Από τον περασμένο Οκτώβρη ο κόσμος που ξέρει την τοποθεσία προειδοποιούσε ότι δε βγαίνει έτσι ο χειμώνας στον καταυλισμό του Καρά Τεπέ, ή Μόρια 2, όπως τον αποκαλούν οι πρόσφυγες. Και ήρθε ο χιονάς να επιβεβαιώσει τους φόβους. Οι εικόνες που μοιράστηκαν πρόσφυγες και αλληλέγγυοι στα κοινωνικά δίκτυα, παρά τις καταγγελίες για σπάσιμο τηλεφώνων σε όποιον τολμήσει να τραβήξει φωτογραφίες, δείχνουν το χιόνι να πέφτει και τον αέρα να λυσσομανά πάνω από τις σκηνές που η κυβέρνηση έστησε τον περασμένο Σεπτέβρη δίπλα στη θάλασσα.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, χωρίς ηλεκτροδότηση και τρεχούμενο νερό, οι 7.200 διαμένοντες στον καταυλισμό αντιμετωπίζουν ψυχικά νοσήματα ενώ παιδιά χρήζουν ψυχιατρικής παρακολούθησης αφού έχουν τάσεις αυτοκτονίας. Ο επόπτης Ψυχικής Υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Λέσβο Γρηγόρης Καβαρνός περιέγραψε στο tvxs.gr την κατάσταση.
«Οι συνθήκες στον καταυλισμό είναι άθλιες. Όταν χτίστηκε μετά την καταστροφή της Μόριας, κανείς δεν έλαβε υπόψιν του ότι σε λίγους μήνες θα ερχόταν ο χειμώνας, με βροχές. Οι σκηνές αυτές είναι σχεδιασμένες για θερινή διαμονή. Έχουν γίνει κάποιες προσπάθειες για μόνωση, αλλά η σκηνή παραμένει σκηνή. Είχαμε χιόνια και τσουχτερό κρύο αυτές τις ημέρες. Δεδομένου ότι ουσιαστικά δεν υπάρχει ηλεκτροδότηση κι άρα δυνατότητα χρήσης θερμαντικών σωμάτων, η θερμοκρασία εντός της σκηνής είναι ίδια με την εξωτερική. Οι υπεύθυνοι πιάστηκαν εντελώς απροετοίμαστοι», τονίζει ο κ. Καβαρνός.
«Οι άνθρωποι είναι απελπισμένοι. Το πιο συχνό ψυχικό νόσημα είναι η κατάθλιψη. Οι άθλιες συνθήκες διαμονής έρχονται να προστεθούν στην ήδη βεβαρημένη ψυχολογική κατάσταση τους. Έφυγαν από τις πατρίδες τους για να αποφύγουν τον κίνδυνο. Δεν μπορεί να χωρέσει ο δικός μας ο νους τί σημαίνει πόλεμος, τί σημαίνει πολιτική δίωξη. Βιώνουν ένα σωρό τραυματικές εμπειρίες προσπαθώντας να φτάσουν την Ευρώπη. Κι όταν τελικά φτάνουν, βιώνουν κι άλλες τραυματικές εμπειρίες μέσα από τις συνθήκες διαβίωσης», εξηγεί.
«Ακόμα και ένας υγιής θα εμφάνιζε προβλήματα σε αυτές τις συνθήκες»
«Ακόμα και αν βάζαμε ένα φυσικά και ψυχολογικά υγιές άτομο να ζήσει υπό τέτοιες συνθήκες, ακόμα και χωρίς το υπόβαθρο των προηγούμενων τραυματικών εμπειριών, μετά από τρεις μήνες θα είχε αποκτήσει ψυχολογικά προβλήματα με πρώτη την κατάθλιψη», λέει χαρακτηριστικά ο επόπτης Ψυχικής Υγείας.
Παράγοντας που επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την ψυχική υγεία των διαμενόντων στο Καρά Τεπέ είναι σύμφωνα με τον κο. Καβαρνό η δυσκολία κατανόησης των διαδικασιών ασύλου καθώς και ο φόβος για το τί ακολουθεί μετά την απόφαση των Αρχών. «Οι χορηγήσεις ασύλου έχουν μειωθεί κατά πολύ. Όμως ακόμα και άσυλο να καταφέρει να πάρει κάποιος, πάλι δύσκολα είναι τα πράγματα. Οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες χάνουν επιδόματα και δικαίωμα στέγασης, πράγματα που είναι δύσκολο να βρουν μέσα στην παρούσα συνθήκη στην Ελλάδα».
Ο κ. Καβαρνός επιμένει στον αντίκτυπο που έχουν στην ψυχική υγεία των διαμενόντων οι πολύ κακές συνθήκες διαβίωσης. «Με την καταστροφή της Μόριας έχασαν όλα τα υπάρχοντά τους. Κι εκεί απαράδεκτες ήταν οι συνθήκες αλλά υπήρχε ηλεκτροδότηση και δυνατότητα να μαγειρέψουν. Τώρα δεν υπάρχουν ούτε αυτά. 7.200 άνθρωποι μένουν σε σκηνές χωρίς ηλεκτρικό και τρεχούμενο νερό. Δεν υπάρχει τρόπος να πλένουν τα ρούχα και τα σκεπάσματά τους».
Πληροφορίες από τη Λέσβο κάνουν λόγο για την ύπαρξη 12 ντους με ζεστό νερό. Για να μην αδικείται κάποιος, κάθε διαμένοντας δικαιούται να τα χρησιμοποιεί 7 λεπτά την εβδομάδα…
Παιδιά με τάσεις αυτοκτονίας
Ο επόπτης Ψυχικής Υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Λέσβο μας μεταφέρει ότι βλέπει αρκετά παιδιά με τάσεις αυτοκτονίας. «Πρόκειται για σοβαρά περιστατικά, σε βαθμό που το πρόβλημα δε λύνεται με ψυχολογική θεραπεία. Απαιτείται φαρμακευτική αγωγή κι έτσι τα παραπέμπουμε σε παιδοψυχίατρο. Και φανταστείτε ότι σε γενικές γραμμές τα παιδιά είναι πιο ανθεκτικά μπροστά σε τέτοιες εμπειρίες, ξεχνούν και ξεπερνούν πιο εύκολα από τους ενήλικες. Κι όμως έχουμε τόσο σοβαρά περιστατικά».
Κρούει τον κώδωνα του κινδύνου η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες
«Ο παγωμένος χειμώνας είναι πιο βαρύς στα νησιά του Αιγαίου, οι περισσότεροι αιτούντες άσυλο στη Λέσβο είναι γυναίκες και παιδιά. Η Ελλάδα έχει σημειώσει πρόοδο στον καταυλισμό ο οποίος αντικατέστησε την Μόρια, αλλά οι 7.300 κάτοικοί του βιώνουν ζοφερές συνθήκες εν μέσω κρύου, παρά τις προσπάθειες ανθρωπιστικών οργανώσεων να βοηθήσουν την Ελλάδα να καλύψει τα κενά έκτακτης ανάγκης» ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.