Της Κατερίνας Μυλωνά
Κλήθηκαν να παίξουν τον ρόλο ενός παλαιοντολόγου, τελικά, όμως, προέβησαν σε αληθινή ανακάλυψη!
Πριν λίγες μέρες, παιδιά που συμμετέχουν σε εκπαιδευτικά προγράμματα του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης είχαν την ευκαιρία να λάβουν μέρος σε μια παλαιοντολογική ανασκαφή και βρέθηκαν μπροστά σε μία ευχάριστη έκπληξη, για τα ίδια αλλά και τους ανθρώπους του μουσείου. Όταν τους ζητήθηκε να ανασκάψουν κάποια μπλόκ πετρωμάτων, αποκάλυψαν απολιθωμένα ψάρια (Sprateloides gracilis και Bregmaceros albyi)!
Τα δείγματα μεταφέρθηκαν αμέσως στο παλαιοντολογικό εργαστήριο και η διαδικασία συντήρησής τους έχει ήδη ξεκινήσει. Ο υπεύθυνος αρχειοθέτησης, συντήρησης και προστασίας της παλαιοντολογικής συλλογής του Μουσείου, κ. Σπύρος Λιαπάκης, αναφέρει πως στόχος του Μουσείου είναι να επενδύει στη μεταφορά των επιστημονικών γνώσεων στο ευρύ κοινό, με έναν επιμελώς εκλαϊκευμένο τρόπο, στην εκπαίδευση του κόσμου, να οργανώνονται διαδραστικές δραστηριότητες, να είναι οι πόρτες του ανοιχτές στην τοπική κοινωνία, να αποτελεί το Μουσείο έναν προορισμό για όλη την οικογένεια. Σε αυτή τη λογική, κάθε καλοκαίρι, όπως και φέτος, οργανώνονται εκπαιδευτικά προγράμματα που διαρκούν μία βδομάδα και τα παιδιά γίνονται επιστήμονες και αποκτούν διάφορες γνώσεις γύρω από συγκεκριμένα θέματα που αφορούν το περιβάλλον και τη φυσική ιστορία μας. Ένα από τα προγράμματα αφορά τους αγαπημένους των μικρών, αλλά και των μεγάλων, τους δεινόσαυρους.
«Επενδύουμε στην ανακαλυπτική μάθηση», αναφέρει ο κ. Λιαπάκης. Τα παιδιά θέτουν ερωτήματα σε συγκεκριμένα ζητήματα, και στην συνέχεια καλούνται να ανακαλύψουν τις απαντήσεις με έναν έξυπνο και καθαρά εκπαιδευτικό τρόπο από τους μουσειοπαιδαγωγούς του Μουσείου. Μία φορά την εβδομάδα, οι ερευνητές συμμετέχουν στα προγράμματα και λύνουν ό,τι απορίες έχουν τα παιδιά. Στο πρόγραμμα που αφορά στους δεινόσαυρους, γίνονται μικροί παλαιοντολόγοι και κάνουν ανασκαφή στο εργαστήριο, οι άνθρωποι του ΜΦΙΚ τους δίνουν μπλοκ από πετρώματα, όπου υποθέτουν ότι υπάρχουν απολιθώματα από συγκεκριμένες περιοχές και προσπαθούν να κάνουν ανασκαφές με την καθοδήγηση των επιστημόνων. Τα απολιθώματα ψαριών βρέθηκαν τυχαία, ήταν πελαγίσια ψάρια, τα οποία ψόφησαν μαζικά για κάποιο, άγνωστο μέχρι στιγμής, λόγο και στη συνέχεια σκεπάστηκαν με ιζήματα πολύ γρήγορα, αυτός είναι και ένας από τους λόγους που απολιθώθηκαν. Η απολίθωση γίνεται όταν το κάθε οργανικό μέρος ενός οργανισμού αντικαθίσταται με ανόργανο έτσι ώστε να διατηρηθεί στον χρόνο.
Τα ψάρια αυτά όμως είναι σε μια τόσο καλή κατάσταση, διότι στην ουσία βλέπουμε τα διατηρημένα ορυκτοποιημένα τμήματα του σκελετού τους, τα οποία χρονολογούνται στα 2,3-2,5 εκ χρόνια.
Ο κ. Λιαπάκης λέει πως η καλύτερη συντήρηση για ένα απολίθωμα είναι να το αφήσεις στο μέρος, όπου το βρήκες. Όμως, για εκπαιδευτικούς λόγους και για να μάθουμε τη φυσική μας ιστορία, πρέπει να γίνονται έρευνες και ανασκαφές. Όσο αφορά στη στιγμή της ανακάλυψης από τα παιδιά που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, περιγράφει πως τα παιδιά ενθουσιάστηκαν, ήταν μία πολύ όμορφη μέρα και μια εμπειρία που σίγουρα θα τους μείνει αξέχαστη. «Εμείς ήμασταν προετοιμασμένοι ότι σκάβουμε και θα βρούμε θαλάσσιους οργανισμούς, όμως, τα παιδιά δεν περίμεναν ότι θα ανακαλύψουν κάτι τόσο ευδιάκριτο και θα μπορούν να ξεκαθαρίζουν μάτια, κεφάλι, ουρά», αναφέρει.