη φορά στα χρονικά, ενώ εκρηκτική είναι και η αύξηση των Ουκρανών κατά 84%, οι οποίοι από τη δωδέκατη θέση που καταλάμβαναν την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, τώρα ανεβαίνουν δυναμικά στην έβδομη θέση. Αξιοσημείωτη είναι επίσης και η αύξηση των Ισραηλινών κατά 24%, οι οποίοι δείχνουν μια συνεχή ανοδική τάση τα τελευταία χρόνια, καταλαμβάνοντας την πέμπτη θέση επί των συνολικών αφίξεων στο αεροδρόμιο Ηρακλείου, μία θέση παραπάνω σε σχέση με την προηγούμενη αντίστοιχη περίοδο. Σχετικά με τις υπόλοιπες εθνικότητες, σημαντικές είναι οι αυξήσεις των Γερμανών, Γάλλων και Ολλανδών κατά 18%, 11% και 10%, αντίστοιχα, ενώ οριακή αύξηση παρουσιάζουν οι Άγγλοι κατά 2%.
Συγκρίνοντας τις τέσσερις κύριες εθνικότητες, που αποτελούν το 60% επί των συνολικών αφίξεων στο αεροδρόμιο Ηρακλείου, παρατηρείται ότι ενώ οι επισκέπτες από Γερμανία, Αγγλία και Γαλλία παρουσιάζουν μικρές μεταβολές από χρόνο σε χρόνο, η Ρωσία αντίθετα, εμφανίζει συνεχή άνοδο με αλματώδεις ετήσιες αυξήσεις που σε βάθος πενταετίας φτάνει το 319%, υπερτετραπλασιάζοντας τις αφίξεις τους και ανεβαίνοντας έτσι από την τέταρτη στην πρώτη θέση επί των συνολικών αφίξεων.
Για τη συγγραφή και την ανάλυση της έρευνας συνεργάστηκαν οι:
Δρ. Γεώργιος Μπαουράκης (διευθυντής ΜΑΙΧ), Γεώργιος Αγγελάκης (Ερευνητής ΜΑΙΧ), καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης (Πολυτεχνείο Κρήτης – Audencia Nantes School of Management), Περικλής Δράκος (Ε.Δ.Ι.Π. Πανεπιστήμιο Κρήτης)
Παράγοντες που επηρέασαν την απόφαση των αλλοδαπών
Καταλυτικό ρόλο στην απόφασή τους να επιλέξουν τον τελικό προορισμό τους, έπαιξε το κλίμα κατά 96,2%, και η φυσική ομορφιά του τόπου κατά 92%. Σημαντικοί παράγοντες επίσης είναι η κρητική κουζίνα κατά 78,2%, αλλά και οι προσιτές τιμές κατά 71,4% και ακολουθούν με μικρότερα ποσοστά οι αρχαιολογικοί χώροι με 38,5%, η διασκέδαση και ψυχαγωγία με 26,1%.
Ποσοστό δυσαρέσκειας από τις παρεχόμενες υπηρεσίες
Αναφορικά με την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών κατά τη διάρκεια των διακοπών τους, το οδικό δίκτυο και η σήμανση, καθώς και η καθαριότητα αναδεικνύονται και φέτος ως τα πιο σοβαρά προβλήματα.
Κατανάλωση τοπικών προϊόντων
Βλέποντας τα ποσοστά κατανάλωσης τοπικών προϊόντων, οι αλλοδαποί τουρίστες φαίνεται να προτιμούν περισσότερο τα τοπικά τυριά, όπως είναι η φέτα, γραβιέρα και μυζήθρα με ποσοστό 83% και ακολουθούν τα λαχανικά με 79%, το ελαιόλαδο με 77%, το κρασί και η τσικουδιά με 73%, αντίστοιχα. Περίπου δύο στους τρεις καταναλώνουν φρέσκο χυμό πορτοκαλιού, ενώ 53% προτιμάει το μέλι και τα πορτοκάλια. Σημαντικά ποσοστά εμφανίζονται στην κατανάλωση παξιμαδιού, σαπουνιού από ελαιόλαδο, καθώς και των αρωματικών φυτών με 42%, 23% και 10%, αντίστοιχα.
Διεθνείς αφίξεις στο αεροδρόμιο Χανίων
Οι αφίξεις αλλοδαπών επισκεπτών για την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2013 στο αεροδρόμιο Χανίων έχουν φτάσει τις 781.830, σημειώνοντας μια αύξηση σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012 (666.408 αφίξεις) της τάξης του 17,32%. Η αύξηση αυτή οφείλεται εξ’ ολοκλήρου στους μη Σκανδιναβούς επισκέπτες, αφού οι Σκανδιναβοί παρουσίασαν μια οριακή μείωση κατά 1% σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Βλέποντας τα ποσοστά αφίξεων των αλλοδαπών επισκεπτών για την περίοδο αυτή, διαπιστώνεται ότι το 53,24% προέρχεται από τις Σκανδιναβικές Χώρες, όπως είναι η Νορβηγία (18,83%), Σουηδία (13,13%), Δανία (13,06%), Φινλανδία (8,22%). Ακολουθούν αλλοδαποί επισκέπτες από την Μ. Βρετανία (10,39%), Γερμανία (6,64%), Πολωνία (6,06%), Ιταλία (5,73%) και Ρωσία (4,08%).
Κάνοντας μια σύγκριση μεταξύ της φετινής περιόδου (Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2013) με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, όσον αφορά τους αλλοδαπούς επισκέπτες από τις Σκανδιναβικές Χώρες που προτιμούν το αεροδρόμιο Χανίων, παρατηρείται ότι το ποσοστό αφίξεών τους μειώθηκε από το 63%, που ήταν το 2012, στο 53% το 2013 επί των συνολικών αφίξεων. Αύξηση στις αφίξεις σημειώνουν μόνο οι Δανοί κατά 9,2%, σε αντίθεση με τους Σουηδούς, Νορβηγούς και Φινλανδούς που εμφανίζουν μειώσεις κατά 7%, 2,4% και 2,2%, αντίστοιχα.
Τα τελευταία επτά χρόνια, παρατηρείται επίσης, ότι οι Σκανδιναβοί κυμαίνονται περίπου στα ίδια επίπεδα, μεταξύ 390 και 430 χιλιάδων αφίξεων με μικρές αυξομειώσεις κατά την περίοδο αυτή. Αντίθετα, όσον αφορά τις αφίξεις μη Σκανδιναβών στο αεροδρόμιο Χανίων, σημειώνεται μια σημαντική μείωση κατά 48% την περίοδο 2007-2010, ενώ την περίοδο 2010-2013 οι αφίξεις υπερδιπλασιάστηκαν κατά 130%. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ενώ οι αφίξεις των μη Σκανδιναβών το 2010 αποτελούσαν μόλις το 28% επί των συνολικών αφίξεων, φέτος το ποσοστό εκτινάχθηκε στο 47%. Με άλλα λόγια, οι μισοί περίπου που καταφτάνουν στο αεροδρόμιο Χανίων είναι μη Σκανδιναβοί.
Αυτό οφείλεται κυρίως στις αφίξεις αλλοδαπών τουριστών που προτιμούν τη Ryanair, της οποίας το 88% των επιβατών προέρχονται από μη Σκανδιναβικές χώρες. Επίσης, λόγω της βάσης που δημιούργησε η Ryanair στα Χανιά, οι συνολικές της αφίξεις αυξήθηκαν σε σχέση με την περυσινή περίοδο κατά 80%, φτάνοντας τις 197.178 αφίξεις, καταλαμβάνοντας έτσι ποσοστό ίσο με το 25% επί των αφίξεων αλλοδαπών επισκεπτών στο αεροδρόμιο Χανίων.
Από τις μη Σκανδιναβικές χώρες, όλες σημείωσαν αύξηση των αφίξεών τους συγκριτικά με την περυσινή περίοδο.
Μεγάλες αυξήσεις παρουσίασαν οι Γερμανοί και Ιταλοί κατά 59% και 54%, αντίστοιχα, ενώ σημαντικές είναι και οι αυξήσεις των Πολωνών κατά 33% και των Βρετανών κατά 25%. Εντυπωσιακή και ενθαρρυντική είναι επίσης, η αξιοσημείωτη αύξηση των Ρώσων, οι οποίοι αύξησαν τις αφίξεις τους κατά δέκα φορές περισσότερο σε σχέση με την περυσινή περίοδο, καταλαμβάνοντας έτσι την ένατη θέση επί των συνολικών αφίξεων στο αεροδρόμιο Χανίων με ποσοστό 4,1%.
rethymnoguide.gr/
