Η γνωμοδότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τις περικοπές 18% των κύριων κι επικουρικών συντάξεων που περιλαμβάνονται στο υπό κατάθεση πολυνομοσχέδιο ήρθαν να προσθέσουν έναν ακόμη πονοκέφαλο στο Μαξίμου που προσπαθεί να κάμψει τις ανησυχίες των βουλευτών του εν όψει της ψήφισης των προαπαιτούμενων στις 18 Μαΐου.
Το Ανώτατο Δημοσιονομικό Δικαστήριο έκρινε ότι οι περικοπές είναι ασύμβατες με τις ευρωπαϊκές συνθήκες και συγκεκριμένα με το πρόσθετο πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), ενώ επιπρόσθετα αντίκειται στην ελληνική νομοθεσία καθώς προωθείται νομοσχέδιο με περικοπές χωρίς να υπάρχει αναλογιστική μελέτη όπως απαιτείται.
Στις κυβερνητικές διαρροές επισημαίνεται ότι η εισήγηση της Ολομέλειας του ελεγκτικού συνεδρίου έχει γνωμοδοτικό και όχι δεσμευτικό χαρακτήρα κι επιχειρείται να υποβαθμιστεί το θέμα σε ενέργεια ρουτίνας από πλευράς Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Σαφώς, το ερώτημα είναι κατά πόσο θα επηρεάσει και το κλίμα στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία σε μια στιγμή που φαίνεται να καταγράφονται γκρίνια και ανησυχία, σχετικά με το πόσο οι δανειστές – σε αντάλλαγμα των μέτρων του 2019 και του 2020 – θα τηρήσουν το δικό τους σκέλος της συμφωνίας και θα προχωρήσουν στον προσδιορισμό των μεσοπρόθεσμων μέτρων του χρέους, που ανοίγουν το δρόμο για την έξοδο στις αγορές.
Χθες, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας προσπάθησε να διασκεδάσει την ανησυχία ότι η κυβερνητική βεβαιότητα σχετικά με την επίτευξη συμφωνίας για τη μεσοπρόθεσμη ρύθμιση του χρέους, εκπέμπεται για λόγους συσπείρωσης των ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ ενόψει ψηφοφορίας στη Βουλή.
Στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε κατά την επίσκεψή του στο υπουργείο Παιδείας αναφέρθηκε στο ζήτημα λέγοντας «είμαστε πιο κοντά από ποτέ άλλοτε σε μια ουσιαστική διευθέτηση για το χρέος. Η μπάλα δεν είναι πλέον στο δικό μας γήπεδο». Και πρόσθεσε με νόημα πως η αναφορά του αυτή δεν «δεν είναι σχήμα λόγου». «Είναι η πρώτη φορά που κλείνουμε μία αξιολόγηση και παίρνουμε χρήματα για να εφαρμόσουμε μέτρα υπό τον όρο ότι θα έχουμε τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους», είπε και κατέληξε λέγοντας ότι τα μέτρα τα απαίτησε το ΔΝΤ οπότε αν δεν υπάρξει συμφωνία για το χρέος, «σημαίνει ότι το ΔΝΤ δε θα συμμετάσχει στο πρόγραμμα» και άρα δε θα υπάρχει θέμα εφαρμογής των μέτρων.
Το “χαρτί” της επαναδιαπραγμάτευσης
Στο μεταξύ, προς ενθάρρυνση των κοινοβουλευτικών ομάδων των δύο συγκυβερνώντων κομμάτων αξιοποιείται το χαρτί της επαναδιαπραγμάτευσης του μετά το τέλος του προγράμματος πακέτου. Στην προοπτική της επαναδιαπραγμάτευσης αναφέρθηκε χθες – όχι για πρώτη φορά, ενδεχομένως όμως πιο εκτεταμένα και καθαρά – μιλώντας στον Real FM ο υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης:
«Ασφαλώς και υπάρχει περιθώριο επαναδιαπραγμάτευσης και αλίμονο αν δεν υπήρχε» ανέφερε προσθέτοντας, «αυτό πια θα ήταν το τέλος της Δημοκρατίας και της πολιτικής. Πολλά πράγματα έχουν υπογραφεί από τη μία και την άλλη πλευρά και πολλά πράγματα έχουν προστεθεί και από τις δύο πλευρές».
Και συνέχισε υπονοώντας ότι η επαναδιαπραγμάτευση των συμφωνηθέντων από πλευράς δανειστών είναι διαρκής, υπαγορεύεται δε από την υπεροχή τους στο συσχετισμό δύναμης σε αυτή τη συγκυρία: «Αλλωστε στο πλαίσιο της 2ης αξιολόγησης είδαμε απαιτήσεις από μέρους των δανειστών οι οποίες δεν προβλέπονταν με απόλυτη σαφήνεια από το αρχικό πρόγραμμα. Και ήταν ένα σημείο ισορροπίας, ανάμεσα στο ΔΝΤ και κυρίως τη Γερμανία. Άρα οι συσχετισμοί είναι αυτοί που μετράνε, η κατάσταση της χώρας, τότε, όταν θα ολοκληρωθεί το πρόγραμμα, είναι όλα αυτά τα οποία πρέπει να δούμε και βέβαια και τον πολιτικό χάρτη των χωρών της Ευρώπης που θα μας επιτρέψουν να βάλουμε θέματα υπό διαπραγμάτευση».
Το Μαξίμου για ευνόητους λόγους αποφεύγει επισήμως τη σχετική ρητορική (καθώς μπορεί να προκαλέσει αντίδραση από τους δανειστές σε μια κρίσιμη στιγμή) και μένει στην επισήμανση ότι η συμφωνία είναι ισορροπημένη. Πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός προ ημερών κατά τη συνέντευξή του στο δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ1 άνοιξε παράθυρο για επαναδιαπραγμάτευση της «επόμενης μέρας» με καλύτερους όρους, αν ψηφιστεί η συμφωνία που αποτελεί το «εξιτήριο» όπως είχε πει από το πρόγραμμα.
Το στοιχείο της πιθανότητας επαναδιαπραγμάτευσης μετά τη λήξη του προγράμματος σε συνάρτηση και με τη διεθνή πολιτική και οικονομική συγκυρία που θα υπάρχει τότε, είχε αναδείξει ήδη πριν το Πάσχα μετά τη συνεδρίαση της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης, ερμηνεύοντας τις εισηγήσεις του πρωθυπουργού και του ΥΠΟΙΚ στη συνεδρίαση του οργάνου.