Εντονες αντιδράσεις έχει πυροδοτήσει ήδη η δήλωση του γάλλου προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν, ότι η Δύση πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο να «αντιμετωπίσει» την ανάγκη της Ρωσίας για εγγυήσεις ασφαλείας προκειμένου να τερματισθεί ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Η ιδέα παραχωρήσεων προς στο Κρεμλίνο, ύστερα από 10 μήνες πολέμου, απορρίπτεται από ουκρανικής πλευράς, ενώ προσώρας δεν έχει και πολλούς υποστηρικτές στη Δύση.
Οι επίμαχες δηλώσεις
Οι δηλώσεις Μακρόν έγιναν το Σάββατο στο γαλλικό τηλεοπτικό δίκτυο TF1 σε συνέντευξη που είχε παραχωρηθεί κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του γάλλου προέδρου στις ΗΠΑ.
Ο Μακρόν δήλωσε ότι η Δύση θα πρέπει να λάβει υπόψη το αίτημα για εγγυήσεις ασφαλείας από τη ρωσική πλευρά και να συνυπολογίσει τις ανησυχίες του Κρεμλίνου σχετικά με την επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς.
«Υπάρχει ένα θέμα που εξαρτάται από τους Ουκρανούς, αυτό είναι το ζήτημα των συνόρων. Υπάρχει ένα θέμα που πρέπει να προετοιμάσουμε και αυτό συζητήσαμε με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, η αρχιτεκτονική ασφαλείας στην οποία θέλουμε να ζούμε αύριο», επεσήμανε ο Μακρόν.
«Αυτό σημαίνει ότι ένα από τα βασικά σημεία που πρέπει να εξετάσουμε – όπως λέει πάντα ο πρόεδρος Πούτιν – είναι η ανησυχία του ότι το ΝΑΤΟ φτάνει στην πόρτα του και η ανάπτυξη όπλων τα οποία θα μπορούσαν να απειλήσουν τη Ρωσία», εξήγησε ο Γάλλος πρόεδρος.
«Το θέμα αυτό θα είναι ένας από τους παράγοντες για την ειρήνη και κατά συνέπεια πρέπει να το προετοιμάσουμε: τι είμαστε έτοιμοι να κάνουμε, πώς θα προστατεύσουμε τους συμμάχους μας και τις χώρες μέλη προσφέροντας παράλληλα εγγυήσεις στη Ρωσία για τη δική της ασφάλεια, την ημέρα που θα έρθει στο τραπέζι» των διαπραγματεύσεων, είπε ο Μακρόν.
«Αυτό που διακυβεύεται στην Ουκρανία είναι αρχές της Χάρτας του ΟΗΕ: η εδαφική ακεραιότητα και η εθνική κυριαρχία», υπενθύμισε ο Γάλλος πρόεδρος ο οποίος επεσήμανε ότι «πιστεύω στην ελευθερία των λαών στην αυτοδιάθεση». Παράλληλα ο Μακρόν διαβεβαίωσε ότι η Γαλλία θα συνεχίσει να παρέχει όπλα στην Ουκρανία και να τη στηρίζει.
«Τις επόμενες εβδομάδες πρέπει να βοηθήσουμε την Ουκρανία να αντισταθεί, τους Ουκρανούς να αντέξουν, να εξακολουθήσουμε να τους βοηθάμε στρατιωτικά, να αποφύγουμε την κλιμάκωση και να παρέμβουμε πολύ συγκεκριμένα για να προστατεύσουμε τους πυρηνικούς σταθμούς και να προετοιμάσουμε τον διάλογο για την ημέρα που όλος ο κόσμος θα επιστρέψει στο τραπέζι» των διαπραγματεύσεων, σημείωσε ο Μακρόν.
Αυτή την εβδομάδα τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ρωσία δήλωσαν ανοικτές επί της αρχής σε συνομιλίες, αν και ο Μπάιντεν τόνισε ότι θα συνομιλήσει με τον Πούτιν μόνο αν αυτός φανεί να ενδιαφέρεται να τερματίσει τον πόλεμο. Η Ουκρανία υπογραμμίζει ότι διαπραγματεύσεις θα είναι εφικτές μόνο αν η Ρωσία σταματήσει την επίθεσή της και αποσύρει τα στρατεύματά της.
Μήπως πρέπει η Ρωσία να δώσει εγγυήσεις στον πολιτισμένο κόσμο;
Ενας από τους πρώτους που τοποθετήθηκαν ήταν ο πρώην υπουργός Άμυνας και Εξωτερικών της Λιθουανίας, Λίνας Λινκεβίτσιους.
«Η Ρωσία έχει όλες τις εγγυήσεις ασφαλείας εάν δεν επιτεθεί, δεν προσαρτήσει ή δεν καταλάβει τους γείτονές της» ανέφερε σκωπτικά ο Linkevicius στο Twitter την Κυριακή.
«Αν κάποιος θέλει να δημιουργήσει μια νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας που επιτρέπει σε ένα τρομοκρατικό κράτος να συνεχίσει τις μεθόδους εκφοβισμού του, θα πρέπει να το ξανασκεφτεί» πρόσθεσε.
Ο σύμβουλος του ουκρανού προέδρου, Mykhailo Podolyak, ήταν ακόμη πιο οξύς γράφοντας στο Twitter ότι σκέπτεται μήπως είναι ο «ο πολιτισμένος κόσμος που χρειάζεται «εγγυήσεις ασφαλείας» από τις βάρβαρες προθέσεις της μετά – Πούτιν Ρωσίας».
«Αυτό θα είναι δυνατό μόνο μετά το δικαστήριο, την καταδίκη των εμπνευστών του πολέμου και των εγκληματιών πολέμου, την επιβολή αποζημιώσεων μεγάλης κλίμακας και την αποσαφήνιση εκ μέρους της ρωσικής ελίτ του «ποιος είναι αυτός που φταίει» εξήγησε ο Ποντόλιακ.
Civilized world needs «security guarantees» from barbaric intentions of post-Putin Russia…It will be possible only after tribunal, conviction of war authors and war criminals, imposition of large-scale reparations and bloody clarification of ru-elites «who is the one to blame?»
— Михайло Подоляк (@Podolyak_M) December 4, 2022
Ρωσία και ΗΠΑ δήλωσαν την περασμένη εβδομάδα ότι είναι ανοιχτές σε κατ’ αρχήν συνομιλίες αν και ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είπε ότι θα συνομιλούσε με τον Πούτιν μόνο εάν ο αρχηγός του Κρεμλίνου δείξει ότι ενδιαφέρεται για τον τερματισμό του πολέμου.
Πολλοί, στην Ουκρανία και στη Δύση, αντιτίθενται σθεναρά σε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τον Πούτιν που θα τον ανταμείψει με παραχωρήσεις, ειδικά τη στιγμή που η Ουκρανία έχει απωθήσει τις ρωσικές δυνάμεις από μεγάλες περιοχές τους τελευταίους τρεις μήνες.
Ωστόσο, οι δηλώσεις του Μακρόν υποδηλώνουν ότι συμμερίζεται την ανάγκη της Μόσχας για εγγυήσεις ασφαλείας -αίτημα που ήταν το επίκεντρο της έντονης αλλά αποτυχημένης διπλωματίας προ του πολέμου.