Ἡ κυριακάτικη λειτουργία στον σχετικά νεόδμητο μεγαλοπρεπή ναό της Παναγίας, στις 40 Εκκλησίες Θεσσαλονίκης, έχει τελειώσει. 
Ώρα για τον καφέ στο Γραφείο του προϊσταμένου του ναού Πρωτοπρεσβυτέρου Ευτυχίου Κ. Παπαδερού. Παρόντες, ως συνήθως, ο ποιητής Κωνσταντίνος Χριστιανόπουλος και ο Ομότιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης Βασίλειος Ψευτογκάς. Όπως είναι γνωστό, σχεδόν κάθε Κυριακή την ατμόσφαιρα της πόλης διατρέχει η γοερή κραυγή του επισκόπου της προς τους βόρειους γείτονες, να παύσουν επιτέλους να καπηλεύονται ασύστολα Μακεδονίαν καί Μεγαλέξανδρον.
Διόλου περίεργη λοιπόν η απορία που εκφράζουν οι δυο φίλοι προς τον Κρητικό ιερέα: Γιατί δεν υπάρχει ένας ανδριάντας του θρυλικού Μακεδόνα στην Κρήτη; Μήπως ακολουθείτε κι εσείς το θλιβερό παράδειγμα των Αθηναίων, πού έχουν, λέει, κατασκευάσει χρόνια τώρα τον ανδριάντα του, αλλά δεν βρίσκουν κατάλληλο τόπο για να τον στήσουν;
Η φιλική κουβέντα στρέφεται στις εκατόμβες των Κρητών, πού πότισαν με το αίμα τους τη γη της Μακεδονίας. Και η επίκληση της εκατονταετίας (1912-2012) ενθαρρύνει τους τρεις φίλους να συμφωνήσουν σε μια πρόταση προς την Κρήτη: Να τιμήσει ακόμη μια φορά τον εαυτό της, τιμώντας τον ιστορικό στρατηλάτη με έναν ανδριάντα σ’ αυτή τη νότια εσχατιά της Ευρώπης, που είναι η κοιτίδα του πολιτισμού της. Επικοινωνούν με τον άλλο συνήθη παρακαθήμενο στη συντροφιά τους, τον συγγραφέα Γιάννη Νικολαΐδη, που επιδοκιμάζει τη σκέψη χωρίς δισταγμό. Και αναθέτουν στον ιερέα την ευθύνη, να ζητήσει από μένα, να διερμηνεύσω προς τους άρχοντες της Κρήτης, προς το λαό της και τους Κρήτες ΟΠΟΥ ΓΗΣ την παραπάνω σκέψη και παράκλησή τους.
Το πράττω ευχαρίστως. Και φαντάζομαι μια εκδοχή της παράστασης: Ο Αλέξανδρος διαβουλεύεται με τον Νέαρχο σχέδια επιχειρήσεων στη στεριά και στη θάλασσα. Ένθεν και ένθεν δυο Κρήτες τοξότες. Και στο βάθος η πόλις που ίδρυσε ο στρατηλάτης ανάμεσα στην Παμφυλία και τη Φρυγία, δίδοντάς της το όνομα Κρητόπολις, για να τιμήσει εκείνους, που συνόδευσαν αταλάντευτα και με θυσίες πολλές την εξακτίνωση του Ελληνισμού στα πέρατα της οικουμένης!
Αλέξανδρος Κ. Παπαδερός
