Μία άκρως ενδιαφέρουσα εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών γύρω από τη σεξουαλική αγωγή των παιδιών και νέων ανθρώπων, ως προϋπόθεση για την προστασία από επικίνδυνες σεξουαλικές πρακτικές και συμπεριφορές και την πρόληψη της σεξουαλικής παιδικής κακοποίησης και έμφυλης βίας.
Η συΝΑΙνεση αποτελεί κρίσιμο στοιχείο για την ανάπτυξη ασφαλών και υγιών διαπροσωπικών και συντροφικών ανθρώπινων σχέσεων, που βασίζονται στον αλληλοσεβασμό, την αρμονική συνύπαρξη, την ισότητα και την αμοιβαία κατανόηση, αλλά και δεξιότητα που μπορεί να καλλιεργηθεί και να εξασκηθεί για τη διασφάλιση των σχέσεων.
Στοιχεία που σοκάρουν- Πού μπορούν να απευθύνονται γονείς και παιδιά
«Τα τελευταία χρόνια έχουμε πάνω από 200 περιστατικά διαδικτυακού σεξουαλικού εκβιασμού και εξαναγκασμού και πάρα πολλά περιστατικά πορνογραφίας ανηλίκων. Σημειώνεται ότι στην Ελληνική Νομοθεσία ο,τιδήποτε προσβάλλει τη γενετήσια αξιοπρέπεια του παιδιού είτε είναι ένα ηχητικό ή γραπτό μήνυμα, μία φωτογραφία, ένα βίντεο, ακόμα και ένα σχόλιο θεωρείται πορνογραφία ανηλίκων» υπογράμμισε κατά την εισήγηση του ο κ. Γιώργος Νάκος, Ψυχολόγος της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.
Το 2017 ως Υπηρεσία είχαν 3.000 υποθέσεις πανελλαδικά ενώ το 2022 οι υποθέσεις ξεπέρασαν τις 10.000 που είχαν ως αντικείμενο τη σεξουαλική παρενόχληση, τον εκβιασμό, τη χωρίς συναίνεση και χωρίς συγκατάθεση διαμοίραση προσωπικού υλικού και προσωπικών στιγμών (αυτό που ονομάζεται ως revenge porn).
Στις υποθέσεις πορνογραφίας ανηλίκων σχεδόν το 30% ήταν κάτω των 15 και το 90% ήταν γένους θηλυκού. Υπήρξαν θύτες ανήλικα άτομα και το 95% ήταν γένους αρσενικού.
Οι γονείς και τα παιδιά, που πέφτουν θύματα σεξουαλικού εκφοβισμού ή αποπλάνησης, μπορούν να απευθύνονται στον αριθμό 11188 ή να στέλνουν μέιλ στο: ccu@cybercrimeunit.gov.gr, στην Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.
Το 2022 ο τηλεφωνικός αριθμός 11188 δέχτηκε περισσότερες από 115.000 κλήσεις από πολίτες και παιδιά που κάλεσαν ανώνυμα για να ζητήσουν βοήθεια σχετικά με προβλήματα που αντιμετωπίζουν στο διαδίκτυο. Το μότο της Ελληνικής Αστυνομίας και της εν λόγω Υπηρεσίας που δηλώνει απερίφραστα πάντα δίπλα στον πολίτη είναι «Να το πείτε, όχι να το υποστείτε» και στην πραγματική ζωή και στο διαδίκτυο.
Χρήσιμοι όροι για την ασφαλή πλοήγηση ανηλίκων στο διαδίκτυο
Cyberstalking ή διαδικτυακή παρακολούθηση: Κανείς δε ξέρει ποιος έχει τις φωτογραφίες που ανεβάζουμε στο διαδίκτυο και πού τις έχει μοιράσει, π.χ. ανεβάζουμε ένα στόρι και έχουμε 100 φίλους σε κλειστό προφίλ. Είναι βέβαιο, σύμφωνα με την εμπειρία του κ. Νάκου από την Υπηρεσία του, ότι κάποιο από τα 100 αυτά άτομα έχει δει το στόρι μας με φίλους του και κάποιος εξ αυτών το κατεβάζει στο κινητό του και το διαμοιράζει. Ξαφνικά λοιπόν ένας άγνωστος γνωρίζει και πώς σε λένε, και τί φοράς και κυρίως πού βρίσκεσαι.
Cat phishing: Προσποίηση κάποιου άλλου. Μιλάει το παιδί με κάποιον που νομίζει ως συνομήλικο αλλά δεν είναι ούτε συνομήλικος ούτε αθώα συνομιλία και ξαφνικά ξεκινά το grooming και το sextortion.
Grooming: Η διαδικτυακή αποπλάνηση και παραπλάνηση.
Sextortion: Διαδικτυακός βιασμός και εξαναγκασμός.
Σύμφωνα με την εμπειρία του Ψυχολόγου της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος οι συνομιλίες ξεκινούν πάντα αργά το βράδυ: όταν οι γονείς νομίζουν ότι το wifi στα κινητά των παιδιών είναι κλειστό, αλλά δεν είναι. Οι δράστες μειώνουν τις αναστολές των θυμάτων, τα κάνουν να τους εμπιστευθούν και να νιώσουν όμορφα και σιγά σιγά αρχίζει ο εξαναγκασμός. Η μία φωτογραφία φέρνει την άλλη και σταδιακά καταλήγει η συζήτηση είτε στον εκβιασμό (δώσε μου χρήματα για να μην στείλω τις φωτογραφίες παντού ή έλα να συναντηθούμε).
«Τα παιδιά πρέπει να αρχίσουν να μιλάνε και οι γονείς να μην τα τιμωρούν. Να τα στηρίζουν και να τα υποστηρίζουν για να μπορέσουν να προστατεύσουν το μέλλον τους διότι τα παιδιά δεν γνωρίζουν ότι μία φωτογραφία ή μία ανάρτηση θα τα συνοδεύει σε όλη τους τη ζωή» εξηγεί ο Γιώργος Νάκος.
Επίσης ο ίδιος ζητά από κάθε παιδί όταν λάβει ένα απειλητικό μήνυμα να ΜΗΝ το σβήσει, να τα κρατάνε, να κρατάνε screenshot, να μπλοκάρουν το λογαριασμό και να απευθύνονται στην Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ώστε να μπορέσει να παρακολουθήσει και να συλλάβει τον δράστη.
«Για να σταματήσει ο κύκλος του εκβιασμού ή του εκφοβισμού πρέπει τα παιδιά να μιλήσουν σε ανθρώπους που εμπιστεύονται σε γονείς και δασκάλους. Πολλά περιστατικά εκβιασμών μπορεί να μην είναι από κάποιον άγνωστο στο διαδίκτυο αλλά από την πρώην σχέση και στο συναισθηματικό εκβιασμό που υπάρχει πρέπει τα παιδιά να λένε ΟΧΙ και να βάζουν τα όρια τους» τονίζει ο κ. Νάκος.
Τι ισχύει στο Ηράκλειο
Στο δήμο Ηρακλείου δέχονται τις εισαγγελικές εντολές που αφορούν σε υποθέσεις παραμέλησης, βίας ή κακοποίησης παιδιών. Το 2023 παρατηρούνται αυξητικές τάσεις σε αυτά τα περιστατικά. «Το 2016 στο δήμο είχαμε διερεύνηση 54 εισαγγελικών εντολών. Το 2022 είχαμε 250 εισαγγελικές εντολές για διερεύνηση περιστατικών που φυσικά δεν αφορούν όλα τα περιστατικά σεξουαλική κακοποίηση αλλά και σε βία. Σε κάθε περίπτωση είναι τεράστια η αύξηση και πρέπει να μας προβληματίσει ως κοινωνία» δήλωσε η αντιδήμαρχος Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Ρένα Σκαλίδη- Παπαδάκη.
Η ελληνική… ταλαιπωρία στο ζήτημα της σεξουαλικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα
Η κ. Μαργαρίτου Γερούκη, μία εκ των ιδρυτριών του μη κερδοσκοπικού σωματείου Α.ΞΕ.Π.Τ. (Ασφαλή Ξένοιαστα Παιδιά Τώρα), που ιδρύθηκε το 2019 στο Ρέθυμνο με αφορμή την υπόθεση Σειραγάκη που συγκλόνισε το πανελλήνιο, αναφέρθηκε στην ελληνική πορεία ή «ταλαιπωρία», όπως η ίδια τη χαρακτήρισε, για τη σεξουαλική εκπαίδευση στην Ελλάδα.
Μέσα από μία αναδρομή είπε ότι ξεκίνησαν όλα το 1964 όταν ο τότε Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας Ευάγγελος Παπανούτσος εισηγήθηκε ότι η σεξουαλική εκπαίδευση είναι κάτι εξαιρετικά σοβαρό και σημαντικό και θα μας απασχολήσει σύντομα.
Το 2000, σχεδόν 40 χρόνια αργότερα, ξεκίνησαν τα πρώτα σχολικά εγχειρίδια για την σεξουααλική διαπαιδαγώγηση και τις διαπροσωπικές σχέσεις και αφορούσαν την Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
Επισήμως το 2003 η σεξουαλική αγωγή εισήλθε και στην Α’θμια και στην Β’θμια Εκπαίδευση ενώ το 2008 είχαμε και παραγωγή βιβλίων για την σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στην Α’θμια Εκπαίδευση.
Το 2017 κάποιοι γονείς μήνυσαν νηπιαγωγό στα Χανιά επειδή δίδαξαν τα γεννητικά όργανα με την επιστημονική τους ονομασία. Το 2021, μετά και τις αποκαλύψεις του #metoo που συντάραξαν και την ελληνική κοινωνία, έχουμε υποχρεωτική σεξουαλική εκπαίδευση για τη σεξουαλική εκπαίδευση στο πλαίσιο εργαστηρίων δεξιοτήτων περίπου 7 ώρες το χρόνο.
Το 2023 μεγάλωσε η κοινοβουλευτική δύναμη κομμάτων που είναι αντίθετα στην ολοκληρωμένη σεξουαλική εκπαίδευση όπως παρουσιάζεται από την UNESCO, την Παγκόσμια Ένωση για τη Σεξουαλική Υγεία και τα Δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Σεξουαλικής Υγείας 2023, υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κρήτης και σε συνδιοργάνωση της Α.ΞΕ.Π.Τ. (Ασφαλή Ξένοιαστα Παιδιά Τώρα), της durex και του Παγκόσμιου Οργανισμού Σεξουαλικής Υγείας.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν επίσης ως ομιλήτριες η Νιόβη Μιχαλοπούλου, κλινική ψυχολόγος, πρόεδρος του Μη Κυβερνητικού Οργανισμού «Ως Αιδώ», η Έλενα Σκαρπίδου, εκπαιδευτικός, υπεύθυνη του τομέα εκπαίδευσης του Πολύχρωμου Σχολείου και η Κατερίνα Τζίνου, brand manager της Durex.
Την εκδήλωση συντόνισε η δημοσιογράφος Ειρήνη Τσάκα.
